پرونده خاشقجی سنگ محک رویکرد بایدن در قبال عربستان

- «دیوید هرست»، سردبیر پایگاه «میدل ایست آی» در یاداشتی پرونده «جمال خاشقجی»، منتقد رژیم سعودی را که توسط دولت عربستان در کنسولگری این کشور در ترکیه در سال ۲۰۱۸ به قتل رسید، سنگ محک ادعا‌های «جو بایدن»، رییس جمهور جدید آمریکا در مورد عربستان می‌داند.

 

وی از روابط واشنگتن و ریاض پس از ادعا‌های بایدن مبنی بر منفور بودن عربستان، به عنوان آزمایشی دشوار برای سیاست خارجی وی نام می‌برد که با سنگ محکی به نام «جمال خاشقجی» آزموده می‌شود.

 

از نگاه هرست، تاکید بایدن بر خاتمه یافتن جنگ یمن و نیز توقف فروش تسلیحات به عربستان را می‌توان با نگاهی به وضعیت تقسیم قدرت در یمن، بی نتیجه بودن این جنگ ۶ ساله، هزینه‌های اقتصادی ناشی از آن و مخاطرات متوجه عربستان و البته پایگاه‌های آمریکایی توضیح داد.

 

این مهم را می‌توان در اجتناب «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا از مقصر خواندن «محمد بن سلمان» در قتل خاشقجی و تاکید وی بر عربستان به عنوان شریکی بسیار مهم دید.

 

به اعتقاد هرست، تنها کاری که بایدن باید برای نشان دادن درستی ادعاهایش انجام دهد، اتخاذ موضعی اصولی مبنی بر عدم حمایت از پادشاهی بن سلمان است.

 

گام بعدی نیز درخواست از دبیرکل سازمان ملل برای تشکیل کمیسیون تحقیق در مورد قتل خاشقجی و وضع مجازات برای مرتکبان آن است.

 

در عین حال بایدن می‌تواند با فشار بر خانواده سلطنتی عربستان، خواهان برکناری بن سلمان بدون انجام کودتا شود.

 

این امر با توجه به وجود برادران، عمو‌ها و عموزاده‌های تحصیلکرده و باتجربه‌ تر بن سلمان که می‌توانند جایگزین وی شوند، گزینه‌ای شدنی است؛ چراکه بن سلمان فاقد هرگونه پایگاهی است و تنها با ابزار ارعاب حکومت می‌کند.

هرست می‌گوید، اگر بایدن هیچ یک از گزینه‌های مذکور را اجرایی نمی‌کند، تنها یک دلیل دارد؛ حمایت از اسرائیل.

 

رویکرد بایدن در مورد اسرائیل از سال ۱۹۸۶ که سناتوری جوان از «دِلاوِر» بود، تاکنون تغییر نکرده است.

 

وی نه تنها محل سفارت آمریکا در اسرائیل را تغییر نداد، بلکه توافق «آبراهام» را به رسمیت شناخت و الحاق ارتفاعات جولان به اراضی اشغالی را تصدیق کرد.

 

از نظر هرست، حتی بایدن در ادامه کار ترامپ، عربستان بن سلمان را به عنوان یکی از بنیانگذاران اصلی این توافق به «آبراهام» ملحق می‌کند؛ چرا که با این توافق، آمریکا می‌تواند با خیال راحت نقش کمتری در منطقه داشته باشد و نقش دیپلماتیک و امنیتی اسرائیل را گسترده‌تر کند.

 

با وجود این روند، باید گفت که توافق «آبراهام» میخی است بر تابوت ادعای دموکراسی خواهی غرب در جهان عرب؛ چرا که این توافق را دولت‌های عرب برخلاف خواست مردم کشورهایشان و توجه به منافع فلسطینیان امضا کردند.

 

از نظر سردبیر «میدل ایست آی»، عربستان شاید بتواند قیام مردمی را به عقب بیندازد یا آن را سرکوب کند، اما نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد.