واکسیناسیون کرونای انگلیسی را در خانه‌های سالمندان شکست داد

_ روزنامه ایران نوشت: خیز جدید بیماری کرونا درحالی در کشور آغاز شده است که پیش‌تر مسئولان بهداشت در مورد وقوع آن هشدار داده بودند. موج افسارگسیخته کرونای بریتانیایی سوغاتی است که به مدد سفر‌های نوروزی و در سایه بی‌اعتنایی و ساده انگاری به هر ۳۱ استان کشور راه پیدا کرده است.

 

 حالا در نیمه دوم فروردین ماه کارزاری سخت برپا شده که در یک سوی آن مردم با دست خالی ایستاده‌اند و در سوی دیگر کرونا آن هم از نوع بریتانیایی عرض اندام می‌کند. دوباره آمار مرگ و میر سه رقمی شده و گروه‌های حساس و آسیب پذیر جامعه بخصوص کادر درمان و سالمندان بیش از پیش در معرض خطر قرار گرفته‌اند. به اعتقاد متخصصان حوزه درمان، تنها راه حفاظت از جان سالمندان به‌عنوان یکی از گروه‌های در معرض خطر جامعه، قرنطینه است و واکسیناسیون. آن دسته از سالمندان حاضر در مراکز نگهداری برخلاف سایر اقشار جامعه تعطیلات را در قرنطینه سپری کردند و چشم روی حداقل ملاقات‌ها هم بستند به امید اینکه از تماس با ناقلین بی‌علامت و ابتلا به بیماری در امان بمانند. از سوی دیگر از اسفند ماه سال گذشته فاز دوم واکسیناسیون سراسری با هدف حفاظت از جان سالمندان در برابر بیماری کرونا در مراکز نگهداری از سالمندان به اجرا درآمد؛ اقدامی که توانست حاشیه‌ای امن برای بخشی از جمعیت سالمند کشور فراهم کند. اما این اقدام با سرعتی که تصور می‌شد پیش نرفت. حالا با خیز موج چهارم بیماری کرونا، آن هم از نوع بریتانیایی، نگرانی از ابتلای این گروه از جامعه شدت گرفته است.

 

«قول داده‌اند تا هفته دیگر واکسیناسیون را آغاز کنند.» این را مدیر داخلی یکی از مراکز نگهداری از سالمندان در مرکز شهر تهران می‌گوید. او در حالی که سعی می‌کند اطمینان دهد که در مرکزشان پروتکل‌های بهداشتی به دقت رعایت می‌شود، ادامه می‌دهد: حتی اگر واکسن دیرتر به دستمان برسد بازهم جای نگرانی نیست، چون دستورالعمل‌های وزارت بهداشت در اینجا به درستی رعایت می‌شود.

 

سعیدی کیا نیز که مسئول یکی از مراکز نگهداری از سالمندان در شمال شهر است از نرسیدن واکسن به دست‌شان گلایه دارد. او می‌گوید: پرسنل از ماسک و لباس ویژه استفاده می‌کنند و همه موارد بهداشتی برای حفظ سلامت سالمندان رعایت می‌شود که این موضوع هزینه زیادی به مرکز تحمیل کرده است. تک تک این افراد همانند اعضای خانواده من هستند و امیدوارم هرچه زودتر واکسن لازم برای حفاظت بیشتر از آن‌ها تأمین شود.

 

کهریزک با جمعیتی حدود ۱۷۵۰ سالمند و معلول بزرگترین مرکز نگهداری از سالمندان محسوب می‌شود و شیوع همه‌گیری کرونا در این مرکز می‌تواند به فاجعه تبدیل شود از این‌رو انجام واکسیناسیون در این مرکز در اولویت قرار گرفت. البته از زمان شیوع بیماری با به کارگیری تدابیر ویژه از جمله قرنطینه و رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در این مرکز میزان ابتلا به بیماری کنترل شد، اما قرنطینه و هزینه تهیه اقلام بهداشتی شرایط سختی را برای این مرکز فراهم کرده بود. از این‌رو واکسیناسیون می‌تواند نیرویی جدید در شریان حیات این مرکز مردم نهاد باشد.

 

حمیده پورفهیم معاون توانبخشی آسایشگاه خیریه کهریزک در این باره به می‌گوید: اغلب سالمندان این مرکز به یک یا چند بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون یا بیماری قلبی مبتلا هستند. از این‌رو واکسیناسیون در این مرکز بسیار ضروری بود. مرحله اول واکسیناسیون در اوایل اسفندماه سال گذشته انجام شد و مرحله دوم از هفته اول فروردین برای گروهی که دوز اول واکسن را دریافت کرده بودند شروع شده و بتدریج در حال انجام است. در حال حاضر

جمعیت سالمندی نزدیک به ۸۰ درصد و در جمعیت معلولان نزدیک به ۷۶ درصد واکسن دریافت کرده‌اند. البته سن اغلب معلولان بیش از ۵۰ سال است و حدود ۹۰ درصد آن‌ها بیماری زمینه‌ای دارند.

 

او با اشاره به اینکه از واکسن روسی در این مرکز استفاده شده، می‌افزاید: ۷۰ درصد کادر درمان و همه کسانی که به‌عنوان پرستار، پدریار یا مادریار در مرکز حضور دارند هم واکسینه شده‌اند. خوشبختانه تاکنون هیچگونه عارضه یا مرگ ناگهانی پس از تزریق واکسن دیده نشده و آمار فوت سالمندان پس از تزریق واکسن نیز تغییری نکرده است.

 

پورفهیم ادامه می‌دهد: در سه موج قبلی بیماری با وجود رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی باز هم به‌دلیل تردد پرسنل با موارد مثبت بیماری میان سالمندان مواجه بودیم. اما پس از تزریق واکسن شرایط عمومی بهتر شده و تعداد ابتلای جدید کاهش یافته به طوری که در هفته گذشته هیچ مورد مثبتی در بین سالمندان نداشتیم. او تأکید می‌کند: افرادی که واکسن دریافت نکرده‌اند یا در زمان تزریق، بیمار بودند یا در مرخصی به سر می‌بردند و دلیل خاص دیگری وجود ندارد.

 

مهندس مصطفی سراج مدیرکل دفتر امور مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی با اشاره به اینکه از زمان شروع فاز اول واکسیناسیون سالمندان، حدود ۱۱ هزار نفر در مراکز نگهداری از سالمندان و معلولان در مقابل بیماری کرونا واکسینه شده‌اند، می‌گوید: مقرر بود در فاز اول واکسیناسیون ۲۰ هزار دوز با اولویت استفاده در مراکز سالمندان در اختیار بهزیستی قرار بگیرد که تاکنون ۱۱ هزار دوز در اختیار سازمان قرار گرفته است. در حال حاضر با این مقدار واکسن ۵۵ درصد از جمعیت هدف سالمندان بهزیستی واکسینه شده‌اند. این درحالی است که کل واکسن مورد نیاز مراکز توانبخشی و شبانه روزی بهزیستی با احتساب پرسنل مراکز بیش از ۷۵ هزار مورد است.   او با تأکید بر اینکه عملکرد استان‌ها با یکدیگر متفاوت است، می‌افزاید: در برخی از استان‌ها توانسته‌ایم به پوشش ۹۰ تا ۱۰۰ درصدی واکسیناسیون سالمندان دست یابیم، اما متأسفانه در برخی دیگر از استان‌ها این عدد تا ۲۰ درصد کاهش یافته است. برای مثال در ایلام ۱۰۰ درصد، مازندران ۱۰۰ درصد و در گیلان ۹۸ درصد از افراد جمعیت هدف واکسینه شده‌اند. کرمان، آذربایجان غربی و کردستان نیز استان‌هایی هستند که به پوشش بیش از ۹۰ درصدی دست یافته‌اند. اما در مقابل در برخی از استان‌ها مانند خراسان شمالی، کرمانشاه، اصفهان، گلستان و تهران پوشش واکسیناسیون از ۱۷ درصد تا زیر ۵۰ درصد به ثبت رسیده است.

 

این مدیرکل بهزیستی دلیل عدم پوشش واکسیناسیون در این استان‌ها را چنین توضیح می‌دهد: در برخی از استان‌ها برای افراد مجهول الهویه و افراد فاقد شماره ملی واکسن تزریق نکرده‌اند. طبق پروتکل، باید شماره ملی فرد دریافت کننده واکسن در سامانه وزارت بهداشت ثبت شود. اما طی دستورالعملی که توسط مسئولان وزارت بهداشت ابلاغ شده برای افرادی از این دست آن‌ها می‌توانند کد یکتا یا شناسه‌ای را که سازمان بهزیستی اعلام می‌کند، بپذیرند. با وجود این پیش‌بینی‌ها بازهم در چند استان دچار مشکل شده‌ایم و برای این گروه واکسن تزریق نشده است. البته با مداخله مسئولان وزارت بهداشت مقرر شده این مشکل بزودی رفع شود. او ادامه می‌دهد: یکی دیگر از دلایل عدم تزریق واکسن این بود که برخی از دانشگاه‌ها از واکسیناسیون افرادی که چند ماه پیش به بیماری کرونا مبتلا شده بودند، خودداری کردند. در حالی که پیش‌بینی شده برای افرادی که مدت زمان طولانی از بهبودی آن‌ها گذشته، تزریق واکسن امکان پذیر است.

 

مصطفی سراج با تأکید بر اینکه آمار تزریق واکسن در تهران هنوز به عدد مطلوب نرسیده، می‌گوید: بیشترین تعداد مراکز نگهداری از سالمندان در تهران قرار دارد، اما با این حال آمار دریافت کنندگان واکسن در تهران حدود ۳۴ درصد است.

 

مدیرکل بهزیستی خاطرنشان می‌کند: مراکز بهزیستی مراکز با ریسک بالا هستند. شروع خیز چهارم بیماری با وجود تلاش‌های صورت گرفته می‌تواند برای افرادی که در این مراکز نگهداری می‌شوند، خطرناک باشد. واقعیت این

است که سالمندان در قرنطینه بسر می‌برند، اما پرسنل و گروهی که مسئولیت نگهداری از آن‌ها را برعهده دارند در جامعه تردد می‌کنند و می‌توانند ناقل بیماری باشند. متأسفانه بیشترین میزان ابتلا هم از افرادی است که در مراکز تردد می‌کنند. به‌همین دلیل باید به موازات سالمندان، پرسنل همه مراکز نیز واکسن دریافت کنند و البته این اقدام باید به موقع صورت گیرد.