آرشیو جنایات فرانسه علیه الجزایر؛ محتوای اسناد چه می‎گویند؟

– دولت فرانسه اعلام کرد که قصد دارد دسترسی به بایگانی‌های مخفی تاریخی را از روز چهارشنبه، ۲۰ اسفند، تسهیل کند؛ موضوعی که از نگاه منتقدان عاملی برای رفع موانع موجود در مسیر دسترسی به چنین اسناد تاریخی نیست.

 

به گزارش «نیویورک تایمز و raseef۲۲»، «امانوئل مکرون»، رییس جمهور فرانسه، گفت که دسترسی به بایگانی‌های مخفی ۵۰ ساله این کشور را تسریع می‌کند.

 

این اقدام که سبب انتشار ده‌ها هزار سند تاریخی و عمومی فرانسه در نیم قرن اخیر می‌شود، می‌تواند دسترسی به اسناد مربوط به جنگ فرانسه علیه الجزایر به عنوان فصلی بحث برانگیز از تاریخ فرانسه را تسهیل و تسریع کند.

 

در حالی که امید‌ها برای دسترسی به اسناد مذکور به ویژه در مورد جنگ استقلال الجزایر از سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۶۲ پس از مانع تراشی چندین ساله مقام‌های فرانسوی افزایش یافته است، منتقدان بر این باور هستند که موانع دسترسی به این اسناد همچنان وجود خواهند داشت.

اقدام «الیزه» مبنی بر تسهیل و تسریع دسترسی به اسناد بایگانی شده دلایل متعددی دارد که گذشته از ادعای «پاریس» مبنی بر احترام به حقیقت تاریخی، شکایت روزافزون مورخان، سیاستمداران و مردم الجزایر از دستورالعمل‌های سختگیرانه دولت برای محرمانه خواندن این اسناد بود.

 

ضمن اینکه براساس قانون مصوب ۲۰۰۸، دولت فرانسه ملزم به انتشار فوری اسناد محرمانه‌ای است که ۵۰ سال از زمان آنها گذشته است.

 

دولت فرانسه در سال ۲۰۱۱ با تصویب قانونی، این امکان را ایجاد کرد که قبل از انتشار اسناد مذکور، اسنادی را با عنوان «محرمانه» یا «بسیار محرمانه» از ردیف انتشار خارج کند.

 

این قانون سبب شد تا ده‌ ها هزار سند تاریخی پس از قرار گرفتن در دسترس عموم، مجددا جمع آوری شوند.

برخی از منتقدان نسبت به انگیزه‌ های فرانسه برای تسهیل و تسریع دسترسی به اسناد تاریخی بدبین هستند و به آن با دیده تردید می‌نگرند.

 

آنها می‌گویند مکرون قصد دارد با انتشار این اسناد، نظارت خود بر امور دفاعی را افزایش دهد.

 

ضمن اینکه عادی سازی گذشته استعماری فرانسه نیز به عنوان دیگر انگیزه وی مطرح شده است؛ چرا که وی پیشتر و در سال ۲۰۱۸ نیز مسئولیت فرانسه در شکنجه یکی از مخالفان الجزایری را پذیرفته بود.

 

اعتراف رسمی هفته گذشته مکرون مبنی بر این که فرانسه یک مبارز برجسته استقلال الجزایر را در سال ۱۹۵۷ با شکنجه به قتل رسانده، سبب انتقاد طیف راست در این کشور شد و گمانه زنی‌ها در مورد انگیزه‌های وی در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را افزایش داده است.

اگرچه انتظار می‌رود طیف گسترده‌ای از اسناد در جریان آزادسازی مذکور منتشر شوند، پیش بینی می‌شود بخش مهم و جنجالی اسناد منتشره مربوط به جنگ فرانسه علیه الجزایر و مسائل مرتبط با آن مانند افراد ناپدید شده در جنگ، شکنجه توسط نیرو‌های فرانسوی، ... باشد.

 

اما نکته مهم تری که انتظار می‌رود با این اسناد بدان بیشتر پرداخته شود، تاثیر آزمایش هسته‌ای فرانسه در الجزایر است که سبب شده تا شن‌های بیابان‌های این کشور همچنان حاوی مواد رادیو اکتیو باشند.

 

جنگ فرانسه علیه الجزایر، زخمی کهنه در تاریخ روابط ۲ کشور است که احساسات تلخی را برای میلیون‌ها نفر از مردم الجزایر از خانواده‌های مهاجر تا کهنه سربازان جنگی ایجاد کرده است.