تجربه زیستن دوباره در سایه آیینی ۸۰۰ ساله/ «خون صلح» بار دیگر ناجی زندگی شد

- تا چشم کار می‌کرد، سرسبزی پراکنده، دشت فرش زیر پایم بود و آبی نیلگون آسمان، سقف بالای سرم. در میان این نشان‌های قدرت بی انتهای الهی، جمعیتی با پای پیاده گرد هم جمع شدند که سیاهی یکدست رخت تنشان دل را به لرزه در می‌آورد.

قرار بر این بود که به همراه رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه، عباس عربی پرچمدار صلح و سازش کشور، امام جمعه شهرستان هرسیمن و ریش سفیدان و بزرگان روستا به منزل قاتل برویم.

هنگامی که وارد منزلش شدیم ابراز ندامت و پشیمانی از سر فرو رفته در گریبانش و اشک حلقه زده در چشمانش نمایان بود، به حرف آمد و تشکر کرد، از تمامی کسانی که اسباب این بخشش و صلح را فراهم کرده اند تا بار دگر زیستن را تجربه کند.

جمعیت روستا، نادم را برای شرکت در مراسم خون صلح تا مزار مقتول همراهی کردند؛ همان دشت سرسبز که با صدای طبل و سوز نی و ناله و مویه زنان داغدار کام را تلخ می‌کرد و قلب را سنگین.

اکنون به جمعیت سیاه پوش کنار مزار پیوسته بودم و به پارچه سبز و قرآن درون سینی که بر روی دست پرچمدار صلح بود نگاه می‌کردم.

نسیم خنک در دشت می‌وزید و جمعیت ریش سفید به همراه عباس عربی به نزد خانواده مقتول رفتند؛ فرزند ارشد خانواده، قرآن، آرامبخش قلب‌ها را بر سر گذاشت و یاد کرد از آفرینندگار عالم و برای صلح و آرامش روستا از خونه ریخته عزیزشان گذشتند.

خانواده‌های دو طرف به نشانه صلح و سازش و دوری از کینه و نفاق دست برادری به یکدیگر دادند و همدیگر را در آغوش کشیدند.

حال مراسم رسمی با حضور بزرگان و ریش سفیدان آغاز گردید که در بین آن‌ها رییس کل دادگستری کرمانشاه نیز حضور داشت.

در این مراسم توسلی زاده رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه، گفت: حدود شش سال پیش به واسطه یک اختلاف ناچیز و کم اهمیت، متاسفانه جوانی فوت می‌کند و عده‌ای مجروح می‌شوند و در پی اختلافات صورت گرفته تعدادی زیادی از خانه‌های مردم تخریب و تعداد زیادی از مردم به نقاط دیگر مهاجرت کردند و زیان‌های مادی و معنوی زیادی بر مردم وارد شد.

وی می‌گوید: استان کرمانشاه ظرفیت بزرگی برای صلح و سازش دارد و ما آماده ایم تا این الگوی صلح و سازش را به تمام کشور صادر کنیم و بگوییم استان کرمانشاه استانی است که مردم در کمال آرامش زندگی می‌کنند و می‌توانند در صلح و سازش برای کل کشور الگو باشند، لذا می‌طلبد مردم استان کرمانشاه پا جلو بگذارند و برای سازش تلاش کنند.

رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه افزود: امروز در قوه قضاییه صلح و سازش یکی از مباحثی است که ریاست دستگاه قضا به آن توجه دارد و معتقد است که منجر به ارامش در جامعه می‌شود.

وی ادامه داد: بحث توسعه صلح و سازش یکی از مباحثی است که در استان کرمانشاه به دنبال آن هستیم و مردم نیز باید کمک کنند. در هر روستایی پیگیری کردیم تا همکاران قضایی، اعضای ستاد مصلحین را به ما معرفی کنند؛ چراکه اعتقاد داریم تمام پرونده‌ها و اختلافاتی که مردم دارند در ستاد مصلحین مطرح و به سازش ختم شود.

رییس کل دادگستری استان کرمانشاه تاکید کرد: مجازات آخرین چاره است و اگر برخی مجازات نشوند دست از هنجارشکنی بر نمی‌دارد، اما برخی اختلافات نیز با حکم قضایی حل نمی‌شود.   امروز در دادگستری‌ها پرونده‌هایی داریم که اگرچه حکم قضایی داده شده، اما بازهم طرفین دعوای جدیدی را مطرح می‌کنند، چون اختلاف از بین نرفته است در هر حال امید است استان کرمانشاه به عنوان یک الگوی ملی معرفی شود.

در ادامه تجری رئیس شورای حل اختلاف استان کرمانشاه نیز این مراسم گفت: استان کرمانشاه همواره در حوزه صلح و سازش پیشتاز بوده تا جایی که با رویکرد دستگاه قضایی در یازده ماه سال ٩٩، بیش از ٢٣ فقره پرونده قتل که آماده اجرا بود به سازش ختم گردید و از بیش از ١٠٢ هزار فقره پرونده‌ای که به شورای حل اختلاف وارد شده بود بیش از ٣٥ درصد آن به صلح و سازش رسید.

وی ادامه داد: ستاد مصلحین استان کرمانشاه حدود ٦٠٠ نفر عضو دارد و بر اساس آن ما این ظرفیت را داریم که در هر روستا پرونده‌ها را به صلح و سازش برسانیم.

نسیم همچنان می‌وزد؛ اکنون فضای دشت بوی آشتی و سازش می‌دهد آسمان آبی از رضایت خداوند می‌درخشد و خاک زمین قوت می‌گیرد از اتحاد قدم‌های موازی و دستانی که برای تعهد برادری به هم گره خورده است. اینجا کرمانشاه است خطه‌ای از غیور مردان سرزمینم که خون صلح و آشتی در رگ هایشان جاری است.

خون صلح چگونه اجرا می‌شود؟

مراسم خون صلح تاریخی دیرینه دارد که به ٨٠٠ سال قبل باز می‌گردد. این مراسم در ایام قدیم به این صورت اجرا می شد که تعداد زیادی از اهالی روستا، بزرگان دو طایفه و مسئولین محلی دعوت می‌شوند و با اجرای سوگواری از قبیل نواختن چمری و سوگ سرود‌های محلی جهت ادای احترام به یکدیگر در صف‌های مقابل هم قرار می‌گیرند سپس توسط گروهی از معتمدین، قاتل کفن پوش و دست بسته آورده می‌شود در حالی که در دست ریش سفیدان یک جلد قرآن و یک قبضه چاقو درون سینی است قاتل رو به خانواده مقتول ایستاده و می‌گوید این کفن، این چاقو و این قرآن یا با این چاقو مرا قصاص کنید و یا من را به همین قرآن ببخشید که اولیای دم با بوسیدن قرآن و باز کردن طناب از دست قاتل، بزرگی خود را به نمایش می‌گذارند و قاتل نیز دست اولیای دم را می‌بوسد. پس از اجرای مراسم هر دو طایفه در کنار هم بر سر یک سفره می‌نشینند و به کدورت‌ها پایان می‌دهند.

دیربازی است که عباس عربی پرچمدار جوانمردی است و تاکنون ٣٢١ پرونده قتل را به صلح و سازش رسانده است که مراسم روایت شده نیز از جمله همین پرونده هاست که بعد از پنج سال نوید بخش صلح شد همانگونه که امیرالمونین علی (ع) فرمودند لذتی که در بخشش است در انتقام نیست.

شکوفه حیدر