دوباره بدعهدی آمریکا با رهبری بایدن

_ روزنامه حمایت نوشت: این روز‌ها که موضوع احیای برجام و بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای در وین توسط ایران و ۴ عضو باقیمانده در برجام مورد بحث است، مقامات آمریکایی با خلف وعده مجدد درباره لزوم بهره‌گیری ایران از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، در حال خط و نشان کشیدن هستند. پس از آنکه نمایندگان مجلس سنای آمریکا از چند طرح ضدایرانی جهت فشار بر دولت بایدن برای عدم احیای برجام و یا حداقل، کاهش حداکثری منافع در احیای این توافق، دولت بایدن هم مدعی شده که اگر برجام هم احیا شود، صد‌ها تحریم ایران همچنان باقی خواهند ماند. در همین رابطه، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا  روز سه‌شنبه در جلسه استماع کمیته تخصیص بودجه سنای آمریکا اعلام کرد که انتظار دارد حتی در صورت بازگشت کشورش به برجام و پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای خود، صد‌ها مورد از تحریم‌های آمریکا علیه ایران از جمله تحریم‌هایی که در دولت ترامپ وضع شده‌اند، همچنان به‌قوت خود باقی بمانند. وزیر امور خارجه آمریکا ادعا کرد که تحریم‌های مورد نظر خلاف برجام نباشند، تا زمانی که ایران رفتار خود را تغییر ندهد، حفظ خواهند شد.  

 

بلینکن در حالی بحث تداوم تحریم‌ها علیه ایران حتی در صورت احیای برجام را مطرح کرده است که مقامات آمریکایی پیش از این ایران را به جدی نبودن در مذاکرات برجام متهم کرده و مدعی شده‌اند که ایران به‌خلاف آمریکا عزم و اراده کافی برای بازگشت به برجام از خود نشان نمی‌دهد! این ادعا‌ها در حالی مطرح می‌شود که ایران بار‌ها تصریح کرده است که در مذاکرات احیای برجام کاملاً جدی است، اما تنها در صورتی به اجرای تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام باز خواهد گشت که آمریکا تمامی تحریم‌های خود را ـ حتی مواردی را که واشنگتن ادعا می‌کند در تضاد با برجام نیستند ـ به‌صورت راستی‌آزمایی‌شده لغو کند.

 

اما سیدعباس عراقچی رییس تیم مذاکره کننده ایران در وین هم که روز گذشته به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفته بود، این ادعای بلینکن را تلویحا تایید کرد.  

 

در همین رابطه، ابراهیم عزیزی رییس کمیته امنیت مجلس در گفتگو با مهر درخصوص جزئیات این جلسه گفت: معاون وزیر امور خارجه اعلام کرد تا پایان دور پنجم مذاکرات از ۱۵۰۰تحریم حقیقی و حقوقی هسته‌ای و برجامی، ۱۰۰۰تحریم برداشته شده و ۵۰۰تحریم کیفی باقی مانده است. علاوه بر این تحریم‌های اولیه و ثانویه نیز پابرجاست. عزیزی تأکید کرد: با توجه به باقی ماندن این حجم از تحریم‌ها، وعده‌های رییس‌جمهور مبنی بر اینکه تحریم‌ها لغو شده و دیوار آن شکسته شده، محقق نشده است و در مدل فعلی مذاکرات محقق نخواهد شد.

 

عراقچی هم پس از این جلسه در جمع خبرنگاران، گفت: مذاکرات به نقطه‌ای رسیده که برخی مسائل کلیدی هنوز در آن باقی مانده و باید در مورد آن‌ها تصمیم‌گیری شود. ما هفته آینده دور جدید مذاکرات را آغاز خواهیم کرد  و امیدواریم که در موضوعات مختلف پیشرفت داشته باشیم، ولی درباره اینکه دور آخر مذاکرات باشد یا خیر، قضاوت زود است.

 

کاظم غریب‌آبادی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین هم با بیان این‌که از دو ماه قبل، ایران به طور جدی و هدفمند در مذاکرات با مشارکت‌کنندگان در برجام شرکت کرد، اظهار داشت: هنوز مشاهده نشده است که آیا آمریکا عزم کافی و آمادگی ترک اعتیاد خود برای استفاده از اقدامات یکجانبه زورمدارانه، احترام به حقوق بین‌الملل، اجرای تعهدات خود درخصوص لغو تحریم‌ها به روشی کامل و موثر و اتخاذ تصمیمات دشوار ضروری برای این امر را دارد یا نه؟ غریب‌آبادی همچنین در پاسخ به درخواست‌ها برای توقف اقدامات جبرانی هسته‌ای، گفت: از ایران انتظار نداشته باشید در حالی که تحت تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه است، همچنان تعهدات هسته‌ایش را تحت برجام اجرا کند.

 

اما در پی ادعا‌های اخیر مدیرکل آژانس انرژی اتمی درخصوص برنامه هسته‌ای کشورمان، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی به مطرح شدن بحث راستی‌آزمایی در ایران در جلسه شورای حکام اشاره کرد و نوشت: بحث درباره راستی‌آزمایی در ایران در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان داد که وضعیت فعلی، زمانی که برجام تقریباً از حیات به دلیل سیاست فشار حداکثری آمریکا ساقط شده، موضوع نگرانی جدی است. 

 

وی افزود: حتی منتقدان سنتی توافق هسته‌ای حالا بهتر ارزش آن را درک می‌کنند.

 

اولیانوف در ادامه تأکید کرد: احیای برجام به نفع تمام جامعه بین‌الملل بوده و این برنامه ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تضمین کرده و همکاری اقتصادی با ایران و امنیت خاورمیانه را افزایش می‌دهد. کوتاه سخن اینکه، تجربه اجرای برجام در دوران «باراک اوباما» نشان می‌دهد میان «رفع واقعی تحریم» و «رفع کاغذی یا حقوقی تحریم» تفاوت از زمین تا آسمان است.

 

دولت اوباما، علی‌رغم آنکه به صورت اسمی تحریم‌های بانکی و سایر تحریم‌ها را رفع کرده بود دیگر ابزار‌های اقتصادی، سیاسی و حقوقی را برای حفظ ساختار تحریم و جلوگیری از انتفاع اقتصادی ایران به کار گرفت. ایجاد هراس در بانک‌ها درباره انجام تراکنش‌های مربوط به ایران، تمدید ۱۰ ساله «قانون تحریم‌های ایران»، امضای قانون ویزا برای هراساندن تجار از ورود به ایران و گره زدن انتفاع اقتصادی ایران به مسائل غیرهسته‌ای تنها بخشی از اقداماتی بود که در دوران ریاست‌جمهوری اوباما برای ایجاد هراس در فضای بین‌المللی از تجارت با ایران و محدود کردن منافع اقتصادی ایران انجام شد. به نظر می‌رسد

 

دولت بایدن در حال حاضر در تلاش است از طریق متمرکز کردن مسائل پیرامون مذاکرات حول دوگانه رفع یا عدم رفع تحریم‌ها ذهن‌ها را از مسئله اصلی که چگونگی رفع تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن است منحرف کند. ظاهراً تصور دولت فعلی آمریکا این است که چنانچه بر سر این دوگانه هیجانات کاذب و موانع ساختگی ایجاد کند می‌تواند رفع تحریم‌ها مشابه آنچه در دوران اوباما اتفاق افتاد را به عنوان امتیاز به طرف ایرانی بفروشد.