معرفی داوران دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا/تاریخچه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر منتشر شد
- سرانجام تئاتر کشور پس از نزدیک به یکسال تعطیلی در آستانه برگزاری سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر بازگشایی شد، اتفاقی که در دو ماه پایانی سال شاید تفاوتی برای اهالی هنر نمایش نداشته باشد اما می توان به آینده این بازگشایی در سال آتی امیدوار بود.
بازگشایی تئاتر در تابستان هم نتوانست بار سنگین شکست تولیدات تئاتری را جبران کند و این هنر همزمان با امیدواری تازه اهالی تئاتر بار دیگر به دلیل شیوع بیماری کرونا در موج سوم تعطیل شد، اتفاقی که بار دیگر مخاطبان را به تماشای آنلاین تئاتر سوق داد.
معرفی داوران دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا
مهران رنجبر نویسنده، کارگردان، بازیگر تئاتر و سینما، میلاد نیک‌آبادی نویسنده، کارگردان و مدرس دانشگاه و میثم عبدی نویسنده، کارگردان و بازیگر از طرف داود نامور دبیر جشنواره، به عنوان داوران بازبین جشنواره دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا معرفی شدند.
تعداد ۲۶۹ نمایشنامه از سراسر کشور به دبیرخانه این جشنواره ارسال شده بود که داوران بازخوان تعداد ۷۵ اثر را برای شرکت در مرحله بازبینی انتخاب کردند.
مرحله بازبینی دومین جشنواره مونولوگ دانشجویی افرا از تاریخ ۲۰ تا ۲۵ اسفند در عمارت نوفل‌لوشاتو انجام خواهد شد.
سرپرست هماهنگی تئاتر استان‌های اداره کل هنرهای نمایشی مشخص شد
با حکم مدیرکل هنرهای نمایشی حسن رونده سرپرست هماهنگی تئاتر استان های اداره کل هنرهای نمایشی شد.
با حکم قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی حسن رونده سرپرست هماهنگی تئاتر استان های اداره کل هنرهای نمایشی شد.
در متن حکم قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی خطاب به رونده آمده است:
«توجه به ظرفیت های موجود در استان های کشور از اصلی ترین مؤلفه های ارتقا و گسترش هنرهای نمایشی است. سیاست گذاری، برنامه ریزی و حمایت از فعالیت های نمایشی استان ها با تمرکز بر استمرار اجراهای عمومی، واگذاری امور اجرایی و تقویت انجمن ها و نهادهای مؤثر تئاتر استان ها از اولویت های اداره کل هنرهای نمایشی است. بهره گیری از تجربیات ارزنده هنرمندان و کارشناسان تئاتر در استان ها گام مهم تقویت این رویکرد خواهد بود.
نظر به تجربه، تخصص و شناخت جنابعالی از تئاتر استان ها به موجب این حکم به عنوان سرپرست هماهنگی تئاتر استان های اداره کل هنرهای نمایشی منصوب می شوید.
موفقیت جنابعالی در این مسئولیت را از خداوند متعال خواستارم.»
حسن رونده متولد ۱۳۴۵ و دارای فوق لیسانس کارگردانی تئاتر از دانشگاه تربیت مدرس است. وی پیش از این در سمت مدیریت هماهنگی تئاتر استان ها، دفتر طرح و برنامه و معاون اداری مالی اداره کل هنرهای نمایشی مسئولیت داشته است. داوری جشنواره‌های منطقه‌ای، استانی و تدریس بازیگری و کارگردانی از دیگر سوابق وی به حساب می‌آید.
شصت اثر نمایشی، برای اجرای آنلاین حمایت می‌شوند
در سومین برنامۀ دراماتیک «رادیو نوفل» که هر شنبه به شکل زنده از «عمارت نوفل‌شاتو» پخش می‌شود، موضوع «تئاتر در سال ۱۴۰۰» به بحث و گفت‌وگو گذاشته شد. در این برنامه که اجرای آن را میثم عبدی به عهده دارد، رضا بصیرت، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران، علی جعفری فوتمی و امید طاهری به‌عنوان نویسنده، منتقد و کارشناس تئاتر حضور داشتند.
در ابتدای این برنامه، طبق روال همیشه، ندا کاوندی، روابط عمومی «عمارت نوفل‌لوشاتو»، برخی از نمایش‌های پُرمخاطب تئاتر و همچنین آثاری که در سالن‌های سراسر تهران روی صحنه می‌روند، معرفی کرد. نمایش «هولودومور» که در «عمارت نوفل‌شاتو» به روی صحنه می‌رود، نمایشی است با موضوع «نسل کشی در اکراین به دست استالین» که مورد توجه سفیر اوکراین قرار گرفت؛ قرار بر این شد که این نمایش، سال آینده در این کشور روی صحنه برود. «قصاص هنگام جنایت» که به موضوع اسیدپاشی می‌پردازد در سالن «مهرگان» روی صحنه می‌رود و «یاماها» آخرین نمایش از کهبد تاراج هم در تئاترشهر اجرا می‌شود.
مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران: شصت اثر نمایشی برای اجرای آنلاین حمایت می‌شوند
در بخش دیگری از این برنامه، بصیرت، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران، با حضور در برنامۀ «رادیو نوفل» با علی جعفری فوتمی و امید طاهری به گفتگو نشست و به سوالات این دو پاسخ داد. بصیرت گفت: «انجمن هنرهای نمایشی ایران، به‌عنوان بازوی اجراییِ انجام سیاست وزارت ارشاد در حوزۀ تئاتر در نظر گرفته شده است. شعبه‌هایی که انجمن در استان‌ها دارد، از ظرفیت بالایی برای انجام سیاست‌هایی که تدوین می‌شوند، برخوردار است.»
او ادامه داد: «کرونا ضمن تهدیداتی که به بدنۀ تئاتر وارد کرد، همزمان فرصتی هم برای اصلاحات در بدنۀ تئاتر کشور ایجاد کرد که بتوانیم در ساختار ادارۀ کشور اصلاحاتی ایجاد کنیم. انجمن نسبت به قبل، نقش متفاوت‌تری را پیدا کرده است. ما ذیل وظایف انجمن، مسئولیت ساماندهی پرداخت‌ها در سراسر کشور را به عهده داریم. تمام واحدهایی که زیر نظر انجمن هستند، در تدوین برنامه‌های کلی تئاتر در سراسر کشور دخیل هستند؛ این رویکرد جدید، حاصل اعتماد ما بین ادارۀ کل نمایشی و انجمن است؛ برنامه‌های بسیاری که امسال افتتاح کردیم و در سال آینده افتتاح خواهیم کرد، حاصل این رویکرد جدید است. در حالی که ما متناسب با شرایط روز، باید در برنامه‌های خود اصلاحاتی را داشته باشیم.»
بصیرت دربارۀ «غیرانتفاعی‌بودن» این انجمن گفت: «ما انجمنی در حقیقت، غیردولتی هستیم، اما از اعتبارات وزارت ارشاد، ردیف بودجه‌ای به این انجمن اختصاص داده می‌شود؛ ما طبق تفاهم‌نامه‌ای مابین وزارت ارشاد و انجمن هنرهای نمایشی که در ابتدای سال نوشته می‌شود، تحت نظارت معاونت امور هنری، این بودجه را برای برنامه‌هایی که تدوین کرده‌ایم، هزینه می‌کنیم.»
او گفت: «اشکالی که به انجمن وارد است، این است که ما می‌توانیم ظرفیت تئاتر را احصا کنیم و در انجمن کسب درآمد کنیم، اما در اساسنامه، این اجازه به ما داده نشده است. ما چنانچه به درآمد هم برسیم، قطعاً باید ردیف‌های حمایتی بین انجمن‌های تئاتر و گروه‌ها توزیع شود؛ این اتفاق اگر اصلاح شود، به ما کمک می‌کند که خیلی آسان‌تر با نهادهای مختلف ارتباط بگیریم و از لحاظ مالی، خودمان را پیش ببریم. سعی کردیم در تدوین این اساسنامه، ماهیت مستقل‌بودن، پُررنگ‌تر باشد تا بتواند خودش به شکل مستقیم وارد قرارداد شود. این موضوع، وابسته به نظر وزارت ارشاد است که بخشی از امور خود را به انجمن بسپارد و از این منظر، تعارضی هم وجود ندارد.»
بصیرت، دربارۀ بسته‌های حمایتی از پژوهشگران و نویسندگان تئاتر گفت: «حمایت از تولیدات آثار نمایشی، در بخش کتاب، در تفاهم‌نامۀ جدید ما لحاظ شده است. ما پروژۀ «قلم روشن» را برای تسهیل در چاپ آثار نمایشیِ سراسر کشور در نظر گرفتیم که نویسندگان و پژوهشگران می‌توانند به شکل مستقیم، به انجمن نامه بزنند و از این تسهیلات استفاده کنند.»
او، دربارۀ تمهیدات انجمن برای برگزاری اجرای آنلاین هم گفت: «با توجه به تعطیلیِ پی‌درپی در سالن‌های تئاتر، ما به این نتیجه رسیدیم که آثاری را ضبط کنیم که آمادۀ اجرا هستند و با یک تمرینِ کوتاه می‌توانند به اجرا در بیایند. ما فراخوانی را تنظیم کردیم که در معرض عموم علاقه‌مندان قرار گرفت. سپس سیزده اثر انتخاب شد که ما کف مبلغ پانزده میلیون تومانی را جهت حمایت از این آثار در نظر گرفتیم. تا بیستم اسفندماه این فراخوان ادامه دارد و امیدواریم که بتوانیم تا شصت نمایش را حمایت کنیم.
جشنوارۀ «مونو پرفورمنس» فروردین‌ماه برگزار می‌شود
اکبر زنجان‌پور: شهر باید سالم شود
در بخش دیگر این برنامه که «ضد دراماتیک» نام دارد، با اجرای مهدی رضایی کارگردان و نویسنده به مسئلۀ حصارکشی پیرامون «تئاتر شهر» پرداخته شد. عبدی، مجری این برنامه، در ابتدا گفت: «مسئولان «تئاتر شهر» برای رسمیت‌بخشیدن به این اقدام خود، نظر بسیاری از پیشکسوتان تئاتر را در صفحات رسمی خود در حمایت از این اقدام منتشر کردند، اما کارشناسانِ این امر و حتی پیشکسوتان تئاتر، در گفت‌وگوهای مختلفی، حریم «تئاتر شهر» را نه فقط مختص به اهالی تئاتر که بخشی از فضای شهری عنوان کردند و در رابطه با حصارکشی پیرامون «تئاتر شهر» انتقاداتی داشتند.»
اکبر زنجان‌پور، بازیگر و کارگردان با سابقۀ تئاتر، در مصاحبه‌ای تلفنی با این برنامه گفت: «بعد از انقلاب، از ابتدا هیچ‌گاه مدیران، نظر مساعدی و خوبی را دربارۀ «تئاتر شهر» و وجود چنین بنایی نداشتند. این مسئله برای اهالی تئاتر همیشه وجود داشته که چگونه این مکان حفظ شود و به یک فضای امن برای خانواده‌ها، دانشجویان و هنردوستان تبدیل شود. اما چه می‌شود که همه‌چیز خراب می‌شود؟ این به دلیل آن است که مسئولیت‌پذیری وجود ندارد. چرا باید «پارک دانشجو» به این روزگار بیافتد؟ فضایی که آبروی فرهنگی مملکت است، باید حفظ شود و در شرایط خوب حفظ شود. باید با مدیریت درست، کاری کنیم که مردم بتوانند با حضور در «پارک دانشجو» هم هواخوری کنند و هم تئاتر ببینند. نکته این‌جاست که این موقعیت باید از لحاظ مفهومی پاکیزه شود. حریم یعنی حرف الکی. حریم غلط است؛ باید شهر سالم باشد.»
رضا بابک هم در مصاحبه‌ای تلفنی گفت: «مسئلۀ حضور معتادان این روزها در همۀ پارک‌های سطح شهر وجود دارد و فقط مختص به «پارک دانشجو» نیست. متأسفانه، پارک‌ها در شکلی وسیع، به محلی برای مصرف مواد مخدر تبدیل شده اند.»
در ادامۀ این برنامه، محمدرضا حیدری، کارگردان تئاتر که قرار است «همه‌چیز می‌گذرد، تو نمی‌گذری» نوشتۀ محمد چرمشیر را در «سالن شهرزاد» روی صحنه ببرد، دربارۀ اجرای خود صحبت کرد.
در پایان این برنامه، امینی دربارۀ جشنوارۀ «مونو پرفورمنس» گفت: «بازبینیِ این جشنواره تمام شده و ما در حال دریافت و بارگذاری آثار در سایت جشنواره هستیم.» او ادامه داد: «این جشنواره، از سوی مؤسسۀ «تماشاگان» حمایت می‌شود و ما با مرکز تئاتر «مولوی» هم همکاری خواهیم داشت. این جشنواره، از یکم تا هفتم فروردین‌ماه ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد که اختتامیۀ آن مصادف با روز جهانی تئاتر خواهد بود. این جشنواره، به شکل مجازی برگزار خواهد شد.»
«رادیو نوفل»، هر هفته روزهای شنبه، به شکل زنده از لایو اینستاگرامِ «عمارت نوفل‌شاتو» نشان داده می‌شود و به شکل فایل صوتی، در فضاهای مجازی پخش می‌شود.
تاریخچه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر منتشر شد
تاریخچه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر اولین جلد از مجموعه کتب پژوهشی تاریخچه جشنواره های تئاتر ایران منتشر شد. کتاب «تاریخچه جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر» نوشته تقی اکبرزاده با همکاری شهناز علیپور زمانی به عنوان اولین جلد از مجموعه کتب پژوهشی تاریخچه جشنواره‌های تئاتر ایران منتشر شد.
کتاب حاضر، جزو برنامه‌های سی و هشتمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با دبیری نادر برهانی مرند بود که در آن جشنواره رونمایی شد و اخیرا منتشر شده است.
در توضیح نویسنده درباره این کتاب آمده است: «با توجه به گستره وسیع تئاتر ایران، یکی از روش‌های قابل تحقق برای شناخت گذشته تئاتر کشور، بخش‌بندی و اولویت‌بندی شناخت تولیدات آثار نمایشی است؛ از جمله بخش‌بندی به اجراهای عمومی و اجراهای مناسبتی (جشنواره‌ای).
آثار نمایشی در ایران، همانند بسیاری از مناطق جهان در دو شکل اجرای عمومی و اجرای مناسبتی (از جمله اجرای جشنواره‌ای) جاری است. در ایران، جشنواره تئاتر فجر، مهمترین جشنواره تئاتری است و بیشتر اجراهای عمومی – حداقل در تهران – به‌نوعی با این رویداد مرتبط است یا قبل از اجرای عمومی یا پس از اجرای عمومی؛ از این‌رو، شناخت گذشته جشنواره تئاتر فجر، به‌مثابه شناخت بخش قابل توجهی از گذشته تئاتر ایران است.
امید است بررسی گذشته جشنواره تئاتر فجر، مقدمه و زمینه‌ساز بررسی گذشته سایر جشنواره‌های تئاتر کشور باشد، که همه این‌ها بخشی از تاریخ تئاتر ایران است.»
علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه نسخه الکترونیکی این کتاب، به سایت انتشارات نمایش به نشانی اینترنتی https://namayesh.org مراجعه کنند.