سیر تا پیاز دریافت مالیات از خانه‌های خالی/ مالکان و مستأجران بخوانند + فیلم
- براساس اصلاحیه ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب دی ماه ۱۳۹۹، تمام سرپرستان خانوار اعم از شهری و روستایی، مالک و مستاجر و تمامی واحد‌های مسکونی از ۱۹ فروردین تا ۱۹ خرداد ۱۴۰۰ مکلف‌اند اطلاعات محل سکونت و املاک تحت مالکیت خود در سامانه املاک و اسکان کشور به ثبت رسانند.
آدرس سامانه ملی املاک و اسکان کشور: amlak.mrud.ir
وزیر راه و شهرسازی هدف ابتدایی از ثبت اطلاعات افراد در سامانه ملی املاک و اسکان را ثبت و تعیین دقیق میزان واحد‌های مسکونی دانست و اعلام کرد از این طریق می‌توان برنامه‌ریزی درستی برای تولید و عرضه مسکن انجام داد.
به گفته اسلامی هدف دیگر از اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی جلوگیری از ورود پول به بازار مسکن برای تبدیل آن به یک کالای سرمایه‌ای است و مسکن باید به عنوان یک کالای مصرفی در جامعه مطرح باشد تا فشاری به گُرده مردم وارد نشود.
خانه خالی چیست؟
در این بین هر واحد مسکونی واقع در شهر‌های بالای یک صد هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره ۷ ماده ۱۶۹ مکرر این قانون، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد به عنوان خانه خالی شناسایی می‌شود.
مالیات خانه‌های خالی چقدر است؟
خانه‌های خالی شناسایی شده در سال اول معادل شش برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل دوازده برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل هجده برابر مالیات متعلقه مشمول پرداخت مالیات میشوند.
برای سهولت استفاده از سامانه املاک و اسکان مقرر شد سرپرستان خانوار بر اساس آخرین رقم کد ملی مطابق با جدول زمانبندی به سامانه ملی املاک و اسکان کشور مراجعه کنند.
جدول زمانبندی ورود به سامانه املاک و اسکان
البته برای افرادی که در زمان اعلام شده موفق به ثبت اطلاعات نشود نیز تدبیری اندیشیده شده و تمام افراد می‌توانند تاریخ ۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ برای ثبت اطلاعات خود به سامانه املاک و اسکان مراجعه کنند.
ثبت نام اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی که کمتر از ۱۸ سال سن دارند، اتباع خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز در آینده اطلاع رسانی خواهد شد.
انجام خوداظهاری از طریق سامانه در اینترنت و با رایانه شخصی بصورت رایگان برای عموم فراهم است، اما افراد درصورت تمایل به استفاده از خدمات دفاتر پیشخوان دولت با هزینه شخصی می‌توانند اقدام کنند.
نکات کلیدی ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان
بهتر است سرپرستان خانوار در هنگام مراجعه به سامانه از مرورگر‌های به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox برای ورود استفاده کنند
در هنگام مراجعه به سامانه مشخصات ملک با کلیک کردن روی گزینه افزودن ملک ثبت می‌شود.
در صورت تغییر وضعیت سکونت ملک تغییر در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت کنید.
افرادی که اقامتگاه خود را در سامانه نمی‌بینند در قسمت اقامتگاه‌ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت کنید.
در این بین افرادی که می‌خواهند اقامتگاه خود را تغییر دهند باید در قسمت اقامتگاه‌ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنند سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت کنید.
وضعیت مالک بیش از ۵ واحد مسکونی
افرادی که بیش از ۵ واحد مسکونی خالی دارند مهم نیست که واحد‌های مسکونی در یک شهر باشد یا در شهر‌های مختلف، به هر حال در صورتی که مالک بیش از ۵ واحد مسکونی خالی باشد، مشمول مالیات دو برابری می‌شود.
اگر ۱۲۰ روز واحد مسکونی خالی و در اختیار یک مالک باشد که اقامتگاه دیگری دارد، مشمول مالیات می‌شود.
فرسودگی، ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می‌شود.
بعد از آنکه مالک اخطار مربوط به مشمول مالیات بودن خانه‌های خالی را دریافت کرد باید به سامانه ملی املاک و اسکان جهت خوداظهاری مراجعه کند.
نحوه ثبت اطلاعات با گوشی‌های هوشمند
اپلیکیشن (برنامه کاربردی) این سامانه به آدرس https://amlak.mrud.ir/amlak.apk برای گوشی‌های دارای سیستم عامل اندروید در دسترس عموم است. برای استفاده، آن را دانلود کرده و در تلفن همراه خود نصب کنید.
همچنین دارندگان سیستم عامل ios می‌توانند از طریق مرورگر سافاری خود به سایت املاک و اسکان به نشانی https://amlak.mrud.ir/authenticate مراجعه و از طریق گزینه Add to Homescreen نسخه وب اپلیکیشن سامانه را بر روی گوشی خود نصب کند.
هشدار وزیر به معاملات صوری در بنگاه های املاک
با اجباری شدن ثبت اطلاعات سکونت افراد در سامانه املاک و اسکان انعقاد قراداد‌های صوری برخی مالکان با بنگاه‌های املاک برای فرار از پرداخت مالیات رواج پیدا کرده است که در همین راستا وزیر راه و شهرسازی گفته است هرگونه معامله در بنگاه‌های املاک باید کد رهگیری دریافت کند و خلاف این موضوع تخلف محسوب شده و با آن به طور حتم برخورد می‌شود.
به گفته اسلامی زمانی که یک معامله مسکن دارای کد رهگیری نباشد، فاقد اعتبار است و وزارت راه و شهرسازی ابزار‌های شناسایی متخلفان را در اختیار دارد و توانسته‌ایم با همین سیستم کنترلی یک میلیون و سیصد هزار واحد مسکن خالی را شناسایی و به سازمان امور مالیاتی برای اجرای قانون معرفی کنیم.
وی معتقد است اطلاعات وزارت راه و شهرسازی نسبت به میزان خانه‌های خالی کافی است و اشراف کامل اطلاعاتی نسبت به این موضوع دارد و می‌تواند براساس آن تصمیم‌گیری‌های لازم را انجام دهد.
در ادامه چند فیلم برای آشنایی بیشتر با نحوه ثبت اطلاعات اقامتگاه اصلی در سامانه، نحوه ثبت اطلاعات ملک در سامانه و نحوه ثبت اطلاعات سایر اقامتگاه‌ها در سامانه را مشاهده می‌کنید:
نحوه ثبت ملک در سامانه املاک و اسکان
در ادامه به برخی از سوالات پرتکرار در مورد ثبت نام اطلاعات مالکیت و سکونت در سامانه املاک و اسکان پاسخ داده می‌شود.
برای خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت به چه سامانه‌ای مراجعه کنم؟
سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است.
دفعه اولی هست که وارد سامانه می‌شود. پیغام می‌دهد کد ملی با شماره همراه سازگار نیست. چه کار باید بکنم؟
پاسخ: برای ورود به سامانه لازم است با یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد وارد سامانه شوید.
برای ثبت واگذاری ملک خود در سامانه چه کاری باید انجام دهم؟
لطفا در کنار اطلاعات ملک خود در لیست املاک تحت مالکیت، گزینه ثبت واگذاری ملک را انتخاب کنید.
خانه به نام من است، اما مستاجر در آن سکونت دارد. چگونه این مورد را ثبت کنم؟
در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه «شخص دیگری ساکن است». را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد کنید.
در سامانه نشان می‌دهد خانه من خالیست، اما خالی نیست. چکار کنم؟
لطفا وضعیت اقامت ملک خود را با انتخاب گزینه ثبت یا تغییر ساکن مشخص کنید.
ملک را فروخته ام یا ساکن دیگری در ملک من سکونت دارد، اما کد رهگیری ندارم. برای ثبت آن چه کنم؟
وارد کردن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست.
در ثبت ملکم اشتبا‌ها اطلاعات نادرستی وارد کرده ام و ثبت نهایی هم کرده ام. برای ویرایش آن چه کنم؟
امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت نهایی وجود ندارد. لازم است در وارد نمودن اطلاعات خود دقت لازم را به عمل آورید.
منظور از اقامتگاه اصلی و فرعی چیست؟
اقامتگاه اصلی اقامتگاهی است که در آن زندگی می‌کنید و اقامتگاه فرعی اقامتگاه دوم خانواده شماست.
اولین بار است که میخواهم وارد سامانه بشوم (یا رمز عبور خود را فراموش کرده ام). در صفحه سماوا میخواهم کد ملی خود را وارد نمایم، اما کد ملی وارد نمی‌شود. در این باره چکار باید کرد؟
لطفا اطمینان حاصل کنید از مرورگر‌های به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox استفاده می‌کنید.
چگونه مشخصات ملکم را در سامانه اضافه کنم؟
پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت کنید.
وضعیت سکونت ملکم تغییر کرده است. برای ثبت آن چه کار کنم؟
لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت کنید.
اقامتگاه خود را در سامانه نمی‌بینم. چه کار کنم؟
لطفا در قسمت اقامتگاه‌ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت کنید.
میخواهم اقامتگاه خود را تغییر دهم. چگونه اقامتگاه قبلی خود را حذف کنم؟
لطفا در قسمت اقامتگاه‌ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنید. سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت کنید.
آیا واحد مسکونی بایستی ۱۲۰ روز به صورت متوالی خالی باشد یا اینکه خالی بودن به صورت غیرمتوالی نیز مشمول مالیات خواهد بود؟
در صورتی که ملک به مدت ۱۲۰ روز غیر متوالی در طول سال مالیاتی خالی باشد، باز هم مشمول مالیات بر خانه خالی خواهد شد.
در خصوص افرادی که بیش از ۵ واحد مسکونی خالی دارند، آیا بایستی تمامی املاک در یک شهر واقع باشند؟
مهم نیست که واحد‌های مسکونی در یک شهر باشد یا در شهر‌های مختلف، به هر حال در صورتیکه مالک بیش از ۵ واحد مسکونی خالی باشد، مشمول مالیات دو برابری می‌شود.
اگر ملکی در طول سال، ۱۲۰ روز خالی بماند، اما مالک آن را فروخته باشد، به طوری که بخشی از ۱۲۰ روز زمان خالی ماندن، در اختیار مالک اول و مابقی در اختیار مالک دوم باشد، در این صورت آیا مشمول مالیات می‌گردد؟ اگر بله چه کسی بایستی مالیات را پرداخت کند؟
اگر ۱۲۰ روز از زمان خالی بودن در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات می‌شود.
چنانچه ملکی به دلیل فرسودگی قابلیت اجاره دادن نداشته باشد، آیا مشمول مالیات خانه خالی می‌شو؟
فرسودگی، ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می‌شود.
پس از اینکه، مالک اخطار مربوط به مشمول مالیات خانه خالی بودن را دریافت کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
به سامانه جهت خوداظهاری مراجعه کند.
دو واحد مسکونی که دارای سند مجزا هستند و تجمیع شده و توسط یک خانوار استفاده میشوند، آیا بایستی به صورت مجزا در سامانه ثبت شوند و خانه خالی تلقی میشوند؟
بله بایستی به صورت مجزا ثبت شوند و اگر یکی از املاک اقامتگاه دوم تلقی نشود، مشمول مالیات خانه خالی می‌شود.
حکم ملکی که خریداری شده، اما هنوز به مالک جدید تحویل نشده و در فاصله زمان بین خرید تا تحویل نهایی خالی بوده، چیست؟
اگر به میزان ۱۲۰ روز خالی باشد و در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات خانه خالی می‌شود.
برای معافیت واحد‌های وقفی که مشمول مالیات نمی‌باشند، چه مدارکی موردنیاز است؟
ملاک استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه است.
آیا واحد‌های مسکونی در شهر‌های زیر یکصد هزار نفر جمعیت مشمول مالیات خانه خالی میشوند؟
خیر، مشمول مالیات نمی‌گردند، اما چنانچه اطلاعات آن‌ها در سامانه اظهار نشوند، مشمول جریمه خواهند شد.
یکصد هزار نفر جمعیت به چه صورت خواهد بود؟
واحد‌های مسکونی واقع در کلیه شهر‌های زیر یکصدهزار نفر جمعیت و روستا‌های کشور که هریک از مالک یا بهره‌بردار آن‌ها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد در حکم خانه خالی تلقی شده و مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات سال اول موضوع ماده (۵۴ مکرر) قانون مالیات‌های مستقیم و واحد‌های مسکونی واقع در شهر‌های بالای یکصدهزار نفر جمعیت که هریک از مالک یا بهره‌بردار آن‌ها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد، در حکم خانه خالی موضوع ماده (۵۴ مکرر) این قانون محسوب میشوند.
درصورتی که بهره بردار اطلاعات ملک را در سامانه درج نکند، تکلیف مالک چیست؟
می‌تواند با درج کد رهگیری اجاره نامه و یا شناسه سند و رمز تصدیق اجاره نامه رسمی خود از شمول مالیات خارج شود.
اگر محل سکونت فرد تغییر کرد، چه کاری باید انجام دهد؟
ظرف مدت حداکثر یک ماه بایستی اطلاعات محل سکونت جدید را در سامانه ثبت کند.
مهلت خوداظهاری برای اشخاص حقیقی و حقوقی چه مدت است؟
اشخاص حقیقی و حقوقی از زمان اعلام رسمی خوداظهاری حداکثر دو ماه برای درج اطلاعات فرصت دارند.
مالک اقامتگاه اصلی یکی از اعضای خانوار (مثلا همسر یا یکی از فرزندان سرپرست خانوار) است. نحوه ثبت ملک چگونه است؟
در این حالت سرپرست خانوار لازم است در قسمت مالکیت ملک آن عضو خانوار را به عنوان مالک معرفی کند. این عضو خانوار نیز لازم است به صورت جداگانه وارد سامانه شده و ملک خود را ثبت کند. دقت شود در هنگام ثبت ملک لازم است وی در قسمت اطلاعات سکونت گزینه «خودم ساکن هستم» را انتخاب کند.
خانه‌ای خریدم، اما هنوز سند به نامم نشده. چگونه ملکم را ثبت کنم؟
در این موارد لازم است در قسمت نوع سند گزینه "عادی" را انتخاب نمایید.