فیلم| پایان تحریم تسلیحاتی ایران چگونه رقم خورد؟

– مهر ماه ۹۹ تحریم تسلیحاتی ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و توافق هسته‌ای به پایان رسید.

دولت سابق آمریکا تلاش‌های بسیاری رابرای جلوگیری از لغو تحریم تسلیحاتی ایران انجام داد با این وجود در عرصه بین المللی این تلاش‌ها تنها به انزوای بیشتر واشنگتن منتهی شد.

اقدام واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران

رسانه‌های آمریکا گزارش دادند که دولت «دونالد ترامپ» در حال کار کردن بر روی قطعنامه‌ای برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران است.

«واشنگتن پست»، در گزارشی هدف از این طرح را تحت فشار قرار دادن شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران توصیف کرد.

«مایک پمپئو»، وزیر خارجه وقت آمریکا، از جمله افرادی بود که تلاش‌های بسیاری برای جلوگیری از پایان یافتن تحریم تسلیحاتی ایران انجام داد؛ پمپئو با ارائه این طرح قصد داشت تا اعضای شورای امنیت را وادار کند تا با واشنگتن همراهی کنند.

ارائه قطعنامه با شورای امنیت سازمان ملل

در پی این تحولات، آمریکا پیش نویس قطعنامه‌ای را برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارائه داد.

از زمان مطرح شدن این استدلال، کارشناسان و تحلیلگران حتی در آمریکا مشروع بودن آن را به چالش کشیدند چرا که در سال ۲۰۱۸ دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» به طور یکجانبه از توافق هسته‌ای خارج شده بود.

هدف از این استدلال حقوقی اعمال فشار به شورای امنیت برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران بود؛ با این وجود ماه آگوست و نخستین قطعنامه آمریکا در شورای امنیت با مخالفت روسیه و چین و استقبال سرد متحدان واشنگتن، روبرو شد.

ارائه دومین قطعنامه به شورای امنیت

قطعنامه نخست آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل نه تنها با واکنش منفی چین و آمریکا مواجه شد بلکه متحدان واشنگتن اگرچه موضع گیری سرسختانه‌ای نکردند، اما با واشنگتن نیز همراه نشدند.

رای گیری شورای امنیت

در رای گیری شورای بر سر قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، از مجموع ۱۵ کشور عضو، روسیه و چین رای مخالف، ۱۱ کشور رای ممتنع و به جز خود آمریکا تنها «جمهوری دومنیکن» به تمدید تحریم تسیلحاتی ایران رای مثبت داد؛ حتی این قطعنامه به مرحله ۹ رای لازم برای رسیدن به وتو را نیز کسب نکرد.

این موضع گیری شورای امنیت خشم مقام‎های آمریکایی را در پی داشت.

تهدید به فعال کردن «مکانیسم ماشه»

دولت آمریکا در پی شکست در شورای امنیت و عدم موفقیت در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تهدید به فعال کردن تحریم‌های ایران از طریق باصطلاح «مکانیسم ماشه» کرد.

در پی شکست آمریکا در شورای امنیت، کشور‌های اروپایی بار دیگر بر لزوم پایبندی به توافق هسته‌ای تاکید کردند و مقام‎های انگلیس، فرانسه و آمریکا مخالفت خود را با تصمیم آمریکا برای فعال کردن مکانیسم «اسنپ بک» اعلام کردند.

واشنگتن در پی شکست در شورای امنیت در برابر ایران که بسیاری از رسانه‌ها و کارشناسان آن را «انزوای آمریکا در برابر ایران در عرصه بین المللی» توصیف کردند، اعلام کرد که مکانیسم بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را آغاز خواهد کرد.

ماه سپتامبر آمریکا به صورت یکجانبه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را فعال کرد؛ علاوه بر مخالفت چین و روسیه با این اقدام، مقام‎های اتحادیه اروپا و از جمله «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ،مخالفت خود را با این اقدام اعلام کردند.

در نهایت و با وجود تمامی تلاش‌های واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، تحریم‌های تسلیحاتی به پایان رسیدند؛ واشنگتن پس از پایان تحریم‌های تسلیحاتی ایران و شکست در صحنه بین المللی ادعا کرد که شرکت‌های درگیر در مراودات تسلیحاتی با ایران هدف تحریم‌های ثانویه قرار خواهند گرفت.