چند نکته مهم پیرامون سبک زندگی «امیرالمومنین(ع)»/مهمترین اعمال شب بیست و یکم رمضان

حجت الاسلام مهدی فرضی در گفت‌وگو با پیرامون سالروز شهادت «امیرالمومنین (ع)» گفت: برای بررسی رویکرد «امیرالمومنین (ع)» در زمان حیات ایشان می‌توان زندگی این امام بزرگوار را به سه بخش تقسیم کرد، بخش اول دوران حیات «پیامبراکرم (ص)»، بخش دوم خانه نشینی «امیرالمومنین (ع)» و بخش سوم نیز زمان ولایت ایشان بر جامعه اسلامی است.

وی در همین راستا ادامه داد: بخش نخست به زمان حضور «امیرالمومنین (ع)» در کنار «پیامبر اکرم (ص)» و حضور «امیرالمومنین (ع)» در رکاب ایشان است، زمانی که حضرت «علی (ع)» گوش به فرمان «پیامبراکرم (ص)» و یار و همراه ایشان در تمام سختی‌ها و جنگ‌ها محسوب می‌شدند، دراین دوران «امیرالمومنین (ع)» همانند یک عبد در کنار فرستاده خداوند قرار داشتند و تمام دستورات را به دقت و با توجه فراوان اجرا می‌کردند، ایشان جایگاه رفیع نبوت را به خوبی می‌شناختند لذا مدبرانه عمل کرده و همراه «پیامبر گرامی اسلام (ص)» شدند.

***اجبار «امیرالمومنین (ع)» بر خانه نشینی

فرضی به بخش دوم زندگی «امیرالمومنین (ع)» اشاره و ابراز کرد: در بخش دوم زندگی «امیرالمومنین (ع)» شاهد رخداد‌ها و فرآیندی ویژه در طول حیات و زندگی ایشان است این دوران که با وفات «پیامبر اکرم (ص)» و اجبار کردن ایشان برای خانه نشینی آغاز شد تحولاتی را با خود به دنبال داشت که حتی تاثیرات آن در زمان ولایت «امیرالمومنین (ع» بر جامعه اسلامی به خوبی نمایان بود.

ویدر همین راستا اظهار کرد: در دوران دوم حیات «امیرالمومنین (ع)» ایشان خود را فدای اسلام می‌کردند، زیرا اسلام را پس از رحلت «نبی اکرم (ص)» در خطر می‌دیدند، امری که در تمام طول تاریخ حیات بشر نیز نادر محسوب می‌شود، زیرا ایشان از همه وجود و هستی خود برای حفظ اسلام گذشتند، اینکه ایشان نفر اول جامعه اسلامی بودند اما دچار مظلومیت برخواسته از جهل مردمان زمان خود قرار گرفتند همه چالش‌هایی بود که برای حفظ و استواری دین اسلام لازم بود.

*** تدبیر «امیرالمومنین (ع)» برای دفاع از منافع اسلام

این کارشناس علوم قرآنی تدبیر «امیرالمومنین (ع)» در دوران دوم حیاتشان را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: تدبیر «امیرالمومنین (ع)» در طول ۲۵ سال و به انزوا کشیده شدن ایشان با توجه به ابلاغ و مسئولیتی که خداوند به ایشان داد درس‌هایی ارزنده از سبک زندگی ایشان را به افراد نشان می‌دهد که برای منافع و جامعه اسلامی تا چه حد از خود گذشتگی لازم است و در عین حال در مقابل هر یک از محدودیت‌هایی که اعمال می‌شود چگونه باید برخورد کرد.

***شاخصی برای ارزیابی انسان‌ها

وی پیرامون شاخص‌های ارزنده «امیرالمومنین (ع)» اظهار کرد: «امیرالمومنین (ع)» شاخصی ارزنده برای ارزیابی اصول مهم و کابردی جامعه محسوب می‌شوند با توجه به این مهم می‌توان بسیاری از افراد را با میزان شاخص‌های «امیرالمومنین (ع)» سنجید و راه درست را از نادرست تشخیص داد.

وی بخش سوم دوران حیات «امیرالمومنین (ع)» را مهم دانست و تاکید کرد: تربیت مسئولین از سوی «امیرالمومنین (ع)» در دوران ولایت ایشان امری مهم محسوب می‌شود، زیرا درس‌های ارزنده و جامعه سازی را برای متفکران به همراه دارد، ایشان در زمان ولایت خود توجه به انتخاب و دقت نظر پیرامون عملکرد کارگزاران را همواره مد نظر قرار می‌دادند و برخورد کارگزاران با مسئولان را به همگان یادآوری می‌کردند، در صفحه ۳۴۶ نهج البلاغه در کنار خطبه «امیرالمومنین (ع)» بیان شده است: «به خدا سوگند عقیل را در نهایت بینوایى دیدم، از من خواست تا یک صاع از گندم شما مردم را به او ببخشم، در حالى که فرزندانش را از شدت فقر آشفته موى و گردآلود با چهره‌اى نیلین مى‌دیدم. چند بار نزد من آمد و خواهش خود مکرر کرد و من همچنان به او گوش مى‌دادم و او پنداشت که دینم را به او مى‌فروشم و شیوه خویش وا مى‌گذارم و از پى هواى او مى‌روم. پس پاره آهنى را در آتش گداختم و تا مگر عبرت گیرد، به تنش نزدیک کردم. عقیل همانند بیمارى ناله سر داد و بیم آن بود که از حرارتش بسوزد، گفتم: اى عقیل نوحه‌گران در عزایت بگریند، آیا از حرارت آهنى که انسانى به بازیچه گداخته است مى‌نالى و مرا از آتشى که خداوند جبار به خشم خود افروخته بیمى نباشد؟ تو از این درد مى نالى و من از حرارت آتش ننالم؟»

***رویکرد «امام علی(ع)» در مواجهه با کارگزاران 

فرضی تربیت کارگزاران در مراقبت از بیت المال توسط «امیرالمومنین (ع)» را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: برخورد «امیرالمومنین (ع)» با بیت‌المال الگو و سرمشقی برای کارگزاران و مسئولین هستند چنانچه بر پایه تمام این قوانین حرکت شود قطعا شاهد بالندگی و توسعه جامعه اسلامی خواهیم بود، مسیری را که «امیرالمومنین (ع)» در طول حیات پر بار خود داشتند سراسر درس زندگی است.

***ساده زیستی «امیرالمومنین (ع)»

این کارشناس علوم قرآنی پیرامون شهادت «امیرالمومنین (ع)» ابراز کرد: «امیرالمومنین (ع)» در شبی به شهادت رسیدند که در آن شب «حضرت مسیح(ع)» به آسمان عروج کرد، یوشع بن نون جانشین «موسی پیامبر(ع)» نیز در آن شب درگذشت، «امام حسن مجتبی (ع)» پیرامون شهادت پدر بزرگوارشان فرمودند: پدرم در حالتی دنیا را ترک کرد که هیچ سیم و زر و اندوخته‏‌ای نداشت.

***مهمترین اعمال شب قدر

وی به اعمال شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان موسوم به شب قدر اشاره و بیان کرد: غسل یکی از اعمال مهم شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان است، علاّمه مجلسی بیان می‌کند بهتر است غسل این شب‌ها در هنگام غروب آفتاب انجام گیرد که نماز شب را با غسل بخواند همچنین برگزاری مراسم احیا در این شب بسیار مورد تاکید قرار گرفته است، از سوی دیگر دو رکعت نماز که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، هفت مرتبه سوره «توحید» خوانده و پس از فراغت از نماز هفتاد مرتبه بگوید، «أَسْتَغْفِرُ اللّه وَ أَتوبُ الَیْهِ»؛ ثواب بسیار دارد، در روایت نبوی آمده است که از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد از سوی دیگر خواندن زیارت «امام حسین(ع)» مورد تاکید فراوان قرار گرفته است. 

فرضی به دیگر اعمال شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان اشاره و ابراز کرد: احیا و قرآن به سر گرفتن از دیگر اعمالی است که در شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان و به طور کلی شب‌های قدر بر آن سفارش فراوان شده است، پس مومنان قرآن مجید را باز کرده و در برابر خود گرفته و می‌گویند: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِکِتَابِکَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِیهِ وَ فِیهِ اسْمُکَ الْأَکْبَرُ وَ أَسْمَاؤُکَ الْحُسْنَی وَ مَا یُخَافُ وَ یُرْجَی أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عُتَقَائِکَ مِنَ النَّارِ، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق کتاب نازل شده‌ات و آنچه در آن است و در آن است نام بزرگترت، و نام‌های نیکوترت و آنچه بیم انگیز است و امیدبخش، اینکه مرا از آزادشدگان از آتش دوزخ قرار دهی سپس هر حاجتی که دارد بخواهد، و در ادامه بگوید: «اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ، خدایا به حق این قرآن، و به حق کسی که آن را بر او فرستادی و به حق هر مؤمنی که او را در قرآن ستودی و به حق خود بر آنان، پس احدی شناساتر از تو به حق تو نیست».

این کارشناس علوم قرآنی اهمیت و ارزش دعا در شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان اظهار کرد: دعا در کلام اهل معنا و عرفان در ایام قدر بسیار ارزنده و فضیلتی پر بار محسوب می‌شود، اما باید توجه داشت که هرگونه تفکر در آفرینش پروردگار از سوی خداوند متعال به عنوان ثواب ثبت می‌شود، لذا باید وظایف یک بنده را به درستی اجرا کنیم. یکی از اعمال مهم شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان توبه به درگاه خداوند است، هر لحظه عبادت در شب قدر ثواب ۷۰ سال عبادت را با خود دارد.

فرضی ارزش شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: در شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان فضایل بیشتری نهفته است لذا باید اعمال شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان اعم از غسل احیاء و جهد در عبادت مورد توجه قرار گیرد همچنین این اعمال در شب بیست و سوم  ماه مبارک رمضان بسیار مورد سفارش قرار گرفته زیرا شب قدر یکی از این دو شب است، توسل به «ائمه معصومین(ع)» برای گرفتن حاجات و همچنین واسطه قرار دادن آنان برای کسب فیوز خداوند مورد تاکید فراوان قرار گرفته لذا قرائت دعای توسل نیز در شب‌قدر بسیار ارزشمند است.