در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (یکشنبه، بیستم تیر سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:

 

۱۲۲۱ سال پیش در چنین روزی، آخرین روز ذیقعده سال ۲۲۰ هجری قمری حضرت امام «محمد تقی» (ع)، از نوادگان پاک رسول گرامی اسلام (ص) به شهادت رسید.

 

آن حضرت را به خاطر بخشندگی زایدالوصفی که داشت، «جواد» نامیدند که به معنای بخشنده است. امام جواد (ع) در ماه رمضان سال ۱۹۵ هجری قمری متولد شد و بعد از شهادت پدر بزرگوارش امام رضا (ع)، امامت و رهبری مسلمین را عهده دار شد. دوران زندگی و امامت امام جواد (ع)، عصر شکوفایی تمدن اسلامی و رواج اندیشه‌های اعتقادی و فلسفی و ورود مکاتب غربی یونان و روم به جهان اسلام بود. در این دوران با توجه به عظمت علمی و مقام معنوی امام جواد (ع)، علما و دانشمندان از هر سو برای بهره گیری از علم و دانش آن حضرت به سوی مدینه می‌شتافتند. برگزار کردن جلسات بحث و مناظره با دانشمندان مذاهب مختلف، آموزش و تعلیم و تربیت مردم، خصوصا اندیشمندان و همچنین افشای سیاست‌های ضد انسانی و ضد مردمی حاکمان وقت، ازجمله فعالیت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی امام جواد (ع) بود. اینگونه فعالیت‌های امام (ع)، مردم را آگاه می‌کرد و حکومت ظالمانه سلسله عباسی را در معرض خطر قرار می‌داد. به همین جهت معتصم حاکم وقت، امام جواد (ع) را درحالیکه ۲۵ سال بیشتر سن نداشت، به شهادت رساند. شهادت زود هنگام آن حضرت، گویای این نکته است که حکومت‌های جور و ستم، از فعالیت‌های امام جواد (ع) در پاسداری از فرهنگ و ارزش‌های اسلامی و روشنگری‌های آن حضرت، احساس خطر می‌کردند. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت امام محمد تقی (ع)، یکی از اندرز‌های آن حضرت را برایتان نقل می‌کنیم: «آن کس که بدون آگاهی، عمل می‌کند، بیش از آنچه که اصلاح کند، فساد و تباهی به بار می‌آورد.»

۷۷۷ سال پیش، در روز یازدهم ژوئیه سال ۱۲۴۴ میلادی بیت ‏المقدس توسط مسلمانان در جریان جنگ‎های صلیبی فتح شد.

 

جنگ‎های صلیبی از اواخر قرن یازدهم میلادی از جانب اروپاییان بر مسلمانان تحمیل شد و دارای چندین مرحله بود. مرحله اول اشغال سرزمین ‏‌های شرق به ویژه تسلط بر بیت‌‎المقدس و آزادی عمل مسیحیان در آن منطقه بود. ششمین مرحله از جنگ‌‎های صلیبی را نمی‌‎توان از دیدگاه نظامی، جنگ توصیف کرد، زیرا پس از هجوم امپراتور آلمان برای تصرف بیت‌‏المقدس، حاکم مصر و فلسطین دریافت که توانایى مقاومت در برابر وی را ندارد. از سوی دیگر، امپراتور آلمان برای استردادِ بدون خون‏ریزی بیت‌‎المقدس حرکت کرده بود. در نهایت، در پی مذاکرات صلح نمایندگان دو طرف، قرار شد شهر‌های بیت‌‏المقدس و بیت اللحم و مناطق دیگر به قلمرو صلیبیان بپیوندند، ولی مسجدالاقصی و قبَّة الصَّخْره در اختیار مسلمانان باقی بماند. در این زمان، فروپاشی خوارزمشاهیان در ایران و هرج و مرج‌‎های داخل سرزمین‌‎های اسلامی و نیز نبود دولت قدرت‏مند اسلامی باعث شد صلیبیون به تسخیر کامل بیت‏‌المقدس فکر کنند. در این میان، درگیری‏‌های پراکنده مسلمانان و مسیحیان در شهر‌های مختلف فلسطین، بیشتر با پیروزی مسلمانان همراه بود. با بروز ضعف در مسیحیان و توانمندی تدریجی مسلمانان باعث شد حاکم مصر با سپاهی گران به جانب بیت‏‌المقدس حرکت کند و در یازده ژوئیه ۱۲۴۴ میلادی به فتح آنجا دست یابد.

 

۲۰۸ سال پیش در چنین روزی ۱۱ ژوئیه سال ۱۸۱۳ میلادی "هنری بِسْمِر" (Henry Bessemer) مهندس و مخترع انگلیسی متولد شد.

 

وی تحصیلات خود را در رشته مهندسی به پایان برد و بعد‌ها برای توسعه تولیدات آهن و فولاد و چُدن، کوره‌های بلند ذوب فلزات را اختراع کرد. بسمر توانست به وسیله کوره مخصوصی که با جریان هوا کار می‌کرد و آهن ناخالص مذاب را کربن زدایی می‌کرد، فولاد عالی به دست آورد. از این رو، این کوره به نام او، کوره بسمر نامیده شد. وی با این اختراع، اساس صنایع انگلستان و جهان را دگرگون ساخت و تحولات شگرفی در این عرصه ایجاد کرد. بسمر در سال ۱۸۵۹، مراکز تهیه فولاد و آهنْ ایجاد کرد و به ساخت اسلحه و ریل راه آهن پرداخت که این کارخانه، هنوزفعال است. هنری بسمر در ۲۸ فوریه ۱۸۹۸ م در ۸۵ سالگی درگذشت.

 

۱۰۰ سال پیش، در روز یازدهم ژوئیه سال ۱۹۲۱ میلادی کشور مغولستان استقلال خود را اعلام کرد.

 

مغولستان تاریخ کهنی دارد و چنگیزخان مغول در اوایل قرن سیزدهم میلادی از همین سرزمین، کشورگشایی خود را آغاز کرد و تا شرق اروپا پیش رفت. پس از چنگیز، امپراتوری مغول‌ها تجزیه و سرانجام به دو بخش مغولستان خارجی و داخلی تقسیم شد. مغولستان داخلی جزئی از کشور چین شد و مغولستان خارجی نیز در اواخر قرن هفدهم میلادی تحت کنترل چین درآمد. در سال ۱۹۱۱ میلادی مغولستان خارجی با استفاده از فرصت ناشی از سقوط دولت منچوکو در چین، اعلام استقلال کرد. اما چندی بعد، چین و روسیه با انعقاد توافقنامه‌ای، مغولستان را تحت الحمایه خود کردند. سرانجام در سال ۱۹۲۱ میلادی، مغولستان بار دیگر استقلال خود را به دست آورد. در سال ۱۹۲۴ میلادی، به تحریک شوروی، به حکومت سلطنتی در مغولستان خاتمه داده شد و این کشور با برگزیدن حکومت جمهوری خلق، به عنوان دومین کشور دارای نظام کمونیستی پس از شوروی، شناخته شد. البته درپی فروپاشی شوروی، این نظام حکومتی مغولستان نیز به جمهوری تغییر یافت. مغولستان یک میلیون و پانصد و شصت و پنج هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و با دو کشور بزرگ روسیه و چین همسایه است.

 

۲۶ سال پیش، در روز یازدهم ژوئیه سال ۱۹۹۵ میلادی در جریان جنگ بوسنی، بیش از ۸ هزار تن از مسلمانان ساکن شهر سربرنیتسا (Srebrenica) در شرق این کشور، توسط صرب‌ها قتل عام شدند.

 

این فاجعه بزرگترین کشتار جمعی در اروپا، پس از جنگ جهانی دوم بود. با آنکه شورای امنیت، سربرنیتسا را در سال ۱۹۹۳ منطقه امن اعلام کرده بود و نیرو‌های سازمان ملل در آنجا مستقر بودند، شبه نظامیان صرب با حمایت دولت بلگراد، سربرنیتسا را اشغال کردند. مسلمانان این شهر که از قساوت صرب‌های افراطی آگاه بودند، درصدد خروج از شهر برآمدند، اما جنایتکاران صرب، مردان و پسران را بازداشت کردند و طی ۴۸ ساعت، هشت هزار مرد و پسر بوسنیایی را کشتند. در جریان این قتل عام، نیرو‌های هلندی پاسدار صلح سازمان ملل در منطقه نیز هیچ اقدامی برای محافظت از جان غیرنظامیان مسلمان انجام ندادند. بی تفاوتی دولت‌های اروپایی در برابر این فاجعه انسانی، قابل تامل بود. هر سه کمیته حقیقت یاب که پس از جنگ بوسنی تشکیل شد به کوتاهی اتحادیه اروپا و سازمان ملل در جلوگیری نکردن از کشتار مسلمانان سربرنیتسا اذعان کردند.

در تقویم جهانی ۱۱ ژوئیه، روز جهانی جمعیت نامگذاری شده است.

این تاریخ، یادآور یازدهم ژوئیه ۱۹۸۷ است که در آن جمعیت جهان از مرز ۵ میلیارد گذشت. حدود ۴۰ سال پیش بود که سازمان ملل متحد برای نخستین بار برنامه مدونی برای تنظیم خانواده و کنترل جمعیت ارائه کرد. چرا که افزایش جمعیت نیاز جدی به توسعه پایدار، توسعه شهری، دسترسی به خدمات بهداشتی و قدرت بخشیدن به جوانان را بیش از پیش ضرورت بخشید. سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۷ پیش بینی جدیدی از روند افزایش جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ ارائه داد و اعلام کرد کره خاکی در آستانه یک بحران جدی قرار دارد. این در حالی است که بر اساس گزارش‌های رسمی، این سیاست‌ها منجر به رشد منفی در بسیاری از کشور‌های جهان شده است. به عنوان مثال، جمعیت ۱۲۷ میلیونی ژاپن به دلیل تعداد بسیار محدود زاد و ولد تا سال ۲۰۵۰ به ۹۰ میلیون نفر کاهش خواهد یافت. جمعیت آلمان نیز در از ۸۲ میلیون به ۷۱ میلیون نفر کاهش خواهد یافت. کاهش موالید در این کشور‌ها سبب خواهد شد که روند کهنسالی نیز شتاب گیرد. از آنجا که جمعیت جوان یکی از مهم‌ترین شاخصه‌ها و سرمایه یک کشور است که می‌تواند حرکت و پیشرفت آن را سرعت بخشد، برخی از کشورها، کاهش جمعیت جوان کشور خود را یک اسیب جدی می‌دانند و برای جلوگیری از رشد منفی جمعیت، سیاست حمایت از فرزند آوری را در برنامه‌های خود گنجانده اند.