ضرابی‌زاده: با بحران بی نیازی مردم به کتابخوانی مواجه شدیم/گران شدن قیمت کتاب فقط بهانه است
بهناز ضرابی زاده در گفت‌وگو با پیرامون علل کاهش سرانه مطالعه گفت: کاهش سرانه مطالعه در جامعه به عوامل و موضوعات مختلفی باز می‌گردد، یکی از مهمترین این عوامل عدم فرهنگ مطالعه در کشور محسوب می‌شود، همچنین لذت نبردن از مطالعه و تاثیر انکارناپذیر آن بر استقبال و علاقه مردم به مطالعه باز می‌گردد.
وی در همین راستا ادامه داد: نمی‌توان منکر این موضوع شد که افزایش قیمت کتاب سبب شده کتاب از سبد خانوار حذف شود، ولی باید توجه داشت که احساس بی نیازی به کتاب یک آسیب اجتماعی و فرهنگی بوده و تا حد زیادی در میزان سرانه مطالعه نقش دارد، اگر جامعه علاقمند به مطالعه بود افزایش قیمت کتاب تنها باعث می‌شد که تعداد خرید کتاب‌های سبد خانواده کاهش پیدا کند و مردم یا تعداد کتاب کمتری خریداری کنند و یا به کتابخانه‌ها بیشتر مراجعه کنند، اما هم اکنون شاهد حذف کتاب از سبد خانواده هستیم و چرایی این مهم نیاز به بررسی علمی و کارشناسی دارد.
ضرابی زاده پیرامون اهمیت فرهنگ مطالعه در جامعه تصریح کرد: مردم جامعه ما باید با لذت مطالعه آشنا شوند، چنانچه این لذت را احساس کنند قطعا به آن ادامه داده و در هر شرایطی مطالعه را در دستور کار خود قرار می‌دهند این درک از لذت مطالعه و یا به بیان دیگر فرهنگ مطالعه باید از دوران کودکی در ذهن مردم جای بگیرد پس خانوادهها باید توجه داشته باشند که آموزش فرهنگ مطالعه را از زمان نوجوانی به فرزندان خود آموزش دهند.
وی در همین راستا ابراز کرد: متاسفانه جامعه ما با کتاب و کتاب خوانی مانوس نیست و این آسیبی بزرگ در حوزه فرهنگ محسوب می‌شود، بیگانگی با کتاب و مطالعه همچنین عدم درک درست از اهمیت و ارزش مطالعه عوارض بسیاری را با خود به دنبال دارد همین سبب شده که مطالعه در بیان جامعه ما از اهمیت لازم برخوردار نباشد در این شرایط وضعیت برای گروه سنی کوچکتر نیز بر همین منوال است.
***عدم فرهنگ سازی برای مطالعه
نویسنده کتاب «ساجی» تاکید کرد: متاسفانه نتوانستیم مطالعه را از دوران کودکی در جامعه درونی کنیم لذا امروز شاهد کاهش سرانه مطالعه هستیم این روند برای نوجوان امروز که آینده ساز و نسل آینده محسوب می‌شوند نیز بر همین پایه شکل گرفته و ادامه پیدا کرده است.
ضرابی زاده اظهار کرد: مطالعه برای نسل آینده امری مهم است که باید مورد توجه قرار بگیرد لذا در این زمینه باید کتاب‌هایی که در اختیار نسل جوان قرار داده می‌شود معرفی و انتشار کتاب‌های با کیفیت به لحاظ محتوا بسیار مهم است کتاب‌هایی که بتواند شیوه درست زندگی و حل بسیاری از مشکلات را به نوجوان و کودکان امروز آموزش دهد امری بسیار مهم است که از نگاه دست اندکاران فعال عرصه فرهنگی به دور مانده است.
***اشتراک گذاشتن کتاب
وی پیرامون مطالعه در جامعه ابراز کرد: مطالعه و خواندن کتاب یک فعالیت تربیتی و انگیزشی است افرادی که این تجربه را به دست می‌آورند می‌توانند آن را با دیگران به اشتراک بگذارند این رویدادی ارزنده در این راستا محسوب می‌شود، زیرا به افزایش سرانه مطالعه کمک قالب توجه خواهد کرد پس نیازمند برنامه‌های فرهنگی و راهبردی برای افزایش سرانه مطالعه و به اشتراک گذاشتن حال خوب در کتاب خوانی هستیم.
***کتابخانه‌ها بار سنگین افزایش قیمت کتاب را بر دوش می کشند
نویسنده کتاب «دختر شینا» پیرامون استفاده از فضای کتابخانه‌ها بیان کرد: کتابخانه‌ها فضا‌های مناسبی برای مطالعه محسوب می‌شوند در شرایط مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا بهترین راه برای مطالعه کتابخانه‌ها هستند، اما متاسفانه شاهد هجوم جامعه به سوی کتابخانه‌ها هم نیستیم و این امر خبر از بی نیازی مردم به کتاب دارد آنان احساس می‌کنند که به منبع اطلاعاتی ارزشمندی همانند کتاب نیاز ندارند و این آسیبی بزرگ برای فرهنگ محسوب می‌شود.
وی تصریح کرد: بهانه‌هایی همانند افزایش قیمت کتاب و یا بالارفتن قیمت کاغذ نمی‌تواند دلایل مناسبی و درستی برای مطالعه محسوب شود این چالش در حقیقت به زیر ساخت‌های فرهنگی باز می‌گرد، آموزش از دوران کودکی جهت اهمیت دادن به کتاب و مطالعه موضوعی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، باید توجه داشت که دادن هشدار صرفا نمی‌تواند گره کمبود مطالعه را جبران کند بلکه باید در عمل برای جبران چالش‌ها اقدام کرد.
***کتابخانه‌ها بازوی سرانه مطالعه
ضرابی زاده نقش مطالعه در خانوادهها را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: مطالعه در خانوادهها ایرانی در پایین‌ترین سطح قرار دارد حتی خانوادهها اهمیت قابل توجهی به وجود کتابخانه در منزل نمی‌دهند و تنها پنج درصد از خانواده به وجود کتابخانه در منازل توجه ویژه دارند با این همه من معتقدم بحث گسترده و در عین حال بسیاری پیچیده‌ای در افزایش سرانه مطالعه وجود دارد که باید مورد بحث و بررسی کارشناس قرار گرفته و پیرامون آن برنامه‌های راهبردی به کار گرفته شود.
*** فرهنگ فضای مجازی
وی در مورد فضای مجازی ابراز کرد: فضای مجازی امروز به بخش تفکیک ناپذیر زندگی تبدیل شده در عین حال باید توجه داشت که فضای مجازی کار کرد خوب و بد دارد یعنی استفاده درست از این فضا می‌تواند بسیار کاربردی باشد، اما استفاده نادرست نیز تبعات خود را به دنبال دارد ما پیش از استفاده از فضای مجازی باید فرهنگ استفاده فضای مجازی را در جامعه جا بیندازیم، فرهنگ سازی امری مهم و کابردی برای این مهم است و نه تنها مختص فرهنگ کتابخوانی بلکه در همه حوزه‌های دیگر نیز کاربردی خواهد بود ارتقا سطح فرهنگ و استفاده از فضای مجازی باید در جامعه همه گیر شود.
ضرابی زاده پیرامون آموزش و تربیت در بخش فرهنگ خاطرنشان کرد: آموزش و تربیت در بخش فرهنگ آن هم از دروان کودکی به درونی کردن فرهنگ منجر خواهد شد از سوی دیگر کودکان و نوجوانانی که عموما کنجکاو هستند، زمینه تربیت و آموزش در جهت فرهنگ مطالعه چه در فضای مجازی و چه در فضای فیزیکی بسیار مهم است از سوی دیگر نقش خانواده و نظارت برنحوه استفاده از فضای مجازی نیز موضوعی پر دغدغه است.