۹۰ دقیقه با پرچم‌دار صلح و سازش ایران/ ۳۲۲ مورد مصالحه در پرونده‌های قتل/ عباس عربی: در دوره تحول، صلح و سازش جان دوباره‌ای گرفت

- پر از اضطراب هستند و هیاهو. مویه کنان التماس می‌کنند. نفس‌های شان در سینه هایشان حبس است، عزیزشان عزیز خانواده دیگری را به قتل رسانده و حالا زمان اجرای حکم فرارسیده است؛ پایان یک زندگی دیگر.

آن‌هایی که فرزند یا عزیزشان همانی که روزگاری برایش رویا‌های فراوانی در سر داشتند و بهترین‌ها را آرزو می‌کردند امروز در میانشان نیست؛ پر از خشم هستند و نفرت و غم. گویی دنیا برایشان به پایان رسیده است، هیچ جایی را نمی‌بینند، قلبشان سراسر اندوه است و کینه؛ آن‌ها قصاص می‌خواهند؛ اما هستند در این میان افرادی به سمت جاده پر تلاطم و سخت سازش می‌روند تا گذشت را با توسعه فرهنگ صلح جایگزین انتقام کنند.

به سراغ عباس عربی رفتیم، مردی که پرچمدار صلح و سازش است و به ۳۲۲ زندگی جان دوباره‌ای بخشیده است. خود را نوکر مردم ایران زمین می‌داند و از همه جای ایران زمین درخواست برای سازش دارد. از دهیاری در روستایی دورافتاده تا نمایندگان مجلس و وزرا. با خدای خود عهد کرده است که تا جان دارد نوکر این مردم باشد و برای صلح و سازش تلاش کند. 

گفتگو با او پر از نکات خواندنی است:

عباس عربی هستم. ساکن شهرستان کرمانشاه. متولد اول مرداد ۱۳۴۳ از ایل کاکاوند شهرستان هرسین. از قومم بگویم که در کرمانشاه قوم لر و لک و کرد زندگی می‌کنند، بنده در واقع نوکر این مردم بخصوص ایران زمین از قوم لک کرمانشاه هستم.

 

 

 من با خدای خودم عهد کردم کارگر خدا و نوکر مردم ایران زمین باشم. در این راستا  مردم کرمانشاه و دیگر استان‌ها هم محبت داشتند یک طوماری تهیه کردند و من را به عنوان پرچمدار صلح و سازش معرفی کردند. البته دوستان نیز از زندگی من درباره صلح و سازش یک کتابی با عنوان شهد شیرین گذشت منتشر کردند و من را به عنوان پرچمدار صلح و سازش معرفی کردند.

 

من از زمان کودکی همراه پدر بزرگم در روستا برای صلح و سازش می رفتم. سال ۱۳۸۳ شورای حل اختلاف که تاسیس شد از من دعوت شد. سن و سال کمی هم داشتم اما رفتم. در آن زمان یک قتلی در یکی از روستا‌های بخش مرکزی کرمانشاه رخ داده بود. آقایی آمد گفت من خواب دیدم که شما رفتید رضایت گرفتید. گفتم رضایت قتل کار من نیست، چون اولا سن و سالی ندارم و ثانیا با منطقه شما آشنا نیستم. بار سوم قرآنی آورد و گفت من خواب دیدم و همسرم هم خواب دیده که شما قرآنی بردید و پدر خانم من را از چوبه دار نجات دادید. همان قرآن را برداشتم و آدرس روستا را گرفتم. حدود ۱۲۰ خانوار بودند که نصف منازل تخریب شده بود. دامداری، کشاورزی از بین رفته بود، از یکی سئوال کردم و گفت این دو طایفه در این روستا فامیل نزدیک هم بودند، ولی یک پیرمرد اینجا کشته شده و قاتلش هم گرفتند و حکم آن هم آمده است. چند دختر هم خانه همدیگر دارند  که زمانیکه قتل واقع شده دختر‌ها را برگرداندند و هر کس رفته خانه پدر خودش و شوهر و بچه هایش را رها کرده  است. در نهایت به لطف خدا، اولین جلب رضایت آنجا شروع شد و آن خانواده که حدود ۱۴ نفر ورثه داشت رضایت دادند.

دو ماه بعد اسم من برای حج درآمد. پیش از این عازم کربلا شدم و همان جا عهد کردم و گفتم خدایا به عظمت خون شهدا و به این عتبات عالیات قسم می‌دهم تو قدرت و توان نوکری مردم ایران زمین در کار‌های خیر بخصوص اصلاح ذات البین و صلح و سازش را به من عطا کن. من کارگر تو و نوکر مردمم خواهم بود و این کار را بدون توقع از هیچ کسی در سرتاسر ایران انجام می‌دهم.

در این راستا با کمک دیگر بزرگان و ریش سفیدان موفق شدیم در همان سال‌ها بالغ بر ۷۵ فقره قتل عمد را رضایت بگیریم. همان سه چهار سال به لطف خدا و مسئولین دادگستری و شورا‌های حل اختلاف توانستیم کارهای زیادی انجام دهیم و با استفاده از بزرگان و ریش سفیدان فرهنگ خوبی زنده شد و فرهنگ خون صلح در غرب کشور را به لطف خدا و کمک ریش سفیدان و مسئولین و بزرگان زنده کردیم.

من از همه مسئولان بخصوص صدا و سیما، خبرنگاران و عزیزانی که در این راستا کار می‌کنند می خواهم ترویج فرهنگ صلح، سازش، عطوفت و بزرگی را بیشتر تبلیغ کنند. در هر شهری،در هر روستایی،در هر کشوری گذشت حاکم باشد آرامش هست. 

 

۳۲۲ پرونده قتل عمد و بالغ بر ۱۰ هزار پرونده نزاع‌های دسته جمعی، اختلافات محلی، قومی، قبیله‌ای، در سراسر کشور را به لطف خدا و کمک بزرگان و مسئولین و ریش سفیدان به صلح و سازش رسانده‌ایم.

 

 

این موضوع یک امر طبیعی است، اگر کسی یک جوانی را از دست می‌دهد ناراحت و عصبانی است. گاهی اوقات وقتی برای صلح مراجعه می‌کنیم ناسزا می‌گویند و رفتارهایی از روی خشم از خود نشان می‌دهند. یکبار در این ماجراها برادر مقتول خیلی عصبانی بود و حق هم داشت و با ما برخورد نامناسبی داشت. به همراهان گفتم ناراحت نشوید و خودم رفتم دستش را بوسیدم و همان فرد بانی رضایت شد.  

بعضی استان‌ها می‌رویم و خانواده مقتول لباس‌های خونی را می‌آورد. یکی آمد لباس‌های خونی برادرش را به تن کرده بود. هر جایی بروم هزار فحش هم به من بدهند ناراحت نمی‌شوم و با خود می‌گوییم حق دارند و عزیزی از دست داده‌اند.

یکبار هم در ماجرای تلاش برای صلح و سازش برادر مقتول روی من قمه کشید و اگر دستش را نمی‌گرفتند و مادرش نمی‌آمد شاید الان یک دست نداشتم. جالب اینکه همان آقا آنقدر بزرگوار بود که بانی سازش شد و از پدر و مادرش رضایت گرفت و شب اجرای حکم قصاص نگذاشت، قاتل برادرش را اعدام کنند.

 

از کسانی که اولیای دم مقتول هستند و این کارها را می‌کنند ناراحت نمی‌شویم، تازه می‌گوییم اگر چند تا فحش بدهند و ناراحتی کنند برای ما ثواب هم دارد، آن‌ها هم خشمشان فرو می‌نشیند.

- شما برای ایجاد سازش در چه نوع قتل‌هایی ورود می‌کنید؟

برای صلح و سازش قتل‌ها ابتدا آرای دادگاه را می‌گیرم، از زندان هم سئوال می‌کنم تا ببینم آیا فرد در زندان از رفتار خود پشیمان شده است یا خیر و اگر آزاد شود فرد مفیدی برای جامعه می‌شود. اگر ببینم فرد شروری هست دنبال کارش را نمی‌گیریم. 

 

گاهی دو نفر در یک اتاق، در حال کشاورزی یا سر یک ملکی یا در خیابان بر سر موضوعی عصبانی می‌شوند و در اثر عصبانیت قتل‌ واقع می‌شود که در این زمینه می‌توان برای سازش اقدام کرد و این قبیل قتل ها قابل گذشت است.

 

- ریاست قوه قضاییه مدتی پیش برای سفر استانی به کرمانشاه آمدند و در حضور ایشان دو خانواده گذشت کردند. در مورد پرونده این دو نفر توضیح بدهید.

در یکی از قتل‌ها قرار بود دو سه روز پیش از حضور آیت الله رئیسی در کرمانشاه حکم قصاص قاتل اجرا شود. در روستا یک درگیری داشتند و یک جوانی که دو تا بچه داشت کشته می‌شود. تلاش‌های بسیار زیادی صورت گرفت و حدود ۵ سال رفت و آمد داشتیم اما رضایت نمی‌دادند، تا دو روز پیش از سفر آیت الله رئیسی دوباره به منزل مقتول رفتیم. می‌دانستم برادر‌ان مقتول به آقای رئیسی علاقه زیادی دارند. موقعی که آیت الله رئیسی کاندیدای ریاست جمهوری شده بود این‌ افراد در روستای خودشان یک ستاد کوچکی برای آقای رئیسی داشتند. گفتم بیایید و به خاطر رضای خدا و به خاطر امام حسین (ع) و جد این سید که این همه دوستش دارید رضایت بدهید. محبت کردند و گفتند فردا نتیجه را اعلام می‌کنیم .فردا که مجددا رفتم گفتند به خاطر رضای خدا و به احترام آقای رئیسی گذشت می‌کنیم.

 

دیگری هم قتل پسر یک خانواده بود که مادر سیده بود و گفت به خاطر جدم و به خاطر رئیس قوه قضاییه گذشت می‌کنم.  آن هم در مرحله اجرا بود.

 

یک مورد دیگر هم در منطقه اردستان بود که در اثر درگیری یک نفر کشته شده بود. خانواده آن‌ها آمدند به من گفتند ما در روز حضور رئیس قوه قضاییه در کرمانشاه نبودیم و به احترام آقای رئیسی گذشت می‌کنیم. هر ۳ گذشت کردند، یعنی حضور ریاست قوه قضاییه سه جان را نجات داد.

از سفر رئیس قوه قضاییه به بعد، در این مدت ۹ رضایت پرونده قتل علاوه بر ۳ پرونده‌ای که در حضور ایشان سازش شد صورت گرفت؛ یعنی ۱۲ نفر جان دوباره‌ای یافتند.

 

 از این تعداد که من خدمت بزرگان و ریش‌سفیدان سرتاسر ایران بودم؛ شماره اکثرشان را دارم گاهی زنگ می‌زنم و احوال می‌پرسم. تا الان نشنیدم  یکی از قاتل‌ها به زندان برگردد و جرم دیگری انجام دهد.  

- شما دعوت‌نامه از استان‌ها و شهر‌های مختلف داشتید که برای صلح و سازش بیایید. دراین باره بیشتر برایمان بگویید.

در هر مجموعه‌ای که یکی دنبال این کار‌ها می‌رود مردم او را می‌شناسند. گوشی من را اگر شما بگیرید روزی بالغ بر ۵۰۰ نفر از تمام شهر‌ها زنگ می‌زنند. من هم وظیفه خودم می‌دانم که باتوجه به همان عهدی که با خدای خودم بستم جوابشان را می‌دهم.

- در دوران تحول قوه قضاییه به ریاست آیت الله رئیسی عملکرد شورای حل اختلاف چگونه بوده است؟

اگر من بشوم معلم و بگویند نمره بده از ۲۰، ۲۱ می‌دهم. خیلی عالی است. زمان آیت الله رئیسی از نظر صلح و سازش و گذشت و رسیدگی به پرونده‌ها خیلی عالی بوده است. در دوره تحول و زمان ریاست آیت الله رئیسی صلح و سازش جان دوباره‌ای گرفت. اگر آمار زندانی‌ها را بگیرید می‌دانید چه شده است و چه تحولی پیدا کرده است. همین چند روز پیش من به زندان کرمانشاه رفتم، چند روز پیش  ۱۰۰ نفر  آزاد شدند و بعد از آن ۴۰ نفر آزاد شدند. ۵۰۰ نفر آزاد شدند من هم وقتی این موارد را می‌بینم تلاشم را بیشتر می‌کنم.

 

مدتی قبل ایلام بودم و برگشتم. صبح رفتم تبریز، و بعد رفتم ارومیه. در راه برگشت هم به سقز و بانه رفتم و جمعه به خانه برگشتم. دو روزی که در خانه بودم هم در هرسین دو تا رضایت گرفتم.

- آیا فرزندان را تشویق می‌کنید که در این مسیر حرکت کنند؟

بله، فرزندان من از نزدیک شاهد این تلاش‌ها هستند. مثلا فردی از کرمان بلند می‌شود و به منزل ما می‌آید و می‌گوید عهد کردم ۷ روز خانه بشینم تا خدا کمکم کند بچه‌ام آزاد شود. خانواده ام به حضور مهمان علاقه دارند. خودم نمی‌توانم یک روز بگویم من می‌خواهم استراحت کنم اگر بگویم بچه‌هایم،برادرانم، پدرم،خواهرانم و دخترانم می‌گویند گناه دارند و شاید بتوانی جانش را نجات دهی.

- برای فرهنگسازی و پیشگیری از اختلاف هم فعالیت می‌کنید؟

پیش از کرونا در مساجد کلاس‌هایی را برگزار می‌ کردیم. این اقدام های  فرهنگی با همکاری روحانیت، بزرگان، قضات و معتمدین  با هدف جلوگیری از درگیری و پیشگیری از جرم انجام می شود.

-چند وقت پیش صلح و سازشی بین دو طایفه داشتید که بیش از ۴۰۰ زخمی داشتند؟

یک روستایی حدود ۱۲۰ خانوار بودند. این روستا باهم درگیر شدند و در بین یک نفر کشته و سه نفر با گلوله خیلی شدید زحمی شدند. این روستا، روستای خیلی حاصل‌خیز و قطب کشاورزی در بخش شهرستان هرسین کرمانشاه است. در بین این درگیری روستا‌های همجوار بالغ بر بیش از ۴۰۰ نفر وارد ماجرا شدند و شدت درگیری بالا گرفت؛ اما با درایت مسئولین استان و ریاست دادگستری و دادستان‌ها و  امام جمعه خشونت کاهش پیدا کرد.

به لطف خدا تلاش کردیم که رضایتشان را گرفتیم و در مراسم خون صلح سازش برقرار شد.  

- ارتباط مسئولان دادگستری استان با شما چگونه است؟

از آقای توسلی زاده رئیس کل دادگستری کل استان کرمانشاه تشکر می‌کنم. جناب آقای تجری رییس شورای حل اختلاف، دادستان آقای کرمی نیز خیلی همکاری می کنند. در حال حاضر مجموعه دادگستری کرمانشاه همکاری خوبی با مصلحین و ریش‌سفیدان دارد و در این خصوص تلاش‌های زیادی می‌کنند. 

 

خاطره جالب و خوشحال کننده که زیاد است، یک روز موبایلم زنگ خورد و دیدم شماره خارج از کشور است؛ یک خانمی از آن سوی تلفن گفت من ایرانی هستم و آلمان زندگی می‌کنم. برادرم در تهران چند روز قبل عروسی با خانمش رفتند گل تهیه کنند و یک دوستی داشتند که جلوی آن ها را گرفته و چند حرف بد به آن‌ها می‌زند و درگیر می‌شوند. آن مرد را هول می‌دهد و سرش به جدول می‌خورد و فوت می‌کند.

 

 

این اتفاق سه شنبه رخ می دهد و پنجشنبه که عروسی بود داماد به اتهام قتل عمد بازداشت می‌شود. پدرش هم این موضوع را می‌شنود سکته می‌کند و توان حرف زدن و حرکت کردن ندارد.  این فرد برادر نداشت و خواهرش هم دانشجوی پزشکی خارج از کشور بود، گفت می‌خواهند اعدامش بکنند، اولیای دم هم دو برادر داشتند که شماره آن ها را از او گرفتم. زنگ زدم و احوالپرسی کردم و گفتم من کرمانشاه هستم و برای شناخت از خودم چند کلیپ از فعالیت ها در واتس آپ ارسال کردم و این موارد را نگاه کنید و بعد من دوباره به شما زنگ می زنم.

 

خیلی انسان بزرگی بود و دستش را می‌بوسم. یک ساعت بعد زنگ زدم گفتم نگاه کردی؟ گفت آره نگاه کردم. شما کرمانشاه هستید و من هم از کرمانشاه هستم و همدیگر را به واسطه فردی که آشنای هر دو طرفمان بود شناختیم. به او گفتم رضایت می‌خواهیم و بیا بخاطر رضای خدا این فرد را ببخش و در نهایت با صحبت‌هایی که شد رضایت حاصل گردید.

ایشان تلفنی اعلام گذشت کرد و حدود ۳، ۴ ماه پیش آن پسر که قتل انجام داده بود، آزاد شد.

 

از حدود ۱۵ سال پیش با خدای خودم عهد کردم و گفتم تا زمانی که زبانم بچرخد اول صبح برای سلامتی و سربلندی تمام مردم ایران، تمام کسانی که گذشت کردند و تمام کسانی که در این راستا قدم برمی‌دارند دعا کنم و ۱۴ صلوات برای سلامتی‌شان می‌فرستم تا این‌ موارد را نگویم از خانه خارج نمی‌شوم.