عقب‌نشینی آشکار فایزر
- وطن امروز نوشت: شرکت آمریکایی فایزر در یک عقب‌نشینی آشکار و بعد از انتقادات فراوان و انتشار خبر مرگ مشکوک حدود ۴۰ نفر در آلمان و نروژ اعلام کرد روند توزیع واکسن کرونا را کند خواهد کرد.
پس از مرگ مشکوک ۲۹ نفر در نروژ و ۱۰ نفر در آلمان پس از تزریق واکسن کرونا، انتقادات بسیاری به شرکت فایزر شد و این شرکت در یک عقب‌نشینی آشکار تایید کرد روند توزیع واکسن کرونای خود را اواخر ماه ژانویه کند خواهد کرد تا درباره اثرات استفاده از آن بررسی‌های دقیق‌تری انجام دهد.
این شرکت قصد دارد در طول زمستان جاری و تا پایان سال ۲۰۲۱ بررسی‌های گسترده‌ای درباره تبعات تزریق واکسن کرونای خود انجام دهد. فایزر بعد از اتمام بررسی‌ها اگر بخواهد میزان تولید واکسن کرونا را افزایش دهد، باید مجوز‌های تازه‌ای را از رگولاتوری‌های بهداشت و درمان در کشور‌های مختلف جهان دریافت کند. این شرکت هشدار داده که ممکن است انجام بررسی‌های فایزر تا اواخر ماه فوریه و حتی ماه مارس (فروردین‌ماه) نیز طول بکشد.
* مرگ و فلج اندام، ارمغان داروی غیرمجاز فایزر برای کودکان نیجریه‌ای
شرکت فایزر یک شرکت بدنام داروسازی محسوب می‌شود، چرا که این شرکت در سال‌های فعالیت خود برخی آزمایش‌ها و فعالیت‌های غیرقانونی را انجام داده که جان بسیاری از مردم را تحت تاثیر قرار داده و بعد از آشکار شدن آزمایش‌های غیرمجاز، به جریمه‌های سنگینی محکوم شده است. یکی از آزمایش‌های غیرمجاز این شرکت که زندگی صد‌ها کودک در نیجریه را به خطر انداخت و همچنین ده‌ها نفر جان خود را از دست دادند، آزمایش یک داروی ضدمننژیت غیرتایید شده بود که در سال ۱۹۹۶ توسط شرکت فایزر انجام شد. یک گزارش محرمانه در سال ۲۰۰۶ توسط دولت نیجریه به دادگاه این کشور ارسال شد که در آن از آزمایش غیرقانونی ۲ داروی آنتی‌بیوتیک توسط شرکت فایزر روی کودکان نیجریه‌ای صحبت شده بود.
اصل ماجرا آنجاست که این شرکت سال ۱۹۹۶، زمانی که اپیدمی مننژیت در نیجریه شروع شد، ۲ آنتی‌بیوتیک ثبت نشده به نام‌های «trovafloxacin» و «ceftriaxone» را روی کودکان نیجریه بدون اجازه خانواده‌های آنان آزمایش کرد؛ پس از این کارآزمایی بالینی، ۵ کودک در اثر استفاده داروی «تروافلوکساسین» و ۶ کودک در اثر مصرف داروی «سفتریاکسون» جان خود را از دست دادند. همچنین در طرح دعاوی خانواده‌های کودکان مطرح شده بود که برخی از آن‌ها دوز کمتری از حد توصیه شده دریافت کرده‌اند و در نتیجه بسیاری از کودکان دچار آسیب مغزی، فلج یا اختلال گفتار شده‌اند.
شرکت فایزر در ابتدا استدلال می‌کرد که کودکان در اثر بیماری مننژیت جان خود را از دست داده‌اند و نه مصرف آنتی‌بیوتیک‌های این شرکت؛ همچنین سال ۲۰۰۹ شرکت فایزر با دولت «ایالت کانو» به توافق خارج از دادگاه به ارزش ۷۵ میلیون دلار رسید.
با این وجود خانواده‌های ۴ کودک فوت شده با ارائه آزمایش‌های DNA فرزندان خود بعد از ۱۵ سال ثابت کردند که آن‌ها در اثر استفاده داروی فایزر جان خود را از دست دادند.
همچنین شاکیان با استناد به افشاگری توسط «خوان والترسپیل» دستیار پزشکی سابق بخش تحقیقات مرکزی فایزر که مسؤول تهیه پروتکل بین‌المللی بود، دادخواست خود را مطرح کردند؛ والترسپیل ادعا کرد فایزر پس از اخطار وی به شرکت نسبت به نادرست و ناامن بودن آزمایش دارو، او را اخراج کرده و به آزمایش خود ادامه داده است!
طبق مستندات ارائه شده در دادگاه، بالاخره سال ۲۰۱۱ شرکت فایزر به دلیل آزمایش غیرقانونی و بدون اجازه کودکان، مجرم شاخته شد و به پرداخت ۱۷۵۰۰۰ دلار به هر خانواده نیجریه‌ای محکوم شد؛ این غرامت نخستین‌بار توسط «صندوق بهداشت و درمان مننژیت» پرداخت شد.
چرا اعتماد به شرکت فایزر دشوار است؟
شرکت داروسازی فایزر و شریک آلمانی‌اش بیون‌تک چند ماه پیش اعلام کردند موفق به تهیه واکسنی شده‌اند که بیش از ۹۰ درصد در برابر ویروس کرونا اثربخشی دارد.
با این حال، اندکی بعد مشخص شد قهرمان‌سازی‌ها از شرکت‌های فایزر و مدرنا یا سایر شرکت‌های دارویی که روی واکسن کرونا کار می‌کنند انطباقی با واقعیت نداشته و این شرکت‌ها چیزی فراتر از شرکت‌هایی در حال رقابت برای کسب سود در بازاری که میلیون‌ها انسان در آن جان‌شان را از دست می‌دهند نیستند. «جان یانگ» مدیر تجاری شرکت فایزر ابتدا در ماه ژوئن در یک کنفرانس مجازی اعلام کرده بود که این شرکت به دنبال بازگشت سرمایه خود از عرضه واکسن کرونا نیست. او گفت: «اولویت شرکت ما یافتن راه‌حل‌های پزشکی برای این بحران است».
با وجود این، اندکی بعدتر که تحقیقات درباره واکسن کرونا وارد سومین مرحله آزمایشی شد و فایزر قراردادی به ارزش ۹۵/۱ میلیارد دلار با دولت آمریکا منعقد کرد، لحن این شرکت تغییر کرد. «آلبرت بورلا» مدیر عامل فایزر در آن زمان اعلام کرد مطرح کردن این پیشنهاد که شرکت‌های تولیدکننده واکسن باید از سود خود چشم‌پوشی کنند پیشنهادی «افراطی» است. او گفت: «هر کسی که چنین پیشنهادی می‌دهد باید بسیار متعصب و رادیکال باشد. چه کسی راه‌حل‌ها را پیدا می‌کند؟ بخش خصوصی».
* پای چه مقدار سود در میان است؟
در حال حاضر تحلیل‌های بانک سرمایه‌گذاری «مورگان استنلی» حاکی است شرکت فایزر و شریکش بیون‌تک سال آینده به ۱۳ میلیارد دلار سود از محل فروش این واکسن دست پیدا خواهند کرد.
در یک تحلیل دیگر، تحلیلگران مالی در وال‌استریت گفته‌اند شرکت‌های فایزر و مدرنا تنها در سال ۲۰۲۱ از محل واکسن «کووید-۱۹» حدود ۳۲ میلیارد دلار درآمد خواهند داشت.
«نیک دیدرن» تحلیلگر مسائل مربوط به شرکت‌ها به روزنامه گاردین گفت: «در اصل، شرکت‌های دارویی، شرکت‌های انحصاری هستند که خودشان را محق می‌دانند دارو‌هایی را که تولید می‌کنند به هر قیمتی که بازار کشش آن را دارد بفروشند».
سند ثبت اختراع به این شرکت‌ها حق انحصاری می‌دهد به مدت ۲۰ سال دارو ساخته و بفروشند و این عرضه دارو‌ها به قیمت ارزان‌تر را غیرممکن می‌کند. در واقع، انگیزه شرکت‌های دارویی درمان بیماری نیست، بلکه کسب سود و نفع شخصی برای طرف‌های ذی‌نفع است. حال این سوال به وجود می‌آید که آیا می‌توان به این شرکت‌ها با این سوابق اعتماد کرد؟
[نایب رئیس مجلس: بسیاری از محصولات فایزر استاندارد نیست]
نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی و عضو ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی کرونا در حال گرفتن جان مردم در دنیا هستند، گفت: فایزر در آمریکا شرکت داروسازی بدنامی است که به علت تخلفات گسترده و بی‌کیفیت بودن محصولات تولیدی بار‌ها مورد شکایت قرار گرفته و در دادگاه محکوم شده است.
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی اظهار داشت: خیلی از محصولات فایزر استاندارد لازم کیفی را ندارد و بار‌ها دستور توقف تولید دارو‌های این شرکت داروسازی صادر شده و اینکه این شرکت یا شرکت‌های انگلیسی اقدام به تولید واکسن کرونا کرده‌اند، تعجب‌برانگیز است.
وی خاطرنشان کرد: طبق گزارش‌های موجود، خیلی‌ها در دنیا با تزریق واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی کرونا دچار مرگ یا عوارض شدید ناشی از مصرف این دارو شده‌اند. حتی برخی کشورها، چون کشور‌های حوزه اسکاندیناوی مانع از تزریق این واکسن شده و عملیات واکسیناسیون را متوقف کرده‌اند.
عضو ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه شرکت داروسازی فایزر آمریکا هیچ وقت در قبال تولید محصولات دارویی خود مسؤولیت‌پذیر و متضمن کیفیت نبوده است، ادامه داد: اکنون هم که این واکسن در حال گرفتن جان افراد است، این شرکت داروسازی عوارض آن را نمی‌پذیرد و واکنش آنچنانی به این اتفاق نشان نداده است.
نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه سازمان جهانی بهداشت باید هر چه زودتر برای جلوگیری از تزریق این نوع واکسن‌ها که تبعات و عوارض دارند وارد عمل شود، افزود: تولید‌کنندگان واکسن کرونا در آمریکا و انگلیس به دنبال کسب درآمد در قبال گرفتن جان مردم هستند، در چنین شرایطی جامعه جهانی و سازمان جهانی بهداشت باید هر چه زودتر جلوی این فاجعه را بگیرند.
قاضی‌زاده‌هاشمی در ادامه به توان داخل و برخورداری کشورمان از قابلیت ساخت واکسن اشاره کرد و گفت: زمانی که کشور از توان و دانش لازم برای تولید واکسن کیفی و استاندارد برخوردار است، لزومی ندارد دست به دامان خارجی‌ها برای تامین واکسن کرونا شویم.
وی اظهار داشت: تولید واکسن کرونای ایرانی در شرکت زیرمجموعه «برکت» از استاندارد‌های خاصی برخوردار است، بنابراین به جای توسل به دنیا برای تامین واکسن کرونا باید تولید داخل مورد حمایت قرار گیرد.
عضو ستاد ملی مقابله با کرونا در پایان گفت: واکسن کرونای ایرانی بی‌تردید ایمن‌تر و مطمئن‌تر از واکسن‌های خارجی است. از طرفی واکسن فایزر که تبعات منفی دارد واکسنی بسیار گرانقیمت است، بنابراین به جای هزینه‌های کلان برای خرید واکسن‌های خارجی کرونا باید به داشته‌های خود تکیه کنیم، چرا که واکسن ایرانی بی‌تردید از استاندارد‌های لازم برخوردار خواهد بود و تست‌های ابتدایی را بخوبی و بدون عوارض پشت سر گذاشته است.