در بازدید ۳ ساعته رئیس قوه قضاییه از زندان رجایی‌شهر چه گذشت؟ / دستورات ویژه حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای در راستای بهبود نظام زندانبانی کشور/ استمرار اقدامات تحول‌آفرین در زندان‌های کشور در دوره تحول و تعالی
- حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای در همین مدت یک ماهی که متصدی ریاست قوه قضاییه شده نشان داده که به ارتقاء وضعیت زندان‌ها و زندانیان کشور اهتمام ویژه‌ای دارد و نشان این امر آن است که ایشان طی یک هفته اخیر از دو زندان کشور شخصاً بازدید داشته است.
استمرار اقدامات تحول‌آفرین در زندان‌های کشور در دوره تحول و تعالی
به طور کلی، طی بیش از دو سال اخیر در دوره تحول در دستگاه قضایی، بر اساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و بنا به تاکیدات مقامات قوه قضاییه در جهت اصلاح امور زندان و زندانیان گام‌های ارزنده‌ای برداشته شده است و دستورات و اقدامات اخیر حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای نیز گواهی بر آن است که این گام‌های ارزنده و تحول آفرین در حوزه زندان‌ها در دوره تحول و تعالی نیز با شتاب و قوت بیشتری ادامه خواهد یافت.
اشتغالزایی بیش از ۵۰ درصدی برای زندانیان، حمایت مادی و معنوی از خانواده‌های آنها با راه‌اندازی سامانه‌هایی نظیر «حمایت»، آزادسازی گسترده زندانیان در قالب عفوهای مناسبتی، اجرای طرح پایش و غربالگری زندانیان در زندان‌های کشور، اعطای مرخصی‌های چندباره در راستای حفظ سلامت زندانیان در دوران کرونا، تشدید مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی از زندانیان برای مصون ماندن آنها از کرونا، انجام ده‌ها اقدام پیشگیرانه ضدکرونایی در زندان‌های سراسر کشور، سرکشی مستمر مسئولان قضایی و قضات به زندان‌ها و ... اهمّ اقدامات تحولی صورت گرفته طی بیش از دو سال اخیر در حوزه نظام زندانبانی کشور است که این اقدامات تحول آفرین در دوره تحول و تعالی با قوت بیشتری استمرار خواهد یافت.
بازدید حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای از زندان جدیدالتاسیس مرکزی ایلام/ آزادی زندانیان مالی در حضور رئیس دستگاه قضا
صبح روز پنجشنبه ۲۴ تیر بود که حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای در جریان سفر به استان ایلام، در یکی از نخستین برنامه های کاری‌اش، با حضور در زندان مرکزی ایلام که در تیرماه سال جاری به بهره برداری رسید، از بخش‌های مختلف این زندان بازدید و با مسئولان و زندانیان آن گفتگو کرد.
رئیس زندان مرکزی ایلام در جریان بازدید رئیس قوه قضاییه، با اشاره به تخصیص اعتبارات از سوی استانداری ایلام، سازمان زندان‌ها و منابع خاص قوه قضاییه برای تسریع در روند ساخت این زندان گفت: فاز نخست زندان مرکزی ایلام در ۷ هزار متر مربع در هفته قوه قضاییه سال جاری به بهره‌برداری رسید.
وی همچنین با اشاره به مشکلات زندان قبلی ایلام که در درون شهر قرار داشت، گفت: سرانه نگهداری زندانیان در زندان مرکزی ایلام امروز به یک عدد استاندارد رسیده است و امیدواریم که هر چه سریع‌تر فاز دوم این زندان نیز به بهره‌برداری برسد.
رئیس زندان مرکزی ایلام با اشاره به آغاز روند دادرسی الکترونیک از ۲۰ تیر سال ۹۹ گفت: استان ایلام با انجام بیش از ۹۰۰ مورد دادرسی الکترونیک جزو استان‌های برتر کشور در این زمینه محسوب می‌شود به نحوی که دیگر اعزام و بدرقه زندانی به محاکم قضائی در این استان با بهره گیری از فناوری، به صفر رسیده است.
وی از اعطای بیش از ۴ هزار مورد مرخصی در سال گذشته خبر داد و گفت: در نتیجه اجرای طرح پایش و غربالگری نیز، تعداد ۱۶۸ مددجو با همکاری و تعامل قضات آزاد شدند.
رئیس زندان مرکزی ایلام همچنین از آزادی ۱۸۰ مددجو با کمک خیرین خبر داد و گفت: از ابتدای سال جاری تا امروز نیز ۷۰ مددجو با کمک خیرین آزاد شده‌اند.
وی همچنین با اشاره به تمهیدات صورت گرفته برای مقابله با بیماری کرونا در زندان مرکزی ایلام افزود: با انجام ۵۰۰۰ مورد آزمایش تشخیص کرونا در سال گذشته و رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی، موفق شدیم از ابتلای مددجویان این زندان به بیماری کرونا جلوگیری کنیم.
در پایان بازدید حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای از زندان مرکزی ایلام، طی مراسمی ۱۵ مددجو که به دلیل محکومیت مالی در زندان به سر می‌بردند، با کمک خیرین آزاد شدند.
بازدید سرزده رئیس قوه قضاییه از زندان رجایی‌شهر/ دومین بازدید حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای در طول یک هفته از زندان‌های کشور
اما درست یک هفته پس از بازدید حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای از زندان مرکزی ایلام، رئیس دستگاه قضا، دومین بازدید خود در طول یک هفته را از زندان‌های کشور انجام داد و در دومین بازدید از زندان‌های کشور در کمتر از یکماه از انتصاب به ریاست دستگاه قضا، بدون اعلام قبلی به زندان رجایی‌شهر کرج در مرکز استان البرز رفت و بازدیدی سه ساعته از این زندان داشت.
گفتگوی چهره به چهره و بی‌واسطه رئیس دستگاه قضا با زندانیان بندهای مختلف زندان رجایی‌شهر
رئیس دستگاه قضا از بخش‌های مختلف زندان رجایی‌شهر کرج از جمله بند زندانیان امنیتی و همچنین بند جرائم خشن بازدید کرد و در جریان این بازدیدها، با زندانیان گفتگوی چهره به چهره و بی‌واسطه داشت و از نزدیک با مشکلات و مسائل و خواسته‌های آنها قرار گرفت.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای از ساختمان اداری زندان رجایی‌شهر نیز بازدید کرد و با رئیس و کارکنان این مجموعه درباره وضعیت کاری آنها و مشکلات و نیازهایشان و همچنین امکانات بهداشتی و خدمات رفاهی و کارگاه‌های کارآفرینی و آموزشی زندان و فعالیت‌های مربوط به اصلاح و تربیت و بازاجتماعی‌شدن مددجویان به گفتگو نشست.
رئیس قوه قضاییه پس از این بازدید سه ساعته، در جمع مسئولان و کارکنان زندان رجایی‌شهر دستورات مهمی را صادر کرد.
دستورات رئیس قوه قضاییه در جریان بازدید از زندان رجایی شهر
لزوم توجه به آموزش و تأمین نیاز‌های رفاهی کارکنان زندان ؛ تاکید به قضات و دادسراهای سراسر کشور درخصوص پرهیز از صدور قرار بازداشت موقت تا حد امکان ؛ استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس در راستای کاهش جمعیت کیفری ؛ جلوگیری از صدور آرای خلاف شرع و قانون به‌صورت ریشه‌ای ؛ جداسازی محل نگهداری افراد بازداشت موقت از زندانیان ؛ ضرورت نگهداری زندانیان دسته‌بندی و تفکیک‌شده ؛ حل مشکل کمبود قاضی ناظر در زندان‌ها با ارائه راهکارهایی نظیر بکارگیری چهار حقوقدان همراه با یک قاضی برای نظارت بر یک زندان ؛ تشکیل تیمی برای جلب رضایت اولیای دم در پرونده های قصاص با مشارکت مسئولان سازمان زندان‌ها و دادستانی ؛ تاکید به رئیس سازمان زندان‌ها در خصوص دریافت گزارش مستمر از وضعیت زندان‌ها و عدم اکتفاء به گزارش‌های فصلی ؛ دستور پیرامون تشکیل تیمی قضایی و بررسی فوری و استخراج سریع پرونده‌های ۲۰۰ زندانی درخواست‌کننده در زندان رجایی‌شهر؛ از جمله مهم‌ترین تاکیدات و دستورات حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای در جریان بازدید سه ساعته از زندان رجایی‌شهر کرج بود.
تقدیر رئیس دستگاه قضا از زحمات رئیس و کارکنان سازمان زندان‌ها
رئیس قوه قضاییه در جمع مسئولان و کارکنان زندان رجایی‌شهر با تقدیر از زحمات رئیس و کارکنان سازمان زندان‌ها و همه کسانی که در مجموعه ندامتگاه‌های کشور خدمت می‌کنند، اظهار داشت: من تا به حال زندانبانی نکرده‌ام، اما به‌دلیل حضورم در بخش‌های مختلف قضایی با بدنه زندان همکاری و با زندانیان برخورد داشته‌ام.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای کار زندانبانی را کاری سخت و دشوار دانست و افزود: زندانبان‌ها با افراد مختلفی ارتباط دارند؛ چه آنها که مرتکب جرائم سنگین شده‌اند، چه کسانی که جرم کوچکی انجام داده‌اند و چه افرادی که مشکلات دیگری دارند.
لزوم توجه به آموزش و تأمین نیاز‌های رفاهی کارکنان زندان
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای بر همین اساس بر لزوم توجه به آموزش و تأمین نیاز‌های رفاهی کارکنان زندان تأکید کرد و گفت: باید با آموزش و نظارت، مراقب باشیم که زندانبان‌ها دچار لغزش و مشکلات و گرفتاری‌ها نشوند.
رئیس دستگاه قضا به مسئولیت سنگین سازمان زندان‌ها در مراقبت، تأمین نیاز‌های بهداشتی و رفاهی زندانیان و بازاجتماعی کردن آنها تاکید کرد.
تاکید به قضات و دادسراهای سراسر کشور درخصوص پرهیز از صدور قرار بازداشت موقت تا حد امکان
رئیس قوه قضاییه در ادامه سخنانش به بیان توصیه‌هایی برای کاهش جمعیت کیفری و بهبود وضعیت ندامتگاه‌ها پرداخت و اول از همه از مسئولان دادسرا‌ها و قضات خواست که در اجرای دستورالعمل‌های صادره، تا حد امکان از صدور قرار بازداشت موقت پرهیز کنند.
استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس در راستای کاهش جمعیت کیفری
«استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس» دومین توصیه حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای بود که تصریح کرد: هرچه‌قدر امکانات زندان‌ها افزایش یابد، باز هم پاسخگوی افزایش جمعیت کیفری نخواهد بود و برای کاهش جمعیت کیفری باید تا جایی که امکان دارد مجازات حبس ندهیم.
جلوگیری از صدور آرای خلاف شرع و قانون به‌صورت ریشه‌ای
رئیس قوه قضاییه به صدور آرای خلاف شرع و قانون هم اشاره کرد و گفت: اگر بر اساس ماده ۴۷۷ به حکمی برخوردیم که خلاف بَیّن شرع و قانون بود، باید ضمن بررسی علت این که چرا بازپرس و قاضی چنین رأیی داده‌اند، به‌صورت ریشه‌ای از صدور آرای خلاف شرع و قانون جلوگیری کنیم.
جداسازی محل نگهداری افراد بازداشت موقت از زندانیان
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای بر جداسازی محل نگهداری افراد بازداشت موقت از زندانیان نیز تأکید کرد و گفت: در برخی زندان‌ها افرادی که برایشان قرار بازداشت موقت صادر می‌شود، از زندانیان جدا نگهداری می‌شوند، اما این رویه باید در همه زندان‌ها اجرا شود.
ضرورت نگهداری زندانیان دسته‌بندی و تفکیک‌شده
رئیس دستگاه قضا با اشاره به تنوع زندانیان بر اساس نوع جرم و روحیاتی که دارند، «تفکیک زندانیان» را مورد تأکید قرار داد و گفت: باید زندانیان دسته‌بندی و تفکیک‌شده نگهداری شوند تا در ایام حبس نه امکان آموزش خلاف به همدیگر را داشته باشند و نه آن‌که برخی از آنها به‌صورت باندی به دیگران ظلم کنند.
حل مشکل کمبود قاضی ناظر در زندان‌ها با ارائه راهکارهایی نظیر بکارگیری چهار حقوقدان همراه با یک قاضی برای نظارت بر یک زندان
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای برای حل مشکل کمبود قاضی ناظر در زندان‌ها نیز پیشنهاد داد برای بررسی مسائل زندان از ظرفیت حقوقدانان و دانشجویان رشته حقوق و قضا استفاده شود و برای نمونه، چهار حقوقدان همراه با یک قاضی بر یک زندان نظارت نمایند.
تشکیل تیمی برای جلب رضایت اولیای‌دم در پرونده‌های قصاص با مشارکت مسئولان سازمان زندان‌ها و دادستانی
رئیس قوه قضاییه به مشمولان قصاص در ندامتگاه‌های استان تهران هم اشاره کرد و از مسئولان سازمان زندان‌ها خواست با کمک دادستانی تیمی را برای جلب رضایت اولیای دم تعیین کنند و تأکید کرد هر چند نفر از منتظران قصاص مشمول عفو و بخشودگی قرار گیرند، این اقدام ارزشمند خواهد بود.
تاکید به رئیس سازمان زندان‌ها در خصوص دریافت گزارش مستمر از وضعیت زندان‌ها و عدم اکتفاء به گزارش‌های فصلی
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای ضمن تشکر از حاج محمدی، از رئیس سازمان زندان‌ها خواست برای بهبود وضعیت زندان‌ها و حل مشکلاتی که در این مراکز وجود دارد، وضعیت زندان‌ها را به‌طور مرتب گزارش کند و به گزارش‌های فصلی و موردی اکتفا نکند.
دستور پیرامون تشکیل تیمی قضایی و بررسی فوری و استخراج سریع پرونده‌های ۲۰۰ زندانی درخواست‌کننده در زندان رجایی‌شهر
گفتنی است در جریان بازدید رییس قوه قضاییه از زندان رجایی شهر ۲۰۰ درخواست از ناحیه زندانیان به حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای رسید که به دستور قاضی‌القضات مقرر شد ضمن استخراج سریع پرونده‌های این زندانیان بلافاصله تیمی قضایی به صورت فوری و در ایام تعطیلات همه موارد را بررسی کنند.
احتمال تصمیم‌گیری جدید در مورد برخی پرونده‌ها
این گزارش حاکی است تاکنون در بررسی‌های اولیه صورت گرفته در مورد برخی از این درخواست‌ها، احتمال تصمیم گیری جدید در مورد بعضی پرونده وجود دارد. با تکمیل بررسی قضایی نتایج بررسی درخواست‌های زندانیان به رئیس قوه قضاییه ارائه خواهد شد تا بر اساس نظر قاضی‌القضات در مورد آنها اقدام صورت گیرد.