چند نکته مهم پیرامون فضایل نهفته در صحیفه سجادیه و سیره رفتاری «امام سجاد(ع)»

حجت الاسلام مهدی فرضی در گفت‌وگو با پیرامون سبک زندگی «امام سجاد (ع)» گفت: در شرایطی که امروز شاهد کم توجهی برخی افراد به معنویات هستیم اولین و مهمترین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد سبک زندگی «امام سجاد (ع)» است  که در روزگار ولایت ایشان نیز جامعه این چنین بود.

وی در همین راستا ادامه داد: رویکرد «امام سجاد (ع)» در طول امامت و پس از واقعه کربلا جذابیت فراوانی دارد، ایشان با جامعه‌ای روبرو بودند که در مسیر فراموشی معنویات گام بر می‌داشتند، در حقیقت دین اسلام در حال نابودی بود و یاد و نام پروردگار به سوی کم رنگ شدن حرکت می‌کرد، لذا «امام سجاد (ع)» رویکرد ویژه در پیش گرفتند، در عین حال خفقان دوره اموی نیز بسیار سنگین بود.

***تدبیر سیاسی «اما سجاد(ع)»

فرضی به شرایط جمعه پس از شهادت «امام حسین (ع)» و سیره رفتاری «اما سجاد(ع)» اشاره و ابراز کرد: با شهادت «امام حسین (ع)» جامعه به سوی فرایندی تحلیلی حرکت کرد و ابهامات زیادی پیرامون دین شکل گرفت بود، بسیاری از افراد نا امید از دین اسلام و این تفکر که اسلام در حال نابودی است مواجه شده بودند، اما «امام سجاد (ع)» با تدبیر خاص خود جامعه را به سوی اسلام ناب محمدی سوق دادند، این شرایط همانند شرایط صدر اسلام و هدایت مردم به سوی حق پرستی و ظلم ستیزی توسط «پیامبر اکرم (ص)» بود.

وی رویکرد «امام سجاد (ع)» در جامعه زمان ایشان را مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: «امام سجاد (ع)» معنویت را گسترش و پرورش دادند و توانستند آن را به قلوب بسیاری از مسلمانان باز گردانند و جامعه آن زمان را از سرگشتگی نجات بخشند نکته بعدی اینکه «امام سجاد (ع)» ظرفیت‌های درونی جامعه را بار دیگر زنده کردند و این مهم را با دعا و ارتباط با معنویات همچنین توجه به مبدا هستی و روح ایثار احیا کردند.

*** صحیفه سجادیه

این کارشناس علوم قرآنی به کتاب «صحیفه سجادیه» اشاره و بیان کرد: کتاب صحیفه سجادیه «امام سجاد (ع)» کتابی بود که برای همه اقشار و اعصار بیان شده است، در این کتاب که به نیایش پروردگار پرداخته شده و در آن به نکاتی ارزنده و قابل توجه اشاره شده است مقام معظم رهبری نیز در زمان اوج کرونا یکی از دعا‌های ناب این کتاب را به مردم توصیه کردند.

فرضی نیاز جامعه امروز را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: جامعه امروز ما دچار بحران هویت شده است و برای کسب امنیت نیاز دارد تا بار دیگر به سوی توحید حرکت کند، نکته‌ای که «امام سجاد (ع)» در آن زمان بیان کردند درمان درد امروز ما محسوب می‌شود لذا باید بدانیم که توجه به مدد الهی می‌تواند جامعه را به سوی سعادت و آرامش هدایت کند. نکته‌ای که «امام سجاد (ع)» در آن زمان بر آن تاکید کردند و مردم جامعه آن روزگار را از سرگشتگی نجات دادند همان مسیری است که امروز ما به آن نیاز داریم.

***دعای «ابوحمزه ثمالی»

وی به دیگر ادعیه «امام سجاد (ع)» اشاره و بیان کرد: «امام زین‌العابدین (ع)» در سحر‌گاهان ماه مبارک رمضان نیز دعای «ابوحمزه ثمالی» را بیان کردند. این دعا دربردارنده مفاهیمی متعالی و تعابیری شیوا و فصیح است همچنین زیارتنامه‌ای وجود دارد که «امام سجاد (ع)» هنگام زیارت مزار حضرت «علی (ع)» بیان فرموده اند که از معتبرترین زیارات بر شمرده شده است، که در همه جا از جمله نزد قبور دیگر «ائمه (ع)» می‌توان آن را خواند.

***استراتژی به نام عبادت 

وی عبادت را بهترین استراتژی برای ورود به جامعه توسط «امام سجاد (ع)» دانست و تصریح کرد: «امام سجاد (ع)» در عین آن که زینت عبادت کنندگان و بزرگ عرفان و سجده بودند، مجاهد و استراتژی خود را از طریق دعا و عبادت به اجرا گذاشتند، این امر به خاطر برخورد حکومت پس از شهادت «امام حسین (ع)» و واقعه کربلا بود، ایشان در عین آن که کانون علم و اندیشه و معرفت بودند، شکوه، جلال و ابهت خاص ایشان مثال زدنی بود، «امام سجاد (ع)» با نام‌های زین العابدین و سجاد خوانده می‌شوند، چرا که «امام سجاد (ع)» قبل از هر چیز بنده خالص و صالح خدا بودند و سجده‌های طولانی ایشان هر بنده‌ای را به سوی خدا و پرستش خدا جذب می‌کرد.

این کارشناس علوم قرآنی به سیره رفتاری «امام سجاد (ع)» اشاره ابراز کرد: «امام سجاد (ع)» بسیار به فقرا و مستمندان کمک می‌کردند و به آن‌ها شبانه و مخفیانه غذا می‌رساندند، این همان ادامه مسیر «امیرالمومنین (ع)» و پدر بزرگوارشان بود، از ابو حمزه ثمالی نیز نقل شده است «امام سجاد (ع)» شبانه مقداری غذا بر دوش خود می‌گذاشت و در تاریکی شب به صورت مخفیانه به فقرا می‌رساندند و می‌فرمودند: «صدقه‌ای که در تاریکی شب داده شود، غضب خداوند را خاموش می‌کند.» لذا برداشتن کیسه‌های غذا بر پشت ایشان جا نهاده بود و چون به جوار پروردگار رفتند به هنگام غسل آن نشانه‌ها را بر پشت او دیدند در روایات آمده است: «امام سجاد (ع)» فرموده‌اند: «حق خواهنده، دادن بدو به مقدار نیاز است. حق کسی که چیزی از او خواسته شده اینست که اگر داد، از او با سپاس و قدردانی از فضل او، پذیری؛ و اگر نداد عذر او را قبول کنی.»

***دستگیری مستمندان

وی در همین راستا ادامه داد: هنگامی که مستمندی نزد «امام سجاد (ع)» می‌آمد ایشان برمی‌خواستند و حاجت او را برآورده می‌کردند و می‌فرمودند:«صدقه پیش از آنکه به دست خواهنده برسد، به دست خدا می‌رسد». در روایات بیان شده «امام سجاد (ع)» سالی قصد رفتن به حج کردند و خواهرشان توشه‌ای به ارزش هزار درهم برای ایشان تهیه کردند اما «امام سجاد (ع)» همه آن را میان مستمندان تقسیم کردند.

***اعمال شب و روز ولادت «امام سجاد(ع)»

فرضی به اعمال شب و روز ولادت «امام سجاد (ع)»اشاره و اظهار کرد: بهترین اعمال در سالروز ولادت «امام سجاد (ع)» بجا آوردن اعمال ماه شعبان است، اما نکته‌ای ظریف در شب ولادت «امام سجاد (ع)» وجود دارد که باید به آن توجه فراوانی شود و آن معناگرایی معنوی است، در کنار نماز و دعا توجه به شرایط و نیاز جامعه امری مهم است خصوصا در شرایطی که بیماری کرونا شرایطی را به برخی از گرو‌های جامعه سخت کرده و مشکلات فراوانی را به آنان تحمیل کرده است، در دعای شعبانیه نیز بیان شده: «خداوندا به من توفیق بده با کسانی که با محدودیت و رنج روبرو هستند بتوانم همراهی کنم و یاریشان کنم»؛ همچنین دادن صدقه در ماه شعبان و صلوات شعبانیه مورد تاکید فراوان قرار گرفته است.

فرضی به نماز «امام سجاد (ع)» اشاره و خاطرنشان کرد: سید بن طاووس در کتاب «جمال الاسبوع» از برای هریک از «ائمه (ع)» نمازی با دعا ذکر نموده، از جمله نماز «امام سجاد (ع)» که چهار رکعت است که در هر رکعت یک مرتبه سوره «حمد» و صد مرتبه سوره «توحید» خوانده شود.