فروش غیر قانونی فایل کتاب‌ها و انتشار در کانال‌های مجازی/قاچاق کتاب افزایش قیمت کاغذ را در بر دارد
هم اکنون قاچاق کتاب و افزایش قیمت کاغذ و مواد اولیه عمده‌ترین مشکلات صنعت نشر محسوب می‌شود در عین حال اگرچه فضای مجازی توانسته رویکرد جدید و راهبردی برای تبلیغ کتاب و محتوا فراهم کند اما باعث گسترش انتشار برخی کتاب ها به صورت غیر مجاز نیز شده است.
- کاهش سرانه مطالعه ارتباط غیر قابل انکاری با تولید و تبلیغات کتاب دارد اگر چه در طی سال‌های اخیر سرمایه گذاری بر فرهنگ و نشر کشور کاهش چشم گیری داشته و این مهم را از میزان تصویب بودجه فرهنگی به خوبی می‌توان دریافت، اما کم لطفی مخاطبان نیز در خرید و مطالعه در این میان بی تاثیر نبوده است.
***افزایش قیمت پشت جلد کتاب‌ها
برخی تاکید دارند افزایش قیمت پشت جلد کتاب‌ها محدودیت خرید برای مخاطبان را به دنبال داشته است و سبد خانواده از خرید کتاب خالی شده است به هر صورت اکنون صنعت نشر در شرایط نا مناسبی قرار دارد و از ابتدای سال جاری میزان کتاب‌های چاپ اولی کاهش قابل توجهی داشته است.
هم اکنون قاچاق کتاب و افزایش قیمت کاغذ و مواد اولیه عمده‌ترین مشکلات صنعت نشر محسوب می‌شود در عین حال اگرچه فضای مجازی توانسته رویکرد جدید و راهبردی برای تبلیغ کتاب و محتوا فراهم کند اما باعث گسترش انتشار برخی کتاب ها به صورت غیر مجاز نیز شده است، این امر با توجه به جذابیت بالای فضای مجازی و سایت‌ها نیامند توجهی بیشتر از سوی مسئولان است.
***کتاب‌های زیر زمینی
اما در مقابل انتشار کتاب‌های زیر زمینی و بدون مجوز افزایش یافته است آسیبی که به دلیل فروش فایل کتاب‌ها در سایت‌ها و کانال‌های شبکه‌های مجازی شکل گرفته و به صنعت نشر لطمه وارد کرده است و این از جمله چالش‌هایی پر تکرار این روز‌ها بشمار می‌رود، آمار‌های غیر رسمی بیانگر این مدعا است که طی ماه‌های اخیر و با کاهش میزان چاپ کتاب فایل‌ها و محتوا‌های بسیاری وارد عرصه فضای مجازی شده و برخی از این کتاب‌ها به صورت غیر مجاز منتشر شده اند؛ اگرچه به گفته مسئوالان و دست اندرکاران وزارت ارشاد اسلامی رویکرد‌هایی برای این مهم در نظر گرفته شده، اما از آنجا که قانون برخورد با متخلفان در قانون کپی رایت در کشور از پشتوانه قانونی و اجرایی برخوردار نیست لذا کپی غیر مجاز کتاب‌ها گسترش قابل توجهی یافته است.
کارشناسان فرهنگی بر این باورند که سرقت ادبی، ناشران را دچار خسران مالی و اعتباری بسیار کرده و این امر به عنوان یک تهدید جدی صنعت نشر را دچار تزلزل خواهد کرد از سوی دیگر نویسندگان دلسرد شده و در این صورت دیگر شاهد تولید محتوا‌ی ارزنده و پژوهش محور نخواهیم بود.
***رابطه تکنواوژی و چاپ غیر مجاز
هومان حسن‌پور رئیس اتحادیه ناشران پیرامون حق تالیف و تکثیر غیر مجاز کتاب گفت: تکثیر غیر قانونی کتاب را باید معضل امروز عرصه ادبیات دانست، تکنولوژی جدید چاپ امکان تکثیر کتاب را در اندک زمان و در تعداد قابل توجهی فراهم کرده است، این امر زمینه را برای چاپ غیر مجاز کتب مختلف فراهم می‌کند.
وی به توصیف حق تالیف برای نویسندگان ایرانی پرداخت و افزود: در کشور ما قانون مشخص و معینی برای نویسندگان ایرانی در نظر گرفته شده هرچند این قانون قدیمی شده و نیاز به بروزرسانی دارد، اما قانون برای مولفان و نویسندگان داخل ایران وجود دارد. اما حقوق برای مترجمان کتب خارجی ماجرای متفاوتی دارد در حقیقت این افراد متن و یا محتوایی را از نویسنده‌ای خارجی برداشته و به زبان فارسی ترجمه می‌کنند بنابراین در این صورت مشمول حق کپی رایت می‌شوند، اما ما در ایران هنوز به کنوانسیون کپی رایت نپیوسته‌ایم.
***عدم بسترسازی لازم برای قانون کپی‌رایت
رئیس اتحادیه ناشران پیرامون عدم بسترسازی لازم برای قانون کپی‌رایت ابراز کرد: قانون بین المللی کپی‌رایت نیازمند زیرساخت‌ها و بستر‌هایی مشخص است ما هنوز به این کنوانسیون نپیوسته‌ایم لذا مشمول رعایت قوانین و جریمه‌های پیش‌بینی شده در قانون کپی رایت در کشور نیستیم.
وی در همین راستا افزود: برای پیوستن به کنوانسیون کپی‌رایت راه درازی را در پیش داریم و برای این منظور باید چندین کار را در کنار یکدیگر و به موازات هم انجام دهیم. قوانین ضد انحصار مطابق با قوانین کنوانسیون هنوز شکل نگرفته است به عبارتی ساز و کار‌ها برای پیوستن به این کنوانسیون هنوز مهیا نشده و چنانچه ایران به این کنوانسیون بپیوندد موظف است که حقوق مولفان بین المللی را بپردازد در عین حال ما هنوز به بازار‌های جهانی متصل نشده‌ایم و تحریم‌ها و هچنین مشکلات انتقال پول و قیمت شناور ارز، همگی سد‌های بزرگی هستند که اجازه پیوستن ما به کنوانسیون کپی رایت را نمی‌دهد.
***حقوق اولیه نویسنده
کیانوش گلزار راغب نویسنده کتاب به وضعیت نویسندگان و رواج عدم رعایت قانون کپی رایت در جامعه اشاره کرد و اظهار کرد: هم اکنون اقتباسات ما دچار آشفتگی و پراکندگی است، حقوق نویسنده باید همواره مد نظر قرار گیرد هرچند گسترش محتوا می‌تواند زمینه را برای دسترسی بیشتر خوانندگان به مطالب فراهم کند، اما نویسندگان بیشترین ضرر را می‌کنند. عدم رعایت حقوق کپی رایت در آثار، نویسنده، مترجم و مولفان را با مشکل مواجه می‌کند.
***حق مالکیتی که نادیده گرفته می‌شود
محمدرضا آزاد نویسنده تاکید کرد: عدم نظارت بر فضای مجازی و بی توجهی به حق کپی رایت از سوی کاربران فضای مجازی نویسندگان را دلسرد می‌کند و حق مالکیت و ثبت اثر را برای نویسنده مخدوش می‌کند.
آزاد در همین راستا تصریح کرد: وقتی کتاب به چاپ می‌رسد حق و حقوق مولف در این مقوله دیده می‌شود، اما فضای مجازی چنین قوانینی ندارد و این امر به دغدغه‌ای برای نمایشنامه‌نویسان بدل شده، در بسیاری از موارد دیده می‌شود که نمایشنامه‌ها حتی بدون در نظر گرفتن نام نویسنده اصلی به روی صحنه می‌رود و یا حتی در برخی موارد پیامی که نمایشنامه روایت می‌کند نادیده انگاشته می‌شود و تغییراتی موزون در کار رقم می‌زند که سبب نارحتی نویسنده می‌شود.
مسئولان فرهنگی با تصویب قوانین باز دارنده و نظارت بر اجرای بهتر طرح‌های حمایتی و نظارت جدی بر بازار و نیز اجرای کامل قانون بودجه در این حوزه، مسیر پویایی صنعت نشر را هموار سازند.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *