زنگ خطر کرونا دوباره به صدا درآمد
- روزنامه همشهری نوشت: کرونا قدرتمندتر از قبل وارد میدان شد. روز گذشته و در پانزدهمین روز از سال جدید، تعداد فوتی‌های کرونا با قرار‌گرفتن روی عدد ۱۶۱، رکورد جدیدی ثبت کرد. آخرین‌بار سوم دی‌ماه بود که با ثبت ۱۵۳ مورد جدید، آمار فوتی نزدیک به تعداد مرگ‌های روز گذشته اعلام شد؛ یعنی ۱۰۲ روز پیش. پس از آن از شانزدهم دی ماه، روند فوتی‌های روزانه کاهش پیدا کرد، به‌طوری‌که در بهمن ماه، هیچ روزی آمار فوتی‌ها سه‌رقمی نشد و در اسفند‌ماه جز یازدهم و بیست‌و‌پنجم، میزان فوتی‌ها در تمام روزها، دو‌رقمی بود.
این در حالی است که در ۱۵ روز گذشته شمار فوتی‌های کرونا، ۳ روز پشت هم سه‌رقمی شد تا به روز گذشته که ۱۶۱ نفر بود، رسید. تعداد ابتلا هم در روز گذشته، ۱۱ هزار و ۶۸۰ نفر ثبت شد که بالاترین آمار در ۱۲۰ روز قبل است. حالا با ثبت جدیدترین آمارها، شروع رسمی پیک چهارم شیوع کرونا در کشور کلید خورد.
هر‌چند که فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران می‌گوید در آستانه خیز چهارم کرونا قرار داریم و رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ تأکید می‌کند که نمی‌توان ادعا کرد که وارد پیک جدید شده‌ایم، اما معاون درمان ستاد مقابله با کرونای تهران، معتقد است که پیک چهارم در تهران شروع شده است. آخرین خبر‌ها هم از زبان معاون کل وزارت بهداشت اعلام شده که گفته، میزان بستری و فوت در تهران نسبت به ۲ هفته گذشته، ۵۰ تا ۷۰ درصد افزایش پیدا کرده است. از آن طرف هم اعلام می‌شود که میزان بستری روزانه در تهران ۶۰۰ بیمار است و مراجعه‌های سرپایی در هر روز، به حدود ۴۷۰۰ نفر رسیده است. پیش‌بینی می‌شود که در هفته سوم و چهارم فروردین بحران شدیدی در تهران ایجاد خواهد شد.
نگاهی به آمار‌های گذشته
سال جدید با فوت روزانه ۷۳ نفر آغاز شد و به فاصله ۱۰ روز شمار مرگ‌های روزانه به نزدیک یکصد نفر رسید و در پانزدهمین روز با جهشی غافلگیر‌کننده، به ۱۶۱ فوت در یک شبانه‌روز رسید. در همین ۱۵ روز، یک هزار و ۳۵۶ نفر جانشان را از دست دادند؛ هر‌چند که به‌گفته متخصصان بخش‌های عفونی بیمارستان‌ها، این آمار مربوط به روز‌های قبل از تعطیلات نوروز است و با گذشت یک تا ۲ هفته دیگر، آمار فوتی‌های کرونا به عدد‌های بسیار بالاتری می‌رسد. حتی به‌گفته داوود پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، پس از بازگشت مسافران، انتظار رسیدن آمار فوتی‌ها به بالای ۵۰۰ نفر را دارند.
نگاهی به روند شیوع کرونا در یک دوره ۳۰ روزه از پانزدهم اسفند تا ۱۵ فروردین، حکایت از شیب صعودی تعداد فوتی‌ها و مبتلایان روزانه دارد. ۱۵ اسفند، ۸۱ فوتی روزانه ثبت شد، در ۲۰ اسفند این آمار به ۶۱ نفر کاهش پیدا کرد، ۲۵ اسفند، شمار فوتی‌ها دوباره سه‌رقمی شد و روی عدد ۱۰۰ قرار گرفت و آخرین روز با روند نزولی به ۷۵ فوتی در روز رسید. فروردین‌ماه، اما روند کاملا متفاوت بود. اولش با ۷۳ فوتی شروع شد، پنجمین روز به ۹۷ رسید، دهم فروردین ۹۱ فوتی ثبت شد و پانزدهم ۱۶۱ نفر. مقایسه شیوع کرونا در فروردین سال گذشته، یعنی پس از گذشت بیشتر از ۲ماه از شیوع کرونا در کشور، نشان می‌دهد با وجود بالاتر‌بودن آمار فوتی‌های روزانه، روند ابتلا از ابتدا تا پایان این ماه، نزولی بوده است، به‌طوری‌که در نخستین روز ۱۴۹ نفر، پنجمین روز ۱۲۲ نفر، دهمین روز ۱۲۳ فوتی، پانزدهمین روز ۱۳۴ نفر، بیستمین روز ۱۲۱ نفر، بیست‌و‌پنجمین روز ۱۱۱ نفر و سی‌امین روز ۷۳ فوتی اعلام شد.
آمارها فعلا سه‌رقمی است
اوضاع بیمارستان‌ها خوب نیست. با شروع پیک جدید کرونا، بار دیگر بخش‌های کرونای بیمارستان‌ها وارد فاز دیگری شد. آنطور که از بیمارستان‌های تهران خبر می‌رسد، تخت‌های بستری در حال پر‌شدن است. محمدرضا هاشمیان، متخصص عفونی بیمارستان مسیح دانشوری به همشهری می‌گوید که بیماران بدحال‌تر شده‌اند و بستری آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه بیشتر شده و شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان هم می‌گوید شرایط بستری بسیار بد است.
شلوغی بیمارستان در شرایطی است که به‌گفته علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران، واکسیناسیون کادر درمان به ۳۰ درصد هم نرسیده است. این در حالی است که ۵۴ روز از آغاز واکسیناسیون این گروه می‌گذرد. زالی می‌گوید که باید ۷۵۰ هزار نفر از کادر درمان علیه کرونا واکسینه شوند. افزایش یکباره شمار فوتی‌های روزانه مسئولان را نگران کرده است، هر‌چند که پیش از این بالا رفتن موارد ابتلا و مرگ کرونا، پیش‌بینی شده و نسبت به آن هشدار‌های فراوانی داده شده بود.
ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت می‌گوید که تا اطلاع ثانوی مرگ‌های کرونا، سه‌رقمی خواهند ماند. براساس اعلام او، این اتفاق پس از گذشت نزدیک به ۱۷ هفته آرام رخ داده است. اما حالا، روزانه به‌طور متوسط ۳ بستری به ازای هر ۱۰۰هزار نفر ثبت می‌شود. این اتفاقات را ناشی از کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌دانند؛ چرا‌که رعایت دستورالعمل‌ها از ۸۳ درصد به ۵۶ درصد در اسفند‌ماه رسیده بود و حالا روی عدد۵۳ قرار گرفته است. به همه این‌ها باید نگرانی از ورود ویروس جهش‌یافته آفریقایی و برزیلی را هم اضافه کرد. این در حالی است که به‌گفته حریرچی، ویروس انگلیسی در ۳۱ استان کشور شایع شده است.
احتمال بازگشت به وضعیت پاییز
با اینکه گمانه‌زنی‌های زیادی از آغاز پیک چهارم کرونا می‌شود، اما حمید سوری، رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ می‌گوید که باید منتظر نتایج آمارها در هفته‌های آینده ماند تا درباره شروع پیک جدید اظهارنظر کرد. او به همشهری می‌گوید که آمار ابتلا قابل استناد نیست، چرا‌که آمار‌های ابتلا را باید سه‌برابر کرد تا به عدد واقعی رسید؛ بنابراین تنها با مقایسه موارد ابتلا نمی‌توان به شیوع واقعی رسید.
به‌گفته سوری، بسیاری از بیماران رها شده‌اند و آمارها تنها به افرادی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند، محدود شده است، بنابراین با استناد به این آمار نمی‌توان گفت که ما دچار جهش شده‌ایم یا خیر: «بهترین شاخص برای بالا‌رفتن میزان شیوع، بررسی آمار فوتی‌هاست.
هر‌چند که در این بخش هم ممکن است اشتباهاتی رخ دهد، اما مرگ به‌عنوان معتبرترین داده به شمار می‌رود که با مقایسه آن می‌توان شدت شیوع را بررسی کرد.» با اینکه در ۳ روز گذشته، آمار فوتی‌ها سه‌رقمی بوده است، اما سوری می‌گوید که این میزان، هنوز نشان‌دهنده ورود به پیک چهارم نیست، چرا‌که برای رسیدن به چنین نتیجه‌ای باید ۲ هفته اخیر را با ۲ هفته قبل از آن مقایسه کرد؛ بنابراین نمی‌توان ادعا کرد که وارد پیک چهارم شده‌ایم، هر‌چند که پیش بینی می‌شود با توجه به تعطیلات و سفر‌های نوروزی و همچنین سیاست‌های نادرست در کنترل شیوع، پیک چهارم تشدید شود: «ما هنوز اطلاعاتی نداریم که نشان دهد سهم سفر‌ها در شیوع کرونا چقدر بوده است. از سوی دیگر، این انتظار وجود داشت که واریانت‌های جدیدی از کرونا وارد کشور شود و دامنه شیوع را گسترده‌تر کند. درحالی‌که کانون‌های اصلی آلودگی به‌خوبی کنترل شد و سرعت انتشار آنطور که انتظار می‌رفت، بالا نبود.» به‌گفته این متخصص، هم‌اکنون نسبت مرگ‌ها به بستری‌ها بالا نیست، با این حال، این احتمال وجود دارد که شرایط وخیم‌تر شود و حتی کشور به وضعیت پاییز پارسال برگردد، مسئولان نباید دست روی دست بگذارند تا تعداد مرگ‌ها بالا رود.