سرانه مصرف انرژی ایرانی‌ها چقدر است؟
- روزنامه همشهری نوشت: مصطفی رجبی‌مشهدی در خصوص سرانه مصرف انرژی ایرانی‌ها گفت: در ایران برای تولید کالا و خدمات، به‌طور متوسط ۶۰ درصد بیشتر از میانگین جهان، انرژی مصرف می‌شود. در کشور‌های توسعه‌یافته همین کالا و خدمات با ۶۰ درصد مصرف کمتر تولید می‌شود و این عدد به خوبی به ما می‌گوید که ما هنوز جای کار بسیاری برای مصرف بهینه‌سازی در بخش صنعتی خود داریم که با اتخاذ اقدامات لازم و تصمیم‌های متناسب می‌تواند کاهش مصرف انرژی قابل‌توجهی را برای ما رقم‌بزند.
سخنگوی صنعت برق خاطرنشان کرد: در بخش خانگی یا انرژی در ساختمان‌ها، اما میزان انرژی به ازای هر مترمربع (واحد سطح) محاسبه می‌شود. در این بخش وضعیت مصرف انرژی در کشور ما بسیار بغرنج‌تر است. بر اساس آمار‌هایی که به‌دست آورده‌ایم سالانه حدود هزار‌و ۶۵۰ مگاژول انرژی، به ازای هر واحد سطح، در ایران مصرف می‌شود و این در حالی است که در کشور سردسیری مثل فنلاند این عدد کمتر از هزار‌مگاژول است یا مثلا در کشوری مثل آمریکا این شاخص بین ۳۵۰ تا ۵۵۰ و در کشوری مثل پرتغال این عدد حدود ۲۲۰ مگاژول برآورد می‌شود. در ژاپن هم عدد به‌دست آمده تقریبا زیر ۴۰۰ مگاژول است و این یعنی ما ۴ برابر ژاپنی‌ها انرژی مصرف می‌کنیم.
وی افزود: طراحی ساختمان‌های ما از استاندارد‌های لازم برخوردار نیست. عایق‌بندی دیوار‌ها، شیشه‌ها و پنجره‌ها در ایران به درستی انجام نمی‌شود و این موضوع هدررفت انرژی در بخش ساختمان را بسیار بالا برده‌است.
وی در خصوص نتیجه اصلاح الگوی ساخت بیان کرد: بخش قابل‌توجهی از هزینه‌هایی که برای توسعه بخش تولید منابع انرژی یا حتی انتقال و توزیع آن صرف می‌کنیم، باید به بهینه‌سازی مصرف انرژی اختصاص پیدا‌کند. اگر در روند توسعه قرار‌بگیریم و از هدررفت انرژی جلوگیری کنیم، می‌توانیم در ماه‌های خیلی سرد و خیلی گرم هم وضعیت بهتری در تامین انرژی داشته‌باشیم.
سخنگوی صنعت برق درباره شناسایی مشکلات هدررفت انرژی در ایران گفت: اقداماتی هم در این حوزه آغاز شده، به‌خصوص در بخش ساختمان مراکز دولتی و شرکت‌های بزرگ. یکی از کار‌هایی که می‌توان انجام داد توقف استفاده از انرژی گرمایشی در مکان‌های کم‌تردد است. همچنین در ساختمان‌های اداری بزرگ باید از خاموش‌شدن سیستم گرمایشی، لامپ‌های روشنایی و... بعد از خروج پرسنل، اطمینان حاصل شود. شناسایی این امکان و نظارت بر انجام درست قوانین بهینه‌سازی در آن‌ها آغاز شده‌است.
سازوکار شناسایی مشکلات هدررفت انرژی
رجبی‌مشهدی عنوان کرد: نصب کنتور‌های هوشمند یکی از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه است. به وسیله این کنتور‌ها ما می‌توانیم به‌صورت روزانه یا ساعتی مصرف برق ادارات و ساختمان‌های بزرگ را رصد کنیم. این را هم بگویم که بر اساس مصوبه جدید هیأت‌وزیران ساختمان‌های دولتی باید بتوانند ۱۰ درصد مصرف انرژی خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل خود کاهش‌دهند. اگر این کاهش صورت‌نگیرد، مدیرعامل شرکت مورد‌نظر باید نسبت به چرایی این امر پاسخگو باشد. با توجه به اینکه این طرح را در زمستان امسال هم پیگیری کرده و خواهیم کرد امید‌داریم این سلسله اقدامات منجر به کاهش مصرف انرژی در مراکز بزرگ و ادارت دولتی شود.
وی افزود: بیش از ۵۰ درصد میزان مصرف کشور، توسط کنتور‌های هوشمند رویت‌پذیر شده که کار آن را تقریبا حدود ۴۷۰ هزار دستگاه کنتور هوشمند انجام می‌دهند. البته طرحی هم برای پرمصرف‌ها درنظر گرفته‌ایم که بر اساس این طرح، پرمصرف‌ها ملزم به نصب این کنتور‌ها می‌شوند.
برای کاهش مصرف انرژی کشور چه میزان بودجه درنظر گرفته شده؟
سخنگوی صنعت برق خاطرنشان کرد: در مورد نیروگاه‌های خورشیدی، بندی را در تبصره شش قانون بودجه هر ساله داریم که بر اساس آن نیروگاه‌های خورشیدی و تجدیدپذیر کشور از محل عوارض، توسعه داده‌می‌شوند. این بودجه حدود هزار‌میلیارد تومان است. در بخش بهینه‌سازی هم از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید اعتباراتی پیش‌بینی شده که به تامین هزینه‌ها در این بخش کمک‌می‌کند. امسال همچنین تحویل نفت در ازای صرفه‌جویی انرژی انجام شده‌است و بر همین اساس موفق شدیم از محل ۳ نیروگاه سیکل ترکیبی، ۲۰۰ میلیون دلار منابع تا پایان سال پرداخت کنیم. البته آنقدر حجم هدررفت انرژی در ایران زیاد است که اعتبارات دولتی کافی نیستند و لازم است نهاد‌های ذی‌ربط به‌صورت جدی وارد ماجرا شوند و انجام اقدامات پیشگیرانه در دستور کار قرار بگیرد.
وی گفت: دو بخش خانگی و ادارات باید زیرنظر باشند و اقدامات لازم برای آن‌ها صورت بگیرد، اما از آنجا که مدیریت ساختمان ادارات راحت‌تر است می‌توان با سرعت بیشتری نسبت به آن‌ها اقدام کرد. درخصوص ساختمان‌ها اگر با ساختمان‌هایی که جدیدا احداث می‌شوند کار بهینه‌سازی را آغاز کنیم و آن‌ها را بر مدار قانون بسازیم، می‌توانیم پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای را تجربه کنیم.
ذخیره برق تولید شده کنونی در چه وضعیتی قرار دارد؟
سخنگوی صنعت برق افزود: در زمستان حدود ۲۰ هزار مگاوات کمتر از تابستان برق مصرف می‌کنیم. بخشی از این ۲۰ مگاوات ذخیره نیروگاهی می‌شود و مشکلی از این بابت وجود ندارد. امروز مهم‌ترین مشکل ما تامین سوخت نیروگاه‌هاست.
وی با اشاره به افزایش ۴.۵ درصدی مصرف برق کشور در ایام کرونا گفت: ریشه این افزایش مصرف در مشترکان صنعتی بزرگ است که در این ایام نسبت به سال قبل ۱۵ درصد افزایش مصرف داشته‌اند. در بخش خانگی هم حدودا به واسطه خانه‌نشینی و دورکاری ۴ درصد افزایش مصرف انرژی را به ثبت رسانده‌ایم البته علت این افزایش بیش از این عامل ناشی از این است که سالانه یک‌میلیون مشترک بخش خانگی جدید به کشور افزوده می‌شود که خود مصرف جدید ایجاد می‌کند. همچنین مصرف گاز به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش پیدا کرده؛ چرا که افراد به باز گذاشتن در و پنجره‌ها روی آورده‌اند.
وی در انتها عنوان کرد: سالانه حدود هزار‌و ۶۵۰ مگاژول انرژی، به ازای هر واحد سطح، در ایران مصرف می‌شود و این در حالی است که در کشور سردسیری مثل فنلاند این عدد کمتر از هزار‌مگاژول است یا مثلا در کشوری مثل آمریکا این شاخص بین ۳۵۰ تا ۵۵۰ و در کشوری مثل پرتغال این عدد حدود ۲۲۰ مگاژول برآورد می‌شود. در ژاپن هم عدد به‌دست آمده تقریبا زیر ۴۰۰ مگاژول است و این یعنی ما ۴ برابر ژاپنی‌ها انرژی مصرف می‌کنیم