«عید سعید فطر» بزرگترین جشن مذهبی جهان/مهمترین اعمال در اولین روز شوال
یدالله بهتاش در گفت‌وگو با پیرامون جایگاه عید سعید فطر گفت: عید سعید فطر بزرگترین عید در بین مسلمانان به شمار می‌رود پیرامون این عید مبارک در کتاب بحارالانوار جلد ۸ صفحه ۳۵۱ روایتی از «امام هادی(ع)» بیان شده که ایشان می‌فرمایند: «شیعه چهار عید مهم دارد عیدغدیر، عید قربان، عید جمعه و عید فطر» که از جمله اعیاد بزرگ برای مسلمانان محسوب می‌شود.
***عید فطر جشنی مذهبی است
وی در همین راستا ادامه داد: عید فطر جشنی مذهبی است که به آن عید رمضان نیز گفته می‌شود و در سراسر جهان توسط مسلمان پاس داشته می‌شود این عید نشان دهنده پایان ماه مبارک رمضان بوده و در عین حال باید توجه داشت که روزه در عید فطر حرام اعلام شده است، بنیانگذار عید سعید فطر را باید «پیامبراکرم (ص)» دانست چراکه ایشان عمل به دستورات الهی و برپایی نماز و روزه را عملی پر فضیلت برای انسان‌ها خواندند و اجرای مسیر قرب به سوی پروردگار را اعلام کردند.
بهتاش پیرامون معنای «عید فطر» بیان کرد: عید فطر روز بازگشت به فطرت است، این معنا رامی توان از لغت «عید فطر» هم فهمید، چرا که «عید» به معنای بازگشت و «فطر» به معنای «فطرت و طبیعت» است. عید فطر اولین روز ماه شوال است که با رؤیت هلال ماه شوال در پایان روز ۲۹ ماه مبارک رمضان و یا گذشت ۳۰ روز از اول ماه رمضان، ثابت می‌شود، «امیر مؤمنان (ع)» پیرامون عید فطر می‌فرماید: «این عید کسی است که خدا روزه اش را پذیرفته و نماز او را ستوده است و هر روز که از خدا نافرمانی نشود، آن روز عید است».
***فضایل نهفته در عید سعید فطر
این کارشناس علوم قرآنی با اشاره و به فضایل نهفته در عید سعید فطر تاکید کرد: مسلمانان در این روز بعد از یک ماه ضیافت و مهمانی خداوند به صفای باطن دست یافته و در حقیقت، شخصیت واقعی خویش را بازیافته اند پس می‌توان گفت فطرت پاک انسان در طول سال بر اثر غبار‌های جهل و نادانی و غفلت به انواع گناهان و معصیت‌ها مبتلا شده و از حقیقت خود دور می‌شود و در نتیجه دچار خود فراموشی و خدا فراموشی می‌گردد، اما با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، انسان در پرتو فضای معنوی آن ماه و تلاش‌های خویش به یک زندگی نوین دست می‌یابد، که می‌توان آن را «بازگشت به خویشتن» نامید.
وی عید فطر از نگاه شیخ مفید مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: شیخ مفید عید فطر را اینگونه توصیف می‌کند که اگر روز اول ماه شوال عید اهل ایمان قرار داده شده است، به خاطر این است که آنان برای قبولی اعمالشان در ماه رمضان خوشحالند و از اینکه خداوند متعال گناهانشان را بخشیده و بر عیوب آنان پرده کشیده و مژده و بشارت از طرف خداوند رسیده است که ثواب‌های بسیاری برای روزه داران عطا خواهد کرد و از اینکه مؤمنین در اثر تلاش‌های شب و روز ماه مبارک رمضان چند مرحله به قرب الهی نزدیک شده اند، حالت سرور و نشاط دارند؛ در این روز غسل معین شده و این علامت پاکی از گناهان می‌باشد، عطر زدن و بوی خوش استعمال کردن و لباس زیبا و تمیز پوشیدن و به صحرا رفتن و زیر آسمان نماز خواندن همه اش علامت شادی و سرور و از روی حکمت می‌باشد.
***عید فطر عید شکوفایی انسان و رهایی او از بند گناهان است
بهتاش در همین راستا ابراز کرد: عید فطر عید شکوفایی انسان و رهایی او از بند گناهان است عیدی که زمان در آن معنایی دیگر به خود گرفته و زمینه را برای رشد تعالی بشر فراهم می‌کند، درزمان عید فطر یکی از مهمترین اعمال توجه به رحمت و مغفرت الهی است خداوند متعال درآیه ۲۳ سوره حج می‌فرماید: «ومن یعظم شعائر الله فان‌ها من تقوی القلوب، هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد این کار نشانه تقوای دل‌ها است» تعظیم شعائر الهی یکی دیگر از ویژگی‌های عید سعید فطر می‌باشد در این بین شعار تکبیر و تهلیل و تحمید و تقدیس از جمله اعمالی است که به روز عید جلوه خاصی می‌بخشد.
***مهمترین اعمال در روز عید فطر
این کارشناس علوم قرآنی در مورد یکی از مهمترین اعمال در روز عید فطر ابراز کرد: شاید یکی از مهمترین اعمال در روز عید فطر دعا کردن در حق تمام مسلمانان است در روایات آمده است روزی فردی «امیرالمومنین (ع)» را به افطاری دعوت کرد و با غذایی حداقلی از ایشان پذیرایی کرد «امیرامومنین (ع)» به ایشان فرمودند: امروز عید است، زیرا آمرزیدگی را در برداشته دارد، برای کسی که روزه اش مقبول درگاه حق قرار گرفته باشد و آن روز گناه نکند عید محسوب می‌شود.
این کارشناس علوم قرآنی به اعمال روز عید فطر اشاره و بیان کرد: از مستحبات روز عید فطر غسل است از جمله اعمال مهم و مستحب در عید فطر بجا آوردن دو رکعت نماز عید فطر است همچنین مستحب است قبل از نماز عید خوراکی‌هایی همانند خرما که هم خود بخورد و یا به دیگران بدهد فضیلت به همراه دارد همچنین گفتن تکبیرات، به گونه‌ای که وارد شده پس از نماز صبح و نماز عید بنابر قول مشهور مستحب است.
*** فضیلت خواندن دعای «ندبه» در عید سعید فطر
وی پیرامون فضیلت خواندن دعای «ندبه» در عید سعید فطر اظهار کرد: خواندن دعای ندبه در روز عید فطر از جمله اعمال با فضیلت محسوب می‌شود نکته قابل توجه دیگر مسافرت کردن در روز عید پس از طلوع خورشید و پیش از گزاردن نماز عید در فرض وجوب آن، حرام و در غیر این صورت، مکروه است.
**شیوه بجا آوردن نماز عید فطر
بهتاش به شیوه بجا آوردن نماز عید فطر اشاره و بیان کرد: نماز عید فطر مستحب بوده و واجب نیست با این همه ثواب بسیاری برای آن نقل شده در عین حال انجام این مستحبی باید به جماعت اجرا شود، اکنون با توجه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی بیماری کرونا که امکان حضور در جماعت وجود ندارد افراد می‌توانند با بجا آوردن این نماز در جمع خانواده به فضیلت نماز عید فطر دست یابند.
این کارشناس علوم قرآنی در ادامه خاطرنشان کرد: اما شیوه بجا آوردن نماز عید فطر به این ترتیب است که دو رکعت بوده و همانند اقامه نماز صبح است با این تفاوت که به جای سوره توحید در رکعت اول و دوم مستحب است به ترتیب سوره‌های اعلی و سوره الشمس خوانده شود، به علاوه رکعت اول ۵ و رکعت دوم ۴ قنوت دارد در رکعت اول بعد از خواندن حمد و سوره باید پنج تکبیر گفت و بعد از هر تکبیر یک قنوت خواند و بعد از قنوت پنجم تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود، بعد دو سجده به جا آورد و برخیزد در رکعت دوم بعد از خواندن حمد و سوره چهار تکبیر گفته می‌شود و بعد از هر تکبیر قنوت خوانده می‌شود و بعد از تکبیر پنجم به رکوع رفته و بعد از رکوع دو سجده به جا آورد و تشهّد و سلام گفته شود، در قنوت هر دعایی می‌توان خواند، اما بر خواندن دعای «اللهمَّ اَهْلَ الکبْریاءِ وَالعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ» توصیه شده است.