گسترش تعامل اصحاب رسانه با دانشگاهیان

به، به نقل از روابط عمومی رسانه ملی، در این دیدار دکتر سرافراز در سخنانی با اشاره به برخی از مطالب مطرح شده توسط استادان گفت: برای اینکه ارزیابی صحیحی از رسانه و کارکرد آن داشته باشیم، باید هم به درون رسانه نگاهی بیفکنیم و هم به بیرون از آن توجه کنیم تا آسیب شناسی درستی از وضعیت رسانه  حاصل شود.
 
رئیس رسانه ملی یادآور شد: بسیاری از سازمان ها به لحاظ ساختار اداری بسیار گسترده شده اند و استمرار این وضعیت به نوعی مشکل ساز خواهد بود، اینکه بعضی از سازمان‌ها بین 70 تا 100 درصد بودجه خود را صرف حقوق کارکنان می‌کنند، نشان از اداری بودن ساختار است که یک مشکل عمومی محسوب می شود و صداوسیما نیز به نوعی با آن مواجه است. وی گفت: باید تفکر گسترده شدن نظام کارمندی اصلاح شود، به همین منظور رسانه در دور جدید مدیریتی قائل به این است که وضعیت خود را به ساختاری رسانه‌ای تغییر دهد، بنابراین در اولین گام، به این نتیجه رسیدیم که باید ساختار سازمانی خود را اصلاح کنیم، لذا بیش از 700 پست مدیریتی حذف شدند و این روند اصلاح ساختار ادامه خواهد داشت.
 
دکتر سرافراز در ادامه با طرح این سوال که روند اصلاحی رسانه چگونه باید باشد، به نحوه شکل‌گیری و راه‌اندازی شبکه پرس‌تی وی به عنوان یک ساختار موفق رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: در ابتدا این سوال مطرح بود که برای راه‌اندازی شبکه پرس از چه مدلی باید تبعیت کنیم و چه نیروهایی باید در آن شاغل شوند؟ در مسیر مطالعه با دو مدل بین‌المللی که یکی مربوط به شبکه الجزیره بود و با خرید عناصر حرفه‌ای بی‌بی‌سی و سی‌ان ان شکل گرفته بود و دیگری نیز مربوط به شبکه راشاتودی که از طریق فراخوان درکشورهای غربی، تعدادی را انتخاب و فعالیت خود را آغاز کرد، مواجه شدیم، اما تصمیم گرفتیم که در پرس با تکیه بر نیروهای خودی که مسلط به زبان انگلیسی بودند و با ارائه آموزش‌های رسانه‌ای که نیاز داشتند، این شبکه را راه اندازی کنیم، به گونه‌ای که اکنون جزو موفق‌ترین شبکه‌‌‌های خبری به حساب می‌آید.  وی تصریح کرد: وقتی شبکه یا شبکه هایی از ابتدا بر مبنای ساختاری صحیح راه اندازی   می شوند، نتیجه خوبی بدست می آید.
 
رئیس صداو سیما در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مطالب مطرح شده درباره خبر رسانه ملی، گفت: زمانی که آقای دکتر جبلی به معاونت خبر منصوب شدند، در جلسات متعددی با مدیران حوزه خبر به نحوه خبررسانی رسانه پرداخته شد و موضوعات مختلف بحث شد که نتایج خوبی را به همراه داشته است، از جمله کوتاه شدن بخش های خبری، تنوع در موضوعات و اینکه در موضوعات خبری از نقشه، نمودار و تصاویر استفاده شود. وی تصریح کرد؛ تغییر در نحوه خبررسانی رسانه در سیستمی که سال‌ها به شیوه‌ای خاص عادت کرده است، زمان برخواهد بود.
 
وی در ادامه با اشاره به بحث سریال‌های تلویزیونی، تأکید کرد: تولید سریال خوب و جذاب متکی به دو اصل مهم است، یکی داشتن داستان خوب و دیگری مضمون خوب که سریال را برای مخاطب دیدنی کند تا او درگیر سریال شود.
 
رئیس رسانه ملی یادآور شد: در گذشته تولید سریال به دلیل تعدادکم شبکه‌ها راحت‌تر بود، اما اکنون با افزایش شبکه‌ ها و تولید افزون‌تر سریال‌ها، کار پیچیدگی خود را دارد ضمن آنکه در صدد هستیم برای ساخت سریال از افرادی که سناریست و داستان‌پرداز خوبی هستند، استفاده کنیم.
 
وی با اشاره به اینکه قوای کشور، سازمان‌ها، گروه‌ها و مردم انتظاراتی دارند که رسانه در همه موضوعات اجتماعی، سیاسی،اقتصادی فرهنگی و... باید کار کند و بعضاً انتظار درستی نیز هست، گفت: به هر حال ما یک رسانه هستیم و شاید نتوانیم به آنچه که خواسته می‌شود به طور کامل بپردازیم.
 
رئیس صداو سیما در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر فضای رسانه‌ای فضای رقابتی است و ظهور شبکه‌‌های ماهواره‌ای نسل جدید که بر خلاف نسل گذشته که متکی به یک مجری و یک خط تلفن بودند، فضای رقابتی را متفاوت کرده است، اظهار داشت: شبکه‌های ماهواره‌ای جدید، دارای خط تولید هستند، از اتاق فکر برخوردارند و پول خرج می‌کنند تا ذائقه مخاطبان را به آنچه که تولید و پخش می‌کنند، گرایش دهند.
 
وی با اشاره به فضای جدید رسانه‌ای که برگرفته از فضای مجازی است و کارکرد‌های مختلفی نیز پیدا کرده، یادآور شد: رسانه ملی در صدد است که در این حوزه به طور جدی وارد شود و در اولین قدم درصدد هستیم تا با راه اندازی IPTV این امکان را برای مردم به وجود آوریم که هر کس در هر ساعت بتواند برنامه مورد علاقه‌اش را دریافت کند. وی اظهار داشت: مهم‌ترین ویژگی رسانه‌های امروزی تعاملی بودن آن‌هاست، در واقع هر مخاطبی اکنون یک رسانه محسوب می‌شود، تولید پیام می‌کند و آن را منتشر می‌سازد، در چنین فضایی باید کارکرد رسانه‌ای چون رادیو و تلویزیون را با بهره گیری از توان فکری نخبگان مجدداً باز تعریف کرد.
 
دکتر سرافراز در پایان اظهار امیداوری کرد که چنین جلساتی با اصحاب دانشگاه و استادان استمرار یابد تا بتوان از دیدگاه‌های آن‌‌ها در روند روبه جلو بهره برد.
 
خاطر نشان می‌‌شود، در این نشست که دکتر اخگری معاون برون مرزی، جبلی معاون خبر، پورمحمدی معاون سیما و آبروانی معاون صدا نیز حضور داشتند، استادان حاضر در جلسه ضمن بیان دیدگاه های خود، به نقد و بررسی خبر، سریال ها و برنامه های دینی از منظر جامعه شناسی پرداختند و نکاتی را در خصوص برنامه‌ها و سیاست‌های رسانه ملی بیان کردند، در ابتدای جلسه دکتر یونس نوربخش رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در سخنانی با اشاره به اینکه اولین تحقیق در حوزه تلویزیون در سال 1346 در دانشکده علوم اجتماعی انجام شده است واین نشان از ضرورت ارتباط دانشگاه با رسانه وبر عکس دارد، گفت: بین نتایج آن تحقیق با تحقیقات در سال های بعد شباهت هایی وجود دارد، از جمله اینکه تلویزیون وسیله ای است که مخاطب برای سرگرمی و اوقات فراغت از آن بهره می گیرد. وی تصریح کرد: پس کارکرد اصلی رسانه‌ای چون تلویزیون، کارکرد سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت مخاطب است و در کنار آن آموزش و خبررسانی به مخاطب است. وی گفت: بحث‌های رسانه‌ای در حوزه جامعه‌شناسی باید به صورت مبنایی و درست ارائه شود و مباحث از عمق لازم برخوردار باشند. دکتر نوربخش با بیان وضعیت جدید تلویزیون در دنیا، یادآور شد: این رسانه باید رسانه‌ای خلاق باشد، چرا که نسل جوان به دنبال خلاقیت و ایده‌های نو است و اگر آن را در رسانه نبیند، از آن روی گردان می‌شود. وی در ادامه با توجه به رویکرد رسانه در حوزه‌ دین به بررسی آسیب شناسانه برنامه های دینی از منظر جامعه شناسی دینی پرداخت و گفت:  رسانه در حوزه‌ی دین نباید صرفاً مناسک‌گرا باشد بلکه باید به سمت تعقل‌گرا بودن نیز حرکت کند. دکترنوربخش یاد آور شد: باید نظام ارزشیابی تولیدات رسانه ای مورد تجدید نظر قرار گیرد و با توجه به تغییرات اجتماعی ، نظام نامه جدیدی پی ریزی شود.
 
سپس دکتر فیاض از استادان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، در سخنان خود با نقد نحوه خبر رسانی در صداوسیما به آسیب شناسی خبررسانی در رسانه پرداخت واظهار داشت: صدا و سیما در برنامه‌سازی وخبررسانی باید سبک خاص خودش را داشته باشد تا موفق شود. وی اساس رسانه‌ای چون رادیو و تلویزیون را بر مبنای سرگرمی دانست و گفت: بر اساس سرگرمی بایدکار را جلو برد و حتی در قالب سرگرمی به بیان خبر پرداخت و از سبک خبری مطبوعاتی فاصله گرفت.
 
دکتر فیاض یادآور شد، که صداوسیما به عنوان یک رسانه جمعی زمانی به موفقیت بیشتر دست می یابد که به ارتباطات درون فردی و میان فردی افراد وارد شود.
 
دکتر ایمانی رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، یکی دیگر از استادان حاضر در جلسه بود که با اشاره به اینکه در برخی شبکه‌‌ها موفقیت‌های خوبی حاصل شده است، گفت: در حال حاضر از عصر انحصار به عصر رقابت وارد شده‌ایم و لذا باید ببینیم که از چه مزیت‌هایی برخورداریم و بر آن اساس حرکت خود را شکل دهیم. وی یادآور شد: یک سری امتیازاتی داریم که شبکه‌‌‌های ماهواره‌ای ندارند، به عنوان مثال از مزیت‌های قومی که نقطه قوت برنامه‌سازی است باید بیشتر بهره‌مند شویم، مثلا قومیت های مختلف می توانند در چهره مجریان برنامه ها نیز تداعی پیدا کنند.
 
وی تأکید کرد: در موضوعات داخلی باید حقوق مردم را به آن‌ها یادآور شد، چرا که بسیاری از مردم از حقوق شهروندی خود مطلع نیستند و رسانه‌ می‌تواند با بهره گیری از کارشناسان حقوقی، جامعه شناسی، اقتصاد، ارتباطات و... به مخاطبانش آگاهی دهد.
 
در ادامه نشست، دکتر خویی به عنوان یکی دیگر از استادان حاضر در نشست، اظهار داشت: کارکرد رسانه‌ها از حالت مانیفستی خود خارج شده است و رسانه‌ها دیگر تریبون برای گفتمانی که پشت رسانه قرار دارد، نیستند. وی یادآور شد: رسانه‌ها ابزار معناسازی هستند و به همین دلیل بین رسانه‌ها رقابت وجود دارد تا معنای مورد نظر خودشان را مرجع کنند.
 
دکتر خویی موفقیت یک رسانه را در این دانست که استراتژی منطق تفاوت را در میان مخاطبان به رسمیت شناسد. وی  تصریح کرد؛ در برنامه های گفت و گو محور، برنامه هایی که مخاطب حداکثری برای تلویزیون جذب می کنند، باید کارکرد مناسبی هم داشته باشند، مثلا نقد افراد یا فعالیت ها می تواند یک کارکرد باشد. وی در ادامه با نقد فرآیند قصه در سریال های تلویزیونی گفت: قصه یک سریال باید کشش لازم را در مخاطب پدید آورد تا سریال را به طور مستمر پیگیر باشد.  دکتر خویی در پایان تأکید کرد: در برنامه‌های گفت‌و گو محور، اصل نقد خود برنامه‌های صدا وسیما نیز می‌تواند مورد توجه باشد.
 
در ادامه نشست، دکتر غفاری معاون آموزشی دانشکده علوم اجتماعی نیز به بحث سرمایه اجتماعی رسانه اشاره کرد و اظهار داشت: در موضوع سرمایه اجتماعی بحث اعتبار و اعتماد به رسانه یک نکته کلیدی محسوب می‌شود که نقش پیام‌های رسانه در کم و کیف آن تعیین کننده است. وی با تأکید بر اینکه تولیدات رسانه‌ای می توانند از پیوست فرهنگی برخوردار باشند گفت: توجه به پژوهش در تولیدات رسانه‌ای می‌تواند جلوی بسیاری از آسیب‌ها را بگیرد.
 
دکتر جوادی یگانه استاد دانشگاه تهران و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات، دیگر شرکت‌کننده در نشست بود که در سخنانی کوتاه اظهار داشت: تشکیل این جلسه مشترک نشان می‌دهد که رسانه عزم جدی دارد تا بر مشکلاتش فائق آید. وی گفت: سازمان از ظرفیت‌های خوبی برای برنامه‌سازی برخوردار است، به عنوان مثال این ظرفیت برای سازمان وجود دارد که تولید سریال‌ها را به مناطق مختلف ببرد. وی با بی نظیر خواندن برنامه های پزشکی و برنامه هایی مانند خندوانه گفت: باید مخاطبان را علاقمند کرد که پیام را بشنوند.
 
دکتر جوادی با بیان این نکته که هر رسانه‌ای از فرصت‌هایی برخوردار می‌شود که خود را در آن فرصت‌ها بازسازی می‌کند، گفت: صدا وسیما نیز باید از فرصت‌ های مختلف برای بازسازی محتوایی‌اش بهره ببرد.
 
در این نشست، دکتر جبلی معاون خبر صدا وسیما نیز در سخنانی با طرح این سوال که چرا رسانه نتوانسته است از دیدگاه‌های استادان به نحوی شایسته بهره‌مند شود، گفت: بر این موضوع چند دلیل وجود داد، یکی فاصله‌ای که بین جامعه، و نخبگان وجود دارد، و دیگر اینکه بسیاری از نخبگان در نظریه‌‌های گذشته باقی مانده‌اند و نتوانسته‌اند برای جامعه، نظریه‌ها را بر اساس شرایط واقعی آن بومی کنند.
 
وی تأکید کرد: در ارزیابی‌‌ها باید فاصله بین مسئول اجرایی و نخبگان و محدودیت‌ها را در نظر داشت و برمبنای آن چاره‌اندیشی کرد.
 
پس از آن دکتر پورمحمدی  معاون سیما در سخنانی کوتاه ضمن تایید اکثر مطالب مطرح شده در جلسه، یادآورشد: ما به عنوان متولیان برنامه سازی باید از دیدگاه استادان در حوزه های جامعه شناسی و دیگر رشته ها بیشتر استفاده کنیم که امیدواریم این نشست شروع خوبی باشد.
 
دکتر اخگری معاون برون مرزی صداوسیما نیز در ابتدای جلسه با بیان ضرورت برگزاری این نشست ها یادآورشد: ارتباط رسانه با دانشگاهیان از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که می توان به آسیب شناسی فعالیت ها پرداخت و از دیدگاه های فرهیختگان در مسیر تعالی گام برداشت. وی تاکید کرد بر گزاری این نشست ها با استادان دانشگاه ها استمرار خواهد داشت.