چشم «هورالعظیم» روشن شد

_ روزنامه جوان نوشت: در روز‌های اخیر تصاویر زیادی از خشکی گسترده تالاب هورالعظیم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌بود. انتقادات گسترده فعالان محیط‌زیستی باعث شد تا روز گذشته حقآبه هورالعظیم به طور کامل تأمین شود. بی‌مهری و بی‌تدبیری مسئولان به هورالعظیم، زندگی مردم اطراف این تالاب را با مشکل روبه‌رو کرده‌است. هورالعظیم بزرگ‌ترین تالاب جنوب غرب کشور است که در مرز ایران و عراق قرار دارد. هورالعظیم بهترین مکان برای چرای روزانه هزاران گاومیش ساکنان اطراف است؛ چراکه منبع اصلی تغذیه این حیوان محسوب می‌شود. هورالعظیم مساحتی بالغ بر ۱۲۰ هزار هکتار را در بر می‌گیرد. ذخایر آب این تالاب از رود کرخه، در ایران و رودخانه دجله در عراق تأمین می‌شود.

 

در روز‌های اخیر، کمبود آب موجب خشکی بخش عظیمی از تالاب هورالعظیم و نابودی ماهی‌های موجود در آن شده‌بود. روز‌های جمعه و شنبه، اما آب از سد کرخه رهاسازی شد و جانی دوباره به این تالاب داد. در یک هفته اخیر تصاویر زیادی از خشکی هورالعظیم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. مردم و فعالان محیط‌زیستی در فضای مجازی انتقاد‌های زیادی به بی‌توجهی دولت به این تالاب مهم داشتند و همین فشار‌ها موجب عقب‌نشینی مسئولان به سود هورالعظیم شد. هورالعظیم زیستگاه اصلی ماهی‌های بومی، گاومیش‌ها و محل امرار معاش مردم شهر‌های اطراف است و حتی به داد نخلستان‌های خوزستان هم می‌رسد. به همین دلیل سه ضلعی حیات نخل‌ها و ماهی‌ها و گاومیش‌ها به این تالاب گره خورده‌است. نابودی برخی از گونه‌های جانوری و گیاهی در جنوب غرب کشور، موضوع غیر قابل‌انکاری است که در سایه کم‌آبی، بیشتر هویدا شده‌است. پس از چند سال‌تر سالی، این خشکسالی‌های فعلی قابل پیش‌بینی بود، اما در هشت سال اخیر برای بی‌آبی و خشکی رودخانه‌ها و تالاب‌های کشور فکری اساسی صورت نگرفت.

 

در همین رابطه، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بخشی از کشور امروز تشنه است و این تشنگی از «هورالعظیم» گرفته تا چادگان، روستا‌های حمیدیه و خود را بیشتر نشان داده، به خبرگزاری خانه ملت گفت: بی‌شک این خشکی و بی‌آبی دامنه وسیع‌تری از فجایع را به دنبال خواهد داشت. این خشکسالی ابعاد گسترده‌تری از حیات بشر را در برمی‌گیرد تا جایی که تهدیدی برای زندگی مردم است که برخی از این خسارات قابل‌جبران نخواهد بود.

 

مجتبی یوسفی افزود: سیاست‌های اشتباه وزارت نیرو و جهاد کشاورزی بر شدت‌گیری این خشکسالی‌ها در کشور دامن زد. به فرض مثال اگر قرار بود محصولات آب‌بری مثل برنج کشت نشود باید کشت جایگزین جای آن قرار می‌گرفت؛ آن هم در شرایط ناخوشایند که معیشت مردم در سختی است. رقم خوردن چنین فجایعی غیر از هزینه حاصلی ندارد. از نبود لبنیات تا گوشت و پروتئین گرفته تا محصولات کشاورزی همگی کمبود‌هایی هستند که در سایه بی‌توجهی به محیط‌زیست در کشور رخ داده‌است.

 

نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: امروزه شاهد مرگ ماهیان و پرندگان در دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور هستیم که امنیت غذایی کشور را تهدید می‌کنند. رشد بی‌نهایت قیمت جو و مشکلات تأمین نهاده‌های دامی یک روی دیگر از کمبود‌ها را در کشور رقم زد تا جایی که دامپروران شاهد تلف شدن دام خود یا مجبور به سلاخی دام مولد و شیرده خود برای تأمین پروتئین مورد نیاز و مقابله با تلف شدن آن‌ها هستند.

 

یوسفی اظهار کرد: اگر اکوسیستم هورالعظیم و هویزه از بین برود به راحتی باز نمی‌گردد، معضل ریزگرد‌ها در استان‌های جنوبی نشئت گرفته از همین بی‌توجهی است. آنچه امروز در دریاچه ارومیه شاهد آن هستیم، هزینه سنگینی بر دوش دولت گذاشته که حتی با تشکیل ستاد ملی برای احیای ارومیه نمی‌توانیم صد‌در‌صد امیدوار به بازگشت دوباره آن باشیم این یعنی نوش دارو بعد از مرگ سهراب!

 

وی افزود: نابودی محیط‌زیست یعنی از بین بردن معیشت مردم؛ آنچه امروز شاهد آن هستیم دامن وسیعی از معضلات دیگر را به همراه خواهد داشت. اگر به همین منوال پیشروی کنیم بسیاری از دامپروران مجبور به سلاخی حیوانات موالد خود به دلیل کمبود آب و نهاد‌های دامی می‌شوند که باز مجبور به واردات محصولات دامی از کشور‌های دیگر می‌شویم، این یعنی فرصت دوباره به سودجویان داخلی! امیدوارم مسئولان دولتی در ماه پایانی خدمت خود نام نیکی از خود به جای بگذارند، امروز باید برای تشنگی هور‌العظیم و اکوسیستم آن تلاش کنیم. متأسفانه با بی‌توجهی به محیط‌زیست دامپروی و کشاورزی که می‌توانست خود اقتصادی موالد باشد تبدیل به یک آدم فقیر شد.

 

عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: در حوزه آب دچار نگاه بین بخشی شده‌ایم، به جای انجام یک برنامه متوازن به سمت انجام پروژه‌هایی می‌رویم که سودی ندارد، به فرض مثال زمانی که صنایع آب‌بر را در استان‌های کویری احداث می‌کنیم بدون شک باید منتظر تبعات آن هم باشیم، در صورتی که این نظریه در کل دنیا منسوخ شده‌است.

 

گفتنی است مدیر کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان روز گذشته عمده تصاویری را که از خشکی تالاب هورالعظیم در فضای مجازی در حال بازنشر است، متعلق به ضلع شمالی تالاب هورالعظیم دانست. محمد جواد اشرفی، شیب منطقه، کم شدن آب، افزایش گرما و تبخیر شدید را یک روند طبیعی برای ضلع شمالی هورالعظیم برشمرد و عکس‌ها را صرفاً مربوط به آن قسمت از تالاب دانست!