باید دست شهرداری در جیب خودش باشد

عبدالحسین مختاباد عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران درخصوص چرایی به نقطه مطلوب نرسیدن مسائل عمده شهری در پایتخت علی رغم سپری شدن پنج دوره از عمر شورای شهر به میزان گفت: باید ببینیم اگر نهاد شورای شهر نبود وضع شهر به چه صورتی در می‌آمد. شورای شهر با همه کم و کاستی‌ها خدمات قابل توجهی داشته و مانع بسیاری از نا به سامانی‌های حوزه شهری شده است. علاوه بر این باید اختیارات و انتظارات را با هم سنجید. واقعیت این است که خیلی از نهاد‌ها و سازمان‌های دولتی وقعی به مصوبات شورا و تصمیمات شهرداری نمی‌گذارند و کار خودشان را می‌کنند. به تعبیر دیگر زور شهرداری به آن‌ها نمی‌رسد. درحالی که ما شاهدیم در بعضی از نقاط دیگر دنیا حتی پلیس هم زیر نظر شهرداری اداره می‌شود، اما در کشور ما نهاد‌های گوناگون مرتبط با اداره شهر سالانه از شهرداری بودجه‌ای دریافت می‌کنند و بعد دنبال کار خودشان می‌روند. من تصور می‌کنم انتظارات را باید با سقف اختیاراتی که مدیریت شهری دارد مطابقت داد و نباید توقعات را فراتر از این سقف ببریم.

 

وی با اشاره به مشکل کمبود اعتبارات مالی گفت: در بحث بودجه چه کسی یا نهادی باید شهرداری را به نقطه خودکفایی برساند که به سمت شهرفروشی نرود؟ امروز بزرگترین بدهکار شهرداری دولت است. خیلی از نهاد‌ها و سازمان‌ها عوارض شهرداری را نمی‌پردازند و قرارداد‌های زیادی به امضا رسیده، اما اجرایی نشده است. مجموعه این‌ها باعث شده انتظاراتی که از مدیریت شهری وجود دارد برآورده نشود. ما امروز شاهدیم در مسائل مربوط به محیط زیست بدون هماهنگی با شهرداری در نقطه دیگری تصمیمات اتخاذ می‌شود. این درحالی است که در بسیاری از نقاط دنیا اختیارات شهردار حتی از رئیس جمهور هم بالاتر است.

مختاباد در واکنش به این پرسش که اصلاح فرایند درآمدزایی چه تاثیری بر مطلوبیت کارکرد‌های مدیریت شهری خواهد داشت گفت: تحقق این مقوله می‌تواند تا بیش از هشتاد درصد در این زمینه اثرگذار باشد. اگر دست شهرداری در جیب خودش باشد و بتواند درآمد‌های پایدار و مناسبی را تعریف بکند در آن صورت طبیعی است که به این افتضاح در شهر دامن زده نمی‌شود و در یک کوچه سه متری برج ساخته نمی‌شود. امروز شهر تهران در بسیاری از زمینه‌ها دچار بن بست شده و امیدواری زیادی نمی‌توان داشت. چون نوع توسعه شهری تهران به گونه‌ای پیش رفته که شاید پنج درصد این شهر قابل سرمایه گذاری برای بخش خصوصی باشد و برای نود و پنج درصد باقیمانده چنین امکانی وجود ندارد.

 

 

وی ادامه داد: درهمه جای دنیا فضای پیرامونی شهر‌ها ارزان‌ترین نقطه شهر است و آن بخشی که در زمینه مسکن و مراکز تجاری گرانقیمت محسوب می‌شود نقاط مرکزی شهر است. اما این مساله در ایران برعکس اتفاق افتاده است. در مناطق شمالی شهر تهران قیمت‌ها سر به فلک می‌گذارد، اما در مناطق مرکزی شهر قیمت‌ها یک پنجم یا یک دهم کمتر از بالای شهر است. این توسعه نامتوازن در اثر غفلت‌هایی است رخ داده و بعد از انقلاب هم تا دهه‌های هفتاد و هشتاد ادامه داشته و شهر را نامتوازن کرده است. نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که امروز بافت فرسوده به یکی از بزرگترین معضلات شهر تهران تبدیل شده به گونه‌ای که هر کجا را که دست بزنیم این فرسودگی‌ها قابل لمس است. البته نباید وجود تحریم‌ها را نادیده گرفت. شرکت‌های بزرگ خارجی می‌توانند با سرمایه گذاری درازمدت مشکل بافت فرسوده تهران را برطرف کنند و ساختمان‌های استاندارد در اختیار شهروندان بگذارند و شهر را به وضع مطلوب برسانند و شهرداری هم به یک درآمد متوازن برسد. اما متاسفانه این اتفاق به دلیل وجود تحریم‌ها امکان رخ دادن ندارد.

عضو سابق شورای شهر تهران درباره ضرورت چابک شدن و کوچک سازی بدنه شهرداری گفت: بر اساس آمار‌هایی که ما در دوره قبلی شورای شهر در اختیار داشتیم در یکی از دوره‌های گذشته شهرداری تهران با اینکه پاکبان‌ها جزو مستخدمین شهری بودند و خدمات شهری آن‌ها را استخدام می‌کرد که بزرگترین بخش از بدنه شهرداری مربوط به همین قسمت پاکبانی است که مسوول نظافت شهر هستند. در آن دوره کارمندان شهرداری حدود هفت یا هشت هزار نفر بوده است. در یکی از دوره‌های بعدی تصور می‌کنم این رقم به دوبرابر رسید و بعد‌ها شمار کارکنان شهرداری تا شصت هزار نفر هم افزایش پیدا کرد.

 

وی تصریح کرد: امروز با توجه به وضع اقتصادی جامعه در شهرداری امکان اینکه بخواهند نیرو‌هایی را تعدیل کنند وجود ندارد. چون وضعیتی که درحال حاضر داریم به نحوی نیست که در نهادی مثل شهرداری عذر کارکنان را بخواهند. آن چیزی هم که شهرداری را به سمت فروپاشی سوق می‌دهد این مخارجی است که برای اداره تهران هزینه می‌شود. من از هزینه‌های فعلی اطلاعی ندارم، اما آن زمانی که ما در شورای شهر بودیم ماهانه قریب به هزار میلیارد تومان هزینه برای نگه داشت شهر تهران صرف می‌شد. درحالی که شهرداری باید با رقمی زیر دویست میلیارد تومان اداره شود. با توجه به تورمی هم که یکباره ایجاد شده و ارزش پول ملی را پایین آورده الان من تصور می‌کنم با توجه به وضع تورم مخارج شهرداری تهران بالای سه یا چهارهزار میلیارد تومان در ماه باشد.