شهرداری باید به سمت ایجاد درآمد‌های مولد حرکت کند

محمد حقانی عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران درباره سهمی که کمبود منابع مالی و ناکارآمدی مدیریتی در مشکلات مربوط به رشد و توسعه شهری دارند به میزان گفت: من ناکارآمدی مدیریتی را مشکل عمده در رشد و توسعه شهری می‌دانم. کلانشهر تهران برای رشد و توسعه شهری ظرفیت‌های درآمدی و درآمدزایی عمده‌ای دارد که اگر به درستی مدیریت شود از این رانت مثبت می‌توان حداکثر استفاده را برد. این درست است که شهرنشینی عوارض و آفاتی را به همراه دارد، اما ظرفیت‌های متفاوتی را هم به وجود می‌آورد. یکی از این ظرفیت‌ها هم مساله درآمدزایی است؛ بنابراین گرفتن وام یا فروش تراکم اقدام‌هایی نیست که بتواند به ایجاد درآمد‌های پایدار منجر شود.

 

وی ادامه داد: البته من تصور می‌کنم به راحتی نمی‌توان تراکم را حذف کرد، چون رزق و روزی شهرداری به این تراکم‌ها و فروش زمین و تغییر کاربری‌ها وصل شده است. البته تا جایی که من اطلاع دارم خوشبختانه تغییر کاربری‌ها متوقف شده و دیگر چندان تغییر کاربری اتفاق نمی‌افتد. ولی درهرحال وقتی که هشتاد درصد از درآمد شهرداری به هر شکلی به زمین وصل می‌شود نمی‌توان تراکم فروشی را متوقف کرد. این درآمد‌ها می‌تواند از طریق تغییر کاربری، فروش تراکم یا عوارض قانونی اتفاق بیفتد.

 

حقانی اظهار داشت: وقتی هشتاد درصد درآمد‌ها به این موارد مربوط می‌شود نمی‌توان این منابع درآمدی را به یک باره کنار گذاشت. من بار‌ها این نکته را گفته ام باید با یک شیب ملایم ده درصد در سال این اقتصاد بیمار شهری را که مثل اقتصاد بیمار کشور که وابسته به نفت است به سمت و سوی درآمد‌های پایدار هدایت کرد. یکی از درآمد‌های پایدار شهرداری در گذشته اینطور بود که هر یک از مناطق شهر تهران خودشان به مثابه یک آژانس املاک بودند. به این معنا که با توجه به آن ظرفیت‌هایی که داشتند هم می‌توانستند ملک بخرند و هم ملک بفروشند.

 

 

وی افزود: درحال حاضر، اما همه اقدامات به دوش مرکز افتاده و شهرداری‌های مناطق متاسفانه اختیارات لازم را ندارند. من فکر می‌کنم باید آیین نامه‌ها تعیین و مشخص شود و اختیارات لازم به شهرداری‌های مناطق داده شود تا با توجه به معیار‌ها و مقررات خودشان درآمدزایی کنند. نباید مناطق را در فشار قرار داد که صرفا از تراکم یا عوارض ساختمانی درآمد داشته باشند؛ بنابراین من مدیریت را در حل مشکلات مربوط به رشد و توسعه شهری بسیار موثر می‌دانم.

 

عضو سابق شورای شهر تهران بیان داشت: از طرف دیگر موضوع مهمتر به مساله مشارکت بر می‌گردد. امروز در نقاط توسعه یافته دنیا به این شکل نیست که همه کار‌ها بر دوش شهرداری یا دولت باشد. در جامعه ما هم باید از مشارکت بخش خصوصی بهره برده شود و پروژه‌های مشارکتی راه اندازی شود تا از ظرفیت‌های موجود در کلانشهر تهران استفاده شود.

 

حقانی خاطرنشان کرد: البته من تصور می‌کنم برای انجام چنین اقداماتی نیاز نیست که خیلی هم به خارج متکی باشیم. خوشبختانه امروز ظرفیت‌های فنی و مهندسی که در داخل کشور ایجاد شده و سرمایه‌های سرگردان داخلی که دنبال سکه و ارز یا خرید و فروش زمین می‌گردند را می‌توان به کار گرفت. در واقع این نوع سرمایه‌ها از درآمد‌های غیر مولد تغذیه می‌کنند. می‌توان با به کار گرفتن این سرمایه‌ها به سمت ایجاد درآمد‌های مولد حرکت کرد. در مترو می‌توان با چندین سرمایه گذار قرارداد بست و به راحتی مترو را توسعه داد. همین کار را می‌توان برای اتوبوسرانی هم انجام داد و در زمینه زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی مشکلات را مرتفع کرد. البته مسوولان شهری و دولتی در بهره برداری باید کمک سرمایه گذار باشند. چون نمی‌توان بلیط مترو یا اتوبوس را با همان قیمت تمام شده فروخت. به همین خاطر شهرداری، دولت و مردم به عنوان سه ضلع مثلثی هستند که با هم افزایی می‌توانند به برگشت سرمایه کمک کنند.