قیمت تمام شده هر کیلو گوشت قرمز چقدر است؟

- باشگاه خبرنگاران نوشت: طی چند سال اخیر بار‌ها مشکلات مربوط به کمبود، گرانی و دسترسی به نهاده‌های دامی از سوی مرغداران و دامداران مطرح شد که متاسفانه مسئولان تدبیر مناسبی برای رفع این بحران بکار نگرفتند و در نهایت آثار سو اتخاذ تصمیمات نادرست در تولید و قیمت نهایی کالا در بازار کاملا مشهود است چرا که به رغم انتقادات گسترده به تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات کالا‌های اساسی از جمله نهاده دامی، اما این امر صورت گرفت، درحالیکه سود حاصل از این موضوع به جیب دلالان و واسطه‌ها می‌رود.

با توجه به شرایط خشکسالی و کم بارشی در سال زراعی آبی، دامداران به علت کاهش علوفه در مرتع با بحران جدی روبرو شدند که این امر در کنار کمبود و گرانی نهاده طی ماه‌های اخیر کار را به جایی رساند که دام‌های مولد و حتی آبستن راهی کشتارگاه‌ها شدند که این موضوع به سبب آسیب جدی به صنعت دامپروری، قابلیت جبران ندارد.

براین اساس طی هفته‌های اخیر با انتشار کلیپ‌هایی از فضای مجازی مبنی بر کشتار دام‌های آبستن، احساسات مردم‌ جریحه دار شد چرا که در گذشته دامداران، گاو‌هایی را که آبستن نبودند، تا ۲۰ کیلوگرم شیر می‌دادند، نگهداری می‌کردند، اما هم اکنون گاو‌های غیرآبستن را که ۳۰ کیلوگرم شیر می‌دهند، به کشتارگاه می‌فرستند چرا که برای آن‌ها نگهداری این دام‌ها صرفه اقتصادی ندارد. این در حالی است که با اجرای قانون جامع نظام دامپروری یکبار برای همیشه مشکلات مرتفع می‌شود، در غیر این صورت با کاهش جمعیت دام‌های مولد با بحران تامین گوشت در آینده‌ای نه چندان دور روبرو خواهیم شد.

بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که به رغم افزایش هزینه‌های تولید، اما قیمت تمام شده با نرخ فروش هیچ گونه سنخیتی ندارد، درحالیکه مصرف کننده با قیمت‌های گزاف و چند برابر قیمت خرید درب دامداری گوشت و شیر بدستش می‌رسد که علت اصلی این موضوع را باید در اتخاذ تصمیمات نادرست مسئولان دولت و دخالت‌های نابه جا در بازار جست و جو کرد که ادامه این روند منجر به نابودی صنعت دامپروری می‌شود و در نهایت کار را به جایی می‌رساند که در تامین گوشت و محصولات لبنی به چند دهه گذشته برگردیم.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات تاثیر کم بارشی و خشکسالی بر صنعت دامپروری و آینده تولید گوشت و دام کشور در پی بحران کشتار دام‌های مولد ناشی از کمبود و گرانی نهاده‌های دامی با خبر شویم:

۷۰ درصد هزینه تولید محصولات پروتئینی به خوراک دام باز می‌گردد

سعید سلطانی کارشناس صنعت دامپروری با اشاره به اینکه ۷۰ درصد هزینه‌های تولید محصولات پروتئینی را نهاده‌های دامی تشکیل می‌دهد، اظهار کرد: طی ۲ تا ۳ سال اخیر، قیمت تمام شده تولید با نرخ مصوبی که ستاد تنظیم بازار اعلام کرده، سنخیتی ندارد.

وی افزود: با توجه به عدم هزینه‌های تولید با نرخ مصوب شیرخام و دام زنده و اعتراض مکرر دامداران، قیمت بصورت مسکن افزایش می‌دهند.

سلطانی ادامه داد: علی رغم آنکه افزایش قیمت شیر اتفاق نیفتاده، اما تاثیرش را در فرآورده‌های لبنی گذاشته است.

این کارشناس صنعت دامپروری با اشاره به اینکه سود ارز ترجیحی نهاده دامی به اسم دامدار است، بیان کرد: علی رغم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به نهاده‌های دامی، اما دامداران به سبب کمبود ناگریز به تامین از بازار آزاد هستند که با این وجود سود اصلی به جیب دلال و واسطه می‌رود.

وی با تاکید بر اجرای قانون نظام جامع دامپروری بیان کرد: از سال ۸۸ به بعد بنابر ماده ۲۰ قانون نظام جامع دامپروری، دولت مکلف به خرید تضمینی شیر و گوشت است که متاسفانه قانون تنها در مواردی که هزینه از دوش دولت بر می‌دارد، اجرا می‌شود. به عنوان مثال صدور پروانه که در گذشته برای تولیدکننده رایگان بود، اما با واگذاری به نظام مهندسی دامداران مکلف به پرداخت هزینه هستند یا در نظام جامع دامپروری که قرار است دام‌ها با هزینه دولت هویت دار شوند، اما متاسفانه این امر مغفول مانده و اجرا نشده است.

سلطانی ادامه داد: بنابر قانون افزایش بهره وری که برای اجرا به وزارت جهاد ابلاغ کردند، در ابتدای سال برای هر محصولی باید قیمت تضمینی مشخص شود تا تولیدکننده با خیال راحت بتوانند محصول را از طریق تابلوی بورس عرضه کنند، چنانچه قیمت فروش کمتر از نرخ خرید تضمینی باشد، دولت مابه التفاوت آن را برای حمایت از تولیدکننده باید پرداخت کند و همواره قیمت تضمینی باید به گونه‌ای تعیین شود که علاوه بر پوشش هزینه‌های تولید، سود آن هیچ‌گاه از نرخ تورم کمتر نباشد.

این کارشناس صنعت دامپروری با اشاره به اینکه ظرفیت تولید ۱۴ میلیون تن شیرخام در کشور وجود دارد، بیان کرد: مسئولان ذی ربط برای رفع مشکلات تولید یکبار برای همیشه باید قانون افزایش بهره وری را اجرا کنند.

وی در واکنش به اجرای قانون هدفمند یارانه‌ها بیان کرد: در قانون هدفمندی یارانه‌ها قرار بود سالیانه ۹۶۰ میلیارد تومان به شیرخانوار و مدارس تخصیص دهند و همواره ۳۰ درصد از درآمد اجرای قانون را به تولید کمک کنند که متاسفانه این امر صورت نگرفت. به رغم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به نهاده‌های دامی، حداکثر ۲۰ تا ۳۰ درصد با نرخ مصوب بدستشان رسیده که با این وجود آینده روشنی پیش روی صنعت دامپروری نیست.

سلطانی نسبت به کشتار دام‌های مولد هشدار داد و گفت: در حال حاضر دام‌های مولد بدلیل عدم صرفه اقتصادی در حال کشتار است، در حالیکه تولید وابسته به موجود زنده است که برای رسیدن به نقطه مجدد ۳۰ تا ۴۰ سال زمان می‌برد که متاسفانه به دلیل بی تدبیری دولت این اتفاق در حال وقوع است.

این کارشناس صنعت دامپروری با انتقاد از نبود متولی دام تصریح کرد: مسئولان به علت نبود متولی باید تمهیداتی بیندیشند چرا که نتیجه دخالت دولت در قیمت گذاری‌ها منجر به کشتار دام‌های آبستن و مولد شده است، درحالیکه اگر دامدار ناچار نباشد، چنین کاری نمی‌کند.

تعلل در تصمیم گیری‌ها عامل اصلی نابودی صنعت دامپروری

مجتبی عالی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور، با اشاره به اینکه تعلل در تصمیم گیری مسئولان به قیمت نابودی صنعت دامپروری تمام می‌شود، اظهار کرد: مسئولان ذی ربط برای حل بحران دامداران هنوز نتوانستند به فکر واحدی برسند و زمانی این موضوع عملیاتی می‌شود که دامداری‌ها در تامین نهاده هایشان مشکلی نداشته باشند.

وی افزود: علی رغم افزایش قیمت محصولات لبنی، قیمت خرید شیرخام از دامدار تغییری نداشته است چرا که کارخانه‌های لبنی لابی‌های قدرتمندی دارند که متاسفانه دولت به دلیل عدم قدرت اجرایی نمی‌تواند کارخانه‌ها را مجاب به خرید با قیمت واقعی کند.

عالی قیمت تمام شده هر کیلو شیرخام را ۸ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: هم اکنون متوسط قیمت خرید هر کیلو شیرخام از دامدار ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار تومان است که با این وجود دامداران در فروش شیر با زیان چشمگیری مواجه هستند.

مدیر عامل اتحادیه دامداران در واکنش به قیمت ۶ هزار و ۴۰۰ تومانی خرید تضمینی شیرخام بیان کرد: اتحادیه دامداران با قیمت خرید تضمینی اعلامی از سوی وزیر جهاد مخالف است چرا که قیمت تمام شده هر کیلو شیرخام برای دامدار ۸ هزار و ۵۰۰ تومان است که با وجود خشکسالی حاکم بر کشور، نرخ ۶ هزار و ۴۰۰ تومانی دردی دوا نمی‌کند.

وی قیمت هر کیلو دام زنده را ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: علی رغم آنکه قیمت تمام شده هر کیلو گوساله زنده ۸۰ هزار تومان است، اما به طور متوسط ۵۰ هزار تومان از دامدار خریداری می‌شود. این در حالی است که هر کیلو گوشت با نرخ ۱۶۰ هزار تومان بدست مصرف کننده می‌رسد.

عالی ادامه داد: در شرایط کنونی حداکثر ۳۰ درصد نهاده با نرخ مصوب و ۷۰ درصد بازار سیاه تامین می‌شود که این موضوع هزینه تولید را بشدت افزایش می‌دهد.

نرخ ۱۵۰ هزار تومانی گوشت در بازار منطقی نیست

منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام کشور با اشاره به تاثیر منفی کمبود نهاده دامی در صنعت دامپروری اظهار کرد: کمبود و نوسان قیمت نهاده‌های دامی تاثیر منفی در صنعت دامپروری گذاشته است؛ چرا که دامدار دیگر توان خرید نهاده با قیمت‌های بالا را ندارد.

وی افزود: اگر نوسانات قیمت نهاده در بازار کنترل نشود، تولیدکنندگان با بحران جدی در تولید روبه‌رو می‌شوند که این امر زنگ خطری برای صنعت دامپروری به شمار می‌رود، از این رو ثبات قیمت نهاده یا عرضه با نرخ‌های کمتر در بازار محصول نهایی تاثیر بسزایی دارد.

پوریان با اشاره به اینکه قیمت شیر و گوشت ارتباط مستقیمی با نرخ نهاده دامی دارد، بیان کرد: فشار‌های کنونی که دامداران متحمل می‌شوند، ناشی از جهش قیمت نهاده است که امیدواریم مدیریت صحیحی در این باره صورت گیرد.

این مقام مسئول قیمت تمام شده هر کیلو دام بدون احتساب سود دامدار و هزینه‌های جانبی را بالای ۵۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر هر کیلو دام سبک و سنگین با نرخ کمتر از ۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود، در حالی که قیمت گوشت در بازار بیش از ۱۵۰ هزار تومان است که این قیمت‌ها به هیچ عنوان منطقی نیست.

پوریان متوسط قیمت کنونی دام در سطح کشور را ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: براین اساس قیمت منطقی هر کیلو گوشت خالص گوساله نر ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان و بره ۱۴۵ هزار تومان است که متاسفانه به سبب سودجویی عوامل واسطه و دلال، اختلاف قیمت درب دامداری تا بازار خرده فروشی همیشه بالاست.

رئیس شورای تامین کنندگان دام ادامه داد: علی رغم هزینه‌های بالای تولید، اما قیمت خرید دام از دامدار با نرخ سال گذشته تفاوتی ندارد که این موضوع دامدار را به شدت تحت فشار قرار داده است.

آینده تولید گوشت در معرض خطر است

افشین صدر دادرس مدیر عامل اتحادیه دام سبک از فراوانی دام در کشور خبر داد و گفت: علی رغم فراوانی دام، اما به دلیل خشکسالی، عدم تامین نهاده و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، دام‌ها لاغر هستند.

وی افزود: با توجه به هشدار‌های مکرری که سازمان دامپزشکی در خصوص خشکسالی سال آبی آینده می‌دهد، نگرانی‌های متعددی برای تامین گوشت وجود دارد.

صدر دادرس با بیان اینکه قیمت فروش دام با نرخ تمام شده تولید فاصله دارد، گفت: بنابر برآورد‌های مرکز پژوهش‌های اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، قیمت تمام شده هر کیلو دام پروار بالای ۹۸ هزار تومان است، در حالیکه قیمت دام زنده ۴۶ هزار تومان و در برخی استان‌ها ۴۲ تا ۴۳ هزار تومان است که با قیمت تمام شده تولید فاصله دارد.

وی با اشاره به دلایل قیمت بالای گوشت در بازار بیان کرد: وقتی تولیدکننده دسترسی مستقیم به بازار را ندارند و در نتیجه بازار در اختیار حلقه‌های واسط دارد که با این وجود دلال‌ها بازار را به نفع خود تمام می‌کنند.

این مقام مسئول ادامه داد: از سال ۹۸ بار‌ها هشدار داده‌ایم که دامداران وضعیت خوبی ندارند، اما تا به امروز هیچ اقدام حمایتی صورت نگرفته است که با استمرار این روند، دامداران دام سبک همانند گاوداران شیری که شیر خود را جلوی جهاد کشاورزی استان‌ها ریختند، انجام می‌دهند.

مدیر عامل اتحادیه دام سبک در پایان قیمت منطقی هر کیلو گوشت گوسفندی را ۹۰ تا ۱۰۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به نرخ فعلی دام زنده، حداکثر قیمت گوشت گوسفندی در مغازه‌ها باید ۱۰۰ هزار تومان باشد که متاسفانه در شرایط فعلی هر کیلو گوشت گوسفندی در شهر‌های بزرگ و کلانشهر‌ها کمتر از ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان عرضه نمی‌شود.

با وجود هشدار‌های مکرر نسبت به تامین نهاده دامی، مسئولان امر تدابیر جدی برای حل بحران دامداران بکار نگرفتند که همین موضوع موجب شد تا دامداران طی ماه‌های اخیر نسبت به کشتار دام‌های مولد و آبستن خود اقدام کنند که با ادامه این روند و سیاست سرکوب قیمت ها، صنعت دامپروری نابود می‌شود.