سفر منطقه‌ای ظریف مهم‌ترین سفر در طول وزارت او بود/ سفر طالبان به ایران با اطلاع دولت افغانستان بوده است
- سعید خطیب‌زاده امروز(دوشنبه) در نشست خبری خود با خبرنگاران ضمن تبریک ایام‌الله دهه فجر، به تشریح آخرین تحولات در عرصه سیاست خارجی پرداخت.
وی با اشاره به به سفر منطقه‌ای هفته گذشته محمدجواد ظریف به باکو، مسکو، ایروان، تفلیس، استانبول و نخجوان اظهار داشت: آقای ظریف یکی از مهم‌ترین و موفق‌ترین سفر‌های منطقه‌ای دوران وزارت خارجه خود را انجام داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در تشریح جزئیات این سفر گفت: موافقتنامه ایران و روسیه در امنیت اطلاعات در سفر ظریف به مسکو امضا شد. در این سفر موضوعات همکاری منطقه‌ای، اهمیت تحقق صلح و ثبات دائم در منطقه و مکانیزم پیشنهادی ۳+۳ ایران برای همکاری منطقه‌ای مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
طالبان بخشی از واقعیت افغانستان است
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه در خصوص سفر هیئت سیاسی طالبان به ایران، تصریح کرد: طالبان بخشی از واقعیت افغانستان است. دفتر سیاسی طالبان در دوحه و پاکستان به صورت رسمی فعالیت می‌کند. به صورت رسمی با دولت افغانستان در حال مذاکره هستند. این سفر هم به اطلاع دولت افغانستان رسیده بود و تبادل نظر شده بود. درباره فعالیت‌های این گروه، موضوع شهدای خودمان در مزار شریف فراموش نکردیم و همواره درباره عاملین آن گفت‌وگو کردیم.
وی با بیان اینکه این سفر در چارچوب گفت‌وگو‌های طالبان با دولت افغانستان انجام شده است، ابراز داشت: همواره اعلام کردیم از گفت‌وگو‌های بین‌الافغانی و این سیاست حمایت می‌کنیم. دولت ایران با دولت مستقر افغانستان نه تنها رابطه رسمی دارد، بلکه یکی از دو کشوری است که برخلاف کشورهای دیگر، از دستاورد‌های آنها حمایت می‌کند. تمام گفت‌وگو‌های انجام شده یا به خواست یا با اطلاع آنهاست.
اقدام آمریکا مبنای پاسخ متناسب ما خواهد بود
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که ایران در چه شرایطی بازگشت آمریکا به برجام را می‌پذیرد، افزود: ما منتظر اقدام آمریکا هستیم؛ یک رفع تحریم موثر و این یعنی همه تحریم‌هایی که بعد از روی کار آمدن ترامپ با گردن کشی درباره نرم‌های بین‌المللی و قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام رخ داد باید به صورت موثر لغو شوند و ما باید آثار رفع تحریمی را در ایران ببینیم. یک امضا بر روی کاغذ کفایت نمی‌کند و پاسخش فقط امضا بر روی کاغذ است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: آنچه که ما منتظریم اظهار نظر این و آن نیست. سرمایه این ملت باید قابل دسترسی باشد. نفت مبادله شود و پولش برگردد و زنجیره‌ای از آثار رفع تحریمی را ببینیم. هر زمان این اقدام را از سوی آمریکا ببینیم متناسب با آن پاسخ خواهیم داد. بازگشت آمریکا به برجام به صورت اتومات نیست، با یک امضا خارج شدند و با یک امضا نمی‌توانند وارد شوند.
خطیب‌زاده بیان کرد: اگر دولت بایدن دنبال تصحیح مسیر غلط آمریکاست باید اقدام کند. ما تنها به اقدام آمریکا نگاه خواهیم کرد و همچنان منتظریم ببینیم اقدامی صورت می‌دهد و اقدام آن مبنای پاسخ متناسب ما خواهد بود.
قرن بیست و یکم قرن کودتا نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مناسبات تهران و ریاض بعد از شکست ترامپ یادآور شد: درخصوص عربستان در دوران رژیم قبلی کاخ سفید بار‌ها گفته بودیم که موضع ما همکاری در منطقه بدون مداخله خارجی است که ریشه بحران، گرفتاری و ناامنی هستند و چندین دهه هستند که منطقه را گروگان سیاست‌های غلط خود کردند.
خطیب‌زاده درباره اظهارات مقامات آمریکایی درباره برجام گفت: تا اجرای تمام و کمال و بدون پیش‌شرط و رفع موثر تحریم‌ها رخ ندهد، آمریکا به عنوان ناقض تعهداتش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شناخته می‌شود. آنچه برای ما شناخته می‌شود، تعهدات پذیرفته شده آمریکا در برجام و قطعنامه شورای امنیت است.
وی افزود: دولت بایدن باید مسیر غلط دولت قبل را جبران کند. نه اظهارات مثبت، نه منفی، نه مخدوش و نه مبهم برای ما مهم نیست. اقدام دولت بایدن مبنای اقدام متناسب ما است.
مذاکره دو جانبه با آمریکا لازم نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مذاکره دوجانبه با آمریکا برای بازگشت به برجام اظهار داشت: کاملا روشن کردیم مذاکره دوجانبه با آمریکا نه لازم است و نه خواهیم داشت. آمریکا باید به تعهدات خود بازگردد و برای این کار نیاز به مذاکره دو جانبه ندارد. اگر این کار انجام شود، درخصوص مسائل برجامی می‌تواند در کمیسیون مشترک حاضر شود.
خطیب‌زاده درباره سفر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری به آفریقا تصریح کرد: هفته قبل سفری به کنیا داشتیم که چهل شرکت در آنجا حضور داشتند. ما مرکز نوآوری و فناوری در شرق آفریفا در کنیا افتتاح کردیم و ستاری از مراکز مختلف بازدید داشت. عزم ایران گسترش در همکاری‌ها با آفریقا است. تبادلات جدی برای همکاری در حال انجام است.
وی درباره پیشنهاد طالبان مبنی بر استعفای دولت کنونی افغانستان و بررسی این موضوع در دیدار ظریف با هیئت سیاسی طالبان خاطرنشان کرد: تنها خبری که وزارت امور خارجه از دیدار‌ها منتشر کرد، معتبر است. ظریف در آن دیدار تاکید کرد هیچ دولتی نمی‌تواند شکل بگیرد به غیر از اینکه مبتنی بر دستاورد‌های مردم افغانستان باشد.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه گفت: هیچ چیز در خلاء شکل نمی‌گیرد. حاکمیت کنونی افغانستان، گروه‌ها و مردم افغانستان از جمله طالبان به هر دستاورد و توافقی برسند برای ما معتبر است؛ ولی این مسئله از گفت‌وگو‌های بین‌الافغانی به دست می‌آید و نه حذف دیگران از جمله دولت این کشور. بیشترین تاکید ایران این است که باید از تمام دستاورد‌های ملت افغانستان محافظت شود.
مسیر در قانون مجلس کاملا روشن است
خطیب‌زاده درباره وضعیت برجام با توجه قانون مجلس ابراز داشت: اساساً ناقض کامل قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام آمریکاست. ایران هیچ وقت از برجام خارج نشده است. طرفی که در نقض کامل است باید برگردد و بیش از آن چانه‌زنی‌های بی‌ارزشی است که شنیده می‌شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: مسیر چند هفته آینده و چند ماه آینده در قانون مجلس کاملا روشن است. در کمتر از چند هفته دیگر به تاریخی که در قانون مجلس مشخص شده درباره توقف نظارت‌های فراپادمانی می‌رسیم و اگر اقدام موثری رخ ندهد دولت موظف به اجرای گام بعدی خواهد بود. توپ در زمین کسانی است که چندین سال تلاش کردند ایران از برجام و ابعاد رفع تحریمی آن منتفع نشود.
خیر واکسن از روسیه به درخواست وزارت بهداشت انجام شده است
خطیب‌زاده درباره نقش وزارت خارجه در خرید واکسن روسی بیان کرد: وزارت امور خارجه هیچ قدمی برنمی‌دارد مگر آنکه نهادهای صلاحیت‌دار و بالادستی از ما درخواست داشته باشند؛ تنها مرجع داخلی صلاحیت‌دار و درخواست برای تسهیل خرید، وزارت بهداشت و ستاد کرونا است. وزارت خارجه با جدیت سعی کرده این مصوبات را اجرایی کند.
وی اضافه کرد: در مورد واکسن توافق شده بین ایران و روسیه، همین مسیر انجام شده و با درخواست ستاد کرونا و وزارت بهداشت انجام شده است. وزارت خارجه تنها در مسیر تسهیل و تامین نیازهای ملت تلاش می‌کند. در مورد این واکسن هم وزارت بهداشت باید نظر بدهد که داده است.
این دیپلمات ارشد درباره دیگر اقدامات وزارت خارجه برای خرید واکسن گفت: در مورد تامین واکسن کرونا چندین میلیون دوز از کوواکس خریداری شده است و با کوبا هم برای تولید واکسن مشترک همکاری می‌کنیم. با چین و هند توافقاتی انجام داده‌ایم. تمامی این اقدامات پس از درخواست و ماموریت وزارت بهداشت و ستاد کرونا به وزارت خارجه انجام شده و وزارت خارجه صلاحیتی برای ورود این واکسن‌ها انجام نداده و نخواهد داشت.
روابط ایران و هند رو به گسترش است
وی با بیان اینکه درخصوص مسائل دوجانبه و کمیسیون مشترک، روابط در سطح قابل توجهی انجام می‌شود، تصریح کرد: تصمیم پایتخت‌های دو کشور ارتقای روابط و همکاری‌ها است. طبیعی است از سوی برخی طرفهای ثالث اقدامات شیطنت‌آمیز انجام شود و طرفین نسبت به این مسئله آگاه هستند. در مورد اقدامات از این دست نیاز آگاهی هستیم که از سوی چه کسانی انجام می‌شود.
بازگشت به میز برجام مراحل خاص خود را دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا ایران و آمریکا پیامی درباره برجام رد و بدل کرده‌اند؟ خاطرنشان کرد: گفت‌وگوی دوجانبه‌ای با آمریکا نخواهیم داشت. آمریکا در ابتدا باید به آنچه گفته یعنی اجرای موثر رفع تحریم‌ها و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ عمل کند. اگر این اقدامات به خوبی انجام شد می‌تواند عضو ۱+۵ باشد. بازگشت به میز برجام هم مراحل خاص خود را دارد.
وی درباره گزارشات ایران درباره سقوط هواپیمای اوکراینی گفت: گزارش ما آماده شده و سازمان هواپیمای کشوری قبل از تاریخی که تعهد داشت ابتدا به صورت ویدئو کنفرانس و بعد از آن به صورت مکتوب به کشورهای مرتبط ارسال شد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره غرامت قربانیان این حادثه افزود: دولت اعلام کرد به صورت یکسان فارغ از ملیت قربانیان غرامت پرداخت می‌شود، فکر می کنم در مسیر پرداخت است، ولی باید جزئیات را بپرسم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی گفت: آغاز مجدد تولید اورانیوم ۲۰ درصد با اطلاع رسانی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شده است.
وی در پاسخ به سوالی درباره ورود کشوری خارج از برجام برای میانجی‌گری بین ایران و آمریکا افزود: ظریف در پاسخ به وزیر خارجه جدید آمریکا گفت که کسی که نقض انجام داده باید به نقض خود برگردد و تعهداتش را صورت دهد. اینکه کشورهای دیگری با حسن نیت و کمک‌هایی کردند و قطعا ژاپن یکی از آنهاست و ما همواره از حضور و کمک دوستان استقبال کردیم، ولی طرفهای برجام مشخص و روشن هستند و ۱+۵ قبل از خروج آمریکا شناخته شده بود. ورود کشورهایی مثل ژاپن در کنار فرآیندهای بین‌المللی خوب و مورد استقبال ما نیز هست.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره حکم حبس ابد بحرین برای هشت نفر به اتهام اقدام تروریستی و ارتباط با ایران گفت: خبر را شنیده‌ام. مشکلات انباشت شده‌ای که در بحرین با آن روبرو هستیم با چنین احکامی یر روی آنها سرپوش گذاشته نمی‌شود و برخی سرکوب‌ها و دخالت‌های طرفهای خارجی از مسیر این احکام ساختگی نمی‌گذرد. دولت بحرین هر چه زودتر با ملت خود آشتی و حقوق اکثریت را در نظر بگیرد برای دولت بحرین بهتر خواهد بود.
خطیب‌زاده درباره اظهارات جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت بایدن مبنی براینکه برنامه موشکی ایران پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته و به سمت سلاح هسته‌ای نزدیک شده و ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرده است، اظهار داشت: ما برای گفته‌های افراد تا موقعی که اقدامی نبینیم فعلا اهمیت ویژه‌ای قائل نخواهیم شد. زیاد صحبت از مقامات آمریکایی له و علیه برجام و همکاری ذیل برجام شنیده‌ایم. تا آن روز منتظر می‌مانیم اقدامات را شاهد باشیم.
ایران هیچ‌گاه دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست و آن هم برخاسته از اعتقادات ما و مبتنی بر فتوای رهبری و راستی آزمایی‌های آژانس انجام داده و هم گزارش‌های ادواری تمامی اقدامات ایران با اطلاع آژانس و ذیل نظارت آژانس و در چارچوب راستی آزمایی‌های آژانس صورت گرفته است.
وی گفت: آمریکا دست از فرافکنی بردارد، چهار سال پر از شر را دولت آمریکا در منطقه و جهان داشته و بهتر است با این اظهارات این چنینی این تعبیرها را نکنند که ادامه گردنکشی‌ها را خواهیم دید. توصیه ما به آمریکا این است از چهار سال مقاومت ایران و شکست حداکثری ترامپ دست بگیرند و به مسیر درست تعامل برگردند.
رژیم صهیونیستی مراقب مرزهای خود باشد
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره تهدیدات رژیم صهیونیستی گفت: تهدیدات اسرائیل هر زمان در نقطه ضعف و حضیض بیشتر قرار می‌گیرد این تهدیدات بیشتر می‌شود و خودشان بهتر می‌دانند باید مراقب آسمان و مرزهای خودشان باشند. ما اهل تهدید نیستیم و اهل این هستیم که پاسخ به موقع و به جا بدهیم و هر زمان لازم بوده پاسخ داده‌ایم.
وی درباره حضور ۴۰۰ زندانی ایرانی در سلیمانیه و یا ایرانیان زندانی در مالزی گفت: یکی از دغدغه‌های ما همواره ایرانیان مقیم خارج از کشور بوده است. اگر جرمی را مرتکب شده و ورود غیرقانونی داشتند یا به کشور بازگردانیم یا مقدمات آزادی آنها را فراهم کنیم. در مورد هر کشوری وضعیت زندانیان متفاوت است.
این دیپلمات ارشد اضافه کرد: ما از شرایط برخی زندانیان اصلا رضایت نداریم و این را به دولت‌های محلی گفته‌ایم و کنسولگری‌های ما به صورت جدی با آنها در ارتباط هستند و بسیاری را آزاد کردیم. ما در چارچوب معاضدت‌های قضایی بسیاری از این اقدامات را می‌توانیم انجام دهیم. امیدواریم با رعایت اتباع ایرانی، شاهد کاهش این موارد باشیم.