ماجرای آتشفشان دریای خزر چیست؟
- باشگاه خبرنگاران نوشت: صبح امروز تصویری از انفجار شدید در آب‌های ساحلی جمهوری آذربایجان در دریای خزر در فضای مجازی منتشر و در ابتدا علت آن انفجار در میدان نفتی اعلام شد، اما خبرگزاری جمهوری آذربایجان بلافاصله اعلام کرد هیچ انفجاری در کشتی‌ها و سکو‌های نفتی آذربایجان رخ نداده است و این انفجار در ۱۰ کیلومتری میدان گازی امید بود.
مدیر مرکز لرزه نگاری آذربایجان نیز علت انفجار را احتمالا فوران آتشفشان گل در منطقه اعلام کرد، اما این گل فشان‌ها چه هستند و آیا در جنوب دریای خزر هم وجود دارند و امکان انفجار دارند؟
افضلی عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت که مطالعات گسترده‌ای در خصوص گل فشان‌های ایران انجام داده است گفت: بیشتر گل فشان‌های ایران در جنوب کشور، استان سیستان و بلوچستان و دریای عمان فعال هستند.
او پدیده گل فشان را یکی از کم نظیرترین پدیده‌های طبیعی زمین شناسی دانست و افزود: در این پدیده مقدار زیادی گل و لای پوسته زمین را می‌شکافد و از اعماق زمین به خارج فوران می‌کند و تپه‌های گلی و مخروطی در اطراف خود تشکیل می‌دهد.
افضلی ادامه داد: گل و لای حاصل از فعالیت گل فشان‌ها در جنوب کشور داغ نیستند.
عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت در خصوص وجود گل افشان‌ها در دریای خزر و سواحل جنوبی آن گفت: چهار گل فشان مهم در سواحل جنوبی دریای خزر شناسایی شد که هر چهار گل فشان در استان گلستان قرار دارند.
او افزود: گل فشان نفتیجه در گمیشان یکی از مهمترین گل فشان‌های جنوب دریای خزر است که ویژگی منحصربفرد آن بوی نفتی است که از آن به مشام می‌رسد و احتمالا به ذخایر نفتی یا گازی در منطقه مربوط است.
افضلی ادامه داد: گل فشان قارنیارق نیز با مخروطی به قطر ۷۰۰ متر و حفره‌ای با عمق تقریبی ۱۵ متر در ۱۸ کیلومتری آق قلا قرار دارد که تقریبا فعال نیست.
عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت گفت: گل فشان اینچه که بومیان آن را تالاب می‌نامند نیز با حدود ۲۰۰ هکتار مساحت در آق قلا قرار دارد که گودالی با عمق ۱۰ متر و عرض ۸ متر را تشکیل داده و تقریبا هر ۵ دقیقه فوران می‌کندم
او افزود: گل فشان گوبکلجه نیز شامل پنج چاله مخروطی است که هنوز گل و لای همراه آب از آن بیرون می‌آید.
افضلی در پاسخ به این پرسش که آیا این گل فشان‌ها در دریای خزر هم وجود دارد؟ گفت: در دریای عمان فعالیت گل فشانی مشاهده شده است و احتمال دارد در دریای خزر نیز گل فشان وجود داشته باشد، اما گل و لای ناشی از فعالیت این گل فشان‌ها در آب حل می‌شوند و نمی‌توانند مخروط قابل مشاهده‌ای تشکیل دهند.
عضو هیات علمی دانشگاه جیرفت ادامه داد: احتمال دارد تعداد گل فشان‌هایی که در آب‌های دریای خزر وجود دارد خیلی بیشتر از گل فشان‌های موجود در خشکی باشد.
او در خصوص احتمال فعال شدن این گل فشان‌ها در میادین نفتی و گازی و وقوع انفجار در محدوده گل فشان ها، گفت: در دریای عمان و چابهار چند بار انفجار‌هایی در گل فشان‌هایی که در محدوده میادین نفت و گازی وجود داشت اتفاق افتاد و گل و لای همراه گاز و انفجار خارج شد.
افضلی تکرار این اتفاق در دریای خزر و حادثه‌ای که در آب‌های ساحلی جمهوری آذربایجان اتفاق افتاد را نیز محتمل دانست.
انفجار مهیب در دریای خزر که جمهوری آذربایجان این انفجار را مربوط به فوران آتشفشان دریایی دانست.