مشارکت طلبی؛ ویژگی مهم برنامه‌های جدید پیشگیرانه سازمان قضایی نیروهای مسلح
- اولین کارگاه تخصصی علمی کاربردی مدیریت پیشگیری از وقوع جرم در نیروهای مسلح به همت سازمان قضایی نیروهای مسلح در شهر سنندج برگزار شد.
در این ارتباط، مجتبی شیرود بزرگی، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان، اظهار داشت: بحث پیشگیری سازمانی و گسترش گفتمان پیشگیری در سازمان قضایی نیروهای مسلح و تسری آن در نیروهای مسلح، می‌تواند به عنوان یک راهبرد مهم در سیاست جنایی دستگاه قضایی مطرح و پیگیری شود.
وی تصریح کرد: غفلت از این موضوع که به هر ترتیب مطابق قوانین موضوعه و اساسی کشور، متکفل امر پیشگیری، سیستم قضایی است، ممکن است به تدریج ما را از رسیدن به اهداف عالی دور سازد؛ بنابراین از مهمترین برنامه‌هایی که می‌تواند ما را در این محور، حرکت دهد اولاً گفتمان سازی مقوله پیشگیری در سطح نیروهای مسلح و استمرار این گفتمان، ثانیاً ایجاد ساختار‌های مناسب در نیروهای مسلح اعم از ساختار‌های اداری و جایگاه‌ها در نیروهای مسلح است.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان، بیان داشت: از دلایل برگزاری این کارگاه می‌توان به رشد دانش و ارتقای آگهی مدیران و قضات سازمان قضایی و فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح از روش‌های علمی کاربردی در حوزه پیشگیری از وقوع جرم اشاره کرد. البته نباید فراموش کرد که این نوع اجرا که به مدیریت پیشگیری به شکل کاربردی تکیه دارد و درصدد توسعه دانش مقابله با جرایم مهم و شایع است برای اولین بار است که در سطح سازمان قضایی نیروهای مسلح برگزار می‌شود که باید آن را به فال نیک گرفت.
وی افزود: ظرفیت مطلوبی در استان کردستان با وجود قضات و کارمندان با تجربه و دارای تحصیلات عالی دانشگاهی وجود دارد و همکاران قضایی، اهتمام خاصی به اجرای برنامه‌های پیشگیرانه دارند.
شیرود بزرگی، با اشاره به اقدامات صورت گرفته جهت تمهید مقدمات برگزاری کارگاه تخصصی علمی کاربردی مدیریت پیشگیری از وقوع جرم در نیروهای مسلح، گفت: در سطح سازمان قضایی نیروهای مسلح مرکز، نشست‌های مشورتی برای دعوت از اساتید دانشگاه که در سطح کشور در بحث پیشگیری، صاحب کرسی هستند، انجام و مذاکراتی صورت گرفت و یکی از اساتید که دارای چندین کتاب و مقاله در بحث پیشگیری از وقوع جرم است و با فضای نیروهای مسلح آشنا بودند، انتخاب شدند. با نظر اساتید و کارشناسان کارخواسته‌هایی برای پنج مرحله مهارت‌آموزی در کارگاه پیش بینی و قبل از برگزاری به یگان‌ها ارسال شد. طی چندین نشست و هماهنگی با یگان‌ها توسط کارشناس پیشگیری از وقوع جرم سازمان قضایی استان نحوه تکمیل کارخواسته‌ها آموزش داده شد و نهایتا این کارگاه تخصصی طی دو روز با برگزاری ۵ کارگاه آموزشی برگزار شد.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان با اشاره به اهداف مجموعه سازمان قضایی نیروهای مسلح از برگزاری این کارگاه اظهار داشت: توسعه دانش مقابله با جرایم مورد ابتلای نیروهای مسلح، ایجاد زمینه اجرای برنامه‌های مشترک، انسجام و هماهنگی بین نهاد‌های متولی پیشگیری از وقوع جرم، کاهش و کنترل جرایم و تخلفات زمینه ساز و نوپدید و تغییر اساسی در رویه جاری همایش‌های استانی که قبلاً برگزار می‌شد و هدفمند و ساختارمند نمودن آن را می‌توان از جمله اهداف برگزاری این کارگاه عنوان کرد.
وی با اشاره به آثار و نتایج اجرای کارگاه تخصصی علمی کاربردی مدیریت پیشگیری از وقوع جرم در نیروهای مسلح، گفت: از حیث علمی و اصولی شاید برای ارزیابی آثار و نتایج این کارگاه بسیار زود باشد و نمی‌توان اکنون با قطعیت سخن گفت. تعامل فرماندهان ارشد یگان‌ها با سازمان و حضور آن‌ها در کارگاه و بیان ایده‌ها و نظرها، نشانه‌هایی از اثربخشی و وجود گفتمان پیشگیری در اندیشه فرماندهان ارشد و هم افزایی و توجه بالای یگان‌های مسقر در استان به بحث پیشگیری از وقوع جرم و اهمیت قائل شدن به علمی، تخصصی و مهارت‌آموزی کردن کارگاه‌ها دارد. بسیار امیدوار و خوش بین هستم تا در آینده، در کنترل، پیشگیری و تهیه سازوکار‌های بازدارنده غیرکیفری در استان، شاهد آثار مفید برنامه‌ها باشیم.
شیرود بزرگی تصریح کرد: در نظرسنجی به‌عمل آمده ۷۵ درصد شرکت کنندگان نمره ممتاز و ۲۵ درصد نمره عالی به برگزاری این کلاس دادند. اگرچه این میزان رضایت، کارمان را برای انجام کارگاه‌های آتی سخت می‌کند، اما بیانگر این است که اگر مقوله پیشگیری از وقوع جرم، به عنوان یک راهبرد مستمر و مدون در نیروهای مسلح دنبال شود، مورد اقبال واقع خواهد شد.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان با اشاره به نقاط قوت و ضعف برگزاری کارگاه مزبور گفت: استقبال خوب فرماندهان ارشد یگان‌ها در طول برگزاری دو روزه کارگاه علمی، تخصصی و مهارتی کردن کارگاه‌های پیشگیری که بسیار برجسته به نظر می‌رسد و حضور یکی از اساتید برجسته دانشگاهی در بحث پیشگیری از جمله نقاط قوت برگزاری است. از مهمترین نقاط ضعف، مقارن شدن زمان برگزاری کارگاه با شیوع کووید ۱۹ بود که نتوانستیم تعداد بیشتری از نیرو‌هایی که مشتاق به حضور بودند مثل فرماندهان شهرستان‌ها را برای حضور در کارگاه دعوت کنیم.
وی با اشاره به برنامه آتی سازمان قضایی نیرو‌ها مسلح استان کردستان در زمینه پیشگیری، اظهار داشت:صرف برگزاری کارگاه‌ها هر چند مهم است لیکن مهمتر از آن، داشتن برنامه‌هایی برای آینده است. ما اکنون تجربه برگزاری را داریم و شرکت کنندگان با یک دوره علمی مدیریت پیشگیری و مراحل آن آشنا شدند، اما در حین برگزاری کارگاه به فکر آینده نیز بودیم و به فرماندهان اعلام شده همین ترکیب کارگاه را در یگان‌ها با حضور قضات محترم حفظ کنند تا بتوانیم این تجربه را ادامه دهیم و پیگیر باشیم که این دستاورد فراموش نشود.
شیرود بزرگی در رابطه با رویکرد جدید سازمان قضایی نیروهای مسلح در زمینه مدیریت برنامه‌های پیشگیری، گفت: سازمان قضایی نیروهای مسلح برنامه‌های ۵ ساله پیشگیرانه متعددی را از سال ۱۳۷۶ در سطح نیروهای مسلح اجرایی نموده و این پیشگامی و در عین حال این تجربه گرانسنگ؛ بسیار ارزشمند است. در واقع بنای مستحکم پیشگیری در نیروهای مسلح به نام سازمان قضایی شناخته می‌شود و این زحمات را باید مدنظر داشت.
وی افزود: رویکرد جدید بر مبنای تجارب قبلی قابل ارزیابی است. این رویکرد که علاوه بر صبغه علمی، وصف کاربردی بودن را هم به همراه دارد مزیت‌های خوبی از جمله هدفمندی و ضابطه مندی بیشتر هم داراست. ضمن آنکه به یگان‌ها احساس مشارکت بیشتری می‌دهد. شاخصه مشارکت طلبی از ویژگی‌هایی مهم برنامه پیشگیرانه بلند مدت و موفق در دنیا تلقی می‌شود و در حقیقت در حال حاضر یک الزام برای تضمین موفقیت مهارت‌های پیشگیری است.
رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان خاطرنشان کرد: امروزه در بحث جرم شناسی، پیشگیری از وقوع جرم یک رویکرد فرآیندی است و نباید آن را به یک برنامه خطی تقلیل دهیم. ضمن آنکه نظارت دقیق و جامعی باید بر اجرای برنامه‌های پیشگیری در سازمان قضایی وجود داشته باشد، اما مهم این است که علی‌رغم نظارت بر روند اجرا، هیچگاه در صدد ارزیابی نتایج آن در برنامه‌های زمانی کوتاه با هدف بررسی شاخص کاهش نرخ وقوع جرایم نباشیم. بنده عمیقاً به توسعه و هدفمندی برنامه‌های پیشگیری معتقدم و بسیار مهمتر از آن به استمرار گفتمان پیشگیری و عدم انقطاع آن بایستی توجه جدی شود.