کمیسیون اصل نود؛ مقصد شکایت از طرز کار قوا
- مجلس شورای اسلامی برای انجام وظایف محوله و استفاده بهینه از ابزار‌هایی که در اختیار دارد، وظایف خود را به ۱۳ کمیسیون تخصصی تفویض کرده است. البته چند کمیسیون ویژه هم وجود دارد.
طبق ماده ۳۸ قانون«آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مجلس دارای کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون‌های خاص با محدوده وظایف مشخص به‌شرح مذکور در این قانون است. تعداد اعضای کمیسیون‌های تخصصی، حداقل ۱۹ و حداکثر ۲۳ نفر است و تعداد اعضای کمیسیون‌های خاص طبق مواد ۳۹ تا ۴۴ آئین‌نامه داخلی تعیین می‌شود.
کمیسیون‌های «آموزش، تحقیقات و فناوری»، «اجتماعی»، «اقتصادی»، «امنیت ملی و سیاست خارجی»، «انرژی»، «برنامه، بودجه و محاسبات»، «بهداشت و درمان»، «شورا‌ها و امور داخلی کشور»، «صنایع و معادن»، «عمران»، «فرهنگی»، «قضائی و حقوقی» و «کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست» ۱۳ کمیسیون تخصصی مجلس هستند که کنار ۶ کمیسیون خاص از قبیل «مشترک»، «ویژه»، «تلفیق»، «تحقیق»، «تدوین آئین‌نامه داخلى مجلس» و «اصل ۹۰ قانون اساسی» به امور محوله می‌پردازند.
مجلس مؤظف است به این شکایات رسیدگی کند و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه و یا قوه قضائیه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آن‌ها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند.»
ماده ۴۸ قانون آئین‌نامه داخلی مجلس نیز در این باره تصریح دارد «به‌منظور سامان دادن و کارآمدسازی مجلس و نمایندگان، خصوصاً نسبت به طرز کار قوای مجریه و قضائیه و مجلس مبتنی بر اصول متعدد قانون اساسی بالاخص اصل ۹۰، کمیسیونی به نام اصل ۹۰ قانون اساسی تشکیل می‌گردد تا طبق قوانین مصوب مربوط به خود اداره و انجام‌وظیفه نماید.»
برخلاف رویه انتخاب رؤسای سایر کمیسیون‌ها، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در صحن علنی و با رأی اعتماد نمایندگان انتخاب می‌شود.