محبوبه حاجیاننژاد: «یا ما ها» روایتی از رویارویی سنت و مدرنیته یک جوان است
محبوبه حاجیان نژاد در گفتوگو با پیرامون مضمون کتاب «یاماها» گفت: رمان «یاماها» رمان خواندنی از خاطرات جوانان دهه ۶۰ تمام شخصیتها که در این کتاب ترسیم شده همگی بر گرفته از تخیل ذهن نویسنده است. این رمان موفق به کسب رتبه دوم جشنواره رمان انقلاب و دریافت جایزه امیرحسین فردی شده است گفتنی است که خاطرات و یا زندگی نامه شهید احمد امی نیست.
وی در همین راستا ادامه داد: این رمان نیم نگاهی داردرخدادای علاقهها و رویدادهای سال ۵۹ و ۶۰ شخصیت نخست داستان دانشجوی زبان انگلیسی از دانشگاه تهران که خاطرات خود را با کشش فراوان و بسیار دقیق پیش از شهادتش مینویسد و بعد از شهادت و پس از سالها ترجمه و منتشر شد، این خاطرات نکاتی جذاب از شرایط اجتماعی و فرهنگ سالهای انقلاب و پس از آن را ترسیم کرده البته لازم به ذکر است که پیش از این من به عنوان یک کترجم کتاب با ترجمه کتابی با عنوان «جامعه سرخ» بر گرفته از زندگی نامه خود نوشت شهید احمد امی بود همین امر سبب شد در نگارش کتاب «یا ما ها» و رمان «یا ماها» تنها نیم نگاهی به الگو و رویکرد شهید احمد اومی دارد تا بتواند فضای اجتماعی و رخدادها ذهنی جوانان زمان ابتدای انقلاب را نشان دهد.
حاجیان نژاد به شیوه نگارش کتاب اشاره و بیان کرد: رمان «یاماها» در ۳۱ فصل نوشته شده که هر فصل در قالب نامهای سرگشاده است که احمد برای محمد، برادر گمشده خود نوشته و از این طریق ماجراها و حوادث را روایت میکند. شهر دامغان، ایستگاه گرمسار، روستای آهوان و دانشگاه تهران، مکانهایی هستند که حوادث در آن رخ میدهد، بخشهایی از کتاب «یاماها» خاطرات و دست نوشته خود شهید احمد امی است و بخشهای دیگر آن تخیل نویسنده آن را باز سازی کرده که به ساختار بندی کتاب انجامیده البته در طول رمان شخصیتهای دیگر نیز که خود شهید از آنان در خاطراتش نام برده شخصیت پردازی شده و به جذابیت و ساختارمندی کتاب کمک کرده اند به عبارت دیگر برداشتهای آزاد از نوشتههای شهید بزرگوار در تولید کتاب بسیار موثر بوده است.
وی پیرامون مدت زمان نگارش کتاب «یاماها» اظهار کرد: کتاب «یاماها» در مدت ۹ ماه نوشته و در سال ۹۹ منشر شد عاملی که سبب تشویق من به نگارش کتاب «یاماها» شد شخصیت جذاب و پر رمز و راز این شهید بود، اما بازخوردهای پس از انتشار و از زمان نگارش کتاب تا به امروز نکاتی جذاب را بیان میکرد، زیرا همه گفتوگوها و ارتباطهایی که مخاطبان با من داشتند به دو موضوع ختم میشد ابتدا روان و خوش خوان بودن کتاب و دوم کششی که در کتاب برای مخاطب وجود دارد.
وی پیرامون کتاب «یاماها» ابراز کرد: رمان «یاماها»، قصه جوانی روستایی به نام احمد را روایت میکند که در طغیان علیه بستر سنتی و بستری که خانوادهاش در آن رشد کرده، خانه پدری را ترک کرده و خلاف میل پدرش که روحانی متعصبی است معتقد است احمد باید راه او را در روحانیت ادامه دهد و تصمیم به تحصیل در رشته زبان انگلیسی در دانشگاه تهران میگیرد اگرچه در نهایت شهید احمد امی همان مسیری را طی میکند که پدر مد نظر دارد، اما این مسیر به شیوه و از راه متفاوت عبور میکند و در عین حال راه درستی است. شهید احمد با وجود تضادی که بین عقاید خود و باورهای دینی پدر روحانیاش میبیند، سخت تلاش میکند که پا روی عقاید و اصول اخلاقی خود نگذارد. این تلاش، او را در فراز و نشیب حوادث و ماجراها در دوراهی شک و یقین، حق و باطل، راست و دروغ قرار داده و داستان در بستر آن شکل میگیرد.
نویسنده کتاب «هی دو چشم» پیرامون کتاب «یاماها» تصریح کرد: «یاماها» به رویارویی سنت و مدرنیته یک جوان میپردازد، و وقایع و اتفایات جذابی که در زندگی یک شهید رخداده را بسیار موشکافانه در قالب نامههای سر گشاد شهید بیان کرده که در نهایت به کتاب ختم شده.
وی علت نام گذاری کتاب «یاماها» را مورد بررسی قرارداد و افزود: نام گذاری کتاب با عنوان «یاماها» به نامی باز میگردد که به تعدد در خاطرات شهید آمده بود آن نام همین «یا ما ها» بود و درنامههای سر گشاده شهید احمد امی به صورت پرشمار مطرح شده بود، او یک موتور سیکلت یاماها داشت که گویی بیش از هر چیز دیگر به آن علاقمند بود علاقهای که در طول کتاب به علاقه او به میهن بدل میشود شهید احمد امی موتور سیکلتش را به عنوان رفیق نزدیک و انیسی برای خود میداند و خاطرات خود را حول محور آن بیان میکند، اما روند داستان «یاماها» را برای جریان سازی با خود همراه میکند و پس از رویدادهای متعدد دوباره آن را به صاحب اصیلیش باز میگرداند.
حاجیان نژاد پیام کتاب را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: بینش انقلابی شهید احمد امی و تاکید بر اعتقاداتش و حرکش به سوی تعالی نکاتی ارزنده برای جامعه امروز است شهید احمد امی در رشته زبان انگلیسی دانشگاه تهران پذیرفته و البته در سال ۵۹ آن را به پایان برساند، وی بعد از دریافت مدرک لیسانس، راهی خدمت مقدس سربازی و با درجه ستوان دومی عازم جبهه میشود و در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۵۹ به مقام شهادت نائل میآید.