رتبه پایین ایران در بخش بهره‌وری آب/ افزایش قیمت تأثیر چندانی بر مصرف آب ندارد

سید حسین هاشمی در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به ذخائر آبی اظهار کرد: میزان ذخائر آبی در سال آبی جاری به نسبت سال گذشته کاهش محسوسی داشته و در حال حاضر اولویت بر تامین آب شرب قرار گرفته است.

این استاد دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: به گفته مدیران حوزه آب، وضعیت تامین آب برای بخش‌های صنعت و کشاورزی در شرایط بحرانی است و ادامه روند فعلی می‌تواند در بلندمدت کشور را با بحران عظیم‌تر مواجه کند.

وی با اشاره به راهکار‌های مقابله با خشکسالی افزود: گام اول برنامه ریزی برای کاهش الگوی مصرف است و در گذشته توجهی به مدیریت تقاضا نمی‌شد و تنها برنامه مربوط به افزایش عرضه بوده است.

 

 

هاشمی بیان کرد: گام دوم افزایش بهره وری در بخش آب است، ایران به لحاظ بهره وری آب جایگاه پایینی دارد به طوری که مطابق آمار‌های سال ۲۰۱۷ رتبه ایران در میان ۱۷۰ کشور ۱۴۴ بوده و میزان بهره وری نیز در بخش کشاورزی بسیار نامناسب است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: با توجه به افزایش جمعیت و رشد اقتصادی کشور در سال‌های آینده، باید برنامه ریزی برای تامین آب حداقل ۱۵۰ میلیون نفر با تمام فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی را تامین کرد.

وی افزود: تامین آب تنها مربوط به مدیریت عرضه نیست و باید ضمن تامین آب مورد نیاز در بخش‌های مختلف اقداماتی در جهت مدیریت مصرف انجام داد.

هاشمی با بیان اینکه کمبود منابع آبی در بلند مدت بر جریان فعالیت‌های تولید تاثیر منفی خواهد گذاشت، افزود: مصرف آب در استان تهران دو برابر الگوی مصرف است و باید از مسئولان بخش آب که چند دهه بر این مسند تکیه کرده اند، پرسید چه اقداماتی برای مدیریت مصرف صورت گرفته است.

این استاد دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: ظرفیت‌های مناسبی برای اجرای مدیریت مصرف وجود دارد و بر خلاف گفته برخی فناوری مورد نیاز در سطوح میانی آن وجود دارد، اما همین ظرفیت نیز از سوی مدیران مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: استفاده از روش‌های تامین آب مانند آب شیرین کن‌ها به معنی نفی رعایت الگوی مصرف نیست و باید با توجه به پیشرفت علم از این ظرفیت استفاده شود.

وی ادامه داد: در کنار استفاده از ظرفیت آب شیرین کن‌ها باید شبکه توزیع آب در کشور را نیز نوسازی کرد، نمی‌توان آب را با هزینه‌های بالا نمک زدایی کرد و بخشی از آن در لوله‌های توزیع و انتقال هدر به رود.

هاشمی بیان کرد: میزان مصرف اب در بخش صنایع به دلیل ارزش افزوده تولیدات آن مقرون به مصرفه است و این بخش می‌تواند هزینه‌های خود را به صورت پایدار تامین کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه ارائه آب به صورت پایدار حائز اهمیت است، بیان کرد: هزینه بین ۲۰ تا ۳۰ هزار تومانی برای نمک زادیی آب و فروش آن به قیمت هزار تومان، می‌تواند دولت را با کمبود منابع مالی برای ادامه طرح در بلندمدت مواجه کند.

وی افزود: اثرات منفی نحوه مدیریت دولت‌ها در حوزه آب، به راحتی قابل مشاهده است و باید با نگاه توسعه پایدار نسبت به تغییر شیوه حکمرانی در آب اقدام کرد.

این استاد دانشگاه با اشاره نحوه قیمت گذاری آب در کشور اظهار کرد: واقعی سازی قیمت آب در مدیریت مصرف آن موثر است، اما به دلیل ماهیت مصرفی آن در بلند مدت تاثیرات آن کاهش خواهد یافت.

وی افزود: فشار گران کردن قیمت آب به تنهایی و استفاده از این روش به عنوان یک اهرم برای مدیریت مصرف، بر دوش دهک‌های پایین جامعه خواهد بود و استفاده از روش‌های پلکانی شیوه مناسبی تری برای اقتصاد آب است.

حسینی عنوان کرد: دهک‌های بالا جامعه که استخر منازل خود را با آب شرب پر می‌کنند، مشکلی با افزایش قیمت ندارند و افزایش قیمت تاثیری بر مدیریت مصرف آنها نخواهد داشت.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه استفاده از اهرم قیمت آب را می‌توان تا واقعی سازی ارزش آن پیش برد، تصریح کرد: مدیریت مصرف آب با استفاده از یک روش امکان پذیری نیست و باید با برنامه ریزی در ابعاد مختلف نسبت به اجرای آن اقدام کرد.