رویکرد خاورمیانه‌ای بایدن؛ از موضوع جنگ غزه تا برجام
بررسی موضع گیری دولت جدید آمریکا در مورد غرب آسیا نشان دهنده سردرگمی در بهترین حالت و تنش افزایی در واقع بینانه ترین حالت است.
– گذشت چند ماه از حضور «جو بایدن»، رییس جمهور آمریکا در کاخ سفید، نشان داد که استراتژی و رویکرد خاورمیانه‌ای وی نه تنها برخلاف ادعا‌های انتخاباتی اش کمکی به حل بحران در این منطقه نمی‌کند، بلکه بر حجم و گستره تنش‌ها و چالش‌های این منطقه می‌افزاید.
ناکامی‌های سیاست خارجی «باراک اوباما»، رییس جمهور سابق آمریکا، در غرب آسیا که میراثی از دولت «جورج بوش» و اسلافش بود، اکنون در دولت بایدن متعاقب دولت «دونالد ترامپ» بروز یافته است.
بایدن به عنوان معاون اوباما در حالی در ماه ژانویه وارد اتاق بیضی شکل کاخ سفید شد که امید‌های زیادی برای برگرداندن ورق سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه وجود داشت؛ جایی که به نظر کارشناسان بزرگ‌ترین چالش‌های دهه‌های آینده سیاست خارجی آمریکا را به دنبال خواهد داشت.
«واشنگتن پست»، در گزارشی ضمن اشاره به ناکامی رویکرد خاورمیانه‌ای بایدن در همین ابتدای امر، جنگ اخیر «غزه» را شاهد می‌گیرد.
بایدن که در کارزار انتخاباتی خود وعده تغییر استراتژی در خاورمیانه و تغییر رویکرد به رژیم صهیونیستی را داده بود، به جز لفاظی علیه «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر این رژیم، قدمی برنداشت.
به زعم منتقدان، حمایت و حفاظت از رژیم صهیونیستی در سازمان ملل توسط بایدن در ماجرای جنگ اخیر غزه، نشان دهنده تداوم رویکرد حفاظتی آمریکا از رژیم صهیونیستی است.
به گفته یکی از اعضای ارشد مرکز «بروکینگز»، «آنچه از بیرون در جریان این جنگ مشخص شد این بود که دولت آمریکا علاقه کمی به مداخله در ماجرا داشته و بیشتر مایل به ادامه حمایت از عملیات اسرائیل علیه غزه است؛ حتی اگر به ادعای خودشان در پشت صحنه برای جلوگیری از جنگ سخت کار کرده باشند.»
مدیر بخش خاورمیانه بنیاد «کارنگی» نیز بر عدم تغییر رویکرد بایدن در قبال خاورمیانه تاکید کرد.
مهم‌ترین مصداق و شاهد برای تایید این ادعا، تلاش‌های مکرر سناتور‌های آمریکایی برای توقف تلاش‌ها جهت احیای برجام است؛ استدلال این سناتور‌ها مانند سخنان نتانیاهوست.
البته نباید عدم اجرای وعده‌های انتخاباتی بایدن مبنی بر بازخواست «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان برای قتل «جمال خاشقجی»، منتقد سعودی، غافل ماند.
«عرب نیوز»، نیز در یادداشتی یا اشاره به عملکرد ماه‌های اخیر ریاست جمهوری بایدن، نوشت، به نظر می‌رسد وی کمتر از آن چه که در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود، ارائه خواهد کرد.
در واقع دولت آمریکا با طیف گسترده‌ای از مشکلات در غرب آسیا و شمال آفریقا مواجه است؛ احیای برجام، بازگشایی سفارت در لیبی، پایان دادن به جنگ عربستان علیه یمن، کمک به حل اختلاف میان سودان، مصر و اتیوپی بر سر سد «النهضه».
«عرب نیوز»، بایدن را در مواجهه با مشکلات آمریکا در خاورمیانه به شترمرغی تشبیه کرده که سرش را زیر ماسه فرو برده تا طوفان مشکلات فروکش کند.
این استراتژی در گزارش «راهنمای موقت استراتژی امنیت ملی» کاخ سفید که اشاره چندانی به خاورمیانه ندارد، قابل مشاهده است.
ضمن اینکه در ماه‌های اخیر شاهد تمرکز سیاست خارجی بایدن به چین و دریای چین جنوبی هستیم.
در واقع نگرش دولت آمریکا به منطقه را می‌توان براساس رویکرد «واشنگتن»، نسبت به درگیری‌های اخیر در غزه می‌توان توضیح داد.
دلیل ناکامی رویکرد بایدن را نیز باید مشکلات اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دانست که وی با آن‌ها مواجه است؛ مشکلات اقتصادی آمریکا ناشی از شیوع کرونا، سبب شده تا وزارت خارجه آمریکا، تا سیاست خارجی و فهرست اولویت‌های سیاست خارجی این کشور دچار تغییر شود.
رویکرد «شترمرغی» دولت بایدن در قبال خاورمیانه سبب شده تا آمریکا عملا تصمیم در قبال مشکلات منطقه نگیرد و منتظر گذشت زمان باشد؛ البته این رویکرد به بی اعتمادی شرکای منطقه‌ای آمریکا منجر خواهد شد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *