سرانه جنگل ایرانی‌ها در مقایسه با استاندار‌های جهانی

_ ایرنا نوشت: محمد درویش گفت: مطابق تعریفی که سازمان ملل برای جنگل‌ها ارائه کرده این است که بیش از ۳۳ نوع خدمت غیر قابل معامله ارائه می‌کنند، منظور از خدمات غیر قابل معامله خدماتی است که به راحتی نمی‌شود در نظام اقتصادی حاکم بر جهان برای آن ارزش پولی قائل شد.

 

رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو اظهار داشت: یکی از مهمترین خدماتی که جنگل‌ها به اکوسیستم‌ها ارائه می‌کنند، تولید اکسیژن است، خدمت بعدی ترسیب کربن، تعدیل اقلیمی و افزایش ظرفیت گرمایی زمین است که سبب می‌شود تا تفاوت دمای شب و روز کاهش یابد که به این ترتیب نیاز اقلام زراعی به آب کاهش می‌یابد.

 

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ادامه داد: جنگل‌ها مهمترین ذخیره آب در کوهستان‌ها و رویشگاه‌هایی هستند که در آنجا مستقر هستند و سبب می‌شوند تا چیزی که به آن می‌گوییم فرسایش پاشمانی، (برخورد مستقیم ذرات باران به سطح خاک) که موجب فرسایش خاک می‌شود را مهار کند و نرخ فرسایش خاک را کاهش دهد. جنگل مهمترین عامل برای آشیانه سازی و تنوع زیستی است که از مهمترین منابع تامین غذا برای حیات وحش و تداوم کیفیت تنوع زیستی محسوب می‌شوند؛ در عین حال میوه‌های درختان جنگلی و چوب درختان جنگلی همیشه در اقتصادی که انسان‌ها به آن نیازمندند مفید بوده است.

 

وی اظهار داشت: مجموعه این عوامل سبب شده تا اکوسیستم‌های جنگلی در نظام‌های ارزش گذاری مبتنی بر اقتصاد سبز همیشه در بالاترین سطح جدول قرار گیرند و مطابق برآوردی که برنامه عمران سازمان ملل (undp) انجام داده ارزش هر یک هکتار جنگل ده‌ها برابر یک هکتار زمین کشاورزی است.  در کشور‌هایی مانند کشور ما که در مناطق خشک قرار گرفتند و فقط بخش کوچکی از سرزمین شان از رویشگاه‌های جنگلی برخوردار است، به مراتب ارزش جنگل بیشتر می‌شود به خاطر اینکه شرایط استقرار این جنگل‌ها امروزه بسیار با دشواری‌های بیشتری توام خواهد بود.  

 

درویش گفت: ما باید بیشتر از متوسط توجهی که جهان به حفظ جنگل‌ها دارد به حفظ جنگل‌های خود توجه نشان دهیم به خصوص که سرانه هکتار جنگلی که به ایرانیان تعلق می‌گیرد کمتر از ۱۷ صدم هکتار است. در حالی که متوسط تعلق سرانه جنگل در بین ساکنان کره زمین هشت دهم هکتار است یعنی ایرانیان کمتر از یک چهارم مردم ساکن در کره زمین از جنگل سهم دارند پس ما باید دستکم چهار برابر بیشتر از متوسط توجه جهانی به حفظ رویشگاه‌های جنگلی خود در هیرکانی، ارسباران، زاگرس، توران و سواحل خلیج فارس و دریای عمان بیندیشیم.

 

رییس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو تاکید کرد: این شرایط را می‌توان به حیات وحش هم تعمیم داد، چون مهمترین جایگاه و استقرار حیات وحش رویشگاه‌های جنگلی است، ما بیشترین تراکم حیات وحش را در رویشگاه‌های جنگلی داریم، چون آنجا امنیت و غذا بیشتر است.

 

وی ادامه داد: در دهه ۱۳۳۰ مجموع رویشگاه‌های جنگلی ما در هیرکانی ۳.۵ میلیون هکتار اعلام شده بود و آن زمان در مجموع ۱۸ میلیون هکتار جنگل داشتیم، اما امروز جنگل‌های هیرکانی به ۱.۶ دهم میلیون هکتار کاهش یافته یعنی بیش از نیمی از این جنگل‌ها را از دست دادیم و در مجموع اکنون فقط ۱۲ میلیون هکتار جنگل داریم، یعنی ۶ میلیون هکتار جنگل را در طول ۶ دهه اخیر از دست دادیم.  

 

درویش افزود: گزارشی که انجمن علمی جنگلبانی کشور منتشر کرده می‌گوید نیمی از جنگل‌های هیرکانی موجود هم جنگل‌های مخروبه اند و به شدت در آستانه فروپاشی قرار دارند، در زاگرس هم ۳۰ درصد جنگل‌ها در معرض خشکی کامل قرار گرفتند و ۱۵ میلیون بلوط را در مدت دو دهه اخیر از دست دادیم.