شرفشاهی: اشعار عطار نیشابوری همچون دو بال اندیشه و احساس به پرواز در آمده

کامران شرفشاهی در گفت‌وگو با پیرامون روز بزرگداشت عطار نیشابوری گفت: فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری مشهور به شیخ عطّار نیشابوری یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین شاعران ادب فارسی که در زمانه پرآشوب و فریب نبوغ خود را نمایان ساخت و در همان دوره زیست و درگذشت. هر ساله در روز ۲۵ فروردین در تقویم ایران روز ملی عطار است که هرساله در نیشابور کنار آرامگاه وی مراسم بزرگداشت همراه با برنامه‌های عطارشناسی برگزار می‌شود.

***تاثیر غیرقابل انکار عطار نیشابوری در عرصه شعر و ادبیات ایران

وی پیرامون تاثیر غیرقابل انکار عطار نیشابوری در عرصه شعر و ادبیات ایران اظهار کرد: عطار به جهت آنکه در شمار شاعران پیشکسوت ادب فارسی محسوب می‌شود تاثیر غیرقابل انکاری در عرصه شعر و ادبیات ایران داشته و اندیشه‌ای که بعد از خود بر جای گذاشت ماندگار و قابل توجه است، این تاثیر به حدی بوده که شاعران بزرگی همچون مولانا در مورد او سخن به میان آوردند، مولانا پیرامون عطار می‌گوید: «عطار روح بود و سنایی دو چشم، ما از پی سنایی عطار آمدیم» چنین اعتراف بزرگی بیانگر جایگاه و منزلت والایی عطار است.

شرفشاهی به آثار عطار نیشابوری اشاره و ابراز کرد: عطار نیشابوری علاوه بر سرودن آثاری در نظم و نثر به پیشه عطاری نیز اشتغال داشت، لذا شمار آثار این اندیشمند بزرگ ایرانی بسیار فراوان است، هر چند بسیاری از آثار وی در گذر زمان به تاراج رفته و با تحولات حکومتی کشور و همزمان شدن با حمله مغول و دوران بعد نابود شده است، اما با این همه آثار باقی مانده از این اندیشمند شاعر و هنرمند همچنان در بین جامعه شناخته شده است.

***کتاب تذکره الأولیاء 

وی اظهار کرد: علاوه بر کتاب‌های شعر عطار آثاری دیگر از این شاعر برجای مانده که به شیوه نثر به رشته تحریر در آمده که  مهم‌ترین این آثار کتاب تذکره الأولیاء است که در احوال مشاهیر پیش از خود پرداخته است، نکته قابل تامل در آثار و افکار عطار نیشابوری شیوه نگارش اوست، این شاعر بزرگ با قلم بسیار روان و شیوا نگارش کتاب‌های ارزنده‌ای را از خود بر جای نهاده است.

دبیر جشنواره قلم زرین به علم عطار نیشابوری اشاره و ابراز کرد: عطار همانند بسیاری از بزرگان ادب فارسی به بسیاری از علوم روزگار خویش دسترسی و دانش اندوزی را با خود به همراه داشت و در خلال آن ادبیات و آثار خود را منعکس می‌کرد، به عبارت دیگر آثار بر جای مانده از وی تنها در حوزه ادبیات مورد توجه نیست بلکه دانشوران دیگر علوم نیز از آثار ارزنده عطار به گونه‌ای دیگر استفاده کرده‌اند، با این همه جای بسیار دریغ است که در حمله ویرانگر مغول و بعد از آن آثار این شاعر ارزنده از بین رفته است و چهره توانمند و نامدار این فیلسوف کشورمان دچار خدشه شده و به روزگار ما نرسیده است.

*** ویژگی‌های شعر عطار 

شرفشاهی به ویژگی‌های شعر عطار پرداخت و تاکید کرد: شعر عطار علاوه بر جلوه ادبی و آرایه‌های دلنشین از عنصر اندیشه برخوردار بود، عطار علاوه بر آن که شاعر و عارف مسلکی است، اما مانند خیام دارای نگرشی فیلسوفانه نسبت به هستی می‌باشد و پرسش‌های فراوانی دارد که گاه این پرسش‌ها از زبان مجانین یا دیوانگان برای مخاطب بیان می‌شود، زیرا بر دیوانگان حرجی نیست و از این طریق اندیشه و سوالات سراسر سوزناک خود را بیان کرده است.

وی به توصیف شعرعطار پرداخت و ابراز کرد: شعر عطار همانند دو بال اندیشه و احساس به پرواز در آمده و در کنار عاطفه به لحاظ اندیشه‌های ناب و پر مغز این شاعر مطرح شده که قابل ستایش است. 

وی به آثار عطار نیشابوری اشاره و بیان کرد: هفت شهر عشق عطّار که در عرفان معروف است همچنین دیوان اشعار، اسرارنامه، الهی‌نامه، مصیبت‌نامه، مختارنامه، اشترنامه، بیان ارشاد، جواهرنامه، جوهرالذات، حیدرنامه، خسرونامه، دیوان قصاید و غزلیات، سی‌فصل، شرح‌القلب، گل و هرمز، لسان‌الغیب، مظهرالعجای، نزهت‌الاحباب، هیلاج‌نامه، وصلت‌نامه، ولدنامه و از آثار منثور او اخوان‌الصفا را می‌توان نام برد.

*** نقش عطار در جامعه بین الملل

شرفشاهی نقش عطار در جامعه بین الملل را ارزیابی و اظهار کرد: ادیبی با نام مدیکر در کتاب خود با عنوان «دریای جان» که در ایران توسط دکتر عباس زریاب خویی و مهرآفاق بایبوردی ترجمه شده است به جهان گوناگون اندیشه عطار پرداخته و از این شخصیت به عنوان نابغه‌ای بزرگ نام برده که اندیشه‌های او هنوز هم دارای جاذبه فراوانی است.

دبیر جشنواره قلم زرین لزوم توجه به شاعران و ادبیان بزرگی همچون عطار را مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: رویکرد جامعه امروز نسبت به شاعران بزرگی همچون عطار نیازمند بازنگری است البته در اوایل دهه ۷۰ کنگره‌ای جهانی برای پاسداشت عطار نیشابوری به کمک جمعی از بزرگان ادبیات فارسی و ماهنامه کیهان فرهنگی و همچنین سازمان‌ها و نهاد‌های فرهنگی در نیشابور برگزار شده، اما جای دریغ دارد که این حرکت استمرار نیافته؛ و تنها محدود به همان سال شد، متاسفانه بر خلاف برخی از کشور‌ها که بزرگان خود را بسیار ارج می‌نهند و از رهگذر توریسم ادبی درآمد‌های بسیار به دست می‌آورند هنوز در کشور ما به ظرفیت استفاده از چنین پتانسیل‌های فراهم اهمیت کافی داده نمی‌شود، در حالی که می‌توانیم از این پتانسیل‌ها استفاده کرده و بزرگان کشور همچون عطارنیشابوری را با برنامه ریزی‌هایی خوب در سطح جهانی معرفی کنیم.

شرفشاهی به ظرفیت‌های نیشابور به عنوان قطب گردشگری ادبی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: شهر نیشابور به عنوان مرکزی ارزنده برای قطب گردشگری ادبی بوده و می‌تواند از ادیبان و اندیشوران بزرگ این شهر برای معرفی توانمندی‌های کشور و ادب ایران استفاده بهینه کرد و آنان را به دنیا معرفی کنیم، اما برنامه‌های هدفدار و هوشمندانه در این زمینه شکل نگرفته تا بتوان این شخصیت بزرگ را در سطح بین المللی معرفی کرد.