تقویم تاریخ؛ از وفات حضرت خدیجه (س) تا روز بزرگداشت شیخ بهایی

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (سوم اردیبهشت سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:

 

سوم اردیبهشت ماه، در سالنمای ایرانی روز بزرگداشت محمدبن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی، عالم کم‌نظیر، فقیه و حکیم فرزانه دوره صفویه است.

 

او که در سال ۹۵۳ ه. ق (۱۵۴۶ میلادی) در بعلبک متولد شد از شاگردان شهید ثانی و از افتخارات جهان اسلام به‌شمار می‌آید. شیخ بهایی در طول حیات پربار خویش، به نقاط مختلف جهان سفر کرد و از محضر استادان برجسته، در رشته‌های گوناگون استفاده کرد و در بسیاری از دانش‌ها متبحّر شد. او با ارائه حدود ۱۰۰ اثر ارزنده در در رشته‌های مختلف معماری، ریاضی، ادبیات، علم حدیث، تفسیر، اصول فقه و... تربیت شاگردان بسیار که هر کدام منشأ برکات فراوان بودند، به جهان اسلام روشنایی بخشید. از نخبگان و فرزانگان دوران که جزو شاگردان شیخ‌بهایی بودند، می‌توان ملاصدرای شیرازی، ملامحسن فیض کاشانی، فیاض لاهیجی، محقق سبزواری، سیدحسن کرکی، سیدماجد بحرانی و ملامحمدتقی مجلسی را نام برد که هر کدام از آنها، خدمتی بزرگ به دنیای اسلام ارائه دادند و نقشی عظیم در هدایت جامعه بشری ایفا کردند. شیخ بهایی که در کودکی وارد ایران شده بود، سرانجام در سال ۱۰۳۱ ه. ق در اصفهان درگذشت و بنابر وصیت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مرقد مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام جنب موزه آستان قدس دفن کردند.

 

به پاس بزرگداشت شیخ بهایی در تقویم ایرانی و خدمات وی در عرصه معماری، این روز به روز معمار نامگذاری شده است.

 

 

۱۴۴۵ سال پیش در چنین روزی، دهم رمضان سال سوم قبل از هجرت حضرت خدیجه (س)، همسر بزرگوار پیامبر اکرم (ص) در شهر مکه وفات یافت.

 

حضرت خدیجه (س) که از زنان نامدار و ثروتمند قریش بود، ۱۵ سال قبل از بعثت پیامبر اکرم (ص) با ایشان ازدواج کرد. این بانوی بزرگوار، اولین فردی بود که به رسالت حضرت محمد (ص) ایمان آورد و با تمام توان خود به یاری دین اسلام برخاست. وجود حضرت خدیجه (س) برای پیامبر اسلام، به قدری اهمیت داشت که پیامبر، رحلت این بانوی بزرگ را مصیبتی عظیم خواند و سال رحلت حضرت خدیجه (س) و حامی بزرگ دیگر خود یعنی حضرت ابوطالب را، «عام الحزن»، یعنی سال اندوه نامید. زیرا ابوطالب، عموی بزرگوار پیامبر نیز در همان سال وفات یافته بود. بعد از رحلت حضرت خدیجه (س)، حضرت محمد (ص) همواره از او به نیکی یاد می‌کرد و ازجمله درباره او فرمود: «به خدا قسم بهتر از خدیجه را خدا به من عطا نکرده است، او هنگامی که مردم کافر بودند به من ایمان آورد و هنگامی که مردم تکذیبم می‌کردند، مرا تصدیق کرد.»

 

۹۵۷ سال پیش در چنین روزی، دهم رمضان سال ۴۸۵ هجری قمری «خواجه نظام الملک»، وزیر دانشمند و معروف سلسله سلجوقیان به دست مخالفین کشته شد.

 

وی به سال ۴۱۰ هجری قمری در شهر توس ـ در شمال شرقی ایران ـ متولد شد و مدت ۴۰ سال در خدمت سلجوقیان بود. خواجه نظام الملک طی این مدت مدارسی، چون نظامیه بغداد را تاسیس کرد و پس از راه اندازی این مدرسه، حدود شش هزار شاگرد در آن به آموختن فقه، تفسیر و دیگر علـوم رایج زمان مشغول شدند. معروفترین اثر نظام الملک، کتاب «سیاست نامه» یا «سیرالملوک» نام دارد که ۵۰ فصل است و حاوی مطالب مختلفی از جمله مطالب قرآنی، روایات و سیره پیامبر اکرم (ص)، قصص انبیاء، حکایات و اصول کشورداری است.

 

۴۰۵ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم آوریل سال ۱۶۱۶ میلادی «ویلیام شکسپیر» (William Shakespeare)، شاعر، نمایشنامه نویس و نویسنده انگلیسی درگذشت.

 

وی در سال ۱۵۶۴ میلادی متولد شد و کار هنری خود را با بازیگری شروع کرد و در کار بازیگری و نمایشنامه نویسی به شهرت دست یافت. سبک او به مکتب کلاسیک تعلق دارد و آثارش بیشتر ترکیبی از تراژدی و کمدی است. از معروفترین آثار شکسپیر که در رده شاهکار‌های درام نویسی جهان قرار دارند، می‌توان به «هملت»، «لیرشاه» و «رومئو و ژولیت» اشاره کرد. این نویسنده انگلیسی در سال ۱۶۱۶ میلادی در ۵۲ سالگی درگذشت.

 

 

۳۷ سال پیش در چنین روزی برابر با سوم اردیبهشت ۱۳۶۳ هجری شمسی جنگ نفت‏کش‌‏ها از سوی رژیم بعث عراق علیه ایران در خلیج فارس آغاز شد.

 

پس از گذشت نزدیک به چهار سال از وقوع جنگ تحمیلی علیه ایران، عراق با کمک قدرت‏‌های بزرگ درصدد فشار بیشتر به ایران و شکستن بن بست جنگ برآمد. از این‏رو طی یک برنامه ‏ریزی مشترک، تصمیم گرفت مانع از صدور نفت ایران گردد و برای جایگزینی نفت ایران در بازار‌های بین‌‏المللی، تولید و صادرات نفت کشور‌های منطقه افزایش یابد، طوری که به موازات تشدید حملات عراق به پایانه‌‏های صدور نفت ایران و نفت‏کش‌‏ها، قیمت نفت به تدریج کاهش یافت. بدین ترتیب، عراقی‏‌ها با حمایت آمریکا و غرب، برای نخستین بار با استفاده از هواپیما‌های سوپراستاندارد فرانسوی، ضمن حمله به جزیره خارک، نفتکش‌‏های حامل نفت ایران را در سوم اردیبهشت ۱۳۶۳ مورد حمله قرار دادند. مقامات عراقی در مورد این اقدام چنین استدلال کردند که این حمله سبب پایان یافتن جنگ خواهد شد، زیرا اگر ایران پول نفت را نداشته باشد، نمی‏‌تواند اسلحه مورد نیاز خود را از بازار‌های سیاه تهیه کند. این در حالی بود که وقتی ایران سیاست مقابله به مثل محدود را در پیش گرفت، منجر به اعتراض کشور‌های منطقه و صدور قطعنامه سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران گردید.

 

 

۲۶ سال پیش، در روز بیست و سوم آوریل سال ۱۹۹۵ میلادی سازمان علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) این روز را به عنوان «روز جهانی کتاب و حق مؤلف» اعلام کرد.

 

هدف از اختصاص این روز، بزرگداشت کتاب و حق مؤلف، تشویق همگان به خواندن کتاب، تقدیر و حمایت از کسانی که برای رشد و اعتلای فرهنگ جامعة بشری کتاب تألیف می‌کنند و همچنین پشتیبانی از توسعة صنعت نشر می‌باشد. امروزه با رواج کتاب‌های الکترونیکی زمینه گسترش کتاب خوانی در میان مردم، بویژه جوانان بیشتر فراهم شده است.