نیازی: شناسایی علایق نسل امروز مهمترین رویکرد برای افزایش سرانه مطالعه است

یحیی نیازی در گفت‌وگو با پیرامون استفاده مناسب از اوقات فراغت گفت: اوقات فراغت ناخواسته‌ای که از توسعه بیماری کرونا ناشی شده، زمان مناسبی برای افزایش سرانه مطالعه فراهم کرده و البته آمار دقیق و مشخصی از میزان افزایش یا کاهش سرانه مطالعه در این مدت وجود ندارد، اما آنچه به نظر می‌رسد و بر اساس مشاهدات میدانی سرانه مطالعه چندان افزایش پیدا نکرده است.

وی در همین راستا ادامه داد: بخش عمده‌ای از جامعه را نسل جوان تشکیل می‌دهد این افراد عموماً بیشتر وقت اوقات فراغت خود را در فضایی مجازی و با سرکشی به شبکه‌های متعدد پر می‌کنند.

نیازی پیرامون فضای مجازی ابراز کرد: گذراندن اوقات فراغت در فضای مجازی را نمی‌توان بد دانست، زیرا چنانچه بر اساس برنامه ریزی مناسب از آن استفاده شود می‌تواند ارزنده باشد این امردر کنار برنامه‌ای برای مطالعه منسجم قطعا تاثیر بسزایی در افزایش اطلاعات و سرانه مطالعه خواهد داشت، البته مطالعه با کمک کتاب‌های الکترونیک و یا مطالبی که در برخی از سایت‌ها یا گرو‌ها از کتاب‌ها منتشر می‌شود قطعا ارزنده و اثر گذار است با این همه من معتقدم مطالعه مکتوب چیز دیگری است.

وی در همین راستا ابراز کرد: برنامه‌های منسجم که سیر مطالعاتی را در پیش داشته باشد عملکردی جذاب برای فضای مجازی خواهد بود، زیرا بیشتر زمان زندگی افراد در این فضا می‌گذرد حال اگر اطلاعاتی ارزشمند در این فضا منتشر شود که بتواند همانند کتاب باشد قطعاً رویکردی ارزنده و کاربردی خواهد بود. مطالبی که اکنون در فضای مجازی وجود دارد مطالبی پراکنده است که حاصل آن افزایش سرانه مطالعه نمی‌شود.

نویسنده کتاب «جاده استراتژیک فاو بصره» تصریح کرد: از آنجا که بیشتر اطلاعاتی که در فضای مجازی منتشر می‌شود نمی‌تواند کمکی به سرانه افزایش مطالعه کند لذا همچنان مطالعه کتاب می‌تواند بهترین رویکرد محسوب شود.

نیازی ضرورت توجه متولیان عرصه فرهنگ را امری مهم دانست و تاکید کرد: باید فرهنگ مطالعه را در بین اقشار مختلف جامعه به امری درونی و همیشگی تبدیل کنیم و برای این منظور نیاز است تا مراکزی به عنوان متولیان توسعه و گسترش فرهنگ در کشور شکل بگیرند، این فرصت می‌تواند به گروه‌ها و دسته جات همسان مثلاً رده سنی دانشجویان و یا رده سنی دانش‌آموزان به ارائه اطلاعات بپردازد، چنانچه در فضای مجازی کتاب‌های پرمحتوا و قابل توجه به اشتراک گذاشته شود می‌توان گفت که سیر مطالعه جمعی شکل گرفته و تحولی عظیم در حوزه افزایش سرانه مطالعه خواهد داشت این مهم حتی در زمان بیماری‌هایی مانند کرونا نیز کاربردی خواهد بود، زیرا از راه دور افراد می‌توانند همزمان به مطالعه اطلاعاتی ارزشمند و یا حتی در ساعاتی خاص به مطالعه بپردازند.

وی با اشاره به افزایش بیماری کرونا و محدودیت حاصل از این بیماری ابراز کرد: یک سال از ابتدایی‌ترین روز‌هایی که بیماری کرونا وارد کشورمان شد می‌گذرد در این مدت اوقات فراغت بسیاری فراهم شد و مدارس تعطیل شدند و شرایط بسیار مناسبی برای افزایش سرانه مطالعه فراهم شده، اما ما شاهد افزایش کتاب و کتابخوانی نبودیم.

نویسنده کتاب «اینجا خط مقدم است» عدم نپرداختن مردم به مطالعه را مورد بررسی قرار داد و افزود: اگر امروز مردم به افزایش سرانه مطالعه توجهی ندارند دلیلش را باید در عدم اشاعه فرهنگ مناسب مطالعه در کشور دانست از سوی دیگر مردم برنامه ریزی مناسبی برای اوقات فراغت در بین مردم وجود ندارد، آن‌ها بیشترین زمان خود را در فضای مجازی می‌گذرانند این امر در گروه سنی جوانان بیشتر دیده می‌شود.

نیازی پیرامون محتوای جذاب کتاب‌های تولید شده ابراز کرد: تولید کتاب‌هایی با محتوا‌های جذاب و با کیفیت یکی از مهمترین مواردی است که همواره مورد تاکید قرار می‌گیرد واقعیت این است که کتاب‌های خوبی تولید شده، اما از آنجا که موضوعات مطابق با نیاز امروز جامعه مد نظر تولید کننده اثر قرار نگرفته و کتاب‌ها کمتر به فعالیت‌های اجتماعی و سوژه‌های ناب مورد نیاز جامعه نپرداخته‌اند مورد توجه مخاطبان قرار نگرفته و مخاطب از مطالعه فاصله گرفته است.

وی به ویژگی‌های نسل جوان امروز اشاره و تصریح کرد: نسل جوان امروز دارای ویژگی‌های خاصی است دغدغه‌های روزانه و مشغله فراوان سبب شده مسیر گرایش جوانان به فضای مجازی و بی علاقگی به دنبال کردن اطلاعات ارزشمند به یک عادت تبدیل شود البته باید در نظر داشت که این مشغله‌ها، مشغله‌های واقعی نیست بلکه مشغله‌هایی کاذب است که جلوی سازندگی و تحول افکار جوانان و جامعه را می‌گیرد ازسوی دیگر نسل امروز افرادی پرسش گر نیستند و نیاز نمی‌بینند که به دنبال پاسخ جواب سوالات خود باشند مجموع این ویژگی‌ها باید توسط کارشناسان فرهنگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته تا زیر ساخت‌های مناسب برای مطالعه فراهم شود.

نیازی لزوم ایجاد ساختار‌های مناسب برای تحول دیدگاه جامعه را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: حتی فیلم‌های خوب نیز می‌توانند نسل جدید را در مسیر متفاوت قرار دهند آنان را به سوی کنکاش در جستجو بکشانند، اما سریال‌های تکراری و فیلم‌های تاریخ مصرف گذشته سبب شده که در این حوزه اتفاق خاصی شکل نگیرد اطلاعات عمومی جوانان افزایش ویژه‌ای پیدا نکند.