ماجرای وام ۲۰ میلیونی سفر به کجا رسید؟

_ ایسنا نوشت: مهرماه ۹۹ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با یکی از بانک‌ها برای به جریان انداختن «سفرکارت» تفاهم کرد، طرحی که در واقع یک وام قرض‌الحسنه به ارزش ۲۰ میلیون تومان با نرخ سود چهاردرصد برای حمایت از سفر بود. حسین اربابی ـ مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ به عنوان مجری این طرح گفته بود که «سفرکارت» به نوعی وام قرض‌الحسنه محسوب می‌شود که دارندگان آن می‌توانند ظرف ۱۵۰ روز (پنج ماه) تا سقف ۲۰ میلیون تومان از مزایایِ سفرکارت و امکانات تأسیسات رسمی گردشگری که تمام پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند، بهره‌مند شوند و با یک ماه تنفس،  در ۱۸ ماه نسبت به بازپرداخت آن اقدام کنند.

 

جزئیات دیگری از این طرح مشخص نشد، اما از همان ابتدا با واکنش‌های منفی و انتقاد‌هایی روبه‌رو شد؛ «سفرکارت» به عنوان طرحی معیوب از دوران محمود احمدی‌نژاد شناخته می‌شود. حدود ۱۴ سال پیش طرح مشابهی اجرا شد که قرار بود با ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت، زمینه سفر حقوق‌بگیران دولت و غیردولتی‌ها فراهم شود، اما چهار سال پس از اجرای آن اعلام شد، نزدیک به پنج‌هزار نفر در وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی برای دریافت «سفرکارت» قرارداد بستند، اما بیش از سه میلیون نفر این کارت را گرفتند. از سوی دیگر تخلفات و بدعهد‌هایی در شارژ این کارت‌ها از سوی دستگاه‌های دولتی گزارش شده بود که از اعتبار آن کم کرد.

 

سوای این گذشته، تخصیص ۲۰ میلیون تومام وام کم‌بهره برای تحریک به سفر در اوج شیوع ویروس کرونا در کشور انتقاد‌های بسیاری را متوجه امضاکنندگان این طرح کرد، تا این که آذرماه ۹۹ معاون گردشگری اعلام کرد همه طرح‌های مربوط به آسان‌سازی سفر از جمله وام ۲۰ میلیون تومانی یا «سفرکارت» بنا به دستور ستاد ملی کرونا متوقف شده است.

 

 سجادی‌راد ـ مدیر گردشگری و صنایع‌دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ  گفت که در خصوص سفرکارت با ملاحظه عمل می‌کنیم، چون نمی‌دانیم ستاد ملی کرونا درباره سفر چه تصمیمی دارد؛ بنابراین سفرکارت را در حوزه‌هایی که با ویروس کرونا برخوردی ندارند، مثل صنایع دستی فعلا فعال می‌کنیم، چون تعداد زیادی از هنرمندان نابود شده‌اند.

 

او توضیح داد که قرار است دستگاه پز در فروشگاه‌های صنایع دستی نصب شود تا دارندگان سفرکارت امکان خرید صنایع دستی داشته باشند. این اقدام هم بیشتر جنبه حمایتی دارد، اما در موضوع سفر فعلا دست نگه داشته‌ایم، علی‌رغم این‌که تعداد زیادی از وزارتخانه‌ها و پذیرنده‌ها تفاهم‌نامه‌های مربوط به سفرکارت را امضا کرده‌اند.

 

سجادی‌راد در پاسخ به این سوال که با توجه به قراردادی که با بانک بسته شده، یعنی برای خرید صنایع دستی ۲۰ میلیون وام با ۴ درصد سود داده می‌شود؟  گفت: البته که در کارت‌ها پولی نیست و به نوعی کارت اعتباری محسوب می‌شود. اما فعلا مشکلی از طرف بانک مرکزی برای استفاده از این کارت وجود دارد؛  زمانی که شخصی از بانک تسهیلات می‌گیرد روی کد ملی یک کد «مکنا» فعال می‌شود که اجازه نمی‌دهد مجموعا بالای ۵۰ میلیون تومان تسهیلات معوق داشته باشید. اداره‌هایی بودند که کارت‌ها را فعال کرده‌اند،  اما ۹۰ درصد کارمندان‌شان کد مکنای فعال دارند و سیستم بانکی اجازه نمی‌دهد از تسهیلات جدید استفاده کنند. برای رفع مشکل با بانک مرکزی مذاکره می‌کنیم که یا سقف تسهیلات را افزایش دهند یا این ردیف تسهیلات را از دایره شمول کد مکنا خارج کنند.

 

سفرکارت که بنا به گفته محمد بیگدلی، مدیرعامل بانک عامل و طرف قرارداد این طرح، با هدف حمایت از مشاغل آسیب‌دیده در کرونا به‌ویژه گردشگری قرار بود به اجرا گذاشته شود، اکنون نه تنها در بخش گردشگری که حتی برای حمایت از صنایع دستی هم با موانع و محدودیت‌های بانکی مواجه شده و فعلا طرحی ناکارآمد محسوب می‌شود.