تقویم تاریخ؛ از شهادت امام صادق (ع) تا مراسم تشییع امام خمینی (ره)

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (شانزدهم خرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:

 

۱۲۹۴ سال پیش، در روز بیست و پنجم شوال سال ۱۴۸ هجری قمری حضرت امام «جعفر صادق» (ع) نواده رسول خدا (ص) به دستور منصور دوانیقی، حاکم ستمکار عباسی به شهادت رسید.

 

امام جعفر صادق (ع) به روایتی در سال ۸۳ هجری قمری در شهر مدینه چشم به جهان گشود و در دامان پدر گرامیش امام محمد باقر (ع) و مادری با ایمان و فرزانه، پرورش یافت. آن حضرت در ۳۱ سالگی، پس از شهادت امام محمد باقر (ع)، عهده دار مسئولیت امامت و هدایت مسلمین شد. دوران زندگانی آن حضرت مصادف با ایام حکومت پنچ تن از حاکمان اموی و دو تن از حاکمان عباسی بود و در این زمان درگیری شدید بین امویان و عباسیان بر سر حاکمیت، از فشار آن‌ها بر اهل بیت پیامبر (ص) کاسته بود. همین موضوع، زمینه مناسبی برای امام جعفر صادق (ع) فراهم آورد تا به گسترش علوم اسلامی و تربیت شاگردان مکتب خود بپردازد و هزاران فقیه و دانشمند در علوم مختلف، چون طب، شیمی، جبر، نجوم و سایر علوم تربیت کند، چنانکه جابر بن حیان که به پدر علم شیمی مشهور است، از شاگردان آن حضرت بود. امام جعفر صادق (ع) به همراه پدرش امام محمد باقر (ع) بزرگترین مرکز علمی آن روز جهان اسلام را در شهر مدینه پایه گذاری کرد و عده بیشماری از دانش پژوهان از نقاط دور و نزدیک از محضر درس و علم ایشان بهره بردند. سرانجام به دستور منصور دوانیقی حاکم ستمکار عباسی که تحمل نفوذ فوق العاده امام صادق (ع) را در میان مردم نداشت، آن حضرت را در ۶۵ سالگی مسموم کردند و به شهادت رساندند و پیکر مطهر امام صادق (ع) در قبرستان بقیع ـ واقع در شهر مدینه ـ به خاک سپرده شد. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت امام جعفر صادق (ع)، سخنی از آن بزرگوار برایتان نقل می‌کنیم: «دانش بجویید و همراه با کسب دانش، خود را با بردباری و وقار زینت بخشید و نسبت به کسی که به او دانش می‌آموزید، فروتن باشید.»

 

 

 

۲۲۲ سال پیش در چنین روزی، ششم ژوئن سال ۱۷۹۹ میلادی «آلکساندر پوشکین» (Alexander Pushkin)، شاعر و نویسنده بزرگ روسی در شهر مسکو متولد شد.

 

او در سال ۱۸۲۰ میلادی با انتشار یک مجموعه شعر به شهرت رسید. چندی بعد پوشکین قصیده‌ای در ستایش آزادی سرود که موجب تبعید وی شد. پوشکین در این مجموعه شعر، به دفاع از آزادی پرداخته است. نمایشنامه‌های زیبا، داستان‌های منظوم و غزل‌های او، همه از جمله آثار برجسته ادبیات روسیه محسوب می‌شود. از مهمترین آثار پوشکین می‌توان به منظومه‌های «روسلان» و «لودمیلا»، درام‌های «بوریس گودونوف» و رمان «اوژن اونیگین» اشاره کرد. این نویسنده روسی در ۳۸ سالگی درگذشت.

 

 

۱۲۰ سال پیش در چنین روزی ششم ژوئن سال ۱۹۰۱ میلادی "احمد سوکارنو"، پدر استقلال اندونزی و اولین رئیس جمهوری این کشور متولد شد.

 

احمد سوکارنو پس از پایان تحصیلات متوسطه، در رشته مهندسی ادامه تحصیل داد و به دریافت درجه دکتری نائل آمد. سوکارنو از زمان تحصیل، فعالیت ‏های سیاسی می‌کرد. وی در سال ۱۹۲۶ احزاب بومی اندونزی را برای جنگ با نیرو‌های استعمارگر هلند سازماندهی کرد. از اینرو پس از چند بار دستگیری توسط هلندی‏ ها، در سال ۱۹۴۰ به سوماتْرا تبعید شد. سوکارنو در زمان حمله ژاپن به اندونزی در جریان جنگ جهانی دوم، با تلاش فراوان از پیش‏روی ژاپنی‌ها در اندونزی جلوگیری کرد. در سال ۱۹۴۵ هنگام استقلال اندونزی از هلند، سوکارنو به ریاست جمهوری رسید و علی‏رغم حملات هلندی‏‌ها، به پیروزی نهایی دست یافت. او به همراه تیتو و جمال عبدالناصر رؤسای جمهوری یوگسلاوی و مصر، از بنیان‏گذاران اصلی جنبش غیرمتعهد‌ها بود. در فاصله سال‏‌های ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۴ م حوادثی مانند درگیری با مالزی، شورش در ارتش، مخالفت‏‌های مردمی، تیرگی روابط با شوروی و نیز ازدواج‏‌های متعدد و پرخرج و جمع ‏آوری کلکسیون‏‌های گران‏بها، اعتبار داخلی و خارجی سوکارنو را مخدوش کرد و پایه ‏های حکومت وی را متزلزل ساخت. در نهایت با کودتای ژنرال سوهارتو که مورد حمایت غرب بود، عمر سیاسی احمد سوکارنو به نقطه پایان رسید.

 

 

۱۰۱ سال پیش در چنین روزی شانزدهم خرداد سال ۱۲۹۹ هجری شمسدولت موقت جمهوری توسط "میرزا کوچک‌خان جنگلی" در فاصله کوتاهی پس از آغاز قیام، در گیلان (شمال ایران) اعلام موجودیت کرد.

 

در جریان نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک‌خان، نیرو‌های ارتش روسیه به بندر انزلی وارد شدند و در آنجا اردو زدند. در این میان، جنگلی‌ها به دعوت میرزا احمدخان اشتری، حاکم رشت، راهی این شهر شدند. میرزا احمدخان، شخصا نزد میرزا کوچک رفت و وی را برای به دست گرفتن زمام امور، به شهر رشت فراخواند. چند روز پس از ورود میرزا به رشت، وی دولت موقت انقلابی و شورای نظامی انقلاب را در گیلان تشکیل داد و حکومت جمهوری را اعلام کرد. در اعلامیه‌ای که جمهوری را مطرح ساخت اصول انقلاب سرخ گیلان بیان شده بود: "جمعیت انقلاب سرخ ایران، اصول سلطنت را مُلغی کرده، جمهوری را رسماً اعلان می‌نماید؛ حکومت موقت جمهوری، حفاظت جان و مالِ عموم اهالی را به عهده می‌گیرد؛ هر نوع معاهده و قراردادی که به ضرر ایران، قدیماً و جدیداً با هر دولتی شده، لغو و باطل می‌شناسد؛ حکومت موقت جمهوری، همه اقوام بشر را یکی دانسته، تساوی حقوق درباره آنان قائل و حفظ شعائر اسلامی را از فرایض می‌داند. " این جمهوری بر اثر درگیری‌های شدید و مداوم با حکومت مرکزی دیری نپایید و با شهادت میرزا در ۱۱ آذر ۱۳۰۰، فرو پاشید.

 

 

۵۵ سال پیش در چنین روزی ششم ژوئن سال ۱۹۶۶ میلادی اولین سفینه فضایی بدون سرنشین بر سطح کره ماه فرود آمد.

 

با شدت گرفتن رقابت فضایی بین امریکا و شوروی برای گردش به دور زمین، از سال ۱۹۶۶ م، دور تازه‌ای از این مسابقه برای تسخیر فضا برای دستیابی به کره ماه آغاز شد. در این میان، ابتدا نخستین سفینه فضایی شوروی در چهارم آوریل ۱۹۶۶ م به دور ماه گردش کرد و عکس‌هایی از کره ماه به زمین ارسال کرد. این مسئله باعث بیشتر شدن رقابت دو ابرقدرت شد تا اینکه دو ماه بعد، در ششم ژوئن ۱۹۶۶ م یک سفینه آمریکایی بدون سرنشین، برای اولین بار روی کره ماه فرود آمد و اطلاعاتی از سطح ماه به زمین مخابره کرد. با اینکه از آغاز عصر تسخیر فضا، تقدم فناوری با روس‌ها بود، ولی از سال ۱۹۶۸ م به بعد، آمریکایی‌ها به طور محسوسی در این مسابقه پیش افتادند و در ۲۱ ژوئیه ۱۹۶۹ م برای اولین باردر تاریخ بشر، یک آمریکایی روی کره ماه فرود آمد و در آن راهپیمایی کرد.

 

 

۳۲ سال پیش، در روز شانزدهم خرداد سال ۱۳۶۸ هجری شمسی پیکر پاک حضرت امام خمینی (ره) در میان غم و اندوه میلیون‌ها تن از دوستداران وی، در تهران تشییع و به خاک سپرده شد.

 

در این تشییع بی نظیر، بیش از ده میلیون تن از مردم شهر‌های مختلف ایران و سایر کشور‌ها شرکت داشتند. مهمترین ویژگی مراسم خاک سپاری امام خمینی (ره) که در همه عمر برای آزادگی و سرافرازی مردم تلاش کرده بود، مردمی بودن آن بود. در این روز، پیکر امام خمینی (ره) از مصلای بزرگ تهران، جایی که روز قبل از آن، مردم با ایشان وداع کرده بودند، تا آرامگاه بهشت زهرا در جنوب تهران تشییع شد و سپس بدن مطهر حضرت امام (ره) در کنار مزار ده‌ها هزار شهید انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به خاک سپرده شد. این مراسم پرشکوه، صحنه عظیمی از وفاداری مردم ایران و بسیاری از نقاط جهان به راه امام و انقلاب اسلامی را نشان داد. امروزه، مرقد مطهر آن قائد کبیر، در کنار مزار پاک ده‌ها هزار شهید راه انقلاب اسلامی، زیارتگاه عاشقان حضرت روح اللَّه و میعادگاهی برای تجمع دوستداران ولایت و انقلاب اسلامی است.