قانون مالیات بر ارزش افزوده؛ سربار تولید/ فشار حداکثری نظام مالیاتی بر بخش مولد

- قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرای آن در ایران غلط اندر غلط است. تولیدکننده در این شرایط تورمی باید هر سه ماه یکبار مالیات بر ارزش افزوده را بپردازد، در حالی که دریافت مطالبات بیش از یک سال طول خواهد کشید، در این شرایط کدام تولیدی سرپا می‌ماند؟ چرا مردم علاقه به سرمایه­ گذاری در بخش تولید نشان نمی دهند؟ دلیل آن دقیقا همین قوانین از جنس مالیات بر ارزش افزوده است.

مسئله مالیات‌هایی که به تولید و بخش مولد اقتصاد اصابت می‌کند، مسئله بسیار مهمی است. در همه کشورهای دنیا جهت هدایت سرمایه به بخش شفاف و مولد اقتصاد، مالیات بخش غیرمولد و غیرشفاف بالاتر از بخش مولد و شفاف اقتصاد است. با این وجود در کشور ما بالعکس عمل می‌شود. نظام مالیاتی با فشار حداکثری بر بخش‌های مولد اقتصاد عملا هر ساله به حجم اقتصاد زیرزمینی می‌افزاید. یکی از مهم‌ترین گلوگاه‌های فعلی نظام مالیاتی، مالیات بر ارزش افزوده است که با وجود اینکه به مالیات بر مصرف مشهور است، فرآیند اجرای غلط این مالیات به نحوی بوده است که بیشترین مشکل را برای بخش مولد اقتصاد به بار آورده است.

در همین راستا رضا رضایی کارشناس و فعال حوزه صنعت در گفت‌وگو با میزان،  در رابطه با جایگاه دولت به عنوان تنظیم‌گر قوانین محیط کسب‌وکار اظهار کرد: دولت باید امنیت محیط کسب‌وکار را ایجاد کند که بخش خصوصی بتواند در این بستر امن توسعه یابد. قوانین مزاحم مالیاتی، بیمه‌ای، بانکی و مجوزها باید توسط دولت کنار گذاشته شود. فعالان بخش خصوصی نیز باید در یک بازار کاملا رقابتی به تولید محصول بپردازند. اما اگر دولت در یکی از این موارد کوتاهی کند، جنس خارجی که این قوانین مزاحم جلوی پایش نیست، تولیدکننده ایرانی را شکست می‌دهد و عملا رقابت با خارجی بی‌معنا می‌شود.

کارشناس حوزه اقتصای تصریح کزد: فضای تولید در کشورهای توسعه‌یافته، فضای توسعه و اشتغال است ولی فضای تولیدکننده ایرانی بسیار محدود است. قوانین تولید بسیار محدود است، مالیات را از بخش مولد می‌گیرند اما از دلال و سوداگر هیچ مالیاتی اخذ نمی‌شود.

وی در ادامه با اشاره به مصیبت‌های مالیات بر ارزش افزوده برای بخش مولد اقتصاد اظهار کرد: مالیات بر ارزش افزوده قوز بالای قوز است. قانون مالیات بر ارزش افزوده در ایران به هیچ‌وجه به مانند دیگر نقاط اجرا نمی‌شود. فرآیند و روش اجرا بسیار متفاوت و سربار تولید است. قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرای آن در ایران غلط اندر غلط است. بهانه آن‌ها نیز ایجاد شفافیت است. کدام شفافیت؟! هر ساله فرمی به تولیدکننده می‌دهند که اگر چهار بار در سال آن را پر نکنم و با اداره مالیات تسویه نکنم، چنان جریمه‌ای برای من تعیین می‌کنند که باید تولید را تخته کنم.

رضایی در ادامه با اشاره به بی عدالتی اخذ مالیات بر ارزش افزوده،  افزود: من تولیدکننده در این شرایط تورمی باید هر سه ماه یکبار مالیات بر ارزش افزوده را به صورت نقدی به دولت بدهم، از آن طرف خودروساز که با من است، یکسال دیگر هم با من تسویه نمی‌کند. این درست است؟ در این شرایط کدام تولیدی سرپا می‌ماند؟ آن هم با این همه واردکننده که سر گردنه نشسته‌اند، این نتیجه شفاف کار کردن است. بعد ما به تفاوت مالیات پرداختی را ۶ ماه بعد به صورت اعتبار نزد سازمان امور مالیاتی نگه‌ می‌دارند حتی یک ریال پول نمی‌دهند و هیچ سودی هم در این مدت به نقدینگی حبس شده تعلق نمی‌گیرد.

این کارشناس حوزه صنعت با اشاره به رفتارهای بدی که با تولیدکنندگان دارند، اظهار کرد: سازمان امور مالیاتی هم اختیار کامل دارد و اگر مشکلی پیش بیاید همه سوابق مالیاتی را نادیده می‌گیرند و حساب­ها را می­‌بندند و دفاتر را بازرسی می‌کند و جریمه‌های بسیاری به تولیدکننده اعمال می‌کنند. اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده با قوانین هیچ کجای دنیا وفق نمی­‌دهد. مجلس دو سال است دارد روی این کار می‌­کند، اما به دلیل مشکلات فراوان اجرا هنوز هم از مجلس چیزی بیرون نیامده است. اجرای مالیات بر ارزش افزوده نیز کاملا سلیقه­‌ای است و به فرد بستگی دارد.

رضایی به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داد که درد و دل تولیدکنندگان را هم در اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده دخالت دهند.

رضایی در پایان در رابطه با دخالت دادن مجموعه تولید در تصمیم در رابطه با اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده اظهار کرد: پیشنهاد من به عنوان صاحب یک بنگاه کسب و کار برای قانون ارزش افزوده این است که مجلس ما را هم در اصلاحاتی که در مجلس در جریان است، دخالت بدهد. الان یک سری در مجلس قانون‌گذاری می­ کنند و ما اصلا خبر نداریم که این قانونی که اصلاح می­‌شود آیا بر اساس حل مشکلات فعلی آن است یا در مسیر رشد توسعه­ اقتصاد کشور هست یا نیست؟ چرا مردم علاقه به سرمایه­‌گذاری در بخش تولید نشان نمی‌­دهند؟ دلیل آن دقیقا همین قوانین از جنس مالیات بر ارزش افزوده است. متأسفانه اجرای مالیات بر ارزش افزوده از روز اول غلط بوده، تا به امروز هم به غلط ادامه داشته است.