دولت سیزدهم چگونه می‌تواند تورم را کنترل کند؟
_ روزنامه ابتکار نوشت: طبق اعلام بانک مرکزی حجم نقدینگی در ۱۲ ماهه منتهی به خرداد ماه امسال ۳۹.۴ درصد رشد داشته و به عدد ۳ هزار و ۷۰۴ هزار و ۹۴ میلیارد تومان رسیده است؛ که نسبت به پایان اسفند ماه سال گذشته ۶.۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد. مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران نسبت به ایجاد تورم بی‌سابقه در کشور هشدار داد. او در توئیتی نوشت: «طبق آمار بانک مرکزی میزان نقدینگی از ۳۷۰۰ هزار میلیارد عبور کرده و نسبت به دو سال پیش ۲ برابر شده. اگرچه طی ماه‌های گذشته نسبت به عواقب افزایش نقدینگی براقتصاد و تورم هشدار داده شده «امادریغ». با این روند در ماه‌های آینده دولت با تورمی رو‌به‌رو خواهد شد که هیچگاه درکشور تجربه نشده.»
با توجه به هشدار رئیس اتاق بازرگانی تهران درخصوص ایجاد تورم بی‌سابقه در کشور حال این پرسش مطرح می‌شود که دولت سیزدهم چگونه می‌تواند تورم را مهار کند؟
مرتضی عزتی، کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به این پرسش با اشاره به عوامل موثر در افزایش تورم و راهکار‌های مقابله با آن گفت: مهم‌ترین عاملی که در اقتصاد ایران موجب تورم می‌شود پایین بودن تولید و عدم امکان عرضه کالا به اندازه کافی در بازار است. اگر تولید بالا برود و رشد اقتصادی خوبی داشته باشیم تورم به سرعت کنترل می‌شود.
وی افزود: نمونه این مسئله در کشور‌های دیگر هم است، هنگامی کشوری رشد اقتصادی خوبی دارد به سرعت تورم را مهار می‌کند. اصلی‌ترین عامل در تورم اقتصاد‌ها میزان تولید است. اگر بتوانیم با هر شیوه و سیاستی رشد اقتصادی را بالا ببریم قطعا تورم مهار خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفتگو به عامل دوم و موثر در افزایش تورم اشاره کرد و در این خصوص گفت: مسئله مهم دیگر در افزایش تورم بالا رفتن حجم نقدینگی است؛ بنابراین تولید عامل حقیقی اقتصاد و نقدینگی عامل پولی اقتصاد است که در افزایش تورم تاثیر اساسی دارد. نقدینگی به خصوص در شرایطی که رشد اقتصادی کم بوده و واردات به خوبی انجام نمی‌شود تاثیر زیادی در تورم خواهد داشت.
روابط بین‌المللی در میزان تورم اثرگذار است
عزتی مناسب نبودن روابط بین‌المللی را عامل موثر دیگری در افزایش تورم دانست و در این راستا گفت: به غیر از مسائل گفته شده چگونگی روابط بین‌المللی نیز در میزان تورم اثرگذار است. اگر روابط به گونه‌ای باشد که در شرایط کمبود و فشار تقاضا بتوانیم روابط بین‌المللی مناسبی داشته باشیم و واردات به درستی انجام شود در آن شرایط می‌توان امیدوار بود که تورم به سرعت کنترل شود.
این کارشناس اقتصادی همچنین به بررسی راهکار‌های دولت سیزدهم پرداخت و در این‌باره گفت: همانطور که اشاره کردم ما در اقتصاد سه عامل تورم‌زا داریم که به یکدیگر کمک می‌کنند و اگر دولت سیزدهم بخواهد تورم را مهار کند باید سیاست‌هایی را برای رشد اقتصادی سریع در دستور کار قرار دهد. البته باید اشاره کرد که عوامل دیگری در این موضوع دخیل هستند و ممکن است دولت به تنهایی نتواند چنین سیاست‌هایی را اجرا کند، اما به هرحال باید به سمت رشد اقتصادی برود. پس از آن دولت سیزدهم باید به دنبال کنترل حجم نقدینگی باشد و بعد از این دو اقدام دولت باید به دنبال راهی برای ایجاد ثبات در سیاست خارجی باشد به ویژه ثباتی که سبب گسترش روابط اقتصادی ایران با کشور‌های دیگر باشد.
در شرایط تحریم بسیاری از ظرفیت‌ها سرکوب شد
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که ایا اقتصاد ظرفیت افزایش رشد اقتصادی که یکی از عوامل موثر در افزایش تورم است را دارد یا خیر؟ گفت: ما در شرایط تحریم و تورم قرار داریم و در این میان بخشی از ظرفیت‌های اقتصادی سرکوب شده است. این سرکوب ظرفیت‌ها موجب کاهش تولید شده و رشد اقتصادی منفی ایجاد کرده است. اگر شرایط به زمان قبل از تحریم‌های ۳ سال اخیر بازگردد یک جهش اقتصادی ۱۰ تا ۱۵ درصدی در یک سال خواهیم داشت. اما همانطور که گفتم شرط این جهش، بازگشت به قبل از تحریم‌ها است. نه اینکه بخشی از تحریم‌ها وجود داشته باشد و مشکلات مراودات همچنان باقی بماند.
عزتی در پایان گفت: از سوی دیگر اگر ما سیاست‌های گسترش تعاملات اقتصادی بین‌المللی را توسعه دهیم رشد اقتصادی متوسطی را برای ما به ارمغان خواهد آورد و در شرایطی که رشد اقتصادی متوسط و یا بالایی داشته باشیم تورم به راحتی کنترل می‌شود و می‌توانیم امیدوار باشیم که حتی بدون فشار بر کاهش حجم نقدینگی تورم مهار شود و در محدوده ۲۰ درصد قرار بگیرد. این در حالی است که با کاهش حجم نقدینگی می‌توان همان ۲۰ درصد هم به شدت کاهش دهیم. در مجموع می‌توان گفت با برخی سیاست‌ها هم می‌تواند رشد اقتصادی را بالا برد و هم تورم را کاهش داد.