سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در راستای توسعه آموزش

- اجرایی کردن سند تحول بنیادین از سیاست‌های اصلی وزارت آموزش و پرورش است، امروز با فراهم کردن برنامه‌های کوتاه مدت و بلند مدت اجرایی کردن سند تحول در دستور کار جدی این وزارتخانه قرار دارد. در طول سال‌های گذشته برنامه‌های اجرایی وزارت آموزش و پرورش منطبق و منبعث از سند تحول طراحی و اجرا شده است.

 

در حال حاضر نیز برنامه‌های آموزش و پرورش کاملاً در مسیر اجرایی کردن سند تحول قرار دارد و ضمن پیگیری اقدامات گذشته، شناسایی و طراحی راهکار‌های اجرایی نوآورانه در دستور کار قرار گرفته است. شورای راهبری و هماهنگی سند تحول در طول ۹ ماه گذشته، کوشش‌های زیادی صورت گرفته است و اولویت‌های اجرایی سال تحصیلی ۴۰۰-۹۹ شناسایی شده که از آن جمله می‌توان به بسته‌های تحولی به عنوان بخش مهمی از برنامه‌های سالانه این وزارتخانه اشاره نمود.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با هدف ایجاد تحول در همه ساحت‌ها و ارکان نظام آموزش و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در سال ۱۳۹۰ به تصویب رسید. بر اساس فصل هشتم این سند، سیاستگذاری کلان و نظارت راهبردی بر اجرای سند بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصویب سیاست‌های اجرایی بر عهده شورای عالی آموزش و پرورش و اجرای سند نیز بر عهده وزارت آموزش و پرورش با همکاری سایر دستگاه‌ها و نهاد‌های ذی‌ربط می‌باشد.

تبیین و تشریح محتوا و برنامه‌های سند از طریق برگزاری همایش‌ها- گردهمایی‌ها و نشست‌های تخصصی با مدیران ارشد- میانی اجرایی و عملیاتی- کارشناسان در سطوح مختلف، چاپ و انتشار اسناد تحولی آموزش و پرورش (سند تحول بنیادین، مبانی نظری تحول بنیادین و برنامه زیرنظام‌های شش‌گانه، اهداف دوره‌های تحصیلی و برنامه اجرایی سند تحول در طول برنامه ششم توسعه)، برگزاری کارگاه‌های تبیینی- توجیهی و دوره‌های ضمن خدمت (ویژه: مدیران مدارس- راسای مناطق و معاونان مدیران کل کشور- معاونان مناطق و کارشناسان- کارشناسان ستادی و استان‌ها و مناطق در سراسر کشور) تبیین و ترویج موضوعات تحولی با استفاده از فرصت رسانه (استفاده از ظرفیت رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی- امکانات الکترونیکی- فصلنامه‌ها- پرتال‌های تخصصی و ...)، راهبری و مدیریت شبکه‌ای از ستاد تا مدرسه، این کارگروه مسئولیت سیاستگذاری برنامه مدارس بر اساس برنامه ابلاغی سالانه- ساحت‌های شش‌گانه تربیت- اهداف دوره‌های تحصیلی و برنامه درسی ملی را بر عهده دارد.

ساز و کار نظارت و ارزیابی؛ بازرسی‌ها مختلف اداره کل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات و ارائه گزارش روند اجرا به دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش، تولید بسته‌های تحولی مبتنی بر مدرسه؛ مجموعه‌ای از برنامه‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات منسجم و یکپارچه منبعث از راهکار‌های سند تحول و برنامه زیرنظام‌های شش‌گانه که قابلیت تحقق اهداف عملیاتی و چرخش‌های تحول‌آفرین را دارد و زمینه‌ساز تربیت متوازن تمام ساحتی دانش‌آموزان برای پاسخگویی به نیاز‌ها و مسائل اساسی نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی در مدت زمان معین است و بستر جلب مشارکت جامعه و عوامل صحیح و مؤثر را فراهم می‌آورد. بسته‌های تحولی هر حوزه از بین برنامه‌ها و فعالیت‌های حاضر پیش‌بینی شده است که مشخصات دقیق‌تر طی دستورالعمل اجرایی متعاقباً ابلاغ می‌گردد. تحقق این بسته‌ها وظیفه مشترک تمامی حوزه‌ها و سطوح مختلف وزارت آموزش و پرورش است.

مهمترین اقدامات صورت گرفته در خصوص سند تحول بنیادین آموزش و پرورش؛ چشم انداز اجرای سند تحول با دو گام راهبردی و عملیاتی، تصویب و ابلاغ برنامه اجرایی سند تحول گام عملی بزرگ در اجرایی کردن سند تحول است.

سرعت پیاده‌سازی سند تحول نیاز به زیرساخت‌ها و منابعی دارد، اما وزارت آموزش و پرورش علی‌رغم مسائل و مشکلات اقتصادی سال‌های اخیر نهایت تلاش خود را جهت تحقق و سند تحول داشته است. تمام دستگاه‌ها و نهادها، به ویژه رسانه ملی، موظفند در چارچوب این سند، همکاری لازم با نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی را برای تحقق اهداف تحول بنیادین آموزش و پرورش معمول دارند. وزارت آموزش و پرورش مسئول اجرای سند تحول در سطح مدارس است و همکاری تمامی دستگاه‌ها در تحقق بیش از پیش اجرای این سند ملی بکوشیم.

اجرای سند تحول بنیادین در طرح خوانا

رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش پیشتر در گفتگو با میزان گفت: بسته تحولی خوانا در راستای اجرای سند تحول بنیادین در مدارس طراحی شده و در پاسخ به یک چالش اساسی برای دوره ابتدایی است که این چالش عبارت است از نگرانی جدی در خصوص کسب مهارت‌های پایه سواد خواندن و نوشتن و مهارت‌های زبانی در دوره ابتدایی شامل پیش دبستانی و دبستان است. نتایج آزمون‌های بین المللی تیمز و پرلز در خصوص نقش سواد خانواده‌ها در یادگیری دانش آموزان بیانگر این است که دانش‌آموزان ما در رسیدن به نتایج مطلوب در مهارت‌های خواندن، نوشتن، درک مطلب درچار چالش جدی هستند.

حکیم زاده ادامه داد: با توجه به اینکه در دوره ابتدایی فرصت بسیار خوبی را داریم، با توجه به ویژگی‌های دوره رشد کودکان بتوانیم مهارت‌ها را به صورت علمی و عملی برای دانش آموزان برنامه ریزی کنیم تا آن‌ها مسلط شوند و بسته تحولی خوانا به این منظور تدوین شده است.

علیرضا کاظمی، مدیرکل برنامه ریزی درسی و آموزشی دانشگاه فرهنگیان گفت: براساس سند تحول بنیادین که یکی از برنامه‌های خاص همکاری نزدیک دانشگاه فرهنگی و معاونت بود که در دانشگاه فرهنگیان ۵۰ برنامه درسی در سطح مهارت آموزی، کارشناسی و کارشناسی ارشد بازنگری شد که این اتفاق بی نظیر بود. بر اساس اسناد بالادستی آموزش و پرورش یعنی سند تحول بنیادین، سند جامع علمی کشور و همچنین شرح وظایف مربیان امور تربیتی طراحی شده است این اسناد بازخوانی و نشانه یابی شدند و مصادیق عینی تدوین شده است.

موانع اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش