"محمد رحیم الهام" چهره برجسته ادبیات "افغانستان"

به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از خبرگزاری فارس، "محمد رحیم الهام" پژوهشگر، زبانشناس، نویسنده و شاعر سرشناس افغانستان بود که آثار فراوانی به زبان فارسی و پشتو از وی به یادگار مانده است.
 
گفتنی است؛ الهام، در سال 1310 خورشیدی در شهر کابل دیده به جهان گشود، وی تحصیلات ابتدایی را مطابق سنت‌های رایج و بنا بر عرف پیشینیان از محضر اساتید و روحانیون عصر خود به گونه‌ای غیر رسمی از نزد عموی خود "حاجی محمد صدرالدین"معروف به "حاجی ملا" فرا گرفت.
 
وی در این دوره موفق به فراگیری مبادی فقه، الهیات، تفسیر، صرف، نحو و ادبیات شد. سپس  تعلیمات ابتدایی را در یکی از مدارس کابل آغاز کرد و در سال 1328 خورشیدی رشته متوسطه را به پایان برد و 3 سال بعد موفق به دریافت دیپلم از دبیرستان «غازی» کابل شد.
 
الهام بعد از دریافت دیپلم  در سال 1322 وارد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه کابل شد و 4 سال بعد موفق به دریافت مدرک کارشناسی شد و مدتی بعد در همین دانشگاه شروع به تدریس کرد.
 
وی در سال 1962 میلادی با استفاده از یک بورسیه تحصیلی عازم آمریکا شد و از دانشگاه میشیگان در رشته زبانشناسی، موفق به دریافت فوق لیسانس شد و سپس به انگلستان رفت و ادبیات زبان انگلیسی را در دانشگاه «ویلز» انگلستان فرا گرفت.
 
وی همچنین مدتی را در تاجیکستان سپری کرد و بعد از دریافت دکترا در رشته زبانشناسی دوباره به کابل برگشت.
 
این چهره برجسته علمی بیش از 40 سال در دانشگاه‌های مختلف افغانستان به تدریس پرداخت و علاوه بر آن در سال 1356 خورشیدی برای تدریس زبان و ادبیات فارسی به دانشکده «اومها» ایالات متحده امریکا سفر کرد.
 
آنگونه که «نسیم صباح» نویسنده و روزنامه نگار افغانستانی در شماره 22 و 23 فصلنامه «صدف» نوشته است، الهام، در زمینه‌های گوناگون ادبیات به ویژه زبانشناسی، آثار قابل ارجی را که از منابع معتبر محققان و پژوهشگران ادبیات محسوب می‌گردد، پدید آورد.
 
وی همچنین در زمینه‌های یاد شده آثار متعددی را به حیث روش‌های زبانشناسی، از منابع معتبر ادبیات جهانی ترجمه کرد.
 
از این  شاعر و نویسنده بزرگ افغانستان، آثار علمی فراوانی به یادگار مانده است که مجموع آثار منتشر شده و نشده  وی به زبان‌های فارسی، پشتو و انگلیسی که وی تالیف و ترجمه کرده است بیش از 200 اثر می‌باشد.
 
بیشتر موضوعات آثار الهام، ادبی، فلسفی، زبانشناسی، زیبایی شناسی و جامعه شناسی است.
 
استاد الهام احاطه کاملی به زبان‌های فارسی و پشتو داشت و در این زمینه آثار قابل توجهی نیز منتشر کرده است که از نگاه حجم و کیفیت کم نظیر است.
 
این نویسنده و شاعر افغانستانی وظایف و مسئولیت‌های اجرایی زیادی را نیز در طول عمر پربارش در مراکز علمی، ادبی، هنری و مطبوعاتی بر عهده داشت.
 
مسئولیت ادبیات زبان فارسی دانشکده کابل، مترجم خبرگزاری آژانس باختر، مسئول موسسه زبانشناسی افغانستان، رئیس کمیسیون انسجام تحقیقات زبان و ادبیات آکادمی علوم افغانستان و عضو دارالانشاء کمیسیون تحقیقات زبان آکادمی علوم  و نیز فعالیت ادبی و هنری در رادیو کابل به عنوان مجری و نویسنده بخش از فعالیت‌های وی است.
 
وی همچنین سال‌های زیادی از عمر خود را به عنوان روزنامه نگار در مطبوعات افغانستان خدمت کرد و مدتی مدیر مسئول و عضو هیات تحریریه مجله‌های پشتون «ژغ»، «هنر» ، «مساوات»، «علوم اجتماعی»  و «نسیم» در کابل بود و در اکثر مطبوعات آن زمان افغانستان آثار وی منتشر شده است.
 
این پژوهشگر برجسته در طول عمر علمی خود به کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای همسایه افغانستان جهت شرکت در کنفرانس‌های علمی و ادبی سفر کرد و جوایز مختلف فراوان علمی و هنری را نیز از آن خود کرد.
 
وی تا زمان جنگ‌های داخلی در کابل می‌زیست که با بحرانی شدن اوضاع افغانستان وی ناچار به ترک کشور شد و به پاکستان مهاجرت کرد.
 
اما دیری نگذشت که دولت پاکستان وی را به خاطر مقالات، مصاحبه و سخنان تند که همیشه پاکستان را به دخالت در اوضاع افغانستان متهم می‌کرد از این کشور اخراج کرد.
 
وی در این دوران که طالبان در افغانستان بر سر کار بودند مشکلات فراوانی را سپری کرد و سر انجام موفق شد در سال 1379 به آمریکا پناهنده شود.
 
در آمریکا هم از فعالیت‌های علمی دست بر نداشت و مدتی را به تدریس زبان انگلیسی مشغول بود و در نشریات مهاجرین افغانستانی، در نقاط مختلف جهان مطالب وی منتشر شد.
 
از این شاعر افغانستانی که چند دوره موفق به دریافت جایزه شعر «رحمان بابا» نیز شده است چند مجموعه شعر نیز به یادگار مانده است.
 
وی سرانجام در 14 فروردین 1382 در آمریکا چشم از جهان فرو بست و طبق وصیتش در شهر کابل به خاک سپرده شد.
 
/انتهای پیام/
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.