چرا برنج گران شد؟
طی هفته‌های اخیر قیمت برنج ایرانی با نوساناتی در بازار روبرو شد که بسیاری از فروشندگان از استمرار افزایش قیمت طی ماه‌های آتی خبر دادند که این موضوع نتیجه‌ای جز کوچک شدن سفره خانوار در بر ندارد.
بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت هر کیلو برنج ایرانی از ۳۲ تا ۴۰ هزار تومان، برنج هندی ۲۴ تا ۲۶ هزار تومان و برنج پاکستانی ۲۶ تا ۲۹ هزار تومان است که در این میان برنج ایرانی به علت کمبود عرضه دستخوش تغییر و تحولاتی قرار گرفته است که با درآمد خانوار هیچ گونه سنخیتی ندارد.
بسیاری از فروشندگان اذعان می‌کنند که با عرضه برنج نو، قیمت برنج ایرانی به سبب افزایش هزینه‌های تولید و کارگری به بالای ۵۰ هزار تومان می‌رسد که در این بین دبیر انجمن برنج معتقد است که با عرضه برنج نو و ایجاد شوک به بازار قیمت‌ها کاهش می‌یابد و از طرفی به سبب ۲ بار کشت افزایش قیمتی در بازار رخ نخواهد داد.
فراهانی یکی از فروشندگان شرق تهران در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات و افزایش قیمت برنج خارجی را یکی از دلایل گرانی برنج ایرانی دانست و گفت: با افزایش قیمت برنج هندی و پاکستانی، بسیاری از خانوار‌ها به سبب اختلاف کم قیمت به مصرف برنج ایرانی تمایل بیشتری داشتند که ازدیاد تقاضا برای خرید، قیمت برنج را دچار نوساناتی کرد.
وی افزود: با توجه به افزایش هزینه‌های تولید و گرانی سایر اقلام سبد خانوار پیش بینی می‌شود که با عرضه برنج نو، قیمت برنج ایرانی به ۵۰ هزار تومان برسد که این موضوع در سرانه مصرف تاثیر بسزایی دارد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل گرانی برنج و پیش بینی ۲ بار کشت و ترخیص برنج‌های وارداتی در بازار خبر شویم:
حداکثر قیمت هر کیلو برنج در شمال ۳۰ هزار تومان
جمیل علی زاده شایق دبیر انجمن برنج با اشاره به دلایل گرانی برنج در بازار اظهار کرد: با توجه به آغاز فصل کشت، شالیکاران مشغول فعالیت هستند و در بحث تجارت حرکت تندی انجام نمی‌شود.
وی افزود: همه ساله بعد از ایام عید قیمت‌ها افزایش می‌یابد که این روند تا زمان عرضه برنج نو در بازار ادامه دارد چرا که تقاضا کماکان وجود دارد، اما عرضه زیاد نیست.
علی زاده شایق ادامه داد: با عرضه برنج نو و شوک به بازار، قیمت‌ها کاهش می‌یابد، در شرایط فعلی قیمت برنج به علت تاثیر پذیری از دیگر کالا‌ها دچار افزایش شده است.
دبیر انجمن برنج کشور با بیان اینکه گرانی اقلام سبد خانوار در بازار برنج بی تاثیر نیست، گفت: اکثر خانوار‌ها با عرضه برنج نو مایحتاج خود برای طول سال را خریداری می‌کنند و کمتر اتفاق می‌افتد که روزمره برنج را بخرند.
این مقام‌مسئول قیمت هر کیلو برنج باکیفیت و بدون ناخالصی در بازار شمال را ۳۰هزار تومان اعلام کرد و گفت: در ابتدای فصل قیمت هر کیلو برنج با کیفیت در شمال ۲۰ هزار تومان بود که در برابر افزایش سایر کالا‌ها همچون مرغ، نوسان کمتری داشته است.
وی با اشاره به راهکار کنترل قیمت در بازار برنج بیان کرد: راه حل کنترل قیمت برنج در بازار داشتن واحد مسئول است تا وظیفه تنظیم بازار را بر عهده بگیرد.
این مقام مسئول افزود: بنابر قانون، وزارت جهاد کشاورزی متولی تنظیم بازار است که متاسفانه رئیس جمهور در زمانیکه شریعت مداری (وزیر فعلی کار و رفاه اجتماعی) وزیر صمت بودند، مسئولیت تنظیم بازار محصولات کشاورزی را به ایشان واگذارکردند و هم اکنون نمی‌دانیم که آیا این حکم لغو شده است یا خیر؟
وی در واکنش به ادله رئیس جمهور به گرانی برنج گفت: رئیس جمهور در جلسه هیئت دولت در واکنش به گرانی برنج نبود وزیر بازرگانی را علت اصلی این مشکلات دانستند که با این وجود جای این سوال مطرح است که آیا وزارت بازرگانی داریم که وزیر بازرگانی نداریم؟
علی زاده شایق در واکنش به مباحث مطرح شده پیرامون افزایش قیمت برنج به بالای ۵۰ هزار تومان طی ماه‌های آتی در بازار بیان کرد: با وجود ۲ بار کشت برنج در استان‌ها به رغم نظر محققان و انجمن برنج، شالیکاران در اواخر دی و اوایل بهمن اقدام به کاشت برنج کردند که تا اوایل خرداد برداشت انجام می‌شود و مجدد یکبار دیگر کشت می‌شود.
به گفته وی، امسال با ۲ بار کشت برنج در برخی استان‌ها همچون مازندران، تولید افزایش و سرانه مصرف کاهش می‌یابد که با این وجود افزایشی در قیمت رخ نخواهد داد.
دببر انجمن برنج عرضه محصول در بورس کالا را یکی دیگر از عوامل موثر در کنترل بازار برشمرد و گفت: بعد از گذشت سال‌ها مرکز بین الملل تحقیقات برنج در مازندران، برنج را در کنار گندن و ذرت در بورس کالای کشاورزی عرضه می‌کند، حال باید منتظر ماند و دید که آیا برنج می‌تواند جای خود را باز کند یا خیر؟ که امیدواریم این موضوع صورت بگیرد تا بازار از این طریق تا حدودی در ساماندهی شود.
واردات برنج ۵۰ درصد کاهش یافت/۱۰۰ هزار تن برنج در بنادر مانده است
مسیح کشاورز دبیر انجمن واردکنندگان برنج از کاهش۵۰ درصدی واردات برنج خبر داد و گفت: بنابر آمار سال گذشته واردات برنج به دلایلی همچون مشکلات ارز و قوانین استاندارد ۵۰ درصد کاهش داشته است.
وی افزود: سال گذشته ۸۵۰ هزار تن برنج وارد شد که ۲۰۰ هزار تن از این میزان را بخش دولتی، مابقی بخش خصوصی وارد کرده است که این‌میزان چندان نیست.
کشاورز ادامه داد: با توجه به مشکلات قوانین استاندارد در جداول درجه بندی قرار بود اصلاحیه ابلاغ شود که تاکنون این موضوع صورت نگرفته است.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج با بیان اینکه حدود ۱۰۰ هزار تن برنج در بنادر مانده است، گفت: بنابر بخشنامه‌ای که سازمان استاندارد، وزارت جهاد و وزارت صمت تنظیم کرده مشکل مرتفع خواهد شد.
به گفته وی، با توجه به قیمت تمام شده بالای برنج خارجی، برند‌های وارداتی هم میزان محدود برنج وارد می‌کنند تا بتوانند برند خود را حفظ کنند چرا که برای برنج بالای ۲۶ هزار تومان تقاضایی در بازار وجود ندارد.
دبیر انجمن برنج ادامه داد: در ایام‌ماه مبارک رمضان امیدواریم برنج‌های مانده در گمرک ترخیص و وارد بازار شود، در غیر اینصورت قیمت برنج ایرانی در بازار افزایش می‌یابد.
این مقام مسئول درباره آینده بازار برنج گفت: با توجه به شرایط فعلی اقتصاد افزایش مجدد قیمت بعید است که در بازار رخ دهد.
وی در پایان با بیان اینکه ۶ دهک جامعه برنج خارجی مصرف می‌کنند، تصریح کرد: برنج دومین کالای استراتژیک کشور است که با حذف آن از سفره خانوار، تقاضا برای خرید مرغ و تخم مرغ هم در بازار بهم میخورد که امیدواریم مسئولان توجه جدی به این‌موضوع داشته باشند تا بخشی از این‌مشکلات مرتفع شود.
با توجه به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات، قیمت برنج هندی و پاکستانی با نوساناتی در بازار روبرو شد که این موضوع اختلاف قیمت برنج خارجی و ایرانی را کاهش داد که این امر بسیاری از خانوار‌ها را به مصرف برنج داخلی سوق داد، هر چند با افزایش قیمت برنج خارجی و داخلی بسیاری از دهک‌های جامعه مجبور به کاهش یا حذف این‌محصول از سبد مصرفی خود کردند که با افزایش مجدد قیمت، تنها عده‌ای از دهک‌های جامعه توان خرید برنج را دارند.