حمایت ایران از فلسطین براساس قرآن است
عضو ارشد جنبش مقاومت اسلامی حماس گفت: واضح است که قرآن کریم به مسئله مقاومت اشاره کرده است. این مسئله همان حقوق بشری است که ما آن را دفاع از خود میدانیم. طبیعتاً دفاع از خود حق مشروعی برای همگان است. در همین حال، شما معنا و مفهوم مقاومت را در آیه شریفهای که ذکر کردم مییابید.
- بنا به اعلام پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR، رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی تلویزیونی بهمناسبت روز جهانی قدس، درباره عوامل تعیینکننده آینده مبارزات برای آزادی قدس فرمودند: «دو عامل مهم، تعیینکنندهی آینده است: اوّل ـ و مهمتر ـ تداوم مقاومت در داخل سرزمینهای فلسطین و تقویت خطّ جهاد و شهادت، و دوّم، حمایت جهانی دولتها و ملّتهای مسلمان در سراسر جهان از مجاهدان فلسطینی. همه ــ دولتمردان، روشنفکران، عالمان دینی، احزاب و گروهها، جوانان غیور و دیگر قشرها ــ باید جایگاه خود در این حرکت سراسری را بیابیم و نقش ایفا کنیم. این است آن چیزی که کید دشمن را باطل میکند و برای این وعدهی الهی: اَم یُریدونَ کَیدًا فَالَّذینَ کَـفَروا هُمُ المَکیدون، مصداقی آخرالزّمانی به وجود میآورد؛ وَ اللهُ غالِبٌـ عَلیًّ اَمرِه؛ وَلـّْکِنَّ اَکـثَرَ النّاسِ لا یَعـلَمونَ.» پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در این رابطه گفتوگویی با محمود الزهار، از رهبران جنبش مقاومت اسلامی حماس انجام داده است.
دهها سال است که رژیم صهیونیستی قبلهی اوّل مسلمانان را اشغال کرده و مقاومت علیه او هم همیشه وجود داشته است. این اتفاق بیش از اینکه به منطقه یا قوم خاصی مرتبط باشد به امت اسلام مرتبط میشود و خاستگاه اسلامی و دینی دارد. به نظر شما ریشههای قرآنی مقاومت در برابر اشغالگران چیست؟
دهها سال است که رژیم صهیونیستی قبلهی اوّل مسلمانان را اشغال کرده و مقاومت علیه او هم همیشه وجود داشته است. این اتفاق بیش از اینکه به منطقه یا قوم خاصی مرتبط باشد به امت اسلام مرتبط میشود و خاستگاه اسلامی و دینی دارد. به نظر شما ریشههای قرآنی مقاومت در برابر اشغالگران چیست؟
اسلام گرفتن جانِ دیگران را جز به حق، باطل شمرده و مسلمانان را از آن نهی کرده است. خداوند در قرآن کریم در آیهی ۴۵ سوره مائده فرموده است: «وَکَتَبْنَا عَلَیْهِمْ فِیهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَالْعَیْنَ بِالْعَیْن»؛ یعنی مقرر کردیم تا در قصاص، جان در برابر جان و چشم در برابر چشم باشد. همچنین در آیهی ۱۹۰ سوره بقره میفرماید: «وَ قاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقاتِلُونَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدِین»؛ یعنی و در راه خدا با آنان که به جنگ و دشمنی شما برخاستند مبارزه کنید، امّا تجاوز نکنید، چراکه خداوند متجاوزان را دوست ندارد. بر این اساس، شما در زمینهی مقابله، مواجهه و مبارزه با متجاوزان دارای حجت و مجوز شرعی هستید. حال با متجاوزان در کجا باید مبارزه کرد؟ «وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ»؛ این آیه بدان معناست که در هرجایی که تواناییاش را داشتید، میتوانید با آنها مبارزه کنید. فرض کنید که اراضی ما توسط متجاوزان اشغال شده است، خداوند در اینباره در آیهی ۱۹۱ سوره بقره میفرماید: «وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُمْ»؛ یعنی آنها را از همان جایی که شما را آواره کردهاند، بیرون برانید.
در خصوص مسئلهی فتنه موضع اسلام چگونه است؟ قرآن در ادامهی همان آیهی ۱۹۱ سورهی بقره پاسخ این سؤال را میدهد: «وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ»؛ یعنی فتنهگری و فساد آنها [مشرکان]بیشتر از قتل و کشتار است. این بدان معناست که اگر فتنهانگیزی متجاوزان به ارتکاب جنایت منتهی شود، این فتنهانگیزی از جنایتشان سختتر است و اگر به فساد منجر شود، این فساد، بیشتر خواهد بود. واضح است که قرآن کریم به مسئلهی مقاومت اشاره کرده است. این مسئله همان حقوق بشری است که ما آن را دفاع از خود میدانیم. طبیعتاً دفاع از خود حق مشروعی برای همگان است. در همین حال، شما معنا و مفهوم مقاومت را در آیهی شریفهای که ذکر کردم مییابید. در این آیه مجوزی به مسلمانان داده شده است که با متجاوزان بجنگند؛ یعنی ما باید با کسانی که سرزمینمان را به اشغال خود درآوردند مبارزه کنیم و آنها را بیرون برانیم؛ کما اینکه در آیهی ۱۹۱ سورهی بقره به آن اشاره شده است: «وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُم» درعینحال، قرآن کریم به ما میگوید که فتنه و فتنهانگیزیِ آنها [متجاوزان]شدیدتر و سختتر از قتل و کشتار است.
مقصود شما صهیونیستها هستند؟
بله، مقصودم صهیونیستها هستند. باید با هر کسی که اراضی ما را اشغال میکند، مبارزه کنیم. طبیعتاً من در اینجا از ملت فلسطین سخن میگویم. البته آنچه که در قرآن کریم آمده است تنها به ملت فلسطین مربوط نمیشود و برای تمامی ملتهاست. دفاع از خود جزئی از حقوق بشر محسوب میشود؛ حقوقی که همهی ملتها باید از آن برخوردار باشند. شاید اصطلاحات دیگری در اینباره بهکار برود، امّا زمانی که ما از اصطلاح حقوق بشر استفاده میکنیم، میبینیم که دفاع از خود یک بُعد و جنبهی شرعی و دینی هم دارد.
مسئولیتها و وظایفی که قرآن کریم دربارهی دفاع از مستضعفان بر روی دوش مسلمانان قرارداده چیست؟
* این مسئلهی عقیدتی است. مسلمان برادر مسلمان است و به آن ظلم نمیکند و آن را به حال خود رها نمیسازد. اگر متجاوزان گروهی از مسلمانان را مورد تجاوز قرار دادند، سایر مسلمانان باید به یاری برادران مسلمانشان بشتابند، آنها را به حال خود رها نساخته و امیدشان را ناامید نکنند. واضح است که در چنین شرایطی، مسلمانان باید به برادران مسلمان خود یاری برسانند.
* پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی ایران اصول و مبانی قرآن کریم را پایه و اساس مواضع و اقدامات خود قرار داد و از همین روی به حمایت از مقاومت فلسطین در برابر اشغالگران و دفاع از مستضعفان پرداخت. دیدگاه شما در خصوص اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران در این زمینه انجامداده چیست؟
* هر اقدامی که رنگوبوی اسلامی در آن دیده شود شایسته است. در واقع کسی که قادر به حمایت از برادر مسلمان خود باشد، تکلیف شرعی دارد که به این حمایت بپردازد. ما چه در قرآن کریم و چه در سنت پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم این رویکرد را بهصورت صریح، واضح و شفاف مییابیم. در واقع قرآن کریم و سنت رسولالله صلیاللهوعلیهوآلهوسلم به ما میآموزند که یاری و نصرت انسانِ مورد ظلم واقعشده در شریعت یک ضرورت است. در یکی از احادیث پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم آمده است: «هذا کِتَابُ الله، فِیهِ نَبَأُ مَا کان قَبْلَکُمْ، وَخَبَرُ مَا بَعْدَکُمْ، وَحُکْمُ مَا بَیْنَکُمْ، وَهُوَ الفَصْلُ لَیْسَ بِالْهَزْل»؛ یعنی قرآن، کتابی است که در آن اخباری از قبل و بعد از شما وجود دارد. حکم و داوری در میان شماست. این کتاب جداسازیِ حق و باطل از یک دیگر است و یک شوخی نیست. در این بخش از حدیث تأکید شده است که باید به دستورات قرآن کریم عمل کرد.
در ادامهی حدیث نیز آمده است: «مَنْ تَرَکَهُ مِنْ جَبَّارٍ قَصَمَهُ اللَّه»؛ یعنی هر مستکبری که آن را رها کند، خداوند کمرش را میشکند. این بخش از حدیث میگوید که هر فرد قدرتمندی که دستورات قرآن را نادیده بگیرد، با پاسخ سخت خداوند مواجه میشود. در این حدیث همچنین آمده است: «وَمَنِ ابْتَغَى الْهُدَى فِی غَیْرِهِ أَضَلَّهُ اللَّهُ وَهُوَ حَبْلُ اللَّهِ الْمَتِینُ وَهُوَ الذِّکْرُ الْحَکِیمُ وَهُوَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیمُ وَلاَ تَلْتَبِسُ بِهِ الأَلْسِنَةُ وَلاَ یَخْلَقُ عَلَى کَثْرَةِ الرَّد»؛ یعنی هر کسی که هدایت را از غیرِ قرآن طلب کند، خداوند او را گمراه سازد. قرآن ریسمان مستحکم خداوند، نور آشکار او و ذکر حکیم و صراط مستقیم است. زبانها بدان التباس و ابهام پیدا نمیکنند و این کتاب با وجود بسیاریِ تکرار، کهنه نمیشود. با این حدیث میخواهم این مسئله را مطرح کنم که هر سؤالی شما داشته باشید، پاسخ آن در قرآن کریم مشخص است. در حدیثی که نقل کردم، به چند سؤال و مسئله پاسخ داده شده است و این پاسخها نیز کاملاً واضح و شفافاند.
* جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب تا امروز از آرمان فلسطین و مجاهدان این راه حمایت کرده است. در نگاه شما چه اقداماتی در حمایت از فلسطین اهمیت داشتهاست؟
* اوّلین خدمتی که جمهوری اسلامی ایران به فلسطین ارائه کرد، تأیید رسمی و سیاسی مسئلهی فلسطین در تمامی محافل بینالمللی بود. این نکتهی بسیار مهمی است که نباید بهسادگی از کنار آن عبور کرد. این نکته را هم باید اضافه کرد که مسلمانان برادر یکدیگرند و به یکدیگر ظلم نمیکنند. دشمن صهیونیستی دارای تسلیحات بسیاری است. ازهمینروی، اگر مسلمانانی که در مواجهه با این دشمن قرار دارند از تسلیحات برخوردار نباشند، مسلحساختن آنها یک تکلیف شرعی برای دیگر مسلمانان خواهد بود. این اتفاقی است که اکنون رخ داده است.
در حال حاضر، ما شاهد آن هستیم که برخی از دولتهای اسلامی از جمله جمهوری اسلامی ایران خود تولیدکنندهی سلاح بوده و از تسلیحات برخوردارند. در چنین شرایطی، تسلیح برادر مسلمان در مواجهه با صهیونیستِ اشغالگر یک فریضه و تکلیف است. شما اکنون نگاه کنید؛ فلسطین اشغال شده است. در وهلهی اوّل، این وظیفه و مسئولیت فلسطینیان است که از طریق همکاری با یکدیگر به نبرد با اشغالگران بپردازند. در این میان، برخی فلسطینیان مسیر همکاری با اشغالگران اسرائیلی را در پیش گرفتند، امّا فلسطینیان دیگری نیز همچون جنبشهای حماس، جهاد اسلامی و دیگر گروههای مقاومت وجود دارند که عمل به آیهی شریفهی: «وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُمْ» را ضروری میدانند.
در واقع گروههای مقاومت فلسطین به این بخش از قرآن کریم بهعنوان یک فریضهی شرعی مینگرند. جمهوری اسلامی ایران نیز در عمل به این فریضه در کنار گروههای مقاومت فلسطین قرار دارد. هرگام و اقدام سیاسی، نظامی و امنیتی که مبتنی بر کتاب خدا و سنت رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم باشد، جمهوری اسلامی ایران از آن حمایت میکند.
* به نظر شما رویکرد جمهوری اسلامی ایران در جریان حمایت از مقاومت، میان شیعیان و اهل تسنن چگونه است؟ دیدگاه قرآن کریم در خصوص نزدیکیِ میان برادران شیعی و سنی و حمایت یکسان از آنها در برابر مستکبران چیست؟
* این حمایتها ـ چه مالی و چه تسلیحاتی ـ جملگی مشروع هستند، زیرا پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم میفرمایند: «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُه»؛ یعنی مسلمان برادر مسلمان است، نه به او ظلم میکند و نه او را تنها میگذارد. اگر در میدان مبارزه با صهیونیسم به ما سلاح نرسد، ما در برابر آنها متحمل شکست خواهیم شد. بنابراین، جمهوری اسلامی ایران در همین چهارچوب حرکت میکند و برادر مسلمان خود را در برابر متجاوزان و اشغالگران تسلیح میکند.
امّا چرا جمهوری اسلامی ایران چنین کاری انجام میدهد؟ این اقدام جمهوری اسلامی به دو عامل بازمیگردد؛ عامل اوّل، همان عامل دینی است و از حدیثِ «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُهُ» پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم نشئت میگیرد و عامل دوم، مصلحت سیاسی است. اکنون چه کسانی دشمن رژیم صهیونیستی در منطقهاند؟ جمهوری اسلامی ایران، سوریه، حزبالله لبنان، جنبشهای حماس و جهاد اسلامی و .... یمنیها هم دشمن رژیم صهیونیستی در منطقهاند. امروز دشمنِ یمنیها با رژیم صهیونیستی و ایالات متحدهی آمریکا همکاری امنیتی، اقتصادی و ... دارد و میلیاردها دلار به آمریکاییها پرداخت میکند.
بر اساس آنچه که گفته شد، مسئلهی حمایتهای تسلیحاتی از مقاومت تنها بُعد و جنبهی دینی ندارد و یک مصلحت سیاسی نیز در آن نهفته است؛ مصلحتی که منافع اسلام و مسلمانان را تأمین میکند.
* دیدگاه شما در خصوص اقداماتی که برخی حکام عرب در زمینهی عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی انجام دادهاند چیست؟
* کلمهی «عادیسازی» یک دروغپردازی محسوب میشود. آیا این طبیعی است که کشورهای عربی با کسی که سرزمین برادرشان را اشغال کرده است ارتباط برقرار کنند؟ آیا این طبیعی است که آنها اموالشان را در اختیار دشمنِ برادرشان، یعنی ایالات متحدهی آمریکا قرار دهند؟ شما میدانید که ایالات متحدهی آمریکا از رژیم صهیونیستی حمایت میکند؛ رژیمی که سرزمین فلسطین را به اشغال خود درآورده است. کشورهای عربی اموال خود را در اختیار کسانی قرار میدهند که فلسطینیان را به قتل میرسانند و به مقدساتشان هتک حرمت میکنند.
بر این اساس، معتقدم که کلمهی «عادیسازی» یک کلمهی گمراهکننده است. اگر عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی طبیعی است، پس، ماهیت روابط آنها با مقاومت فلسطین چه میشود؟ آیا این مسئلهای طبیعی و عادی است؟ قطعاً اینطور نیست. قرآن کریم حاکم و داور میان ما و کشورهای عربی است.
پیشتر نیز حدیث پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم را برای شما نقل کردم که فرمود: «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُهُ»؛ همانطور که ذکر کردم، خداوند در قرآن میفرماید: «وَ قاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقاتِلُونَکُم»؛ آیا خداوند در این آیهی شریفه جنبشهای مقاومت اسلامی حماس، جهاد اسلامی و حزبالله را مخاطب قرار داده است؟ قطعاً اینطور نیست. در کلمهی «یُقاتِلُونَکُم» از صیغهی جمع استفاده شده است و تمامی مسلمانان مورد خطاب قرار گرفتهاند. از آنجایی که مسلمان برادر مسلمان است، بنابراین، کشورهای عربی باید پیشتاز دفاع از مسئلهی فلسطین باشند، نه اینکه به عادیسازی روابط با صهیونیستها بپردازند. این اقدام آنها یک تخلف دینی محسوب میشود که بهخاطر این تخلف، خداوند آنها را در دنیا و آخرت بازخواست خواهد کرد.
* اگر رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم امروز در میان امت اسلامی حاضر بودند، به نظر شما با کسانی که دست دوستی بهسمت دشمنان اسلام و اشغالگران اراضی و سرزمینهای اسلامی دراز کردند، چه برخوردی داشتند؟
* اگر امروز پیامبر اسلام صلیاللهوعلیهوآلهوسلم حضور داشتند، شریعت الهی را اجراء میکردند؛ شریعتی که میگوید با کافران دوستی نکنید. در همین ارتباط، خداوند متعال در آیهی ۵۱ سوره مائده میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِیَاء»؛ در این آیهی شریفه تأکید شده است که غیرمسلمانان از جمله یهود و نصاری را بهعنوان دوستانتان انتخاب نکنید و به آنها یاری نرسانید. مقصود در زمانِ حال، افرادی نظیر مقامات آمریکایی هستند. مقصود این است که نباید از این افراد حمایت مالی، سیاسی و امنیتی بهعمل آورد و به آنها در زمینهی اشغال اراضی مسلمانان کمک کرد؛ اتفاقی که البته در افغانستان، عراق و یمن رخ داد و اشغالگران با کمک دیگران وارد آنجا شدند. اگر کسی چنین کمکی را به غیرمسلمانان بکند و آنها را یاری دهد، مرتکب تخلف شده است؛ تخلفی که زیان آن به خودِ کمکدهنده خواهد رسید، چراکه با خشم و غضب خداوند مواجه میشود.
ارزیابی ما این است که رژیم صهیونیستی روبهزوال است. دلیل این مسئله هم همانی است که در قرآن کریم آمده است. خداوند در آیهی ۷ سورهی اسراء میفرماید: «فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِیَسُوءُوا وُجُوهَکُمْ وَلِیَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ کَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَلِیُتَبِّرُوا مَا عَلَوْا تَتْبِیرًا»؛ یعنی هنگامی که زمان وعدهی دوم [انتقام]فرارسید، مبارزان و جنگجویانی را علیه شما برمیانگیزیم که چهرههایتان را افسرده و غمگین سازند و وارد مسجد [الاقصی]شوند؛ همانگونه که برای بار اوّل داخل آن شدند. آنها هر آنچه را که بر آن سلطه یابند بهطور کامل ویران میسازند.
اعتقاد ما این است که نبرد با اشغالگران همان نبرد «وعد الآخرة» است. امروز همگان در خصوص این مسئله سخن میگویند. کلمه «السوء» در این آیهی شریفه بهمعنای شرّ و ضرر است و مقصود از «لِیَسُوءُوا وُجُوهَکُمْ» این است که به شما شرّ میرسانند و مصیبت وارد میکنند. بر این اساس، نبرد «وعد الآخرة» در قرآن کریم ذکر شده است و در آیهی شریفهی مذکور عنوان شده است که مسلمانان وارد «مسجدالاقصی» خواهند شد و در آن به اقامهی نماز خواهند پرداخت و چهرههای صهیونیستها و مزدورانِ خائنِ همراه با آنها غمگین و افسرده خواهد بود.
* در مبارزه با رژیم صهیونیستی در چه مرحلهای هستیم و به نظر شما امروز چقدر به آزادسازی قدس نزدیکتر شدهایم و در این مرحله، چه راهبردی لازم داریم؟
* مسئلهی قدس با چند موضوع مرتبط است. اوّلین مسئله اینکه همگان باید تنفر از صهیونیسم را در خود پرورش دهند. البته من تصور میکنم که صهیونیستها خود برای شکلگیری این تنفر به ما کمک میکنند. زمانی که آنها اراضی ما را اشغال میکنند، مبارزان و فرزندان ما را به قتل میرسانند، در سرزمین ما شهرکسازی میکنند، ما را از اقامهی نماز در مسجدالاقصی بازمیدارند، ما را محاصره میکنند، به مقدساتمان هتک حرمت میکنند و ... در حقیقت در حال افزایش تنفر ما از خودشان هستند. بنابراین، صهیونیستها کمک میکنند تا ما بیش از پیش از آنها متنفر باشیم.
در این میان، دو راه بیشتر وجود ندارد؛ یا انسان باید وجود صهیونیستها در سرزمین خود را بپذیرد و با آنها همکاری کند و یا اینکه به مبارزه با آنها بپردازد؛ مبارزهای که از پرتاب سنگ، نوشتن شعار بر روی دیوار، توزیع دستنوشتهها، برگزاری راهپیماییها، اعتصاب غذا و ... آغاز میگردد و به حمل سلاح و شلیک موشک میرسد؛ کمااینکه خداوند در آیهی ۶۰ سورهی انفال فرموده است: «وَأَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة»؛ یعنی با تمام قدرت خود برای مبارزه با دشمن آماده شوید. این قدرت همان قدرتی است که مسلمانان در مواجهه با متجاوزان و اشغالگران باید از آن برخوردار باشند.
ما توانستیم شریعت خداوند متعال و سنت رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم را در برخورد با رژیم صهیونیستی اجرا کنیم. نبرد ما با رژیم صهیونیستی مصداق نبرد «وعد الآخرة» است. در اینباره، پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم میفرمایند: «زوى اللَّه تعالى لی الأرض فرأیت مشارقها ومغاربها و إن أمتی سیبلغ ملکها ما زوی لی منها»؛ یعنی خداوند متعال زمین را برای من جمع کرد و شرق و غرب آن برایم نمایان شد. بهزودی، سلطه و اقتدار امّتم به آنچه که برای من جمع و نمایان شد، خواهد رسید. این بدان معناست که خداوند متعال تمامی زوایای این دنیا و کره خاکی را به پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم نشان داده است. همانطور که میدانید مساحت کرهی زمین به ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع میرسد. وقتی پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم به «رأیت مشارقها و مغاربها» اشاره میکنند؛ یعنی نقطهبهنقطهی زمین را مشاهده کردهاند.
* لطفاً کمی مصداقیتر توضیح دهید.
* در این زمینه مثالی برای شما میزنم. تصور کنید در منطقهای زندگی میکنید که یک فرد قلدرمآب و زورگو نیز در آنجا سکونت دارد و به همگان ظلم میکند. این درحالی است که هیچ قدرتی را یارای ایستادگی در برابر او نیست. زمانی که شما با این فرد مقابله میکنید و او را شکست میدهید، دیگران چه رفتاری از خود نشان میدهند؟ آنها با شما دوستی میکنند، زیرا «شکست، یتیم است و پیروزی، هزاران پدر دارد.» چنین چیزی در حدیثی که برایتان نقل کردم قابل مشاهده است. همهی ما بهعنوان کسانی که از وجود رژیم صهیونیستی متضرر شده و میشویم، باید در مبارزه با آن در چهارچوب نبرد «وعد الآخرة» با یکدیگر همکاری کنیم. کسی که ما را میکُشد و سرزمینمان را سلب میکند، رژیم صهیونیستی است. جنایات تنها علیه فلسطینیان اتفاق نمیافتد، بلکه علیه دیگر فرزندان امت اسلامی نیز رخ میدهد.
بهعنوان نمونه، دشمن صهیونیستی اراضی سوریه در «ارتفاعات جولان» را اشغال کرده است. طبیعی است که سوریه برای بیرونراندن صهیونیستها از اراضی خود باید تلاش کند. بخشی از اراضی لبنان نیز توسط دشمن صهیونیستی اشغال شده است و در وهلهی اوّل این حزبالله است که مسئولیت بیرونراندن اشغالگران را برعهده دارد. کسانی که از حضور رژیم صهیونیستی در منطقه متضرر شده و آسیبدیدهاند، فلسطینیان، سوریها و لبنانیها هستند. من بارها به این مسئله اشاره کردهام. بنابراین، همهی آنها باید دستبهدست هم بدهند تا اشغالگران را از اراضی اشغالی بیرون کرده و حقوقشان را بازپسگیرند. پس از تحقق این مهم، آنها یا میتوانند با یکدیگر متحد شوند و یا اینکه هریک میتواند مسیر خود را در پیش گیرد.
موضوعی که اکنون اهمیت دارد، بیرونراندن اشغالگران از اراضی اشغالی است. مفاهیم قرآن کریم نیز تأکید دارد که باید صهیونیسم را از اراضی اشغالی بیرون کرد. این یک هدف بزرگ و مشترک است و فلسطینیان، سوریها و لبنانیها باید با همکاری یکدیگر به این هدف جامهی عمل بپوشانند. در چنین شرایطی است که میتوانیم اشغالگران را از اراضی خود بیرون کنیم. پس از تحقق این مهم، هریک از قدرتهای سهگانهی (فلسطین، سوریه و لبنان) یا میتوانند با یکدیگر متحد شوند و یا مسیر خاصّ خود را طی کنند. به شما اطمینان میدهم که آنها با یکدیگر متحد خواهند شد.
در خصوص مسئلهی فتنه موضع اسلام چگونه است؟ قرآن در ادامهی همان آیهی ۱۹۱ سورهی بقره پاسخ این سؤال را میدهد: «وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ»؛ یعنی فتنهگری و فساد آنها [مشرکان]بیشتر از قتل و کشتار است. این بدان معناست که اگر فتنهانگیزی متجاوزان به ارتکاب جنایت منتهی شود، این فتنهانگیزی از جنایتشان سختتر است و اگر به فساد منجر شود، این فساد، بیشتر خواهد بود. واضح است که قرآن کریم به مسئلهی مقاومت اشاره کرده است. این مسئله همان حقوق بشری است که ما آن را دفاع از خود میدانیم. طبیعتاً دفاع از خود حق مشروعی برای همگان است. در همین حال، شما معنا و مفهوم مقاومت را در آیهی شریفهای که ذکر کردم مییابید. در این آیه مجوزی به مسلمانان داده شده است که با متجاوزان بجنگند؛ یعنی ما باید با کسانی که سرزمینمان را به اشغال خود درآوردند مبارزه کنیم و آنها را بیرون برانیم؛ کما اینکه در آیهی ۱۹۱ سورهی بقره به آن اشاره شده است: «وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُم» درعینحال، قرآن کریم به ما میگوید که فتنه و فتنهانگیزیِ آنها [متجاوزان]شدیدتر و سختتر از قتل و کشتار است.
مقصود شما صهیونیستها هستند؟
بله، مقصودم صهیونیستها هستند. باید با هر کسی که اراضی ما را اشغال میکند، مبارزه کنیم. طبیعتاً من در اینجا از ملت فلسطین سخن میگویم. البته آنچه که در قرآن کریم آمده است تنها به ملت فلسطین مربوط نمیشود و برای تمامی ملتهاست. دفاع از خود جزئی از حقوق بشر محسوب میشود؛ حقوقی که همهی ملتها باید از آن برخوردار باشند. شاید اصطلاحات دیگری در اینباره بهکار برود، امّا زمانی که ما از اصطلاح حقوق بشر استفاده میکنیم، میبینیم که دفاع از خود یک بُعد و جنبهی شرعی و دینی هم دارد.
مسئولیتها و وظایفی که قرآن کریم دربارهی دفاع از مستضعفان بر روی دوش مسلمانان قرارداده چیست؟
* این مسئلهی عقیدتی است. مسلمان برادر مسلمان است و به آن ظلم نمیکند و آن را به حال خود رها نمیسازد. اگر متجاوزان گروهی از مسلمانان را مورد تجاوز قرار دادند، سایر مسلمانان باید به یاری برادران مسلمانشان بشتابند، آنها را به حال خود رها نساخته و امیدشان را ناامید نکنند. واضح است که در چنین شرایطی، مسلمانان باید به برادران مسلمان خود یاری برسانند.
* پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی ایران اصول و مبانی قرآن کریم را پایه و اساس مواضع و اقدامات خود قرار داد و از همین روی به حمایت از مقاومت فلسطین در برابر اشغالگران و دفاع از مستضعفان پرداخت. دیدگاه شما در خصوص اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران در این زمینه انجامداده چیست؟
* هر اقدامی که رنگوبوی اسلامی در آن دیده شود شایسته است. در واقع کسی که قادر به حمایت از برادر مسلمان خود باشد، تکلیف شرعی دارد که به این حمایت بپردازد. ما چه در قرآن کریم و چه در سنت پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم این رویکرد را بهصورت صریح، واضح و شفاف مییابیم. در واقع قرآن کریم و سنت رسولالله صلیاللهوعلیهوآلهوسلم به ما میآموزند که یاری و نصرت انسانِ مورد ظلم واقعشده در شریعت یک ضرورت است. در یکی از احادیث پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم آمده است: «هذا کِتَابُ الله، فِیهِ نَبَأُ مَا کان قَبْلَکُمْ، وَخَبَرُ مَا بَعْدَکُمْ، وَحُکْمُ مَا بَیْنَکُمْ، وَهُوَ الفَصْلُ لَیْسَ بِالْهَزْل»؛ یعنی قرآن، کتابی است که در آن اخباری از قبل و بعد از شما وجود دارد. حکم و داوری در میان شماست. این کتاب جداسازیِ حق و باطل از یک دیگر است و یک شوخی نیست. در این بخش از حدیث تأکید شده است که باید به دستورات قرآن کریم عمل کرد.
در ادامهی حدیث نیز آمده است: «مَنْ تَرَکَهُ مِنْ جَبَّارٍ قَصَمَهُ اللَّه»؛ یعنی هر مستکبری که آن را رها کند، خداوند کمرش را میشکند. این بخش از حدیث میگوید که هر فرد قدرتمندی که دستورات قرآن را نادیده بگیرد، با پاسخ سخت خداوند مواجه میشود. در این حدیث همچنین آمده است: «وَمَنِ ابْتَغَى الْهُدَى فِی غَیْرِهِ أَضَلَّهُ اللَّهُ وَهُوَ حَبْلُ اللَّهِ الْمَتِینُ وَهُوَ الذِّکْرُ الْحَکِیمُ وَهُوَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیمُ وَلاَ تَلْتَبِسُ بِهِ الأَلْسِنَةُ وَلاَ یَخْلَقُ عَلَى کَثْرَةِ الرَّد»؛ یعنی هر کسی که هدایت را از غیرِ قرآن طلب کند، خداوند او را گمراه سازد. قرآن ریسمان مستحکم خداوند، نور آشکار او و ذکر حکیم و صراط مستقیم است. زبانها بدان التباس و ابهام پیدا نمیکنند و این کتاب با وجود بسیاریِ تکرار، کهنه نمیشود. با این حدیث میخواهم این مسئله را مطرح کنم که هر سؤالی شما داشته باشید، پاسخ آن در قرآن کریم مشخص است. در حدیثی که نقل کردم، به چند سؤال و مسئله پاسخ داده شده است و این پاسخها نیز کاملاً واضح و شفافاند.
* جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی انقلاب تا امروز از آرمان فلسطین و مجاهدان این راه حمایت کرده است. در نگاه شما چه اقداماتی در حمایت از فلسطین اهمیت داشتهاست؟
* اوّلین خدمتی که جمهوری اسلامی ایران به فلسطین ارائه کرد، تأیید رسمی و سیاسی مسئلهی فلسطین در تمامی محافل بینالمللی بود. این نکتهی بسیار مهمی است که نباید بهسادگی از کنار آن عبور کرد. این نکته را هم باید اضافه کرد که مسلمانان برادر یکدیگرند و به یکدیگر ظلم نمیکنند. دشمن صهیونیستی دارای تسلیحات بسیاری است. ازهمینروی، اگر مسلمانانی که در مواجهه با این دشمن قرار دارند از تسلیحات برخوردار نباشند، مسلحساختن آنها یک تکلیف شرعی برای دیگر مسلمانان خواهد بود. این اتفاقی است که اکنون رخ داده است.
در حال حاضر، ما شاهد آن هستیم که برخی از دولتهای اسلامی از جمله جمهوری اسلامی ایران خود تولیدکنندهی سلاح بوده و از تسلیحات برخوردارند. در چنین شرایطی، تسلیح برادر مسلمان در مواجهه با صهیونیستِ اشغالگر یک فریضه و تکلیف است. شما اکنون نگاه کنید؛ فلسطین اشغال شده است. در وهلهی اوّل، این وظیفه و مسئولیت فلسطینیان است که از طریق همکاری با یکدیگر به نبرد با اشغالگران بپردازند. در این میان، برخی فلسطینیان مسیر همکاری با اشغالگران اسرائیلی را در پیش گرفتند، امّا فلسطینیان دیگری نیز همچون جنبشهای حماس، جهاد اسلامی و دیگر گروههای مقاومت وجود دارند که عمل به آیهی شریفهی: «وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُمْ» را ضروری میدانند.
در واقع گروههای مقاومت فلسطین به این بخش از قرآن کریم بهعنوان یک فریضهی شرعی مینگرند. جمهوری اسلامی ایران نیز در عمل به این فریضه در کنار گروههای مقاومت فلسطین قرار دارد. هرگام و اقدام سیاسی، نظامی و امنیتی که مبتنی بر کتاب خدا و سنت رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم باشد، جمهوری اسلامی ایران از آن حمایت میکند.
* به نظر شما رویکرد جمهوری اسلامی ایران در جریان حمایت از مقاومت، میان شیعیان و اهل تسنن چگونه است؟ دیدگاه قرآن کریم در خصوص نزدیکیِ میان برادران شیعی و سنی و حمایت یکسان از آنها در برابر مستکبران چیست؟
* این حمایتها ـ چه مالی و چه تسلیحاتی ـ جملگی مشروع هستند، زیرا پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم میفرمایند: «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُه»؛ یعنی مسلمان برادر مسلمان است، نه به او ظلم میکند و نه او را تنها میگذارد. اگر در میدان مبارزه با صهیونیسم به ما سلاح نرسد، ما در برابر آنها متحمل شکست خواهیم شد. بنابراین، جمهوری اسلامی ایران در همین چهارچوب حرکت میکند و برادر مسلمان خود را در برابر متجاوزان و اشغالگران تسلیح میکند.
امّا چرا جمهوری اسلامی ایران چنین کاری انجام میدهد؟ این اقدام جمهوری اسلامی به دو عامل بازمیگردد؛ عامل اوّل، همان عامل دینی است و از حدیثِ «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُهُ» پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم نشئت میگیرد و عامل دوم، مصلحت سیاسی است. اکنون چه کسانی دشمن رژیم صهیونیستی در منطقهاند؟ جمهوری اسلامی ایران، سوریه، حزبالله لبنان، جنبشهای حماس و جهاد اسلامی و .... یمنیها هم دشمن رژیم صهیونیستی در منطقهاند. امروز دشمنِ یمنیها با رژیم صهیونیستی و ایالات متحدهی آمریکا همکاری امنیتی، اقتصادی و ... دارد و میلیاردها دلار به آمریکاییها پرداخت میکند.
بر اساس آنچه که گفته شد، مسئلهی حمایتهای تسلیحاتی از مقاومت تنها بُعد و جنبهی دینی ندارد و یک مصلحت سیاسی نیز در آن نهفته است؛ مصلحتی که منافع اسلام و مسلمانان را تأمین میکند.
* دیدگاه شما در خصوص اقداماتی که برخی حکام عرب در زمینهی عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی انجام دادهاند چیست؟
* کلمهی «عادیسازی» یک دروغپردازی محسوب میشود. آیا این طبیعی است که کشورهای عربی با کسی که سرزمین برادرشان را اشغال کرده است ارتباط برقرار کنند؟ آیا این طبیعی است که آنها اموالشان را در اختیار دشمنِ برادرشان، یعنی ایالات متحدهی آمریکا قرار دهند؟ شما میدانید که ایالات متحدهی آمریکا از رژیم صهیونیستی حمایت میکند؛ رژیمی که سرزمین فلسطین را به اشغال خود درآورده است. کشورهای عربی اموال خود را در اختیار کسانی قرار میدهند که فلسطینیان را به قتل میرسانند و به مقدساتشان هتک حرمت میکنند.
بر این اساس، معتقدم که کلمهی «عادیسازی» یک کلمهی گمراهکننده است. اگر عادیسازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی طبیعی است، پس، ماهیت روابط آنها با مقاومت فلسطین چه میشود؟ آیا این مسئلهای طبیعی و عادی است؟ قطعاً اینطور نیست. قرآن کریم حاکم و داور میان ما و کشورهای عربی است.
پیشتر نیز حدیث پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم را برای شما نقل کردم که فرمود: «الْمُسْلِمُ أَخُو الْمُسْلِمِ لَا یَظْلِمُهُ وَلَا یَخْذُلُهُ»؛ همانطور که ذکر کردم، خداوند در قرآن میفرماید: «وَ قاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقاتِلُونَکُم»؛ آیا خداوند در این آیهی شریفه جنبشهای مقاومت اسلامی حماس، جهاد اسلامی و حزبالله را مخاطب قرار داده است؟ قطعاً اینطور نیست. در کلمهی «یُقاتِلُونَکُم» از صیغهی جمع استفاده شده است و تمامی مسلمانان مورد خطاب قرار گرفتهاند. از آنجایی که مسلمان برادر مسلمان است، بنابراین، کشورهای عربی باید پیشتاز دفاع از مسئلهی فلسطین باشند، نه اینکه به عادیسازی روابط با صهیونیستها بپردازند. این اقدام آنها یک تخلف دینی محسوب میشود که بهخاطر این تخلف، خداوند آنها را در دنیا و آخرت بازخواست خواهد کرد.
* اگر رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم امروز در میان امت اسلامی حاضر بودند، به نظر شما با کسانی که دست دوستی بهسمت دشمنان اسلام و اشغالگران اراضی و سرزمینهای اسلامی دراز کردند، چه برخوردی داشتند؟
* اگر امروز پیامبر اسلام صلیاللهوعلیهوآلهوسلم حضور داشتند، شریعت الهی را اجراء میکردند؛ شریعتی که میگوید با کافران دوستی نکنید. در همین ارتباط، خداوند متعال در آیهی ۵۱ سوره مائده میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِیَاء»؛ در این آیهی شریفه تأکید شده است که غیرمسلمانان از جمله یهود و نصاری را بهعنوان دوستانتان انتخاب نکنید و به آنها یاری نرسانید. مقصود در زمانِ حال، افرادی نظیر مقامات آمریکایی هستند. مقصود این است که نباید از این افراد حمایت مالی، سیاسی و امنیتی بهعمل آورد و به آنها در زمینهی اشغال اراضی مسلمانان کمک کرد؛ اتفاقی که البته در افغانستان، عراق و یمن رخ داد و اشغالگران با کمک دیگران وارد آنجا شدند. اگر کسی چنین کمکی را به غیرمسلمانان بکند و آنها را یاری دهد، مرتکب تخلف شده است؛ تخلفی که زیان آن به خودِ کمکدهنده خواهد رسید، چراکه با خشم و غضب خداوند مواجه میشود.
ارزیابی ما این است که رژیم صهیونیستی روبهزوال است. دلیل این مسئله هم همانی است که در قرآن کریم آمده است. خداوند در آیهی ۷ سورهی اسراء میفرماید: «فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِیَسُوءُوا وُجُوهَکُمْ وَلِیَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ کَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَلِیُتَبِّرُوا مَا عَلَوْا تَتْبِیرًا»؛ یعنی هنگامی که زمان وعدهی دوم [انتقام]فرارسید، مبارزان و جنگجویانی را علیه شما برمیانگیزیم که چهرههایتان را افسرده و غمگین سازند و وارد مسجد [الاقصی]شوند؛ همانگونه که برای بار اوّل داخل آن شدند. آنها هر آنچه را که بر آن سلطه یابند بهطور کامل ویران میسازند.
اعتقاد ما این است که نبرد با اشغالگران همان نبرد «وعد الآخرة» است. امروز همگان در خصوص این مسئله سخن میگویند. کلمه «السوء» در این آیهی شریفه بهمعنای شرّ و ضرر است و مقصود از «لِیَسُوءُوا وُجُوهَکُمْ» این است که به شما شرّ میرسانند و مصیبت وارد میکنند. بر این اساس، نبرد «وعد الآخرة» در قرآن کریم ذکر شده است و در آیهی شریفهی مذکور عنوان شده است که مسلمانان وارد «مسجدالاقصی» خواهند شد و در آن به اقامهی نماز خواهند پرداخت و چهرههای صهیونیستها و مزدورانِ خائنِ همراه با آنها غمگین و افسرده خواهد بود.
* در مبارزه با رژیم صهیونیستی در چه مرحلهای هستیم و به نظر شما امروز چقدر به آزادسازی قدس نزدیکتر شدهایم و در این مرحله، چه راهبردی لازم داریم؟
* مسئلهی قدس با چند موضوع مرتبط است. اوّلین مسئله اینکه همگان باید تنفر از صهیونیسم را در خود پرورش دهند. البته من تصور میکنم که صهیونیستها خود برای شکلگیری این تنفر به ما کمک میکنند. زمانی که آنها اراضی ما را اشغال میکنند، مبارزان و فرزندان ما را به قتل میرسانند، در سرزمین ما شهرکسازی میکنند، ما را از اقامهی نماز در مسجدالاقصی بازمیدارند، ما را محاصره میکنند، به مقدساتمان هتک حرمت میکنند و ... در حقیقت در حال افزایش تنفر ما از خودشان هستند. بنابراین، صهیونیستها کمک میکنند تا ما بیش از پیش از آنها متنفر باشیم.
در این میان، دو راه بیشتر وجود ندارد؛ یا انسان باید وجود صهیونیستها در سرزمین خود را بپذیرد و با آنها همکاری کند و یا اینکه به مبارزه با آنها بپردازد؛ مبارزهای که از پرتاب سنگ، نوشتن شعار بر روی دیوار، توزیع دستنوشتهها، برگزاری راهپیماییها، اعتصاب غذا و ... آغاز میگردد و به حمل سلاح و شلیک موشک میرسد؛ کمااینکه خداوند در آیهی ۶۰ سورهی انفال فرموده است: «وَأَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة»؛ یعنی با تمام قدرت خود برای مبارزه با دشمن آماده شوید. این قدرت همان قدرتی است که مسلمانان در مواجهه با متجاوزان و اشغالگران باید از آن برخوردار باشند.
ما توانستیم شریعت خداوند متعال و سنت رسول خدا صلیاللهوعلیهوآلهوسلم را در برخورد با رژیم صهیونیستی اجرا کنیم. نبرد ما با رژیم صهیونیستی مصداق نبرد «وعد الآخرة» است. در اینباره، پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم میفرمایند: «زوى اللَّه تعالى لی الأرض فرأیت مشارقها ومغاربها و إن أمتی سیبلغ ملکها ما زوی لی منها»؛ یعنی خداوند متعال زمین را برای من جمع کرد و شرق و غرب آن برایم نمایان شد. بهزودی، سلطه و اقتدار امّتم به آنچه که برای من جمع و نمایان شد، خواهد رسید. این بدان معناست که خداوند متعال تمامی زوایای این دنیا و کره خاکی را به پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم نشان داده است. همانطور که میدانید مساحت کرهی زمین به ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع میرسد. وقتی پیامبر صلیاللهوعلیهوآلهوسلم به «رأیت مشارقها و مغاربها» اشاره میکنند؛ یعنی نقطهبهنقطهی زمین را مشاهده کردهاند.
* لطفاً کمی مصداقیتر توضیح دهید.
* در این زمینه مثالی برای شما میزنم. تصور کنید در منطقهای زندگی میکنید که یک فرد قلدرمآب و زورگو نیز در آنجا سکونت دارد و به همگان ظلم میکند. این درحالی است که هیچ قدرتی را یارای ایستادگی در برابر او نیست. زمانی که شما با این فرد مقابله میکنید و او را شکست میدهید، دیگران چه رفتاری از خود نشان میدهند؟ آنها با شما دوستی میکنند، زیرا «شکست، یتیم است و پیروزی، هزاران پدر دارد.» چنین چیزی در حدیثی که برایتان نقل کردم قابل مشاهده است. همهی ما بهعنوان کسانی که از وجود رژیم صهیونیستی متضرر شده و میشویم، باید در مبارزه با آن در چهارچوب نبرد «وعد الآخرة» با یکدیگر همکاری کنیم. کسی که ما را میکُشد و سرزمینمان را سلب میکند، رژیم صهیونیستی است. جنایات تنها علیه فلسطینیان اتفاق نمیافتد، بلکه علیه دیگر فرزندان امت اسلامی نیز رخ میدهد.
بهعنوان نمونه، دشمن صهیونیستی اراضی سوریه در «ارتفاعات جولان» را اشغال کرده است. طبیعی است که سوریه برای بیرونراندن صهیونیستها از اراضی خود باید تلاش کند. بخشی از اراضی لبنان نیز توسط دشمن صهیونیستی اشغال شده است و در وهلهی اوّل این حزبالله است که مسئولیت بیرونراندن اشغالگران را برعهده دارد. کسانی که از حضور رژیم صهیونیستی در منطقه متضرر شده و آسیبدیدهاند، فلسطینیان، سوریها و لبنانیها هستند. من بارها به این مسئله اشاره کردهام. بنابراین، همهی آنها باید دستبهدست هم بدهند تا اشغالگران را از اراضی اشغالی بیرون کرده و حقوقشان را بازپسگیرند. پس از تحقق این مهم، آنها یا میتوانند با یکدیگر متحد شوند و یا اینکه هریک میتواند مسیر خود را در پیش گیرد.
موضوعی که اکنون اهمیت دارد، بیرونراندن اشغالگران از اراضی اشغالی است. مفاهیم قرآن کریم نیز تأکید دارد که باید صهیونیسم را از اراضی اشغالی بیرون کرد. این یک هدف بزرگ و مشترک است و فلسطینیان، سوریها و لبنانیها باید با همکاری یکدیگر به این هدف جامهی عمل بپوشانند. در چنین شرایطی است که میتوانیم اشغالگران را از اراضی خود بیرون کنیم. پس از تحقق این مهم، هریک از قدرتهای سهگانهی (فلسطین، سوریه و لبنان) یا میتوانند با یکدیگر متحد شوند و یا مسیر خاصّ خود را طی کنند. به شما اطمینان میدهم که آنها با یکدیگر متحد خواهند شد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *