کاخ سفید با توسل به بازی «اول ایران بعد آمریکا» به دنبال چیست؟
- جو بایدن، رییس جمهور آمریکا پیش از آنکه در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود و دونالد ترامپ را کنار بزند، درباره بازگشت به برجام سخن گفته بود والبته گفته بود که سیاست او «هوشمندانه» خواهد بود.
مقامهای کنونی آمریکا از زمان روی کار آمدن و حتی پیش از آن میگفتند و هنوز هم میگویند که «فشارهای حداکثری»، دونالد ترامپ، بی نتیجه بوده است.
اگر این موضع را بخواهیم تحلیل کنیم نتیجه این تحلیل قاعدتا به لغو تحریمها ختم میشود، دولتی که «فشار حداکثری» را بینتیجه میداند باید تحریمها را لغو کند اما با وجود اعتقاد به بی تاثیر بودن فشارهای حداکثری میبینیم بایدن همچنان به این سیاست پایبند است.
آمریکا با اینگونه مواضع و سخنان یک نمایش را آغاز کرده است.
مقامهای آمریکایی با سیاستهای خود در قبال ایران به سان این ضرب المثل رفتار میکنند که «یکی به میخ میزند یکی به نعل»؛ در واقع لغو نکردن تحریمهای اقتصادی علیه ایران از سوی جو بایدن و سیاست فشار باصطلاح هوشمند از سوی او به مفهوم همین ضرب المثل است.
آمریکا از یک سو خواهان مذاکره با ایران در چارچوب برجام است بدون آنکه تحریمهای علیه ایران را لغو کند، از سوی دیگر خواهان مذاکرات مستقیم با ایران میشود بدون آنکه امتیازی بدهد و تنها در مقاطعی به صورت نمادین و نمایشی دست به اقداماتی میزند و القاء میکند که این اقدامات کارهای بزرگی است و ایران به خاطر همین اقدامات باید به ادامه کاهش تعهدات خود پایان دهد.
آمریکاییها حتی به دروغ درباره زندانیان آمریکایی در ایران ادعا میکنند که با ایران وارد مذاکره شدهاند در حالی که چنین مذاکراتی آغاز نشده و صحت ندارد.
حتی اخباری در رسانههای غربی منتشر میشود که ادعا دارد جو بایدن در حال بررسی لغو تحریمهای وضع شده علیه ایران است.
نشریه انگلیسی ساندی تایمز اخیرا در گزارشی به نقل از یک مقام امنیتی آمریکایی مدعی شد که جو بایدن به دنبال آن است که تحریمهای وضع شده علیه ایران را با هدف حفظ توافق هستهای ۲۰۱۵ کاهش دهد و این توافق را به مسیر خود بازگرداند.
اخباری از این دست در چارچوب همان سیاست فشار باصطلاح هوشمندانه علیه ایران منتشر میشود و در جریان است که بایدن وعده آن را داده بود.
با توجه به سیاستی که آمریکاییها در پیش گرفتهاند، ایران چه واکنشی باید داشته باشد؟
ایران خواهان لغو تحریمهای اقتصادی علیه خود است، خواستهای که منطقی و قانونی است، آمریکا باید به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمن ملل تن بدهد، اما تاکنون نرمشی از سوی واشنگتن دیده نشده است.
آمریکا تاکید دارد که ایران باید گام اول را بردارد و به تعهدات خود بازگردد.
از سوی دیگر بایدن و تیمی که در کابینه خود چیده بر روی مسائل دیگر هم متمرکز شدهاند، توانمندی موشکی و نفوذ منطقهای ایران.
سفر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز در راستای اجرای تصمیم ایران برای خروج از پروتکل الحاقی بود.
تاکید ایران به لغو همه تحریمها پس از راستی آزمایی و سپس بازگشت به تعهدات برجامی تاکتیک درستی است که از استراتژی برخوردار است.
در صورتی که آمریکا و اروپا خواهان زنده ماندن برجام باشند باید تن به این خواسته بدهند و همه تعهدات خود را نیز اجرا کنند و هر گاه آنها بدعهدی کردند کاهش تعهدات از سوی ایران با سرعت بیشتری آغاز خواهد شد.
اگر آمریکا و اروپا به برجام بازگردند و به تعهدات خود پایبند باشند، تاکتیک ایران با استراتژی دقیقی که رهبر معظم انقلاب آن را بیان کردند یک دستاورد دراز مدت خواهد بود که ادامه روند لغو تحریمها به مدت طولانی را در پی خواهد داشت.
آمریکا به خاطر همان هژمون فرو ریخته که هنوز نمیخواهد خود را از تک و تا بیندازد، کوتاه آمدن و نرمش را در مقوله برجام یک عقب نشینی میداند که نشان دهنده ضعف او است، برای همین است که بازی اول ایران بعد آمریکا را آغاز کرده است و دقیقا به همین خاطر ایران نباید تن به خواسته واشنگتن بدهد، چرا که در صورت شکل گیری مذاکرات، دست برتر با آمریکاییها خواهد بود.