ازدیاد کودکان خیابانی به افزایش خشونت‌ها در جامعه می‌انجامد

فرشید یزدانی مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان در خصوص چرایی روند فزاینده حضور کودکان کار در فضای عمومی جامعه به میزان گفت: من باید درباره این مساله به دو موضوع اشاره کنم. یک مورد به این بر می‌گردد که وقتی شاهد بالا رفتن فقر در جامعه باشیم به تبع آن افزایش حضور کودکان کار در فضای عمومی هم اتفاق می‌افتد. نگرانی هم فقط به اینکه کودکان کار در منظر عمومی دیده می‌شوند بر نمی‌گردد. نگرانی‌ها بیشتر معطوف به این است که روند افزایش حضور کودکان کار در فضا‌های عمومی نشان می‌دهد که به طور کلی پدیده کار کودکان در حال اوج گیری است.

 

وی ادامه داد: چون زمانی که درصد فقر در جامعه بالا می‌رود بحران‌ها و آسیب‌های اجتماعی هم حالت فزاینده پیدا می‌کند. کار کودک هم یکی از جلوه‌های این نوع آسیب هاست. به نظر من نگرانی عمیق‌تر مساله تعمیق پیدا کردن پدیده کار کودکان است. درواقع نگرانی عمده به دیده شدن کودکان کار در فضای عمومی بر نمی‌گردد گرچه که این هم بخشی از همین ماجراست. اما درباره رشد فزاینده کودکان خیابانی باید اشاره کنم ما در ماه‌های ابتدایی شیوع بیماری کرونا در صحبتی که با کارشناسان اجتماعی داشتیم به برآوردی رسیدیم که با توجه به شدت گرفتن بحران فقر که مساله بیماری کرونا و سیاست‌های اقتصادی- اجتماعی دولت و تحریم‌ها روی آن اثر گذاشته بالا رفتن شمار کودکان کار در جامعه مشهود شده است. این رشد فزاینده با توجه به مجموعه سیاست‌هایی که به حوزه اجتماعی و کاهش و کنترل فقر و نابرابری معطوف نبود برای ما قابل رصد بوده است.

مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان در پاسخ به اینکه حضور خیابانی کودکان چه نسبتی با خشونت‌های اجتماعی دارد گفت: خشونت موضوعی جدی در حوزه مسائل اجتماعی محسوب می‌شود. البته نباید تصور شود وجود کودکان کار به چنین وضعیتی دامن زده است. چون کودکان خود قربانی خشونت‌های سیستماتیک و ساختاری جامعه هستند. یعنی خود مساله کار کودکان یکی از نمونه‌های خشونت فردی است که در حال اتفاق افتادن است.

 

 

یزدانی خاطرنشان کرد: به طور طبیعی وقتی افراد در جامعه مدام به حاشیه رانده شوند نیاز به ابزار خشونت هم بیشتر می‌شود. همچنان که در آن دسته از جوامع که برابری بیشتری وجود دارد مناسبات خشونت آمیز کمتر خواهد بود و به تبع آن نیاز به پلیس هم کمتر خواهد شد. ولی زمانی که در جامعه‌ای نابرابری افزایش پیدا کند به موازات آن ناامنی برای همه بالا می‌رود. در درجه اول هم ناامنی اجتماعی برای فقرا بروز خواهد داشت و به دیگر حوزه‌ها هم نشت پیدا خواهد کرد. بنا به تصوری که من دارم پدیده کودکان کار پیامد خشونت سیستماتیکی است که در جامعه شکل گرفته است. این خشونت ساختاری در عرصه اقتصادی و اجتماعی نمود پیدا می‌کند و بخشی از آن هم شامل کودکان می‌شود.

وی در پاسخ به اینکه آیا حضور خیابانی کودکان کار آیا به مرحله جدیدی از خشونت‌های اجتماعی دامن می‌زند بیان داشت: به طور طبیعی حضور کودکان کار در عرصه عمومی عاملی برای بیشتر شدن خشونت‌های اجتماعی می‌شود. البته نه به این معنی که خود کودکان کار به چنین وضعی دامن می‌زنند. درواقع وقتی کودکان در چنین عرصه‌ای حاضر می‌شوند در معرض خشونت بیشتر قرار می‌گیرند. چون مناسباتی که در چنان محیط‌هایی شکل می‌گیرد مناسباتی مبتنی بر سلطه است و گاه بر اساس خردسال و بزرگسال تعریف می‌شود و گاهی هم می‌بینیم این مناسبات در تقابل با بعضی نهاد‌ها حادث می‌شود.

 

وی ادامه داد: برای مثال بالا رفتن آمار کودکان خیابانی باعث می‌شود تا ماموران شهرداری برخورد‌های خشونت بار بیشتری با این کودکان داشته باشند. چون در گذشته هم برخورد‌های خشن با کودکان کار از سوی ماموران شهرداری زیاد مشاهده می‌شد. البته این خشونت‌ها تنها به کودکان خیابانی منحصر نبوده و دیگر حوزه‌های مربوط به آسیب‌های اجتماعی را هم شامل می‌شود. متاسفانه یکی از نهاد‌هایی که مبادرت به برخورد‌های خشونت بار در سطح جامعه می‌کند شهرداری است. از همین منظر بالا رفتن شمار کودکان خیابانی به بیشتر شدن حجم خشونت‌ها در سطح جامعه خواهد انجامید.