همه آنچه در مورد سرطان باید بدانیم
هشدار در مورد افزایش سرطان در ایران / سن مهمترین عامل رشد سرطان
محمد اسماعیل اکبری نسبت به افزایش سرطان در ایران هشدار داد و گفت: سن مهمترین عامل رشد سرطان است و ۷۰ درصد علت ابتلا به این بیماری محسوب میشود چرا که درگیری به سرطان معمولا در سنین بالا رخ میدهد.
وی ضمن اشاره به اینکه آمار درگیری کودکان زیر ۱۴ سال به سرطان حدود ۲ درصد است، ادامه داد: ۹۸ درصد از موارد ابتلا به سرطان در افراد بالای ۱۴ سال اتفاق میافتد و هر چه سن افراد بالاتر می رود احتمال درگیری شان به سرطان نیز بیشتر میشود و از آنجایی که میانگین سن جامعه در ایران در حال افزایش است، ابتلا به سرطان در کشور ما روند صعودی دارد.
مشاور عالی وزیر بهداشت با بیان اینکه عامل دیگری که موجب رشد سرطان در ایران شده است، ریز فاکتورهای عوامل خطر هستند که شامل وضعیت تغذیه، آب، هوا، استرس، استعمال دخانیات، مسائل و مشکلات روانی می شوند، اظهارکرد: استفاده از چربیهای حیوانی مانده، مشکلات اقتصادی و استرسهای ماندگار نقش بسزایی در رشد سرطان دارند.
رییس مرکز تحقیقات سرطان با اشاره به اینکه عامل دیگر ابتلا به سرطان ژنتیک است و به طور طبیعی برخی اقوام بیشتر از بعضی دیگر دچار این بیماری میشوند، افزود: ایران جزو ۲۲ کشور شرق دریای مدیترانه است که از نظر ابتلای ژنتیکی به سرطان در میانه جهان قرار دارد.
اکبری متذکر شد: با وجود اینکه کشور ما از لحاظ ابتلای ژنتیکی به سرطان در میانه جهان قرار دارد، اما درگیری افراد به سرطان به دلیل زیر فاکتورهای عوامل خطر روز به روز بیشتر میشود، چرا که تغذیه نامناسب، آلودگی هوا و عوامل استرس زا در ایران در حال افزایش است.
آیا ابتلا به سرطان علائم خاصی دارد؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا ابتلا به سرطان علائم خاصی دارد؟، گفت: سرطان نشانه دارد، اما کدام سرطان و چه نشانه ای؟ علائم در سرطان های مختلف، متفاوت است؛ برای مثال سرطان های گوارشی نظیر سرطان های معده، روده، پانکراس، کبد و... لاغر کننده هستند و چنانچه فردی در سنین بالا در حال لاغر شدن است، باید در نظر بگیریم یکی از نشانه های سرطان می تواند لاغر شدن باشد البته به این معنی نیست که فرد حتما سرطان دارد.
مشاور عالی وزیر بهداشت ضمن اشاره به اینکه کم خونی نیز می تواند یکی از نشانه های ابتلا به سرطان باشد، افزود: اگر خانمی احساس کند در سینه اش توده وجود دارد و از آن ترشحات خون آبه ای خارج می شود می تواند از علائم سرطان باشد و همچنین بزرگی و سفت شدن توده تیروئید و تغییر صدا هم می تواند از نشانهها وجود این بیماری را هشدار دهد .
آیا سرطان احتمال ابتلا به کرونا را بالا می برد؟
رییس مرکز تحقیقات سرطان در پاسخ به این سوال که آیا سرطان احتمال ابتلا به کرونا را بالا می برد؟، گفت: افرادی که مبتلا به سرطان بوده اند و در حال حاضر بهبود یافته اند، در مواجهه با بیماری کرونا هم مانند افراد معمولی هستند، اما مبتلایان به سرطان که در حال حاضر بر روی آنها اقدامات درمانی انجام می شود، از آنجایی که سیتم ایمنی ضعیف تری نسبت به سایر افراد دارند، در مقابل بیماری های ویروسی بیشر در معرض خطر هستند.
آیا ابتلا کرونا احتمال گرفتاری به سرطان را بیشتر می کند؟
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ابتلا کرونا احتمال گرفتاری به سرطان را بیشتر می کند؟، اظهار کرد: این مسئله حداقل ۱۵ سال دیگر مشخص می گردد چرا که عوامل خطری که موجب ایجاد سرطان می شوند، بین ۱۵ تا ۲۵ سال وقت می خواهند و اینگونه نیست که فردی امشب سیگار بکشد و فردا سرطان بگیرد.
نقش روحیه در سرطان
مشاور عالی وزیر بهداشت، گفت: مهمترین بحث در پیشگیری از ابتلا به سرطان مباحث معناگرایانه است و در دنیا بیشتر مسئله تغذیه مطرح میشود، اما خوشبختانه در چند وقت اخیر مسائل روانی و اجتماعی جایگاه بالاتری به نسبت تغذیه داشته است.
تغذیه چه نقشی در ابتلا به سرطان دارد؟
رییس مرکز تحقیقات سرطان ضمن اشاره به اینکه بعد از معنا گرایی، تغذیه اولین فاکتور در سرطان است و اهمیت ویژه ای دارد؛ گفت: غذا آن چیزی است که ما می خوریم و ریز مغذی ها ذرات ریزی نظیر روی، آهن، مس، انواع ویتامین ها و ... هستند که بدن به آنها احتیاج دارد.
وی ضمن تاکید بر اینکه برای جلوگیری از ابتلا به سرطان غذای ما باید شامل ریز مغذی ها شود، توضیح داد: غذایی که ما می خوریم باید انرژی لازم برای سوخت و ساز بدن را تامین کند و کالری به فعالیت فیزیکی هر فرد وابستگی مطلق دارد.
رییس مرکز تخقیقات سرطان با بیان اینکه بی توجهی به کالری که به شکل چاقی و اضافه وزن بروز پیدا می کند، می تواند یکی از عوامل ابتلا به سرطان باشد ، افزود: دور کمر با طول عمر نسبت عکس دارد و هر چه قدر دور کمر کمتر باشد طول عمر بیشتر است.
آیا میتوان با استفاده از طب سنتی سرطان را درمان کرد؟
اکبری در خصوص تاثیر طب سنتی بر درمان سرطان گفت: هیچ مقاله و کار تحقیقاتی در جهان وجود ندارد که نشان دهد، طب سنتی بر درمان سرطان موثر است. طب سنتی یک علم است که متاسفانه به دو صورت بیان میشود و در برخی موارد این علم توسط افراد عالم مطرح میشود و بعضی اوقات به دست اشخاصی میافتد که هیچ بویی از علم و دلسوزی نبرده اند.
رییس مرکز تحقیقات سرطان افزود: طب سنتی میتواند در مدیریت سرطان به عنوان طب مکمل موثر باشد اما هرگز نباید جایگزین درمانهای مدرن شود.
چند در صد از مبتلایان به سرطان بهبود پیدا میکنند؟
مشاور عالی وزیر بهداشت در خصوص میزان مرگومیر مبتلایان به سرطان با اشاره به اینکه در همه دنیا بعضی نوع از سرطانها کشنده هستند و زیر دو سال منجر به مرگ بیمار میشوند اما برخی دیگر ۱۰۰ درصد بهبود مییابند، گفت: اگر سرطانهای بدخیم و سرطانهای خوش را باهم در نظر بگیریم، حداکثر ۳۰ درصد مبتلایان طی ۵ سال آینده از دنیا میروند.
وی ادامه داد: وضعیت ایران در میزان زنده ماندن مبتلایان به سرطان بسیار افتخار آمیز است و از آمریکا بهتر است چرا که در آمریکا به با وجود علم بالا اشکالات درمانی فراوانی وجود دارد و به دلیل ساختارهای اجتماعی، بسیاری از بیماران مراقبت لازم را انجام نمیدهند، همچنین از بسیاری از اروپایی بهتر هستیم و یا با آنها برابر ایم.
رییس مرکز تحقیقات سرطان با بیان اینکه سرطانها مرحله بندی دارند و به استیجهای ۱،۲،۳و... تقسیم میشوند و ما اگر آنها را استیج به استیج و مرحله بالینی به مرحله بالینی مقایسه کنیم، بالای ۹۵ در صد بیماران سطح یک زنده میمانند، اظهار کرد: ۹۸ در صد بیمارانی که در سطح یک قرار دارند، زنده میمانند و در سطوح ۲ و ۳ تقریبا ۸۰ درصد بیماران بهبود مییایند و ما نباید از همان ابتدا به بیماران بگوییم که از دنیا میروند و این مسئله از اهمیت ویژه برخودار است.
مشاور عالی وزیر بهداشت ضمن اشاره به اینکه وضعیت کشور در زمینه زنده ماندن مبتلایان به سرطان سال به سال بهبود پیدا کرده است، افزود: این امر به دلایلی از جمله حضور جامعه پزشکی در بین مردم از این جهت که تعداد پزشکان و پراکندگی آنها در بین مردم بیشتر شده و افزایش حساسیت مردم به سلامت خودشان اتفاق افتاده چرا که مهمترین مولفه در سرطان زود تشخیص دادن آن است و وضعیت بیماری که زود مراجعه میکند با فردی که دیر مراجعه میکند بسیار متفاوت است، همچنین عامل سوم در کاهش مرگومیر سرطان مراقبت است، که در ایران بسیار با پیشرفت همراه بودهاست.
رییس مرکز تحقیقات سرطان بیان کرد: جالینوس ۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح از سرطان پستان سخن گفته و متدولوژی درمان برای آن تعریف کرده و همچنین ابوعلی سینا هزار سال قبل به صورت دقیق تری به تعریف سرطان پرداخته است و اینگونه مشخص میشود این بیماری جدید نیست.
وی ادامه داد: در خصوص اینکه زندگی مدرن میتواند موجب ابتلای بیشتر افراد به سرطان شود، دو نکته وجود دارد که شامل افزایش طول عمر و رفتار افراد در زندگی مدرن است.
رییس مرکز سرطان در این خصوص توضیح داد: با افزایش سن عوارض در فضایی به نام اکزونها در ژنوم جمع میشوند و موجب بروز مرض سرطان در یک فرد میگردند و همچنین رفتار افراد نقش بسزایی در ابتلا به سرطان دارد و برای مثال افراد در گذشته تا این اندازه از سیگار و دخانیات استفاده نمیکردند.
مشاور عالی وزیر بهداشت با بیان اینکه افراد در گذشته در یک فضای دودزا زندگی میکردند، اظهار کرد: در گذشته یک فضای کوچک هم آشپزخانه بود و هم محل کار و استراحت که این امر موجب ابتلای افراد به سرطان میشد.
وی متذکر شد: عوارض سبک زندگی مدرن نظیر مصرف دخانیات، استفاده از فست فودها و آلودگی هوا بیشتر از گذشته است و به همین دلیل افراد زیادتری در این دوران دچار سرطان میشوند، اما این بیماری جدید نیست و به تاریخ حیات بشر قدمت دارد.
رییس مرکز تحقیقات سرطان در پاسخ به این سوال که آیا سبک زندگی روستایی میتواند احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد، بیان کرد: در یک کار تحقیقاتی به بررسی ۵ عامل مرگ پرداختم و پنجمین عامل در آن بیماریهای مزمن ریوی شناخته شد که مهترین دلیل بروز این بیماریها مصرف دخانیات است و در این مطالعه متوجه شدم که میزان مرگ بر اثر این عارضه در روستاییان بیشتر از شهر نشینان است در حالی که استنباط میشود آلودگی هوا در شهر بیشتر از روستا است.
وی در این باره افزود: فقر عاملی است که موجب افزایش مرگومیر در روستاها شده و برای مثال یک روستایی در یک فضای کوچک زندگی میکند و اجاق غذا را در یک اتاق میگذارد و در همان فضا کار میکند و کودکش هم در همان جا حضور دارد که این دود موجب بروز بیماری سرطان میشود.
مشاور عالی وزیر بهداشت اضافه کرد: ممکن است در زیباترین باغهای ایران خانه یک روستایی آلودهترین مکان باشد و به طور کلی ابتلا به سرطان بستگی به زندگی در شهر و یا روستا ندارد و از میزان دودی که افراد استنشاق میکنند ناشی میشود و ممکن فردی با فقر گرفتار شود و شخصی با سیگار.