صف طولانی فیلم های اکران نشده چه بلایی بر سر سینما می آورد؟

_ روزنامه وطن امروز نوشت: ترافیک فیلم‌های آماده اکران سینمای ایران همیشه از دغدغه‌های اصلی سینماگران طی سال‌های اخیر بوده است. سنگین‌تر شدن بار چرخه اکران در سال‌های گذشته موجب ایجاد حواشی مختلف و حرف و حدیث‌هایی میان اهالی سینما و مسؤولان شورای صنفی نمایش شده است. این چرخه اکران هر سال سنگین‌تر و بالطبع حواشی آن نیز بیشتر می‌شود. هر روز که می‌گذرد، شمار بیشتری از فیلم‌های اکران‌نشده به قطار طولانی آثار اکران‌نشده سینمای ایران اضافه می‌شود؛ قطاری که تنها مسیر رهایی آن گسترش چشمگیر ظرفیت اکران آثار سینمایی است که در عمل به واسطه امکانات محدود و کمبود تعداد سالن‌های سینما در نقاط مختلف کشور و همچنین شرایط کرونایی جامعه، امکان‌پذیر نیست، از این رو جدی گرفتن طرح نوپای «اکران آنلاین» در سینمای کشور می‌تواند راهگشا باشد. از سوی دیگر اگر قرار باشد سینما از همین امروز به روال عادی خود برگردد، ۴ سال طول می‌کشد تا فیلم‌های موجود به نمایش درآیند.

 

شاید مطمئن‌ترین راه‌حل فعلی «اکران آنلاین» باشد، اکران ‌آنلاین می‌تواند در درازمدت یک مسیر اکران مطمئن باشد، هر چند هنوز ظرفیت‌های تبلیغی تلویزیون برای این خط فعال نیست. اکران آنلاین تا قبل از بازگشایی نصف‌و‌نیمه سینماها با رونق اقتصادی معقول و استقبال مناسبی از سوی اهالی سینما روبه‌رو شده بود اما با بازگشایی سینماها، انگار دوباره این سیستم نوپای اکران از سوی برخی سینماگران به دست فراموشی سپرده شده است و بسیاری از اهالی سرشناس سینما قید اکران آثارشان در این چرخه را‌‌ زده و تصمیم گرفته‌اند منتظر نوبت‌شان برای اکران در سینماها در دوران پساکرونا بمانند.

 

اینکه به چه دلایلی با گذشت چند ماه، هنوز بسیاری از سینماگران سرشناس تمایلی به اکران آنلاین ندارند، ریشه در مسائل مختلفی همچون ضرر مادی به خاطر عدم رعایت قانون کپی‌رایت دارد اما اینکه چرا در دنیا به‌رغم انتشار دانلود غیرقانونی فیلم‌ها، طرح «اکران آنلاین» با موفقیت ادامه پیدا می‌کند، تنها یک علت دارد و آن هم به عدم استقبال بالای مردم آن کشورها از نسخه‌های قاچاق و دانلود فیلم‌ها بازمی‌گردد؛ مسأله‌ای که توسط اغلب مردم کشورمان رعایت نمی‌شود. در نتیجه باید گفت اکران آنلاین سینمای ایران اگر در ادامه راه خود با حمایت مردم و عدم استفاده آنها از نسخه‌های قاچاق همراه شود، می‌تواند مسیر تازه‌ای را پیش ‌روی سینمای ایران قرار دهد. 

 

شاید دلخوری، گلایه و ناراحتی بسیاری از تهیه‌کنندگان و سینماداران در این شرایط و روزگار سخت کرونا، از بی‌تدبیری و بی‌برنامگی سازمان سینمایی نسبت به این حوزه باشد؛ سازمانی که رئیس آن نهایت کاری که در این باره نسبت به شرایط سینما انجام داده، دادن وام 300 میلیونی به 21 فیلمی بود که با سرمایه خصوصی متقاضی اکران نوروزی سال 99 بودند و خردادماه با توئیت آقای رئیس کمی حال‌شان خوش شد. در ادامه نیز در پی تعطیلی‌های مکرر سینماها به دستور ستاد ملی مقابله با کرونا و عدم استقبال مردم از رفتن به سینماها که صدای اعتراض سینماداران را درآورد و بسیاری را به ورشکستگی و یا مرز این بحران کشاند، سازمان سینمایی رایزنی‌هایی را با ستاد ملی کرونا انجام داد که در نهایت به تغییر گروه شغلی سینماها از 3 به 2منجر شد اما باز تغییری در این اوضاع آشفته به وجود نیاورد. 

 

در این روزهای سخت سینما، کمتر تهیه‌کننده و سرمایه‌گذاری حاضر می‌شود تن به اکران فیلم خود دهد و حتی دل به اکران آنلاین و VODها بسپرد. در شرایطی که نه خبری از حمایت‌های جدی سازمان سینمایی از فیلم‌های اکران شده است و نه تلویزیون پای تبلیغات سینما در دوگانه رفتن یا نرفتن به سینما می‌ایستد، خبر رسیده که شورای صنفی نمایش در حال رایزنی با 5 تهیه‌کننده سینماست تا آنها را راضی به اکران فیلم‌های‌شان کند. 

 

جلسه آخر شورای صنفی نمایش تقریبا بدون خروجی مشخص و کورسوی امیدی در حالی بدون مصوبه جدید برای ورود فیلم‌های تازه به چرخه اکران برگزار شد که سینماداران از هفته گذشته تهدید به تعطیلی سالن‌های سینما، در صورت استمرار وضعیت فعلی کرده بودند. چندی پیش سینماداران جلسه‌ای در سازمان سینمایی ترتیب داده‌ و اعلام کردند در صورت عدم اکران فیلم جدید، سالن‌ها را تعطیل خواهند کرد. پیرو همین موضوع محمد قاصد‌اشرفی، رئیس انجمن سینماداران با حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی جلسه‌ای ترتیب داد که بر مبنای آن قرار شد ۲ فیلم کمدی با تضمین 5/2 میلیارد تومانی از سوی سازمان سینمایی برای هر یک از فیلم‌ها روانه پرده سینما شوند که البته خروجی جلسه شورای صنفی نمایش نشان می‌دهد تهیه‌کنندگان آن ۲ فیلم حاضر نشده‌اند ریسک اکران فیلم خود را در این شرایط بپذیرند. 

 

سیدابراهیم عامریان، تهیه‌کننده فیلم سینمایی «دینامیت» به کارگردانی سیدمسعود اطیابی که از گزینه‌های مطلوب سینماداران برای ورود به چرخه اکران و بازگشت رونق به گیشه سینماها محسوب می‌شود، درباره تمایل خود برای پذیرش اکران فیلمش در شرایط کرونایی حاکم بر سالن‌های سینما در گفت‌و‌گویی با رسانه‌ها گفت: «واقعیت این است در شرایطی که فیلم‌ها فروشی در گیشه ندارند، ما هم تمایلی به اکران فیلم خود نداریم. بالاخره ما در مقام سازندگان فیلم «دینامیت» برای تولید آن هزینه کرده‌ایم و اگر در شرایط فعلی تن به اکران آن بدهیم، اتفاق بدی که برای فیلم‌های دیگر در طول یک‌سال و نیم گذشته افتاده است، برای فیلم ما هم رخ می‌دهد. این مشکلی اصلی ما است. در چنین شرایطی ترجیح می‌دهیم همچنان منتظر بمانیم ببینیم چه اتفاقی در آینده رخ خواهد داد. تا همین امروز یک‌سال و نیم است که صبر کرده‌ایم، باز هم صبر می‌کنیم».

 

عامریان درباره خبرهای غیررسمی منتشرشده مبنی ‌بر مذاکره مسؤولان سازمان سینمایی با او و صاحبان چند فیلم کمدی دیگر برای ارائه تضمین و جلب رضایت برای اکران فیلم‌های‌شان هم گفت: «مذاکره‌ای با ما صورت نگرفته و ما هم تنها اخبار رسانه‌ها را در این زمینه شنیده‌ایم. اینکه قرار است به فیلم‌ها ۲ تا ۳ میلیارد تومان به‌ عنوان تضمین بدهند بلکه راضی به اکران در این شرایط شوند؛ اینها را شنیده‌ایم اما هیچ مذاکره‌ای تا امروز با ما نشده است. در همین حد اخبار غیررسمی هم به نظرم این ارقام تضمینی از سوی سازمان سینمایی، برای فیلم‌هایی مانند فیلم ما که در شرایط عادی ظرفیت فروش ۳۰ تا ۴۰ میلیارد تومانی دارند، یک شوخی است! به همین دلیل حتی در صورت طرح این پیشنهاد هم حاضر به اکران فیلم خود نیستیم».

 

در حالی که عدم استقبال مردم از رفتن به سینماها و شرایط بد اکران، رونق را از سینماها گرفته، سینما آزادی و برخی سینماهای دیگر جهت بازگشت موقت این رونق، اقدام به پخش بازی فوتبال تیم‌ ملی کشورمان با کامبوج

کردند که اتفاقا با استقبال نسبی مردم نیز همراه شد اما این ماجرا بلافاصله به گوش فدراسیون فوتبال می‌رسد و آقایان فوتبالی در این شرایط احتضار سینماها، پیگیر سهم خود از درآمد بلیت‌فروشی می‌شوند. 

 

سجاد نوروزی، مدیر مجموعه سینمایی «آزادی» ضمن اشاره به تجربه اکران بازی تیم ‌ملی فوتبال ایران مقابل کامبوج در این سینما و چند سینمای دیگر با اخذ مجوزهای لازم، درباره استمرار این رویکرد گفت: هنوز مشخص نیست بتوانیم این حرکت را ادامه دهیم، چرا که پس از اخذ مجوز اکران فوتبال در سالن‌های سینما با پیگیری انجمن سینماداران، اخیرا فدراسیون فوتبال در نامه‌ای به اماکن، اعلام کرده است وزارت ارشاد سرخود و بدون مشورت با ما این مجوز را صادر کرده است. فدراسیون فوتبال می‌گوید من حق پخش خودم را از اکران فوتبال در سینماها می‌خواهم و اگر سینماها بخواهند بازی فوتبال را روی پرده اکران کنند، باید حق پخش آن را به ما بپردازند!

 

این ماجرای پردرد روزهای تلخ سینما علاوه بر کرونا به مدیریت تلخ‌تر دوستان سازمان سینمایی نیز برمی‌گردد که به جای حمایت، برنامه‌ریزی و خلاقیت در شرایط بحرانی، همه چیز را رها کرده‌اند و چشم انتظار روزهای آخر خدمت خود هستند.