دولت چه نقشی در تعیین مزد کارگران دارد؟

- ایرنا نوشت: «حاتم شاکرمی» درباره روند تعیین حداقل دستمزد کارگران، گفت: مرجع تعیین دستمزد، شورای عالی کار متشکل از نماینده کارگری، کارفرمایی و دولت است، بنابراین دولت به تنهایی راجع به دستمزد تصمیم نمی‌گیرد.

وی افزود: همانطور که در قانون آمده دولت در تعیین دستمزد نقش تعیین کننده ندارد و سعی می‌کند تفاهم و تعادل را بین کارگر و کارفرما ایجاد کند و وزارت تعاون نیز بنا ندارد که در این موضوع دخالت کند بلکه تنها تعدیل نظرات طرفین را در دستور کار دارد و نقطه اثرگذار این است که بین کارگر و کارفرما تفاهم ایجاد شود.

معاون روابط کار وزیر تعاون درخصوص دلیل تعیین دستمزد در روز‌های پایانی سال گفت: این امر به دو دلیل است یکی اینکه می‌خواهیم افزایش دستمزد کارکنان دولت در مجلس که در پایان سال در بودجه مصوب تعیین می‌شود، مشخص شود، زیرا در کشور باید هماهنگی بین افزایش مزد‌ها وجود داشته باشد.

وی ادامه داد: دیگر اینکه یکی از شاخص‌های تعیین دستمزد تورم و تعیین قیمت سبد معیشت زندگی است و این شاخص‌ها در پایان سال نهایی می‌شود بنابرای تعیین مزد به پایان سال کشیده می‌شود و این مهم تنها در کشور ما نیست بلکه عمده کشور‌ها مزد کارگران را در پایان سال تعیین می‌کنند.

رشد ۲ درصدی دریافتی کارگران نسبت به نرخ تورم

شاکرمی درباره روند افزایش دستمزد در دولت تدبیر و امید گفت: در بحث افزایش مزد از سال ۹۲ تا کنون، همواره دولت تلاش کرده میانگین افزایش حداقل دریافتی کارگران بیش از تورم باشد. از همین رو توانستیم میزان دریافتی کارگران را بیش از ۲ درصد نسبت به نرخ تورم افزایش دهیم.

وی افزود: سال گذشته در تعیین دستمزد ۹۹ حداقل مزد و مزایای کارگران ۴۲ درصد افزایش داشت، اما در طول سال با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی با افزایش قیمت‌ها مواجه شدیم که این امر میزان افزایش خوب حداقل دریافتی کارگران را کمرنگ کرد و امروز شاهد هستیم با این افزایش هنوز کارگران در بحث تامین هزینه زندگی خود مشکل دارند.

این مقام مسوول اظهارداشت: در دو سال گذشته، مزد کارگران در سال ۹۸ را ۳۶.۵ درصد افزایش دادیم و در سال ۹۹ با وجود نرخ تورم ۳۴.۸ درصد، حداقل دریافتی کارگران ۴۲ درصد رشد داشت.

وی ادامه داد: کمک هزینه مسکن تا قبل از دولت تدبیر و امید ۴۰ هزار تومان بود و این رقم در دو سال اخیر (سال ۹۸ و ۹۹)، به ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.

معاون وزیر تعاون با اشاره به اینکه از دو دهه قبل بین افزایش حقوق کارگران و میزان هزینه زندگی آن‌ها شکاف وجود دارد، گفت: ترمیم یکباره شکاف بین افزایش حقوق و هزینه‌های زندگی برای اقتصاد ما و فعالان اقتصادی و بنگاه‌ها شوک آور است و به دلیل شرایط اقتصادی حاکم واحد‌های تولیدی ما تاب آوری ترمیم این شکاف را ندارند.

قانون اجازه تعیین مزد چند باره در سال را نمی‌دهد

وی در پاسخ به این سوال که آیا قانون اجازه می‌دهد چند بار در سال برای دستمزد تصمیم بگیریم؟ گفت: در ماده ۴۱ قانون کار به صراحت گفته شده سالی یک بار دستمزد تعیین شود یعنی تصمیم سالیانه در قانون آمده است.

شاکرمی افزود:، اما اینکه تعیین دستمزد برای کل کشور یکسان خواهد بود یا خیر؛ این ظرفیت تحت عنوان مزد ملی و منطقه‌ای در قانون پیش‌بینی شده و شورای عالی کار می‌تواند دستمزد منطقه‌ای و یا برای صنایع خاص نیز در نظر بگیرد.

وی با اشاره به اینکه زیرساخت تعیین مزد منطقه‌ای فراهم نیست، افزود: تعیین مزد منطقه‌ای دو بار در کشور تجربه شد، یکی قبل از انقلاب که به مدت دو سال این تصمیم اجرا شد، اما به دلیل افزایش مهاجرت و احساس تبعیض و بی‌عدالتی مزدی این تصمیم اصلاح و بار دیگر به مزد ملی بازگشت.

معاون وزیر تعاون ادامه داد: در سال ۱۳۸۵ نیز مقرر شد مزد متفاوت برای قرارداد‌های دائم و موقت اعلام شود و با وجود اینکه تفاوت حداقل مزدی برای این دو گروه زیاد نبود، اما احساس تبعیض کارگران قراردادی دائم موجب اعتراضات گسترده‌ای شد و شورای عالی کار در میانه سال مصوبه خود را اصلاح کرد و به مزد یکسان برگشت.

دولت مخالفتی با مزد منطقه‌ای ندارد مشروط به اینکه حداقل‌ها پیش‌بینی شود

وی اظهارداشت: بسیاری از افرادی که طرفدار مزد منطقه‌ای هستند در مذاکرات عنوان می‌کنند که حداقل مزد حذف شود، اما وزارت تعاون با این موضوع مخالف است چرا که باید حداقل‌ها را برای مناطق پیش‌بینی کنیم، اما در مجموع اگر کارگر و کارفرما در بحث تعیین حداقل مزد منطقه‌ای یا صنایع مختلف موافقت داشته باشند، دولت مخالفتی با آن نخواهد داشت.

شاکرمی اضافه کرد: امروز تشکل‌های کارگری و کارفرمایی در صنایع و مناطق مختلف می‌توانند براساس ظرفیت‌های موجود در قانون کار در قالب مذاکرات و پیمان‌های دسته جمعی حقوق متفاوت غیر از حداقل پیش‌بینی شده در مصوبه شورای عالی کار تعیین کنند.

وی با تاکید براینکه دولت مخالف حذف حداقل مزد است، گفت: ما قائل به تعیین حداقل مزد حتی در مزد متفاوت منطقه‌ای و صنایع خاص هستیم.

معاون وزیر تعاون گفت: در بحث تعیین دستمزد کارشناسان و افراد متفاوت در مسوولیت‌های مختلف اظهارنظر می‌کنند، اما این اظهارنظر‌ها شخصی است و تنها مرجع تصمیم‌گیری در مورد تعیین حداقل مزد، شورای عالی کار است و غیر از این شورا هیچ مرجعی در قانون برای تعیین دستمزد پیش‌بینی نشده است و این تصمیم تنها در اختیار شورای عالی کار قرار دارد.