فیلم| ترول‌های توییتری عربستان و ماشین دروغ پردازی ریاض در شبکه های اجتماعی
- با گسترش رسانه‌های اجتماعی، بسیاری از مردم در عربستان بر این امید بودند که این امر می‌تواند پیشرفتی برای جامعه این کشور به شمار برود، اما پادشاهی عربستان سعودی به سرعت از این فضا برای اهداف خود استفاده کرد.
توییتر و جاسوسی از کاربران
توییتر از ابتدا با شناسایی و مبارزه با ترول‌های سایبری مشکلاتی را داشته است؛ این رسانه اجتماعی می‌تواند ربات‌هایی را که در آن فعالیت می‌کنند شناسایی و غیر فعال کند، اما مشکلاتی در شناسایی افرادی دارد که برای دولت عربستان محتوا‌هایی را تولید می‌کنند.
توییتر برای نخستین بار در سال ۲۰۱۵ از یک طرح احتمالی برای نفوذ به حساب‌های کاربری مطلع شد که بر اساس اظهارات مقامهای اطلاعاتی غربی مطرح شده بود.
گزارش اطلاعاتی مقامهای غربی نشان می‌داد که مقامهای عربستان ۲ نفر از کارمندان توییتر را برای جاسوسی از شهروندان خود اجیر کرده بودند.
«احمد ابوعمو»، شهروند سعودی تبار آمریکا، «علی الزباره»، شهروند سعودی و «احمد المطیری»، کارشناس امور بازاریابی در خدمت خانواده سلطنتی سعودی از جمله افرادی بودند که به جاسوسی برای عربستان با استفاده از شبکه اجتماعی توییتر متهم شدند.
به گزارش BuzzFeed News، اطلاعات شخصی به سرقت رفته از کاربران سعودی، امکان ردیابی آنان را در زندگی واقعی فراهم می‌کند.
الزباره که دسترسی گسترده‌ای به اطلاعات شخصی کاربران داشت، از سوی «اف‌بی‌آی» به سرقت اطلاعات شخصی بیش از ۶ هزار کاربر متهم شد.
جاسوس‌های مذکور در برابر این خوش خدمتی ساعت‌های گرانقیمت و مبالغ هنگفتی به عنوان پاداش دریافت کردند.
«عمر عبدالعزیز»، خبرنگار سرشناس سعودی و از نزدیکان جمال خاشقجی از جمله نخستین افرادی بود که تلاش کرد تا صدایش را در این مورد به گوش جامعه جهانی برساند؛ اقدامی که در نهایت به شناسایی دو کارمند سعودی شبکه اجتماعی توییتر و یک بازاریاب سعودی منجر شد.
دیدار بن سلمان و جک دورسی در پی افشای جاسوسی از کاربران سعودی توییتر
چند ماه بعد از افشای این جاسوسی‌ها و در ماه ژوئن سال ۲۰۱۶ گزارش‌هایی مبنی بر دیدار «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان سعودی با «جک دورسی»، مدیر اجرایی و بنیانگذار توییتر منتشر شد؛ در زمان افشای جاسوسی عربستان در توییتر، این شبکه اجتماعی مدعی شد که شواهدی در این زمینه نیافته است، اما دیدار دورسی با بن سلمان گمانه زنی‌هایی درباره مطلع بودن وی از این جاسوسی‌ها ایجاد کرد.
ترول‌های توییتری برای ساکت کردن مخالفان
در ماه اکتبر سال ۲۰۱۸ روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» گزارش داد کاربرانی در رسانه‌های اجتماعی از سوی عربستان برای حمله به مخالفان رژیم این کشور به کار گرفته شده اند.
بر اساس گزارش نیویورک تایمز، شرکت مشاوره «مک کینزی» در سال ۲۰۱۵ به دولت عربستان سعودی در شناسایی مخالفان کمک کرده است.
قتل خاشقجی و افشای پشت پرده اقدامات عربستان سعودی
قتل هولناک «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری این کشور در «استانبول» در اکتبر ۲۰۱۸ که براساس اسناد و شواهد قتلی دولتی و به دستور شخص «محمد بن سلمان»، ولیعهد این کشور بود، موضوع سوءاستفاده عربستان از فضای آنلاین و شبکه‌های اجتماعی را برای دستیابی به اهدافی در سطوح مختلف برجسته کرد.
قتل جمال خاشقجی و افشاگری‌های متعاقب آن از تداوم فاجعه‌ای حقوق بشری در عربستان و با کمک فضای آنلاین خبر داده و اقدامات دولت عربستان و اتباع این کشور در فضای آنلاین و شبکه‌های اجتماعی را زیر میکروسکوپ جاسوس و ترول یاب‌های مختلف قرار داد.
این تلاش‌ها در نهایت منجر به توجه به موسسه‌ای شد که عربستان سعودی در سال‌های گذشته با عنوان «اعتدال» تاسیس کرده و مدعی شده این مرکز برای مبارزه با تروریسم فعالیت می‌کند.
استخدام شمار زیادی از کارمندان در این مرکز به موازات فعالیت ترول‌های سعودی، گمانه زنی‌ها درباره فعالیت خرابکارانه آنلاین توسط این موسسه را تقویت کرده است.
«عبدالرحمان المطیری»، از مخالفان رژیم عربستان سعودی در گفتوگو با پایگاه خبری «دیلی بیست» گفته که مقامهای عربستان سعودی قصد ترور او را داشتند.
به گفته وی، «پس از قتل جمال خاشقجی، او تصمیم داشته تا در رسانه‌های اجتمامی از این اقدام ریاض انتقاد کند، اما یک فرد ناشناس برای متقاعد کردن او به دست کشیدن از تصمیمش و بازگشت به عربستان، به آمریکا سفر می‌کند».
وی می‌گوید «عربستان سعودی قصد داشته تا او را ترور کند، اما دخالت اف‌بی‌آی این طرح را برملا و از اجرای آن جلوگیری کرده است».
این اظهارات در حالی مطرح می‌شوند که گاردین با انتشار گزارشی از تلاش عربستان سعودی برای جاسوسی از نامزد جمال خاشقجی پرده برداشت.
«غانم المصاریر»، از فعالان حقوقی و منتقد رژیم عربستان سعودی، می‌گوید که این کشور به مدت چندین سال از وی جاسوسی کرده است.