خرید واکسن کرونا؛ در میانه امید و دلواپسی

- انتشار خبری در روز‌های آغازین سال ۱۴۰۰ درباره مجاز شدن بخش خصوصی برای مشارکت در روند واردات واکسن کرونا در کنار دامن زدن به نگرانی‌های عمومی درباره دسترس ناپذیر شدن واکسن و تبدیل شدنش به کالایی لوکس و گرانقیمت به معنای ناکام ماندن وزارت بهداشت برای تحقق وعده خرید حجم بالای واکسن کرونا هم بود.

از این رو انتشار نامه‌ای با امضای سید حیدر محمدی مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل که موضوعش فراخوان تامین واکسن کوویید ۱۹ نقطه تمرکز انتقاد‌ها را متوجه ناتوانی مسوولان دولتی در رسیدگی به نیاز ضروری جامعه برای بهره مندی از واکسن کرونا می‌کرد. در چنین هنگامه‌ای البته کسانی هم پا به میدان گذاشتند تا با دادن نشانی‌های دیگری به افکار عمومی از بار فشار‌ها بر مسوولان کم کنند. از جمله ناصر ریاحی نایب رییس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی مدعی است: بحث آزادسازی واردات واکسن مطرح نیست و الان هم اگر شرکتی اقدام به واردات کند مانند واکسن آنفولانزا باید به دولت بفروشد و خود سازمان غذا و دارو نیز آن را اعلام کرده است. او که مساله تامین واکسن کرونا را مشکلی جهانی می‌داند بر این باور است که حتی اگر بخش خصوصی در عملیات خرید واکسن کرونا وارد شود درنهایت واکسن را برای توزیع در اختیار دولت قرار خواهد داد.

در جبهه مقابل، اما ورود بخش خصوصی به کارزار تامین واکسن کرونا مخالفان کمربسته‌ای دارد که هیچ عذر و بهانه‌ای را برای وارد شدن شرکت‌های خصوصی به چنین میدان پرسنگلاخی بر نمی‌تابند. در پیشانی خیل مخالفان می‌توان پیام طبرسی متخصص بیماری‌های عفونی بیمارستان مسیح دانشوری را شناسایی کرد که اگر خود او را جزو برون داده‌های اپیدمی کرونا بخوانیم سخن بیراهی نگفته ایم. طبرسی بنای بخش خصوصی در مشارکت برای چنین فعالیت‌هایی را بر سودآوری می‌داند که، چون توان واردات در سطح کلان را هم ندارند پس واگذاشتن عملیات خطیری مثل تامین واکسن کرونا به این بخش امکان پذیر نخواهد بود. از نگاه طبرسی حداکثر امکان بخش خصوصی برای این کار این خواهد بود که حجم محدودی خریداری شود که به جهت نیاز به سودآوری فرصتی برای دسترسی مردم عادی به این واردات به وجود نخواهد آمد.

این میان، اما مدیرعامل شرکت شهرسالم شهرداری تهران فارغ از بگومگو‌ها بر سر مداخله بخش خصوصی در تامین واکسن کرونا با اعلام آمادگی شرکت متبوعش برای خرید واکسن گویی در تلاش برای گشودن جبهه جدیدی است. وقتی از او درباره نگرانی‌های عمومی درمورد مشارکت بخش خصوصی در خرید واکسن کرونا و احتمال بالا رفتن قیمت واکسن می‌پرسیم از وضع خاصی سخن می‌گوید که بر فضای موجود برای مقابله با بیماری کرونا حاکم شده: در حال حاضر شرایط ورود بخش خصوصی به مساله تامین واکسن یک شرایط معمولی نیست. اکثر شرکت‌ها یا کارخانه‌های سازنده واکسن کرونا متاسفانه همه واکسن‌هایی که تولید کرده اند را پیش فروش کرده اند. دولت‌ها مستقیما این امکان برایشان فراهم بوده که بتوانند واکسن را از طریق شرکت‌های سازنده و دولت‌ها تحت نظارت سازمان بهداشت جهانی تامین کنند. اما تامین واکسن توسط دولت ما شاید به دلیل عوامل مختلف نتوانسته در زمان مناسبش انجام شود.